|
nvdtdnguyen
member
ID 19682
02/05/2007
|
TÌM HIỂU HỆ THẦN KINH(phần 4:Thế năng thần kinh)
Chúng ta đang nói về hệ thần kinh, về những xung động truyền theo các đường dẫn truyền thần kinh. Nhưng những xung động đó là gì? Hanle và Gan đã đập tan tành học thuyết cổ đại về linh hồn truyền trong dây thần kinh, nhưng đến năm 1791, khi nhà sinh lý học người ý là Lui Ganvani (1737 - 1798) phát hiện ra bắp thịt của ếch đã bị lột da có thể co lại dưới tác động của dòng điện, thì thuyết linh hồn lại được phục hồi dưới một dạng mới. Ganvani tuyên bố về sự có mặt của cái gọi là " điện động vật" có thực của cơ.
Trong cách diễn tả ban đầu của Ganvani thì ý nghĩa đó không đúng, nhưng ở dưới dạng thay đổi một cách phù hợp thì lại có tác dụng. Nhà sinh lý học người Ðức là Emin Duboa Raimon (1818 - 1896), khi còn là sinh viên đã viết tác phẩm về loài cá điện; từ đó hiện tượng điện trong mô động vật trở thành đối tượng nghiên cứu khoa học thích thú nhất của Raimon. Từ năm 1840 trở đi ông đã bắt tay vào cải tiến những dụng cụ thí nghiệm cũ kỹ và nghĩ ra phương pháp mới và chính xác để ghi những dòng điện rất yếu chạy trong dây thần kinh và cơ. Ông chứng minh rằng xung thần kinh kèm theo những thay đổi trạng thái điện của dây thần kinh. Xung thần kinh, về bản chất của nó, hoặc ít ra cũng một phần là điện, còn điện chính là cái chất lỏng tế nhị mà các nhà bác học tin vào " linh hồn" nằm trong dây thần kinh dã tìm ra.
Ðiện chẳng những chạy theo dây thần kinh mà còn chạy theo cả cơ. Ở những cơ co giãn theo nhịp như cơ tim thì những biến đổi điện cũng diễn ra theo nhịp điệu. Năm 1903, nhà sinh lý học người Hàlan là Vinhem Einthoven (1860 - 1927) đã chế tạo ra một điện kế dây rất nhạy có khả năng phát hiện ra những dòng điện vô cùng yếu. Ông đã dùng điện kế này để ghi những thế năng điện tim thay đổi theo nhịp khi đặt những điện cực đặc biệt trên da. Ðến năm 1906, Einthoven đã khẳng định rằng căn cứ vào sơ đồ điện tim mà ông đã ghi được, người ta có thể tìm ra những dạng rối loạn hoạt động khác nhau của tim
Thầy thuốc thần kinh người Ðức là Hanxơ Becger (1873 - 1941) đã dùng phương pháp tương tự vào năm 1929. Ông cắm các cực điện vào sọ não và ghi sự thay đổi theo nhịp của thế năng kèm theo sự hoạt động của não. Não điện đồ rất phức tạp và rất khó dò đọc. Nhưng khi đại não bị thương nặng và khi có khối u thì rất dễ phát hiện ra sự thay đổi. cũng giống hệt như động kinh được coi là " bệnh mê tín " có thể phát hiện được theo sự thay đổi của điện đồ.
Song dẫu sao thì những phát minh về thế năng điện vẫn chưa giải đáp cặn kẽ tất cả các câu hỏi. Những xung động điện đi qua những đầu mút của dây thần kinh, tự nó không có khả năng vượt qua kẽ của xinap nằm giữa hai nơron để gây ra một xung điện mới trong nơ ron tiếp theo.
Năm 1921, nhà sinh lý học người Áo lá Otto Levi (1873 - 1961) đã mô tả sự dẫn truyền hóa học của các xung thần kinh. xung thần kinh cùng với xung điện đều bao hàm cả sự biến đổi hóa học. Chất hóa học được giải phóng khi kích thích dây thần kinh đi qua kẽ của xinap và như thế truyền kích thích thần kinh. Nhà sinh lý học người Anh là Henri honlet Ðein (sinh năm 1875) coi chất hóa học này với hợp chất có tên là Axetincholin là một. Về sau người ta phát hiện ra cả những hợp chất hóa học khác có liên quan đến hoạt động thần kinh theo cách này hoặc cách khác. Một vài chất trong số đo ïcó thể gây ra những triệu chứng rối loạn thần kinh.
===================
Sưu tầm
Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
|
