|
Minhxotxa
member
ID 30437
10/02/2007
|
Bến sông ...
Nghề nghiệp và cuộc đời cho tôi đi rộng dài, dọc ngang đất nước. Đă gặp biết bao bến sông. Có bến sông buồn, có bến sông vui. Có bến sông gần, có bến sông xa. Mỗi bến sông dường như có tâm trạng riêng, nỗi niềm riêng, có uẩn khúc riêng, số phận riêng... Và, cuộc đời mỗi người đàn bà cũng vậy, giống như một bến sông.
Tôi là người từ thuở ấu thơ đến khi khôn lớn, đều sống nơi thành phố. Không hiểu sao suốt cuộc đời bị ám ảnh bởi những bến sông. Những bến sông có danh được con người bồi đắp. Và những bến sông vô danh, t́nh cờ mà được sinh thành. Dù có danh, vô danh, những bến sông làm nên nét duyên thầm không thể thiếu của những ḍng sông.
Bến sông quê.
Những bến sông hệt bức tranh thuỷ mặc. Có cây hoa gạo cháy đỏ suốt một góc trời. Có cây đa cúi ḿnh tỏa bóng mát. Có những vạt cải “hoa vàng mấy độ” (*). Có vạt mùi thơm đâu thấy hoa, chỉ thấy hương, mùi thơm suốt không gian, thời gian. Những bến sông như những trang văn, chỉ một con đ̣ nhỏ im ĺm, đ́u hiu trên sóng nước. Tiếng người đàn bà trẻ ru con u buồn như tiếng ḷng goá phụ.
Hoa cải.
Bến sông đầu tiên tuổi thơ tôi gặp là bến Phà Đen, bên con sông Hồng. Hai cái tên khắc khổ và mộng mơ đối lập nhau, phản chiếu nhau, nhưng lại gắn bó cận kề nhau không thể thiếu. Những năm tháng ấy, chiến tranh đang rập ŕnh đâu đó. Trời Hà Nội chốc chốc ́ ầm tiếng máy bay, tiếng pháo cao xạ. Tiếng c̣i báo động, chốc chốc lại rú lên, náo loạn thành phố.
Chúng tôi, lũ trẻ 13 - 14 ngây thơ và khờ dại phải đi sơ tán. Cha tôi đưa tôi đến bến Phà Đen xuống ca nô về một vùng quê. Buổi chiều ấy, con sông Hồng bỗng cuộn đỏ phù sa, như đang phải chịu một nỗi đau không che giấu. Tôi, đứa con gái thành phố, vẫn c̣n thích chơi búp bê và mơ màng thế giới thần tiên của những câu chuyện cổ tích, lần đầu tiên xa nhà, xa ṿng tay cha mẹ.
Bước xuống cầu tàu, nh́n lên bờ thấy cha, tôi bỗng oà khóc nức nở. Cha tôi đứng trên bến sông nh́n xuống. Gương mặt người đầy vẻ xót thương, chịu đựng khi thấy tôi khóc. Trong gia đ́nh, tôi là đứa con cha phải lo lắng nhất v́ yếu ớt, gai ngạnh nhưng cũng được cha yêu thương nhất bởi nhiều lẽ, dù t́nh yêu của cha với đứa con nào cũng là vô bờ bến.
Buổi chiều ấy, khi gắng lau nước mắt để cha khỏi buồn hơn, nh́n lên bờ, nơi cha đứng, tôi bỗng cảm nhận, bến Phà Đen hệt người mẹ lam lũ, chịu đựng. Những vệt than đen óng phủ đầy gương mặt bến sông. Tiếng c̣i ca nô cất lên tạm biệt, năo nề. Khói bụi, khói than, khói ca nô lan toả. Mồ hôi lao động hay nước mắt âm thầm của người mẹ?
Để từ cái buổi chiều đó, bến sông như một sự đồng cảm, khiến tôi quyến luyến. Để từ đó, với tôi, mỗi bến sông mang bóng dáng một gương mặt đàn bà.
Năm tháng qua đi, nghề nghiệp cho tôi theo rộng dài, dọc ngang đất nước. Tôi đă gặp biết bao bến sông. Có bến sông buồn, có bến sông vui. Có bến sông gần, có bến sông xa. Mỗi bến sông dường như có tâm trạng riêng, có nỗi niềm riêng, có uẩn khúc riêng và có số phận riêng...
Có một bến sông tôi đă ngỡ ngàng và thích thú, bến sông nhỏ một miền quê. Bến sông nhỏ, và con phà – “bạn t́nh” của nó, cũng nhỏ. Nhỏ đến nỗi, mỗi chuyến qua sông, con phà chỉ chở được một chiếc ô tô. Ai đó, đă thú vị đặt tên là con phà “Chung thuỷ”.
Buổi sáng ấy, bước chân lên phà, quay lại nh́n, tôi có cảm giác gương mặt bến sông chăm chú dơi theo. Gió thổi rất nhẹ. Hơi thở đất trời hay chính hơi thở của bến sông, mang nỗi buồn vu vơ? Buổi chiều trở về, từ trên con phà “Chung thuỷ”, tôi không tin ở mắt ḿnh. Vạt nắng chiều xiên xiên khiến gương mặt bến sông như hồng lên, thẹn tḥ, gương mặt người vợ trẻ mới cưới gặp chồng. Những bụi hoa xấu hổ đu đưa. Một chú cún con ở đâu chạy xổ ra, đứng trên bờ, vẫy đuôi mừng cuống quưt.
Bến Quê.
Nhưng ấn tượng nhất với tôi là bến sông miền quê quan họ ngày giáp Tết. Ồn ào, như “Gái thương chồng đương đông buổi chợ”, dù gió se se lạnh phả từ mặt sông. Trên bến, hàng dăy ô tô khách, ô tô tải, ô tô con xếp hàng. Hành khách, người đứng người ngồi, người xe máy, xe đạp, người đi bộ. Người nào người nấy hàng hoá, hành lư tất bật. Một vài chú gà trống, lợn con nằm trong những chiếc rọ tre, giương đôi mắt ngây thơ.
Tiếng chào nhau, tiếng tṛ chuyện huyên náo. Đâu đây, làn điệu quan họ “Ngồi tựa ư ...a... mạn thuyền...” của các liền chị nón thúng quai thao, xiêm áo mớ ba mớ bẩy, văng vẳng từ một bộ dàn cát xét cũ. Trên sông, chiếc phà lừng lững, vững chăi, cứ từ từ trôi xuôi cập bến. Tiếng c̣i phà cất gọi âu yếm, như từ trong vồng ngực khỏe khoắn, trầm ấm, yêu thương...
Trên bờ, những đôi mắt hướng cái nh́n ngóng đợi. Tiếng cười gịn tan của mấy cô thanh nữ. Gương mặt bến sông rạng ngời, mặn nồng niềm hạnh phúc. Mặt đất mịn màng, ẩm ướt. Những vạt rau bắp cải cuộn tṛn, xanh biếc màu xanh ngọc. Những vồng cải trổ hoa vàng bé xíu, mơn mởn, căng tràn nhựa sống chỉ chờ có người đến hái.
Năm tháng qua đi, cuộc sống ngày càng thay đổi. Những bến sông xưa cũ tôi gặp giờ cũng đổi thay nhiều. Có những gương mặt bến sông thoáng nét phôi pha. Bởi mưa gió của thời gian hay mưa gió trần gian? Có những bến sông, con phà quê vẫn mặn nồng, quấn quưt. Có những bến sông, con phà cỗi ngày nào đă hoá thân thành chiếc cầu sắt, cầu treo hiện đại vắt ḿnh trên sóng nước. Người đi xuôi ngược, tấp nập thuận tiện hơn. Ai cũng mừng, đỡ phải lo tai nạn sông nước, phải chen chúc đợi chờ.
Tôi đă gặp lại một bến sông ngày ấy. Giờ, bên cạnh bến sông xưa, là một cây cầu sắt vươn dài. Đứng từ bến sông nh́n lên, cây cầu sắt hiên ngang, mạnh mẽ, ngạo nghễ dường bao. Như hối hả nối những bờ vui. Như hối hả t́m kiếm những niềm vui. Bên cây cầu sắt, bến sông trông mới “cũ kỹ”, “nhàm chán” làm sao. Tôi như đọc thấy trên gương mặt bến sông, sự nhẫn nại chen nỗi đau xa cách, xa lạ, ngay cả khi “họ” vẫn ngày ngày nh́n thấy nhau, trông thấy nhau, vẫn sống cạnh nhau.
Ngày ngày, chỉ có những đứa trẻ vô tư nô đùa trên bến sông. Những người đàn bà giặt giũ, vo gạo, thở than với nhau về phận đàn bà, về kiếp nhân sinh. Gương mặt bến sông lặng lẽ lắng nghe, như mỉm cười, suy ngẫm. Nhưng vào những ngày hè nóng bức, oi ả, cây cầu sắt bỗng giật ḿnh chợt nhận ra, ai cũng chỉ vội vă đi qua thật nhanh dưới cái nắng chói chang, thiêu đốt. Có những lúc cầu vắng tanh vắng ngắt. Không chịu nổi nắng mưa và sự thờ ơ của con người, đây đó, trên thân cầu những vết hoen rỉ đă bắt đầu lộ ra...
Người ta lại t́m đến bến sông, như t́m thấy sự dịu mát, trong lành, yên ả. Trai gái yêu nhau, ḥ hẹn bên bến sông. Người già hóng mát t́m ra bến sông. Cây gạo nở hoa, và cây đa bến sông lại cúi ḿnh lặng lẽ toả bóng mát, lặng lẽ chở che. Hoá ra, dù năm tháng phôi pha, dù vật đổi sao dời, dù mưa nắng khôn lường, bến sông vẫn chính là linh hồn, là nơi trú ngụ yên lành của ḍng sông.
Và đời mỗi người đàn bà cũng vậy, là một bến sông.
(*) Tên một ca khúc nổi tiếng của nhạc sĩ tài danh Trịnh Công Sơn.
Kim Dung
Bỏ thuyền, bỏ bến, bỏ ḍng sông,
Cô lái đ̣ đă đi lấy chồng.
Vắng bóng cô em từ dạo ấy,
Để buồn cho lữ khách bên sông.
Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
|
