|
Cà Chớn
guest
ID 2956
05/27/2004
|
DESIDERATA hay ƯỚC NGUYỆN NGÀN XƯA
Desiderata là một áng văn cổ trong văn học phương Tây, xin cống hiến các bạn:
Mở trang diễn đàn ra đọc, đâu đâu cũng thấy những khắc khoải, u buồn, đắng cay, tuyệt vọng, thấy ngay được ước nguyện muôn đời cuả chúng mình vẫn là được sống trong bằng an, yên lành, nhưng “cây muốn lặng, mà gió chẳng đừng.”
Cà Chớn xin nói về một áng văn bất hủ, nguyên bản tiếng Anh cuả Max Erhmann, đã được chuyển dịch sang rất nhiều ngôn ngữ như Hoà Lan, Phần Lan, Pháp, Đức, Ý, Lithuania, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Đan Mạch, Thụy Điển…Bản dịch dưới đây sang tiếng Việt cuả Cà Chớn chắc cũng có nhiều điều cần được các bạn cao minh bổ chính:
UỚC NGUYỆN NGÀN XUA
“Hãy thơ thới cất buớc trong ồn ào và tất tuởi,
Hãy nhớ rằng im tịnh sẽ mang lại bình an.
Hãy hoà đồng với tất cả mọi ai trên thế gian
Hãy nói lên sự thực tràn ngập lòng mình.
Nói trong nhẹ nhàng, không bỏ sót một ý,
Hãy lắng nghe cả những kẻ khờ dại
Họ cũng có những chuyện kể cho mình nghe.
Hãy lánh xa những kẻ mở miệng hung hăng,
Chỉ làm căng thẳng tâm hồn mình vẩn đục,
Chớ đem mình so sánh với bất cứ ai,
Chỉ làm mình kiêu ngạo hoặc thêm đắng cay,
Vì thiên hạ đâu cũng có người hơn, kẻ kém.
Hãy vui lên với những gì mình làm được,
Mà vun trồng những ước nguyện cuả đời ta.
Hãy chấp nhận một việc làm khiêm tốn,
Vì nó là thực cuả ta trong kiếp sống trần gian.
Hãy thận trọng trong mọi tính toán làm ăn,
Vì thế gian đâu chẳng có những lường gạt.
Nhưng cũng đừng vì mặc cảm mà bi quan,
Cho rằng thế gian chẳng còn đâu là đức hạnh.
Vẫn có nhiều đang leo được những đỉnh cao,
Cuả lý tưởng, cuả yêu thương, cuả tình người.
Hãy biết rõ, hãy nhớ kỹ, ta vẫn là ta,
Thì can chi phải lưà dối chính lòng ta ?
Tình yêu kia, ta cũng chẳng cần hoài nghi.
Héo hon hay rực nở, thì nó vẫn còn đó !
Vẫn trường tồn muôn đời như cỏ cây hoa lá.
Hãy ngoan ngoãn nghe khuyên nhủ cuả thời gian,
Hãy quên đi những gian nan cuả một thời dĩ vãng.
Hãy giữ vững niềm tin trước những sự chẳng lành,
Những bất ngờ xảy ra ngoài ý muốn.
Nhưng cũng đừng thất vọng khi ước nguyện chưa thành.
Sợ hãi và mệt mỏi thường đến từ cô đơn,
Cho nên thương người thì cũng phải thương thân.
Ta là một trong muôn vàn con cái cuả vũ trụ
Cây cò còn có chỗ đứng, huống chi ta ?
Dù tỉnh hay mơ, trái đất này vẫn tiếp tục xoay,
Đúng như qui luật ngàn đời cuả con tạo.
Bởi vậy, sao không hoà đồng với Thượng Đế,
Hay gọi ngài la chi thì cũng thế thôi.
Dù cho cực nhọc, hay ước nguyện vẫn chưa trọn,
Trong hỗn loạn cuả một thế giới hôi tanh
Tan nát, tất cả những ước mộng cuả ngày xanh,
Ta vẫn hít thở được bầu không khí trong lành,
Dành cho ta và cho tất cả nhân loại.
Đời vẫn đáng sống, xin đừng huỷ hoại bạn ơi ! »
Cà Chớn có sẵn một số những bản dịch sang những ngoại ngữ nói trên, và dĩ nhiên nguyên bản bằng tiếng Anh. Bạn nào cần, xin cho biết.
Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
|
 |
|
bantaonha
member
REF: 35473
05/28/2004
|
Cao siêu guá. Hổng hiểu. Cà Chớn chịu khó dịch lại bằng tiếng... Nôm đi. Hay để nguyên tiếng Anh cũng được.
bantaonha.
|
|
|
|
Cà Chớn
guest
REF: 35475
05/28/2004
|
Thú thực, Khi Cà Chớn đọc nguyên bản, thấy khó hiểu. Bình thường, thấy khó thì cho qua luôn. Nhưng vì một sự thế bất thường, không cho qua được. Bèn đi tìm các bản dịch sang tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha, v.v...cũng thấy khó luôn. Tức mình thử làm đại sang tiếng Việt. Cám ơn bantaonha đã tò mò và hỏi, hay chửi sỏ thì không biết. Tất cả cũng xoay quanh những chữ "Peace on Earth" cuả bantaonha mà, có gì mà cao siêu?
|
|
|
|
Cà Chớn
guest
REF: 35476
05/28/2004
|
Cà Chớn sợ chép cả nguyên bản, làm phiền người đọc, nên chỉ chép cái tưạ và một câu tiếng Pháp, một câu tiếng Anh và một câu tiếng Việt cuả Cà Chớn:
Desiderata
(Quelquechose à désirer comme essentiel)
Allez tranquillement parmi le vacarme et la hâte, et souvenez-vous la paix qui peut
exister dans le silence....
Desiderata
(something desired as essential)
Go placidly amid the noise and the haste, and remember what
peace there may be in silence.....
Desiderata
(UỚC NGUYỆN NGÀN XUA)
Hãy thơ thới cất buớc trong ồn ào và tất tuởi,
Hãy nhớ rằng im tịnh sẽ mang lại bình an.....
bantaonha có đề nghị nào chăng?
|
|
|
|
VietQueToi
member
REF: 35486
05/28/2004
|
Thơ này đọc khó hiểu thật.
|
|
|
|
bantaonha
member
REF: 35489
05/29/2004
|
Suy nghĩ, suy nghĩ, suy nghĩ...
Cà Chớn có hỏi tui mới dám nói. Dịch thì hay thiệt nhưng có nhiều chỗ nghe không xuôi. Cà Chớn thử ráng viết lại mỗi câu 8, 9 hay 10 chữ, xắp xếp lại cho có vần, có âm điệu thì càng hay hơn. Tui cũng muốn thử nhưng không có bản chính sợ bị lệch ý. Vả lại, tốn nhiều thì giờ lắm. Mạng phép:
Thơ thới buớc trong ồn ào và tất tưởi
Nhớ rằng yên tịnh sẽ mang lại bình an
Hoà đồng tất cả mọi người trên thế gian
Nói lên sự thực ngập lòng cùng một ý
....
Cà Chớn sửa xong biết đâu Phạm Duy lại chẳng phổ thành bài thiền ca số mười một?
Đính chính: tui định nói là Pieces on Earth. Ngứa tay đánh lộn thành ra Peace. Kiểu này Hồi Giáo (Iran, Iraq) Do Thái Giáo (Israel/Palestine) Thiên Chúa Giáo (East Timore/Indonesia) Cơ Đốc Giáo (Ireland/Scottland) Phật Giáo (Thailand, Tân Cương, Tây Tạng) đánh loạn xị xà ngầu thì trái đất này thành ra pieces cũng phải.
|
|
|
|
Cà Chớn
guest
REF: 35494
05/29/2004
|
Thể theo yêu cầu, Cà Chớn xin chép lại nguyên bản tiếng Anh bài Desiderata:
Desiderata
(something desired as essential)
Go placidly amid the noise and the haste, and remember what
peace there may be in silence. As far as possible, without
surrender, be on good terms with all persons. Speak your truth
quietly and clearly; and listen to the dull and ignorant; they too
have their story. Avoid loud and aggressive persons; they are
vexatious to the spirit. If you compare yourself with others, you
may become vain or bitter, for always there will be greater and
lesser persons than yourself. Enjoy your achievements as well as
your plans. Keep interested in your career, however humble; it is
a real possession in the changing fortunes of time. Exercise
caution in your business affairs, for the world is full of trickery.
But let this not blind you to what virtue there is; many persons
strive for high ideals and everywhere life is full of heroism. Be
yourself. Especially do not feign affection. Neither be cynical
about love; for in the face of all aridity and disenchantment, it is
as perennial as the grass. Take kindly the counsel of the years,
gracefully surrendering the things of youth. Nurture strength of
spirit to shield you in sudden misfortune. But do not distress
yourself with imaginings. Many fears are born of fatigue and
loneliness. Beyond a wholesome discipline be gentle to yourself.
You are a child of the universe, no less than the trees and the
stars and you have a right to be here. And whether or not it is
clear to you, no doubt the universe is unfolding as it should.
Therefore, be at peace with God, whatever you conceive Him to
be. And whatever your labors and aspirations, in the noisy
confusion of life, keep peace with your soul. With all its sham,
drudgery and broken dreams, it is still a beautiful world. Be
cheerful. Strive to be happy. --Max Ehrmann, 1927. © Robert L.
Bell
Khi đọc Desiderata, Cà Chớn thấy phải đọc thật nhiều lần, đọc từng chữ, thì may ra mới nắm được ý cuả nó. Còn đọc qua năm bẩy chục lần thì chỉ thấy lủng củng tất nhiên. Vì vậy, khi dịch sang tiếng Việt, trình lên các vị xem để chỉ bảo, cũng đoán trước sẽ có chuyện.
Desiderata tiếng la tinh nghiã là “những điêù mong muốn, coi như thiết yếu cuả con người”, Cà Chớn dịch đại là “Ước Nguyện Ngàn Xưa” cho gọn.
Về xuất xứ, có người bảo tìm được ở một giáo đường vào thế kỷ 17, không biết ông bà nào viết; nhưng có người chỉ đích danh ông Max Erhmann (đầu thế kỷ 20) là tác giả.
Về thể loại bài văn, người thì bảo là thơ, người bảo văn xuôi, Cà Chớn cũng bí luôn.
Trong ám ảnh “dịch là phản » (traduire, c’est trahir), Cà Chớn không dám phóng tay, cứ bám chặt từng chữ mà dịch, vì thế lủng củng càng thêm lủng củng!
Cà Chớn mê bài này quá, vào NCD đã không mất tiền, lại thoang thoảng quanh mình đánh hơi được “tri kỷ tri bỉ”, đăng lên luôn!
Về ý nghiã bài văn này, Cà Chớn hiểu như sau:
“Thế giới này nó ồn ào và bon chen lắm, mình cứ thủng thẳng và yên lặng mà đi để giữ cho được sự bằng an tâm hồn. Hãy ráng hết sức, để sống hoà mình với tất cả mọi người, mà vẫn không phải từ bỏ con người mình. Có sao cứ nghĩ vậy, và cứ bình tĩnh mà nói ra cho rõ những điều mình nghĩ. Chưa chắc người ngu đã không có cái khôn cuả họ để mình học. Nhưng anh nào ăn nói khó nghe thì mình bỏ ngoài tai, để tâm hồn mình khỏi vướng bận. Đừng tủi thân khi không bằng người, và cũng đừng kiêu ngạo khi nghĩ người không bằng ta. Mình làm được đến đâu hay đến đó. Công việc mình đang làm, dù cho khiêm tốn, cũng được rồi. Xấu xí thì cũng là cuả ta, chứ đời chẳng qua cũng chỉ là rủi may, may rủi. Trong cuộc mưu sinh, cũng phải cảnh giác kẻo bị lường gạt. Nhưng cũng đừng vì thế mà nhắm mắt bỏ qua những chuyện tốt lành, vì đâu đâu cũng thấy những tâm hồn cao thượng làm gương sáng cho ta . Hãy biết ta là ta. Cần nhất là đừng lên mặt đạo đúc giả. Về tình yêu,chẳng nên ngờ vực có hay không; vì khi chán chường thất vọng, thì tình yêu có tan biến đâu, nó vẫn trường tồn như cây cỏ quanh mình thôi. Tuổi đời ban cho mình những lời khuyên nhủ thì mình đón nhận đi, còn chuyện gì không hay đã xảy ra hồi trẻ, hãy nhẹ nhàng quên đi. Hãy giữ tinh thần cho vững để còn đối phó được với những bất trắc trong cuộc sống. Đừng để những ám ảnh dày vò tâm hồn mình. Nhiều khi mình sợ hãi và mệt mỏi là vì không có ai chia xẻ. Khi giữ cho lòng mình khỏi sa ngã, thì cũng đừng quá khắc nghiệt với chính mình. Mình là con cái cuả vũ trụ, cũng như cây cỏ dưới đất và tinh tú trên trời, và mình có quyền sống trong cõi đời này. Dù ý thức được hay không ý thúc được điều đó, thì vũ trụ này vẫn cứ tiếp diễn theo ý Trời. Vì vậy, cứ hoà đồng với ông Trời đi, dù bạn có quan niệm ông ấy là đấng nào, gọi tên là gì. Cho dù bạn có chật vật vì những vất vả hay khao khát trong cuộc sống ồn ào và hỗn loạn này, điều quan trọng vẫn là giữ cho được sự bằng an trong tâm hồn. Thế giới này dù đầy rẫy những dối trá điêu ngoa làm tan nát cả những mộng ước cuả ta , thì nó vẫn còn đẹp. Vậy hãy vui lên, ráng mà hưởng lấy hạnh phúc.”
Cảm ơn các bạn đã đọc và chia xẻ. Hôm nay, nhân ngày cuối tuần, cũng xin chúc tất cả được vui!
|
|
|
|
bantaonha
member
REF: 35518
05/30/2004
|
Chời đất quỉ thần thiên địa ơi. Tui có nói dởn tí xíu mà ổng làm thiệt. Làm tui phải nín hơi đọc từ đầu tới cuối gần muốn té xỉu. Có dì đâu, tui nghĩ ông Max này học sách "Quẵng Gánh Lo Đi Mà Vui Sống" của ông Nguyễn Hiến Lê. Chắc chăm phần chăm. Mặc dầu ông Max chết, ông Lê mới sanh ra. Hê, hổng chừng ông Max đầu thai thành ông Lê? Chiện reincarnation khoa học chứng minh được mà.
Đọc xong bài ông Max này, tui muốn... đi tu. Cái dì mà yếm thế quá chời. Thoạt sinh ra thì đà khóc chóe, trần có vui sao chẳng cười khì. Luôn cả ông Nguyễn Công Trứ nữa, cũng một xuồng. Để tui dẫn cả ba ông đi một tua Las Vegas là cười khì hết. Nè, tiện đây để tui nói luôn, để lâu tui quên. Tui theo thuyết tả hữu bình bình. Nghĩa là vạn vật trong vũ trụ (hữu sinh lẫn vô sinh) đều có dương tính và âm tính. Hai lực này phải tương đương với nhau, nếu không sẽ bị triệt tiêu. Không có nghĩa là hai lực lúc nào cũng bằng nhau, có lúc nặng lúc nhẹ, lúc nhiều lúc ít, rồi từ từ sẽ cân bằng lại. Có vậy mới tạo ra được vận chuyễn, vận chuyễn tạo ra sinh khí và sinh khí là khởi đầu của sự sống.
Giống như cái đòn gánh, bỏ đồ vô hết thúng trước là té chúi nhủi, hay lái ghe lỡ trật hướng thì phải giữ lái, mà giữ lái cũng phải từ từ, trả lố thì lật xuồng. Là người ai cũng có hỉ nộ aí ố, thiện ác... Vấn đề là phải giữ quân bình. Thiện vô lai giả, ác vô lai giả (đúng hông? Chữ Việt tui nhớ còn hổng hết huống chi là chữ Hán, nhưng thích nói mới tội, hù người nào hổng biết họ sợ cho mình là uyên thâm, còn biết thì cho mình là Nho hủ, đằng nào cũng tốt).
Thôi, buồn ngủ rồi, bửa khác xin bàn tiếp. bantaonha.
PS: chữ Latin là desideratum=Lời ước nguyện. Những gì mình cầu mà không có được.
|
|
|
|
Cà Chớn
guest
REF: 35520
05/30/2004
|
Cà Chớn tính ham vui. Thấy cái gì vui vui mà chẳng hại ai thì làm, bantaonha à.Đơn giản thôi. Desideratum hay desiderata thì cũng nó, mà ông Max Erhmann viết là rata thì mình chép lại la rata, nhỉ!
Cà Chớn viết ra, ai dạy bảo, thì nghe, vì tin lời ông Erhmann khuyên mà!
|
|
|
|
Cà Chớn
guest
REF: 35521
05/30/2004
|
Lại phải nhắc lại đầu đuôi:
- Cà Chớn thấy bài văn hay hay, viết ra trình bà con cùng đọc.
- Bantaonha bảo viết lủng củng, viết lại.
- Cà Chớn xin vâng, viết lại.
- Bantaonha bảo chép nguyên bản ra đi.
- Cà Chớn xin vâng, chép lại.
- Bantaonha bảo Desideratum.
- Cà Chớn nói Desideratum hay Desiderata cũng là nó!
|
|
|
|
Cà Chớn
guest
REF: 35526
05/30/2004
|
Hơi lạm dụng một chút để nhắn tin riêng bantaonha:
Mình đã đôi lần cùng nhau trao đổi thư riêng nhỉ.
Dĩ nhiên, vào đây là để giải trí thì cũng "có lúc" chứ không phải "luôn luôn" nhả nhớt nơi công cộng như thế này, đồng ý không, bantaonha?
|
|
|
|
ohla
member
REF: 35560
05/31/2004
|
"Cuộc đời là bao gồm những khổ đau, chông gai, giàu nghèo, vinh nhục, mà con người dù thời đại nào cũng phải trải qua. Trong luật sinh diệt của vạn hữu, mỗi cuộc đời đều chóng tàn, và được tiếp nối mãi mãi bằng những cuộc đời khác, nhưng xã hội loài người là vĩnh cữu, là bất diệt.
Con người sinh ra trong xã hội là đối với cuộc đời, trong khung thời gian đã định sẵn. Không ai sung sướng mà không có khổ đau, không ai giàu sang mà không thấy thiếu thốn. Nhà giàu có cái vui buồn của nhà giàu, nhà nghèo cũng có cái vui buồn của nhà nghèo. Nếu con người mà tránh được mọi khổ đau trong cuộc sống thì cuộc sống không còn là cuộc đời nữa.
Đành vậy, nguyên lý của cuộc đời là biến động, là tranh đoạt, xâu xé, hủy diệt lẫn nhau để tự tồn, để điều hoà cuộc sống. Cuộc đời không phải biến động riêng lẽ, tách rời khỏi con người, mà nó lôi cuốn con người theo chiều hướng xã hội. Con người là nạn nhân của xã hội, đồng thời cũng lại là thủ phạm của mọi biến động xã hội.
Dù cuộc đời là bể khổ, đường lối lắm chông gai, đầy cạm bẫy... chúng ta cũng có thể tránh nó và bảo vệ cuộc sống của chúng ta bằng cách tìm hiểu nhận diện xã hội, nhận diện từng con người trong cuộc sống, vì xã hội hình thành cuộc đời và những cuộc đời góp lại hình thành xã hội... "
<<< Mộng Bình Sinh >>>
|
|
|
|
Cà Chớn
guest
REF: 35565
05/31/2004
|
"Bề ngoài, Bắc Giải có vẻ như là khó tính, vụng về, khô khan tình cảm, khó chiều, bướng bỉnh, dữ dằn, tinh khôn, thích triết lý sâu xa…
Nhưng bề trong thì lại khác hẳn. Đó lại là con người rất được cảm tình, rất nhạy cảm với tha nhân, nhứt là đối với người mà Bắc Giải yêu thương."
Cà Chớn vưà chép lại một đoạ ngắn về Bắc Giải, để cảm ơn ohla đã chia xẻ những ý kiến rất tương đồng, như ứng xử như thế nào trước những xốn xang cuả đời để có được sự bình an cho tâm hồn.
Theo Cà Chớn, đó là một thái độ lạc quan, chứ không "yếm thê" chút nào như có người nghĩ!
|
1
|
|
|
Kí hiệu:
:
trang cá nhân :chủ
để đã đăng
:
gởi thư
:
thay đổi bài
:ý kiến |
|
|
|
|
|
