Người chết có hưởng được vật phẩm cúng thí không?
Không biết tự bao giờ, trong sanh hoạt dân gian, tháng Bảy được xem là tháng cô hồn. Rất nhiều chùa viện và rất đông những gia đ́nh tổ chức cúng thí trong tiết trời tháng Bảy ảm đạm bởi những ngày mưa ngâu, làm cho không khí càng thêm u uẩn.
Chúng ta hẳn đă không ít lần tự hỏi, không biết người chết có hưởng thọ được ǵ hay không trong những lần ma chay, kỵ giỗ, trai đàn, cúng thí ấy, mà có khi là mâm cao cỗ đầy, có khi chỉ là vài chén cháo lá đa, một ít gạo muối?
Phạm chí Sanh Văn cũng có tâm trạng đó khi người thân của ông qua đời. Sanh Văn, 生 聞, tên tiếng Pāli là Jāṇussonī, được kể là một trong số những Bà-la-môn lỗi lạc đương thời Phật. Ông ở tại Xá-vệ và thường đến gặp Đức Phật để thảo luận. Sanh Văn cũng chính là người lần đầu tiên nghe kể về Đức Phật đă từ trên xe bước xuống, quỳ gối phải xuống đất, chắp tay hướng về rừng Thắng Lâm, vườn Cấp Cô Độc ba lần làm lễ: “Nam-mô Như Lai Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác” 1.
Một hôm, Sanh Văn có người thân qua đời. Ông tổ chức ma chay, mở đàn cúng thí, nhưng ḷng tự hỏi không biết việc ḿnh làm có lợi ích ǵ cho người thân hay không, liền đến chỗ Thế Tôn, bạch hỏi: “Thưa Cù-đàm, con có người thân tộc rất thương mến, bỗng nhiên qua đời. Con v́ người ấy nên bố thí với tín tâm. Thế nào, bạch Thế Tôn, người ấy có nhận được không?” 2.
Câu hỏi ấy thật đúng với tâm trạng của không biết bao nhiêu người!
Những đối tượng không nhận được lễ phẩm cúng thí
Đức Phật cho biết: “Nếu người thân tộc của ông sanh vào trong địa ngục, nó sẽ ăn thức ăn của chúng sanh địa ngục để nuôi sống sanh mạng của nó, chứ không nhận được đồ ăn thức uống mà ông bố thí dù với tín tâm. Nếu nó sanh vào súc sanh, hoặc loài người, họ sẽ được đồ ăn thức uống của súc sanh, loài người, mà không nhận được đồ do ông bố thí” 3.
Kinh Tăng chi bộ giải thích rơ ràng hơn: “Ở đây, này Bà-la-môn, có người sát sanh, lấy của không cho, sống tà hạnh trong các dục, nói láo, nói hai lưỡi, nói lời độc ác, nói lời phù phiếm, có tham ái, có sân, có tà kiến. Vị ấy, sau khi thân hoại mạng chung, sanh vào địa ngục, ăn món ăn của chúng sanh ở địa ngục ăn, tại đấy, vị ấy nuôi sống với món ăn ấy; tại đấy, vị ấy tồn tại với món ăn ấy. Này Bà-la-môn, đây là không tương ưng xứ, trú ở nơi đây, vị ấy không được lợi ích của bố thí ấy.
Ở đây, này Bà-la-môn, có người sát sanh... có tà kiến. Sau khi thân hoại mạng chung, vị ấy sanh vào loại bàng sanh. Món ăn của chúng sanh ở bàng sanh ăn, tại đấy, vị ấy nuôi sống với món ăn ấy; tại đấy, vị ấy tồn tại với món ăn ấy. Này Bà-la-môn, đây là không tương ưng xứ; trú ở đây, vị ấy không được lợi ích của bố thí ấy.
Ở đây, này Bà-la-môn, có người từ bỏ sát sanh, từ bỏ lấy của không cho, từ bỏ tà hạnh trong các dục, từ bỏ nói láo, từ bỏ nói hai lưỡi, từ bỏ nói lời độc ác, từ bỏ nói lời phù phiếm, không có tham ái, không có tâm sân hận, có chánh kiến. Người ấy, sau khi thân hoại mạng chung, sanh cộng trú với loài Người. Món ăn của loài người như thế nào, tại đấy, vị ấy nuôi sống với món ăn ấy; tại đấy, vị ấy tồn tại với món ăn ấy. Này Bà-la-môn, đây là không tương ưng xứ, trú ở đây, vị ấy không được lợi ích của bố thí ấy.
Ở đây, này Bà-la-môn, có người từ bỏ sát sanh... có chánh kiến. Người ấy, sau khi thân hoại mạng chung được sanh cộng trú với chư Thiên. Món ăn của chư Thiên như thế nào, tại đấy, vị ấy nuôi sống với món ăn ấy; tại đấy, vị ấy tồn tại với món ăn ấy. Này Bà-la-môn đây là không tương ưng xứ, trú ở đây, vị ấy không được lợi ích của bố thí ấy” 4.
Như vậy, nếu người chết đă tái sanh vào các cảnh giới địa ngục, súc sanh, người và trời th́ không nhận đồ ăn thức uống, cho đến áo quần, nhà cửa, xe cộ, điện thoại… do người thân cúng tế.
Những đối tượng nhận được lễ phẩm cúng thí
Nhưng nếu người chết rơi vào đường ngạ quỷ th́ họ sẽ nhận được các thực phẩm cúng thí. Kinh ghi: “Này Bà-la-môn, trong đường ngạ quỷ có một nơi tên là Nhập xứ ngạ quỷ. Nếu người thân tộc của ông sanh vào trong Nhập xứ ngạ quỷ kia, th́ sẽ nhận được thức ăn của ông”5.
Nhập xứ được giải thích là sanh vào thân trung ấm. Nếu thân trung ấm sanh vào đường ngạ quỷ th́ gọi là ‘đắc nhập xứ’, tức báo xứ (của thân trung ấm) là ngạ quỷ. Cha mẹ cùng bà con quyến thuộc sanh vào đường ngạ quỷ (khi đang ở t́nh trạng thân trung ấm ngạ quỷ và khi đă sanh vào báo xứ ngạ quỷ) mới nhận được sự cúng thí 6.
Kinh Tăng chi bộ giải thích rơ ràng: “Ở đây, này Bà-la-môn, có người sát sanh... có tà kiến. Người ấy, sau khi thân hoại mạng chung, sanh vào cơi ngạ quỷ. Món ăn của chúng sanh ngạ quỷ như thế nào, tại đấy, vị ấy nuôi sống với món ăn ấy; tại đấy, vị ấy tồn tại với món ăn ấy. Món ăn nào các bạn bè, hoặc thân hữu, hoặc bà con, hoặc người cùng huyết thống từ đấy muốn hiến cúng cho vị ấy, tại đấy vị ấy sống với món ăn ấy; tại đấy, vị ấy tồn tại với món ăn ấy. Này Bà-la-môn, đây là tương ưng xứ, trú ở đây, vị ấy được lợi ích của bố thí ấy” 7.
Như vậy, Đức Thế Tôn khẳng định có một loài chúng sanh có thể nhận được sự ủy lạo của loài người bằng cách cúng thí, đó là chúng sanh trong đường ngạ quỷ, tức là ma giới. Hẳn nhiên, lễ phẩm cúng thí phải là thứ ăn uống được, chứ không phải là hàng mă!
Phước báo của sự cúng thí
Trường hợp người cúng thí, gia chủ không có cha mẹ hay bà con quyến thuộc trong đường ngạ quỷ th́ sự bố thí đó cũng có phước báo: “Giả sử ông v́ những thân tộc quen biết mà bố thí, nhưng họ không sanh vào trong chốn ngạ quỷ và lại cũng không có những người quen biết khác sanh vào chốn ngạ quỷ, th́ việc bố thí do ḷng tin, tự ḿnh sẽ được phước. Của bố thí do ḷng tin của người thí chủ đó, sẽ không mất”. Kinh phân tích:
“Giả sử có người sát sanh, lấy của không cho, sống tà hạnh trong các dục, nói láo, nói hai lưỡi, nói lời độc ác, nói lời phù phiếm, có tham ái, có sân tâm, có tà kiến. Người ấy sau lại phát tâm bố thí cho Sa-môn, Bà-la-môn,... cho đến những kẻ ăn xin bần cùng, đều bố thí tiền tài, áo quần, chăn mền, đồ ăn thức uống, đèn đuốc, những vật dụng trang nghiêm. Người ấy do sát sanh, lấy của không cho…, sẽ đọa lạc vào trong loài voi, nhưng v́ người ấy đă từng bố thí…, nên tuy ở trong loài voi, nhưng cũng nhận được phước báo nhờ họ đă bố thí, từ quần áo, đồ ăn thức uống cho đến những vật dụng trang nghiêm.
Nếu lại sanh vào các loài súc sanh như trâu, ngựa, lừa, la v.v... nhưng cũng nhờ vào công đức thí ân trước, nên họ ắt sẽ nhận được phước báo kia tùy theo chỗ sanh tương ứng mà được thọ dụng.
Này Bà-la-môn, nếu thí chủ kia lại tŕ giới, không sát sanh, không trộm cướp,... cho đến có chánh kiến, và bố thí cho các Sa-môn, Bà-la-môn,... cho đến những kẻ ăn xin nào là tiền của, áo quần, đồ ăn thức uống, đèn đuốc, th́ nhờ công đức này mà sanh trong loài người, ngồi hưởng thụ phước báo này, từ áo quần, đồ ăn thức uống... cho đến những vật dụng như đèn đuốc.
“Lại nữa, này Bà-la-môn, nếu họ lại tŕ giới, th́ sẽ được sanh lên cơi trời, v́ họ nhờ vào những thí ân nên được hưởng những thứ phước báo về tài bảo, áo quần, đồ ăn thức uống,... cho đến những vật dụng trang nghiêm cơi trời” 8.
Như vậy, một khi gia đ́nh chúng ta có người thân qua đời, chúng ta phát tâm thanh tịnh cúng kính hay bố thí, cúng dường cho Tăng Ni hoặc cho người nghèo khổ, th́ dù người thân đă mất của chúng ta không nhận được, bản thân của chúng ta cũng được phước báo trong mọi trường hợp.
Một sự thật là chúng ta không ai biết được người thân của ḿnh sau khi chết đă sanh vào đường nào của lục đạo. Do đó, để tri ân người đă mất, nhất là cha mẹ, bà con thân thuộc của ḿnh, cùng với những anh hùng liệt sĩ đă hy sanh cho tổ quốc, để họ khỏi đói lạnh, bơ vơ, để họ khỏi tủi thân v́ chẳng c̣n ai thương nhớ… chúng ta nên làm lễ kỳ siêu cúng thí cho họ, hoặc mở hội bố thí rồi hồi hướng công đức cho họ. V́ rằng, trong bất cứ trường hợp nào, người thân của chúng ta đă tái sanh về đâu, việc làm ấy đều có phước báo cho chính bản thân ḿnh!
Cúng thí là một trong những cách bố thí cho người đă chết. V́ vậy hăy bố thí những ǵ mà họ ăn uống được, đừng bố thí thức ăn giả và càng không nên đốt các loại vàng mă như nhà cửa, xe hơi, điện thoại, tiền vàng… để bố thí cho họ. Ngoài ra, với tâm thanh tịnh chúng ta cúng dường cho Tăng Ni, biếu tặng cho người nghèo khổ, hoặc làm các thiện sự như bắc cầu, đào giếng, đắp đường, trồng cây… đều là những việc làm bố thí đưa tới phước báo cho chính bản thân ḿnh và cũng có thể hồi hướng công đức ấy cho người thân đă qua đời.
Thích Nguyên Hùng - Vườn hoa Phật giáo
1 Trung A-hàm 146, kinh Tượng tích dụ.2 Tạp A-hàm, kinh 1041. Pāli, A.10.177. Jāṇussoṇi.
3 Tạp A-hàm, kinh 1041, Sanh Văn.
4 Tăng chi bộ, (XI) (177) Jāṇussoṇi, HT.Thích Minh Châu dịch.
5 Tạp A-hàm, kinh đă dẫn.
6 Tứ phần luật hành sự sao, Tục tạng 42, N°.0736, p.1028c05.
7 Tăng chi bộ, kinh đă dẫn.
8 Tạp A-hàm, kinh đă dẫn.
Khg ! Khg hưởng được !... Người đă rời khỏi thể xác rồi(chết),khg c̣n những sinh hoạt của cơi Ta Bà này nữa !... Nhưng họ thấy được cảnh chúng ta cúng kiến,tưởng niệm họ...
Muốn liên lạc với cơi bên kia(cơi người chết),ta nên liên lạc wa h́nh thức tưởng niệm,cúng xin hồi hướng,vv...,tức là những h́nh thức 'khg vật chất', may ra c̣n có lợi ích chăng !?...
Talk-to-the-Dead...
aka47
member
REF: 711536
09/13/2016
Có... Em mua 4 cái bánh Trung Thu về cúng , đi làm về chỉ c̣n 3 cái.
Em hỏi con chó cưng của em nó lắc đầu.
Vậy anh HU nói sai nhé.
hihii
huutrinon
member
REF: 711559
09/13/2016
Aka làm anh HU nhớ chiện này,cũng dzui dzui... Vào khoảng 2002,2003 ǵ đó,anh HU có fần hùn, vô 1 cty nhỏ(có 3 fần hùn)... Ở VN, thời VC,người dân đâm ra mê tín 1 cách wá đáng(hơn trước 1975 nhiều ! có lẽ bị thuyết Mác-Lênin ức chế !?)... làm ǵ,họ cũng khg dám bỏ wa hủ tục cúng kiến... Lẽ dĩ nhiên,cty mới thành lập cũng khg khỏi làm chiện đó... Anh bạn hội viên giải thích cặn kẽ cho anh HU biết : đốt nhang nhu dzầy,khi nào họ về chứng cho ḿnh,th́ tàn nhang khg rớt mà nó cứ thẳng đứng như vậy tới khi nhang gần tàn luôn... Lần đó tàn nhang thẳng đứng,nhưng anh HU chửi thầm trong bụng : "Mẹ,khg lẽ gây nhau vừa mới khánh thành cty !?"... Sau này,chính anh hội viên đó,chôm 1,2 hay 1,3 tỉ dź dź đó của cty, wa mở 1 tiết mục khác, trong 1 nhà bank khác,do anh ta tự đứng tên ! Thấy thần thánh ,họ chứng ghê chưa !?
Mâm cúng kiến khánh thành công ty...
cafekho
member
REF: 711577
09/14/2016
Thấy heo cúng CF mới nhớ đến mấy con heo củng tổ sân khấu của "Mỹ Tâm", "Đàm Vĩnh Hưng", "hồng ngọc" ..
Đặc biệt con heo Đàm Vĩnh Hưng cái hậu môn nó to trà bá!(thằng bạn nhận xét) Cũng hay!
há há..
---
LOLEMSAIGON
member
REF: 711578
09/14/2016
Hihi..Anh CF làm LL cừ lọt ghế lun nà. Anh Hu ưi, anh HU có tin chuyện ma quỷ Trời Phật Thánh Thần là có thiệt hông?
aka47
member
REF: 711584
09/14/2016
AK không tin thần thánh ma quỷ , cũng không tin anh HU , anh CF...hổng tin ǵ hết ...
Chỉ tin một người thôi đó là LOLEMSAIGON.......
hihiii
LOLEMSAIGON
member
REF: 711637
09/15/2016
AKa tin LL là bán lúa giống ráng chịu nha hihi...Được AK tin tưởng là một hạnh phúc lớn lao đó, đa tạ bạn hiền :)