Trước tiên wellfrog xin nói rõ là đề tài này đã được nhắc đến trong nhiều bài viết trước đây .Thậm chí ngay trong phần lý thuyết trong box ngữ pháp cũng có một thread về vấn đề này .Tuy nhiên ,như các bạn đã thấy .Đa số viết bằng tiếng Anh nên người mới học sẽ không thể nào hiểu hết được .Các bài viết của wellfrog sẽ đựoc xem như những bài giảng lại của những bài viết đó .
Không phải ngẫu nhiên mà ngừơi ta xem Relative pronoun : WHO ,WHICH ,WHOM....là một trong " tứ trụ" trong cấu trúc câu tiếng Anh ( cùng với : câu tường thuật , chia động từ ,câu bị động ) .Hầu như trong bài văn ,bài text nào cũng ít nhiều dính dáng đến nó .Do đó các bạn nên chú ý học kỹ cấu trúc này nhé
Thông thường khi mới học tiếng Anh chúng ta biết đến WHO ,WHICH .. như là chữ hỏi trong câu hỏi :
Who do you like ? bạn thích ai ?
chữ WHO ở đây là có nghĩa là AI và đựoc dùng trong câu hỏi .
Which color do you like : red or blue ? bạn thích màu nào : xanh hay đỏ ?
WHICH trong câu này có nghĩa là " NÀO " và cũng được dùng làm chữ hỏi .
Nhưng hôm nay chúng ta làm quen với một cách dùng hoàn toàn khác của những chữ này .Chữ WHO không có nghĩa là AI và chữ WHICH cũng không có nghĩa là NÀO ,mà cả hai đều có nghĩa là :MÀ ( hoặc đôi khi không dịch cũng đựơc ) , và đặt biệt là chúng không phải dùng cho câu hỏi .Người ta gọi nhóm này là : relative pronoun tạm dịch là : liên quan đại danh từ ,hoặc đại từ quan hệ .Ở đây chúng ta thống nhất gọi là đại từ quan hệ cho nó gọn nhé .Vậy các chữ này dùng để làm gì ? và công thức dùng như thế nào ?
Khi ta có hai câu riêng biệt mà trong đó chúng có cùng một danh từ thì ngừoi ta có thể nối chúng lại với nhau ,và ngừoi ta dùng "đại từ quan hệ " để nối 2 câu.
Ví dụ trong tiếng Việt mình nhé ,ta có 2 câu :
Tôi đã làm mất quyển sách .Bạn cho tôi quyển sách đó tháng trước .
Nối lại như sau :
Tôi đã làm mất quyển sách mà bạn cho tôi tháng trước .
Cái chữ " mà " trong tiếng Việt chính là đại từ quan hệ mà ta sắp học đấy .
Vậy có quá nhiều chữ : WHO ,WHICH ,THAT .. làm sao biết khi nào dùng chữ nào ?
Trước tiên các bạn hãy học thuộc cách dùng của chúng như sau đây nhé :
WHO : dùng thế cho chủ từ - ngừoi
WHOM : dùng thế cho túc từ - ngừoi
WHICH : dùng thế cho chủ từ lẫn túc từ - vật
WHEN :dùng thế cho thời gian
WHERE :dùng thế cho nơi chốn
THAT :dùng thế cho tất cả các chữ trên ( có 2 ngoại lệ xem phần dưới )
WHOSE :dùng thế cho sở hửu ,người / vật
OF WHICH :dùng thế cho sở hửu vật
WHY :dùng thế cho lý do ( reason /cause )
NHỮNG LƯU Ý KHI DÙNG ĐẠI TỪ QUAN HỆ ( WHO ,WHICH ,WHOM.... )
1.Khi nào dùng dấu phẩy ?
Khi danh từ đứng trước who ,which,whom... là :
+ Danh từ riêng ,tên
Ha Noi , which ....
Mary ,who is ...
+ Có this ,that ,these ,those đứng trước danh từ :
This book ,which ....
+ Có sở hửu đứng trước danh từ :
My mother ,who is ....
+ Là vật duy nhất ai cũng biết : ( Sun ( mặt trời ) ,moon ( mặt trăng )
The Sun ,which ...
2. Đặt dấu phẩy ở đâu ?
- Nếu mệnh đề quan hệ ở giữa thì dùng 2 dấu phẩy đặt ở đầu và cuối mệnh đề
My mother , who is a cook , cooks very well
- Nếu mệnh đề quan hệ ở cuối thì dùng một dấu phẩy đặt ở đầu mệnh đề ,cuối mệnh đề dùng dấu chấm .
This is my mother , who is a cook .
3.Khi nào có thể lược bỏ đại từ quan hệ WHO ,WHICH ,WHOM...
- Khi nó làm túc từ và phía trước nó không có dấu phẩy ,không có giới từ ( whose không được bỏ )[/color]
This is the book which I buy.
Ta thấy which là túc từ ( chủ từ là I ,động từ là buy ) ,phía trước không có phẩy hay giới từ gì cả nên có thể bỏ which đi :
-> This is the book I buy.
This is my book , which I bought 2 years ago.
Trước chữ which có dấu phẩy nên không thể bỏ được .
This is the house in which I live .
Trước which có giới từ in nên cũng không bỏ which đựơc .
This is the man who lives near my house.
Who là chủ từ ( của động từ lives ) nên không thể bỏ nó được .
4. Khi nào KHÔNG ĐƯỢC dùng THAT :
- Khi phía trước nó có dấu phẩy hoặc giới từ :
This is my book , that I bought 2 years ago. (sai) vì phía trước có dấu phẩy -. phải dùng which
This is the house in that I live .(sai) vì phía trước có giới từ in - phải dùng which
5. Khi nào bắt buộc dùng THAT
- Khi danh từ mà nó thay thế gồm 2 danh từ trở lên trong đó vừa có ngừơi vừa có vật
The man and his dog that ....
That thay thế cho : người và chó
CÁCH GIẢI BT DÙNG ĐẠI TỪ QUAN HỆ WHO ,WHICH...
DẠNG 2 : ĐIỀN VÀO CHỔ TRỐNG
Đây là dạng thứ hai thường gặp ( dạng 1 là nối câu đã viết ở bài trên ) khi làm ta chú ý các bước sau :
+ Nhìn danh từ phía trứơc xem người hay vật ( hoặc cả hai ):
- Nếu vật thì ta điền WHICH
The dog __________ runs .....( thấy phiá trứoc là dog nên dùng WHICH )
Nếu là : REASON ,CAUSE thì dùng WHY
The reason ________ he came ... ( dùng WHY )
-Nếu là thơì gian thì dùng WHEN
-Nếu là nơi chốn thì dùng WHERE
Lưu ý :
- WHEN ,WHERE ,WHY không làm chủ từ ,do đó nếu ta thấy phía sau chưa có chủ từ thì ta phải dùng WHICH chứ không được dùng WHEN ,WHERE ,WHY.
Do you know the city _______ is near here ?
Ta nhận thấy city là nơi chốn ,nhưng chớ vội vàng mà điền WHERE vào nhé ( cái này bị dính bẩy nhiều lắm đấy ! ) .Hãy nhìn tiếp phía sau và ta thấy kế bên nó là IS ( động từ ) tức là chữ IS đó chưa có chủ từ ,và chữ mà ta điền vào sẽ làm chủ từ cho nó -> không thể điền WHERE mà phải dùng WHICH /THAT ( nếu không bị cấm kỵ )
-> Do you know the city __WHICH _____ is near here ?
- Nếu ta thấy rõ ràng là thời gian ,nơi chốn nhưng xem kỹ phía sau động từ người ta có chừa lại giới từ hay không ,nếu có thì không đựoc dùng WHEN ,WHERE,WHY mà phải dùng WHICH
The house ________ I live in is nice .
Ta thấy house là nơi chốn ,nhưng chớ vội điền WHERE nhé ,nhìn sau thấy ngừoi ta còn chừa lại giới từ IN nên phải dùng WHICH /THAT
-> The house ___which/that_____ I live in is nice
Nhưng đôi khi ngưoìi ta lại đem giới từ lên để trứoc thì cũng không đựoc dùng WHERE nữa nhé :
The house in ___which_____ I live is nice
- Nếu là NGƯỜI thì ta tiếp tục nhìn phía sau xem có chủ từ chưa ? nếu có chủ từ rồi thì ta dùng WHOM ,nếu chưa có chủ từ thì ta điền WHO .
- Lưu ý : nếu thấy phía sau kế bên chổ trống là một danh từ trơ trọi thì phải xem xét nghĩa xem có phải là sở hửu không ,nếu phải thì dùng WHOSE .
The man ________son studies at .....
Ta thấy chữ SON đứng một mình khôNG có a ,the ,.. gì cả nên nghi là sở hửu ,dịch thử thấy đúng là sở hửu dùng WHOSE người đàn ông mà con trai của ông ta . .. )
The man ____( whose )____son studies at .....
- Nếu phía trứoc vừa có người + vật thì phải dùng THAT
The man and his dog THAT ....
I know of whom you are talking
whom [huːm]
pron
the objective form of who, used when who is not the subject of its own clause whom did you say you had seen? he can't remember whom he saw
[Old English hwām, dative of hwā who]
Usage: It was formerly considered correct to use whom whenever the objective form of who was required. This is no longer thought to be necessary and the objective form who is now commonly used, even in formal writing: there were several people there who he had met before. Who cannot be used directly after a preposition - the preposition is usually displaced, as in the man (who) he sold his car to. In formal writing whom is preferred in sentences like these: the man to whom he sold his car. There are some types of sentence in which who cannot be used: the refugees, many of whom were old and ill, were allowed across the border
subject + verb + what? or who? = direct object
Here are examples of the formula in action:
Zippy and Maurice played soccer with a grapefruit pulled from a backyard tree.
Zippy, Maurice = subjects; played = verb. Zippy and Maurice played what? Soccer = direct object.
Zippy accidentally kicked Maurice in the shin.
Zippy = subject; kicked = verb. Zippy kicked who? Maurice = direct object.
Sometimes direct objects are single words like soccer and Maurice; other times they are phrases or clauses. The formula nevertheless works the same.
Whose and who's
The problem here is similar to that of it's and its, in that whose is possessive. Who's is really who is, the apostrophe indicates that an i is missing: e.g. "Who's that gorgeous girl over there?"
Whose means "belonging to the person":
e.g. "Dan, whose eyes were bloodshot, hadn't slept well."
Whose is a possessive pronoun.
e.g. whose cat, whose iPod, etc.
Who's is normally misused in questions such as:
"Who's bag is this?"
It should, of course, be "Whose bag is this?"
Who knows the difference between who's and whose? Here's a lesson whose time has come.
Who's is a contraction of who is or, less commonly, who has.
Who's watching TV? Do you know who's going to speak?
Who's ready to go? Who's in the kitchen?
Who's this? Who's already eaten?
Whose is the possessive of who or, somewhat controversially, which.
Whose book is this? Do you know whose car this is?
I know a woman whose kids study there. Whose side are you on?
An idea whose time has come.
Who or Whom
Who did you see or whom did you see?
EXPLANATION:
This grammar tip series will emphasize the pronouns who and whom. The examples are somewhat different than those in previous weeks as a correct use of the pronoun is provided for spoken and written language. Basic Rule: A pronoun can take the place of a noun in speaking and writing. For example, she or her can identify Susan. A special pronoun problem is the use of who or whom. In spoken English, the use of whom is becoming less common. In fact, when you are speaking, you may correctly begin any question with who. In written English, however, you should distinguish between who and whom. Who or whoever is used as a subject of a verb or as a predicative nominative. Whom or whomever is used as an object of a verb or as an object of a preposition.
EXAMPLE:
Spoken: Who did you see at the mall?
Written: Whom did you see at the mall?