ototot
member
ID 66093
01/28/2011
|
Tản Mạn Về Đuôi Chữ ism Trong Tiếng Anh...
Tản Mạn Về "Đuôi Chữ ism" Trong Tiếng Anh...
Ai đang học tiếng Anh, hoặc đă biết chút chút tiếng Anh, chắc hẳn nhiều phen đă đọc qua những từ tiếng Anh viết tận cùng bằng cái đuôi "ism", mà dịch sang tiếng Việt Nam đôi khi không phải là dễ, và nhiều khi người ta không thể dịch được.
Mà cái khổ cho người học tiếng Anh, là dân nói tiếng Anh cứ … "tuỳ tiện" thêm cái đuôi vào một từ, và các nhà dạy ngữ pháp gọi là "tiếp vĩ ngữ" (suffix).
Ví dụ như ông Phật tiếng Anh là Buddha, th́ có thêm chữ Buddhism; ông Mao (Trạch Đông) th́ có thêm từ "Maoism"; thậm chí ông Diệm th́ có thêm chữ "Diemism"; "social" là xă hội, th́ có thêm từ "socialism"; capital là tư bản, th́ có thêm từ "capitalism", v.v… cứ như vậy Marx > Marxism; Lenin > Leninism...
Thật vậy, cái đuôi "ism" mang khá nhiều ư nghiă, đại khái như
- một chủ nghiă, như
- socialism = chủ nghiă xă hội
- communism = chủ nghiă cộng sản
- capitalism = chủ nghiă tư bản
- imperialism = chủ nghiă đế quốc
- vân vân...
- một tôn giáo, như
- buddhism = Phật giáo
- christianism = cơ dốc giáo
- judaism = do thái giáo
- v.v...
- một học thuyết, một tư tưởng, một cái ǵ đó chẳng giống ai.... hay nói khác đi , một cái ǵ đó mà ... chẳng ai bao giờ tưởng tượng ra, hay chợt nghĩ đến!
Ví dụ như hồi sinh thời, ông Mao Trạch Đông có lần đă tuyên bố rằng trí thức ... không có ích bằng băi phân, và những người tôn thờ ổng gọi đó là "tư tưởng Mao" chứ không gọi nó là một "chủ nghiă"! (tiếng Anh gọi là Maoism)
Trước dó, ông cụ tổ Karl Marx cũng chủ trương "tôn giáo" là thuốc phiện, nhưng chủ trương này cuả ổng lại được gọi là "chủ nghiă Marx"! (tiếng Anh là Marxism)
C̣n ở Việt Nam, người ta nói "tư tưởng Hồ Chí Minh", th́ không biết tiếng Anh dịch là ǵ? ...
Tiện thể, có giai thoại là câu chuyện hai anh Việt Nam đang căi nhau và anh này đang định ... "qui chụp" anh kia tội "phản động", là có tư tưởng hủ lậu cuả Mao Trạch Đông:
- Lư luận cuả anh đúng là "Mao ít" (Maoist)!
_ Chính anh mới là thằng "Mao ít" th́ có!
- Chưa chắc thàng nào "Mao ít" hơn thằng nào dó nghe!
- Vậy anh có giỏi th́ cứ ... vạch ra xem thằng nào "ít" và thằng nào "nhiều"!
Qua mẩu đối thoại trên, chắc bà con cũng thông cảm cho cái tiếng Việt cuả thời đại chúng ḿnh! Quả thực là nó rắc rối quá!
Bây giờ, tôi xin được mở tiết mục chuyên đề tiếng Anh này, tản mạn về cái đuôi chữ "ism" cuả ngôn ngữ này, để bà con giỏi tiếng Anh, nhất là những bà con đang sống ở hải ngoại, hăy đóng góp để chúng ta cùng học tập về cái ngôn ngữ thông dụng nhất trên hành tinh này!
Ví dụ như đọc sách vở báo chí bằng tiếng Anh, ta thường thấy không biết bao nhiêu từ có cái đuôi "ism" như absenteeism, alcoholism, altruism, amateurism, anarchism,antagonism, atheism, barbarism, bilingualism, charlatanism, chauvinism, colonialism, cubism, defeatism, despotism..., và cứ theo thứ tự mẫu tự mà đi xuống tận vần z th́ c̣n hang ngàn từ có đuôi ism!
Thân ái
Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
|
|
maylangthang81
member
REF: 587036
01/28/2011
|
Kính chào bác Ottot.
Bác bàn luận về chuyện tiếng Anh tiếng Em, cháu đành chịu thua, nhưng cháu đọc qua, cháu thấy có mấy câu sau này, cháu hay hay, nên cháu góp ư với với bác cho dzui.
- Lư luận cuả anh đúng là "Mao ít" (Maoist)!
_ Chính anh mới là thằng "Mao ít" th́ có!
- Chưa chắc thàng nào "Mao ít" hơn thằng nào dó nghe!
- Vậy anh có giỏi th́ cứ ... vạch ra xem thằng nào "ít" và thằng nào "nhiều"!
Theo cháu th́ chẳng có thằng Mao nào có ít hay có nhiều, chỉ có thằng Vô Mao mà thôi, nếu ai mà làm bạn với thằng Vô Mao là xui tận mạng đó bác.
Hehhe
Bác đọc xong, bác đừng có chê cười cháu nha, kính chúc bác một năm mới dồi dào sức khoẻ vạn sự như ư
|
|
rongchoi123
member
REF: 587042
01/28/2011
|
Hi,hi,....đọc góp ư của maythanglang81 làm rongchơi mắc cười quá. Không biết gặp thằng vô mao có xui không chứ rongchoi chỉ nghe nói gặp con hay bà vô mao là xui thôi.
Hy vọng có ai đó kiểm chứng giúp hi,hi,...
Xin lỗi Ototot tiên sinh v́ làm lạc chủ đề của tiên sinh.
Nhân tiện nói về cái đuôi ism rongchoi nhớ hồi năm lớp 12 ông thầy dạy tiếng Anh,người bắc phái vào nam dạy,ông biểu phát âm là "i-zờm" hi,hi,....lâu quá chỉ nhớ vậy.
|
|
ototot
member
REF: 587054
01/28/2011
|
Theo tôi, nếu ta "spam" (hay tám) một chút và vưà phải, chắc cũng làm đề tài bớt phần khô khan mà!
Thực ra, nhận định cuả maylangthang và rongchơi cũng không đến nổi quá xa đề tài, v́ có "mao ít" và "mao nhiều" th́ tất nhiên phải có ... "vô mao"!
(Và từ này là do mấy ông hủ nho ngày xưa viết ra, khi xem tướng mạo phụ nữ, là giới tính ngày xưa bị xem thường, và nguyên văn câu chữ nho là "Vô mao bần chí tử", tức là người phụ nữ đó sẽ "nghèo đến chết", chứ không có vấn đề "hên xui" ở đây!)
Trở lại đuôi chữ ism cuả tiếng Anh, quả thực là nó được đọc là "i zờm" như rc nói, và tất cả những "ism" đều là danh từ (noun), chuyển sang thuộc từ (adjective) th́ trở thành "ist"
Ví dụ: - marxism > marxist
- socialism > socialist
- communism > communist
- trotskyism > trotskyist
- v.v...
Trường hợp 4 chữ "Chủ nghiă xă hội" và "xă hội chủ nghiă", người ở Việt Nam sử dụng ít lẫn lộn, so với nhiều người Việt hải ngoại!
Ở Việt Nam, có khẩu hiệu là "Muốn xây dựng chủ nghiă xă hội th́ cần phải có những con người xă hội chủ nghiă, ư nói con người ta phải hiểu biết và sẵn sàng tin tưởng và hành động cho chủ nghiă xă hội, th́ mới có cơ may xây dựng được chủ nghiă đó!
Vậy nói theo ngữ pháp, th́ "chủ nghiă xă hội" là danh từ (noun), c̣n "xă hội chủ nghiă" là thuộc từ (adjective).
Người Việt Nam ngày xưa bị ảnh hưởng nhiều hơn cuả Tàu, nên mới lấy quốc hiệu là Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà (đó là lối nói ... ngược!, dịch sang tiếng Anh phải là
"The Democratic Republic of Vietnam").
C̣n bây giờ nói xuôi là "Cộng Hoà Xă Hội Chủ Nghiă Việt Nam" và dịch sang tiếng Anh là
"The Socialist Republic of Vietnam"
(Các bạn thấy không, quốc hiệu Việt Nam đă thay đổi 2 lần, nhưng trong cả 2 trường hợp, nó vẫn là "The Republic of Vietnam", nên lần này có đổi nưă, th́ chắc sẽ trở thành ... "Cộng Hoà Việt Nam" cho nó ... xuôi, chứ không ... ngược như "Việt Nam Cộng Hoà", nhỉ!)
Nói tóm lại, đuôi chữ "ism" và "ist" vẫn c̣n nhiều điều phải bàn, trong cố gắng làm trong sáng tiếng Việt yêu dấu cuả ta, chứ những lối nói như bây giờ nghe ... nặng tai và vô lư quá, dơ dáy quá, ... thối quá!
Ví dụ như các chữ "mác xít",làm ta liên tưởng đến con bọ xít; "lê nin nít", nghe "con nít" quá; c̣n "tờ rốt kít" nghe như ... cục kít; cũng như "mao ít" như là để chỉ chỗ chỉ chỗ ... tục tĩu có vài ... sợi lông lơ thơ!
Mời các bác giỏi tiếng Anh và yêu tiếng Việt tham gia góp ư!
Thân ái,
|
|
maylangthang81
member
REF: 587121
01/29/2011
|
Bạn rongchoi nói đúng, theo quan niệm của người Trung Hoa, khi người đàn ông lấy phải người vợ vô mao th́ sẽ bị xui xẻo từ công ăn việc làm cho tới hạnh phúc gia đ́nh, đó là sách vở họ nói như thế, c̣n MLT chưa được ai kể cho nghe, nên cũng không biết có tin theo sách vở họ viết ra không. Nhưng MLT có nghe thiên hạ nói: Đa Mao th́ Đa Ngân Lượng...hihi.
Trở về vấn đề trong topic của bác Otto, cháu xin góp ư vui thêm với bác, Mao ít-Mao nhiều hay Vô Mao không đáng sợ bằng ở bên nước Trung, có một tên họ Mao mà người đời họ chế nhạo là Mao Xếnh Xáng mới đáng sọ nhất, khi họ Mao này nắm quyền cả một nước Trung, Độc Mao này đă giết chết hàng chục triệu người dân Trung và cũng có nhiều tên ác ôn trên Thế Giới bám đít theo tên Độc Mao này cũng mang cái đau khổ tang thương cho dân tộc và cũng đă có hàng triệu dân bị chết oan dưới bàn tay của mấy tên theo đít Độc Mao.
MLT nói bóng nói gió, chắc bác và bạn rongchoi cũng đă hiểu ư MLT ám chỉ ai phải không, nếu MLT góp ư không phải, mong bác thông cảm bỏ qua cho.
|
|
rongchoi123
member
REF: 587122
01/29/2011
|
Theo rongchoi biết th́ không có tư tưởng Hồ Chí Minh v́ chính ông Hồ cũng nói ông không có tư tưởng nào cả hay ông không phải là một tư tưởng gia. Nói chung ông chỉ học đ̣i theo Lênin và Mao ste-tung(Mao Trạch Đông) mà thôi.
Nhưng cái đám chóp bu cầm quyền cộng sản có thể sau khi ông chết đă vẽ rắn thêm chân, tô vẽ thêm nhiều thứ rồi gán cho đó là tư tưởng Hồ Chí Minh ?
|
|
hailuachantrau
member
REF: 589881
02/17/2011
|
Chao bac ototot,
Tieng Anh co nhieu ngoai le.( Pre-fix va suffix ) cung co ngoai le. Neu ghep no vo 1 ngon ngu khac Nhu Maoism thi tai sao khong the ghep la Hoism hay la Diemism hay la Minhism. Con co the dich 1 cach khac cung dong nghia ma khong can phai su dung Suffix (ISM )noi vao ten, hay noi vao ho. thi du nhu nhu ( Tu tuong Ho Chi Minh = Ho chi Minh Idealism )
Than ai
Hailuachantrau
|
1
|
Kí hiệu:
:
trang cá nhân :chủ
để đă đăng
:
gởi thư
:
thay đổi bài
:ư kiến |
|
|
|
|