Ai dịch được lời quốc ca Mỹ và Pháp? chỉ cần đại ư từng câu thôi chứ không cần vần, nhịp.
The Star Spangled Banner
Oh, say! can you see by the dawn's early light
What so proudly we hailed at the twilight's last gleaming;
Whose broad stripes and bright stars, through the perilous fight,
O'er the ramparts we watched were so gallantly streaming?
And the rocket's red glare, the bombs bursting in air,
Gave proof through the night that our flag was still there:
Oh, say! does that star-spangled banner yet wave
O'er the land of the free and the home of the brave?
On the shore, dimly seen through the mists of the deep,
Where the foe's haughty host in dread silence reposes,
What is that which the breeze, o'er the towering steep,
As it fitfully blows, half conceals, half discloses?
Now it catches the gleam of the morning's first beam,
In fully glory reflected now shines in the stream:
'Tis the star-spangled banner! Oh, long may it wave
O'er the land of the free and the home of the brave!
And where is that band who so vauntingly swore
That the havoc of war and the battle's confusion
A home and a country should leave us no more?
Their blood has washed out their foul footsteps' pollution!
No refuge could save the hireling and slave
From the terror of flight or the gloom of the grave:
And the star-spangled banner in triumph doth wave
O'er the land of the free and the home of the brave.
Oh, thus be it ever, when freemen shall stand
Between their loved home and the war's desolation!
Blest with victory and peace, may the heav'n-rescued land
Praise the Power that hath made and preserved us a nation!
Then conquer we must, when our cause it is just,
And this be our motto: "In God is our trust":
And the star-spangled banner in triumph shall wave
O'er the land of the free and the home of the brave.
C̣n đây là lời bài Mác xây de nổi tiếng của Pháp. Có tiếng Anh đi kèm. Copy từ wikipedia
La Marseillaise
Allons enfants de la Patrie,
Le jour de gloire est arrivé!
Contre nous de la tyrannie,
L'étendard sanglant est levé, (bis)
Entendez-vous dans les campagnes
Mugir ces féroces soldats?
Ils viennent jusque dans nos bras
Égorger nos fils, nos compagnes!
Aux armes, citoyens,
Formez vos bataillons,
Marchons, marchons!
Qu'un sang impur
Abreuve nos sillons! (bis)
Que veut cette horde d'esclaves,
De traîtres, de rois conjurés?
Pour qui ces ignobles entraves,
Ces fers dès longtemps préparés? (bis)
Français, pour nous, ah! quel outrage
Quels transports il doit exciter!
C'est nous qu'on ose méditer
De rendre à l'antique esclavage!
Aux armes, citoyens...
Quoi! des cohortes étrangères
Feraient la loi dans nos foyers!
Quoi! Ces phalanges mercenaires What!
Terrasseraient nos fiers guerriers! (bis)
Grand Dieu! Par des mains enchaînées
Nos fronts sous le joug se ploieraient
De vils despotes deviendraient
Les maîtres de nos destinées!
Aux armes, citoyens...
Tremblez, tyrans et vous perfides
L'opprobre de tous les partis,
Tremblez! vos projets parricides
Vont enfin recevoir leurs prix! (bis)
Tout est soldat pour vous combattre,
S'ils tombent, nos jeunes héros,
La terre en produit de nouveaux,
Contre vous tout prêts à se battre!
Aux armes, citoyens...
Français, en guerriers magnanimes,
Portez ou retenez vos coups!
Épargnez ces tristes victimes,
À regret s'armant contre nous. (bis)
Mais ces despotes sanguinaires,
Mais ces complices de Bouillé,
Tous ces tigres qui, sans pitié,
Déchirent le sein de leur mère!
Aux armes, citoyens...
Amour sacré de la Patrie,
Conduis, soutiens nos bras vengeurs
Liberté, Liberté chérie,
Combats avec tes défenseurs! (bis)
Sous nos drapeaux que la victoire
Accoure à tes mâles accents,
Que tes ennemis expirants
Voient ton triomphe et notre gloire!
Aux armes, citoyens...
(Couplet des enfants)
Nous entrerons dans la carrière[21]
Quand nos aînés n'y seront plus,
Nous y trouverons leur poussière
Et la trace de leurs vertus (bis)
Bien moins jaloux de leur survivre
Que de partager leur cercueil,
Nous aurons le sublime orgueil
De les venger ou de les suivre
Aux armes, citoyens...
rongchoi123
member
REF: 699380
08/22/2015
Bản dịch tiếng Anh của Mác xây de:
The Song of Marseille
Arise, children of the Fatherland,
The day of glory has arrived!
Against us tyranny
Raises its bloody banner
Do you hear, in the countryside,
The roar of those ferocious soldiers?
They're coming right into your arms
To cut the throats of your sons and women!
To arms, citizens,
Form your battalions,
Let's march, let's march!
Let the impure blood
Water our furrows!
What does this horde of slaves,
Of traitors and conjured kings want?
For whom are these vile chains,
These long-prepared irons?
Frenchmen, for us, ah! What outrage!
What fury must it arouse!
It is us they dare plan
To return to the old slavery!
To arms, citizens,
Form your battalions,
Let's march, let's march!
Let the impure blood
Water our furrows!
What! Foreign cohorts
Would make the law in our homes!
What! These mercenary phalanxes
Would strike down our proud warriors!
Great God! By chained hands
Our brows would yield under the yoke
Vile despots would have themselves
The masters of our destinies!
To arms, citizens,
Form your battalions,
Let's march, let's march!
Let the impure blood
Water our furrows!
Tremble, tyrants and you traitors
The shame of all parties,
Tremble! Your parricidal schemes
Will finally receive their reward!
Everyone is a soldier to fight you
If they fall, our young heroes,
The earth will produce new ones,
Ready to fight against you!
To arms, citizens,
Form your battalions,
Let's march, let's march!
Let the impure blood
Water our furrows!
Frenchmen, as magnanimous warriors,
Bear or hold back your blows!
You spare those sorry victims,
Who arm against us with regret.
But not these bloodthirsty despots,
These accomplices of Bouillé,
All these tigers who, mercilessly,
Rip their mother's breast!
To arms, citizens,
Form your battalions,
Let's march, let's march!
Let the impure blood
Water our furrows!
Sacred love of the Fatherland,
Lead, support our avenging arms
Liberty, cherished Liberty,
Fight with your defenders!
Under our flags, shall victory
Hurry to thy manly accents,
That your expiring enemies,
See your triumph and our glory!
To arms, citizens,
Form your battalions,
Let's march, let's march!
Let the impure blood
Water our furrows!
We shall enter the (military) career
When our elders are no longer there,
There we shall find their dust
And the trace of their virtues
Much less keen to survive them
Than to share their coffins,
We shall have the sublime pride
Of avenging or following them
Children, let Honour and Fatherland
be the object of all our wishes!
Let us always have souls nourished
With fires that might inspire both
Let us be united! Anything is possible;
Our vile enemies will fall,
Then the French will cease
To sing this fierce refrain:
To arms, citizens,
Form your battalions,
Let's march, let's march!
Let the impure blood
Water our furrows!
Nhờ ông Ototot hay bác huutrinon dịch giúp. Thanks
ototot
member
REF: 699382
08/22/2015
Wow! Bác rongchơi "ác" quá! Ai đời lại yêu cầu một bài dịch hóc buá như thế này, lại yêu cầu đích danh nưă!
Tôi nghĩ khó ai làm được, và dám làm… Nhưng không làm, lại phụ ḷng người, nên đành phải lên mạng t́m và … chép lên đây, trước là để bản thân học, sau là chia sẻ với các bạn ḿnh!
Theo tài liệu trên mạng, ca từ cuả bài quốc ca Mỹ được viết từ năm 1814, và được chọn làm quốc ca cho Mỹ năm 1931.
Đây là một bài hát rất khó tŕnh diễn, và nguyên bản gồm 4 điệp khúc, như bạn RC đă đăng, nhưng người ta thường chỉ hát điệp khúc thứ nhất thôi! May quá, tôi chỉ xin học cùng các bạn bấy nhiêu thôi nhé:
O say can you see by the dawn's early light,
What so proudly we hailed at the twilight's last gleaming,
Whose broad stripes and bright stars through the perilous fight,
O'er the ramparts we watched, were so gallantly streaming?
And the rockets' red glare, the bombs bursting in air,
Gave proof through the night that our flag was still there;
O say does that star-spangled banner yet wave,
O'er the land of the free and the home of the brave?
Bây giờ, cho tôi chép nưă, và tŕnh bày dưới dạng 3 cột đối chiếu, bên trái là chép nguyên văn tiếng Anh cổ, bên phải là chép ư nghiă diễn giải bằng tiếng Anh đương đại, và sau cùng là đại ư tiếng Việt, do tôi dịch từ phần tiếng Anh đương đại.
O say can you see by the dawn's early light
What so proudly we hailed at the twilight's last gleaming,
Whose broad stripes and bright stars through the perilous fight,
O'er the ramparts we watched, were so gallantly streaming?
And the rockets' red glare, the bombs bursting in air,
Gave proof through the night that our flag was still there;
O say does that star-spangled banner yet wave,
O'er the land of the free and the home of the brave?
Hey, can you see this morning
What we saw and were so amazed by and proud of last night
The flag that, through all the dangerous fighting
We could still see standing strong and waving?
The bombs, and cannons exploded in the night'
Giving off enough light to see that
The flag was still standing
Over our land of the free and home of the brave?
Này sáng nay thấy không
trong kinh ngạc và kiêu hănh đêm qua:
Lá cờ sao sọc suốt trong giao tranh nguy hiểm
vẫn đứng nguyên và phấp phới bay
Bom đạn loé sáng trên không trong đêm
Toả ánh sáng cho ta thấy
lá cờ vẫn đứng nguyên
trên đất cuả những con người tự do và quê hương cuả những anh hùng?
Trong quá tŕnh đánh gơ bằng html, nếu hàng lối bị so kè, xin mọi người thông cảm nhé. Lời tôi dịch sang tiếng Việt cũng bị g̣ bó trong tŕnh bày, nên cố lắm cũng là dịch đại ư thôi!
Rất mong được thông cảm mà tha thứ những lỗi, nếu có!
Tiếp theo là đến lượt bác HTN ra tay đi nhé!
Thân ái,
taolao
member
REF: 699388
08/22/2015
Một bài quốc ca không thể dịch khơi khơi được. tl tôi đọc qua mù tịch.
rongchoi123
member
REF: 699395
08/23/2015
Thật ra rongchoi muốn so sánh lời quốc ca Mỹ, Pháp và Việt Nam xem lời bài nào sắt máu hơn.
Bài Tiến quân ca có hai lời nhưng thường người ta chỉ hát lời 1 thôi, lời hai không hát. Đây là lời 1:
Đoàn quân Việt Nam đi
Chung ḷng cứu quốc
Bước chân dồn vang trên đường gập ghềnh xa
Cờ in máu chiến thắng mang hồn nước,
Súng ngoài xa chen khúc quân hành ca.
Đường vinh quang xây xác quân thù,
Thắng gian lao cùng nhau lập chiến khu.
V́ nhân dân chiến đấu không ngừng,
Tiến mau ra sa trường,
Tiến lên, cùng tiến lên.
Nước non Việt Nam ta vững bền.
Không biết có phải quốc ca Mỹ chỉ hát lời khổ 1 như ông ototot dịch không hay họ hát cả lời 2?
Trên báo vnexpress nói rằng quốc ca Mỹ cũng máu lửa không kém quốc ca VN họ trích dẫn là:
“Máu của họ đă rửa sạch vết bẩn của những bước chân hôi” (Quốc ca Mỹ); “Chúng ta hăy cùng chống lại sự áp bức / Ngọn cờ nhuốm máu đă giương lên” (Quốc ca Pháp); Đứng lên! Hỡi những người không muốn làm nô lệ! / Với máu thịt chúng ta, hăy cùng nhau xây dựng Trường Thành mới! (Quốc ca Trung Quốc) ... NGUỒN BÀI VIẾT CỦA VNEXPRESS Ở ĐÂY
Do đó, rongchoi muốn hiểu được lời của các bài quốc ca xem có đúng như tác giả b́nh luận không?
huutrinon
member
REF: 699396
08/23/2015
..."...Tiếp theo là đến lượt bác HTN ra tay đi nhé!...",,,OT,,,
--- cám ơn OT đă tin tưởng HTN ,mà giao cho trách nhiệm để dịch bài quốc ca Fáp !... Nói thật ra,về Fáp văn,theo kinh nghiệm th́ HTN vững vàng lắm... Nói,nghe,và viết cũng được 90%..., chỉ kém những người Việt ở Fáp lâu đời mà thôi !... Nhưng tŕnh độ Fáp văn của HTN khg ở mức độ 'Hàn Lâm viện'(hiểu theo nghĩa giản dị,là khg có căn bản 100% về văn fạm,ngữ vựng,vv...như các thầy dạy fáp văn !),nên khg dám nhận việc dịch bản quốc ca Fáp,dịch những cuốn sách văn học,vv... v́ đó, fải là những công tŕnh nghiên cứu thật kỹ lưỡng...
... Nhưng theo t́nh thần vui để học,RC và OT có nhă ư,th́ HTN cũng fải t́m đủ mọi cách để fục vụ bạn đọc...
... trích từ Wikipedia...
[...Dịch sang tiếng Việt...
Bài ca Marseille...
1. Hăy tiến lên những người con tổ quốc,
Ngày vinh quang đă đến rồi!
Chống lại chúng ta, bọn bạo tàn,
Đă được giương lên lá cờ vấy máu! (2 lần)
Bạn có nghe không trên những cánh đồng
Những tên lính khát máu đang gào thét?
Chúng đang tiến vào giữa chúng ta
Để cắt cổ vợ con của bạn!
2. Chúng muốn ǵ, những bầy lũ nô lệ đó,
những tên phản nghịch, những vua mưu phản?
Dành cho ai, những gông cùm đê hèn này,
Những xiềng xích đă được chuẩn bị từ lâu? (2 lần)
Này dân Pháp, cho chúng ta, ôi! Lăng nhục làm sao!
Có cách ǵ chúng ta phải làm?
V́ chính chúng ta mà họ dám tính
Đẩy ta về cảnh nô lệ cổ xưa!
3. Tại sao! Lũ người vọng ngoại này
Lại sẽ làm luật cho nước nhà của chúng ta!
Tại sao! Những kẻ hám lợi này
Lại quật ngă những dũng sĩ của chúng ta! (2 lần)
Lạy chúa! Bởi v́ tay bị xiềng xích
Mà vầng trán ta hàng phục ách áp bức!
Những kẻ bạo ngược xấu xa sẽ trở thành
Những chủ nhân của vận mệnh chúng ta!
4. Run sợ đi, những bạo chúa và ngươi, những kẻ phản bội
Điều sỉ nhục đến từ mọi phía
Run sợ đi! Những âm mưu giết cha mẹ của các ngươi
Cuối cùng sẽ phải nhận lấy cái giá phải trả của nó! (2 lần)
Tất cả đều là lính để chống các ngươi
Nếu như họ ngă xuống, những anh hùng trẻ của ta
Nước Pháp sẽ sinh ra những người con mới,
Tất cả sẵn sàng chiến đấu chống lại các ngươi.
Điệp khúc:
Hăy cầm lấy vũ khí, hỡi những công dân!
Hăy lập nên những đội quân!
Tiến lên! Tiến lên!
Hăy để cho ḍng máu nhơ bẩn
Tưới đẫm những luống cày của chúng ta! ..........]
... Các bạn có nhu cầu tham khảo nguyên bản ở Wikipedia,bấm vô đây...
ototot
member
REF: 699418
08/23/2015
Tôi thấy bạn rongchơi đăng ca từ bài "Tiến quân ca", quốc ca hiện thời cuả "Việt Cộng", th́ … biết vậy, nhưng cứ như kư ức c̣n in đậm trong cái đầu già nua cuả tôi, khi bài hát này ra đời năm 1945 đến nay đúng 70 năm, khi tôi đă đến tuổi có trí khôn rồi, th́ câu
"Đường vinh quang xây xác quân thù"
nguyên thuỷ là
"Thề phanh thây uống máu quân thù"!
Có lẽ chính v́ thế mà có người chê ngôn từ này nghe … rợn người quá! Cụ Văn Cao là người phương Đông, chắc cũng có thói quen uống thứ mà Tây nó cho là "man rợ", nên mới đặt bút viết như vậy!
Nói về thói quen "uống máu" súc vật cuả người Việt, chắc cũng có người thấy ghê ghê, nên nói bóng ra là "ăn tiết canh".
Tuy nhiên, tôi đă chứng kiến, thậm chí trải nghiệm việc uống này: người ḿnh "cắt tiết" con vịt, con rắn, thậm chí "chọc tiết" con lợn, con ḅ tại hiện trường, pha vào tí rượu trắng mà uống ừng ực!
Có lẽ uống máu là chuyện b́nh thường với người Việt ḿnh, nên cụ Văn Cao mới "thản nhiên" viết như vậy, và người Việt Cộng cứ "vô tư" hát như vậy, cho đến khi có người dịch sang tiếng Tây, th́ mới té ngưả ra rằng uống máu, dù là "máu quân thù" th́ ... "mọi rợ" quá???
Vậy xin có đôi lời làm sáng tỏ chuyện đă qua!
Thân ái,
hoami09
member
REF: 699422
08/23/2015
mén chào cả nhà nè . Thưa bác Otto , cháu sinh sau đẻ muộn , nhưng vẫn thấy quốc ca thời VNCH kêu gọi ḷng yêu nước , nhân bản , hài hoà . Ko phai lúc nào cu4ng uống máu quân thù hay giết giết , mới chiến thắng được , đúng ko thưa bác
Này công dân ơi! Quốc gia đến ngày giải phóng.
Đồng ḷng cùng đi, hy sinh tiếc ǵ thân sống!
V́ tương lai quốc dân, cùng xông pha khói tên,
Làm sao cho núi sông từ nay luôn vững bền.
Dầu cho thây phơi trên gươm giáo,
Thù nước lấy máu đào đem báo.
Ṇi giống lúc biến phải cần giải nguy,
Người công dân luôn vững bền tâm trí,
Hùng tráng quyết chiến đấu làm cho khắp nơi
Vang tiếng người nước Nam cho đến muôn đời!
(Điệp khúc)
Công dân ơi! Mau hiến thân dưới cờ!
Công dân ơi! Mau làm cho cơi bờ
Thoát cơn tàn phá, vẻ vang đời sống
Xứng danh ngàn năm ḍng giống Lạc Hồng.
rongchoi123
member
REF: 699432
08/23/2015
Cám ơn bác huutrinon, đă comments
Nhưng rongchoi muốn tường tận là bản quốc ca của Pháp sao mà dài thế. Có thể họ chỉ hát một hoặc hai phần như quốc ca Mỹ.
Mà nếu chỉ hát phần 1 như quốc ca Mỹ th́ quốc ca Mỹ rơ ràng là hiền quá rồi chứ ǵ nữa.
Như vậy, gút lại là : Mọi lời bài hát quốc ca nước nào cũng ghê rợn, máu me như nhau cả???
C̣n đi xa hơn nữa, không bàn đến lời mà bàn đến giai điệu, âm điệu (như nhạc không lời) th́ quốc ca VN hiện giờ cá nhân rongchoi thấy không hay như quốc ca Mỹ. Bài quốc ca của VNCH nghe hay hơn và về độ hùng tráng nó đâu có kém quốc ca nào.
ototot
member
REF: 699433
08/23/2015
Mời các bác mở loa để nghe dàn nhạc giao hưởng Ukraine hoà tấu bản quốc ca VNCH:
Thân ái,
ototot
member
REF: 699434
08/23/2015
Và để công bằng cho ... 2 lỗ tai, mặc dầu hơi trớ trêu một chút, mời các bác nghe Ban Nhạc New York hoà tấu bản Tiến Quân Ca!
Thân ái,
LOLEMSAIGON
member
REF: 699447
08/23/2015
LL chào bác OT, chủ nhà và mọi người ạ!
Bản Quốc Ca của VNCH có tiết tấu nhanh, sôi nổi, nhịp điệu dồn dập, nghe hào hùng hơn bản Tiến Quân Ca với tiết tấu chậm hơn, ít hấp dẫn hơn.
Quốc Ca VNCH là sáng tác của ông Lưu Hữu Phước phải không ạ? Thông tin này đúng hay sai? Mong Bác OT và các anh chị làm sáng tỏ dùm LL ạ. LL thắc mắc là v́ ông LHP là một Đảng viên CS?
ongsapgia
member
REF: 699450
08/23/2015
- Theo cá nhân osg nhớ ,cũng không dám chắc 100%.Khi ông Lưu Hữu Phước sáng tác bài "Tiếng gọi sinh viên",sau này là Quốc ca của VNCH th́ ổng kí dưới nghệ danh là Huỳnh Minh Siêng.Lúc đó Ông này chưa phải là đảng viên cs.
rongchoi123
member
REF: 699453
08/24/2015
Lưu H Phước là tác giả bài quốc ca của VNCH.
Thời VNCH cái ǵ của miền bắc hay là cứ xài dù đó là văn học, nghệ thuật, âm nhạc,.... trong khi ở miền bắc cái ǵ của miền Nam hay là cấm tiệt!
Ông nào di cư vào Nam là bị tẩy chay, cấm nghe, cấm hát, cấm đọc,...
Các tác giả miền Bắc được miền Nam đưa vào sGK cho học sinh học và nghiên cứu như Văn CAo, Thế Lữ, Xuân Diệu,...Bởi giáo dục miền Nam là phi chính trị theo 3 tiêu chí Nhân bản, Dân tộc, Khai phóng. Giáo dục bậc đại học là giáo dục tự trị.
Khai mở đầu óc, không giáo điều cứng ngắc như miền Bắc. Giáo dục miền Nam bị xóa bỏ sau 1975, nên bây giờ mới có chuyện Giáo Dục hài hước như bây giờ mà trong đó chuyện thuê xe cấp cứu để đi nôp/rút hồ sơ đại học. Ha, ha,....
Trở về quốc ca rongchoi mong nhận xét từ ông Ototot và bác huutrinon về độ bạo lực giữa các quốc ca? (thực tế phần hát hiện nay thôi). Phải chăng, mọi quốc ca đều là bạo lực, đẩm máu.
huutrinon
member
REF: 699458
08/24/2015
"...Phải chăng, mọi quốc ca đều là bạo lực, đẩm máu...",,,trích RC,,,
Thường các quốc gia trên thế giới đều có 1 giai đoạn lịch sử,chiến đấu cho nền độc lập nước nhà(chống xâm lăng của quốc gia ngoại bang),làm 1 cuộc cách mạng nào đó,vv... và dĩ nhiên trong những giai đoạn đó,để hưởng ứng,cổ động cho f̣ng trào (thường có bạo lực, v́ fải đấu tranh...), nhiều nhạc khúc được ra đời... Sau này khi đấu tranh thành công,cuộc cách mạng thắng thế, th́ họ chọn 1 trong những ca khúc thời đó, làm thành quốc ca... Nên chúng ta thường thấy,nghe, máu chảy,tiếng hét ḥ xung fong,lời miệt thị quân thù,vv...trong những bài quốc ca... Thiết nghĩ,đó cũng là 1 điều thường t́nh...
... Lấy thí dụ,bản quốc ca nước Ư,1 quốc gia thường được cho là tương đối ít bạo động(ngoại trừ thời tổ tiên của họ,Đế quốc La Mă...),thế mà trong bản quốc ca của họ,vẫn có dấu vết của chuyện uống máu(điệp khúc cuối),vv...
Trước tiên cảm ơn bác rongchoi123 đă có nhă ư mở ra cái đề tài nầy,
Và thật cảm ơn nhiều bác ông Ototo, đáng là một người thầy đáng kính,
Sau đó bác huủtrinon,
Nói ra th́ cảm ơn hết những người đă có công sưu tầm những cái hay cái bổ ích cho ta
rongchoi123
member
REF: 699578
08/26/2015
Đây là lời bài L'amour C'est Pour Rien mà ông Phạm Duy dịch là T́nh Cho Không.
rongchoi đoán là lời có thể không chính xác lắm so với lời gốc v́ PD khi dịch phải khớp với âm điệu nữa.
Mong ông Ototot và huutrinon có góp ư về lời dịch ra TIẾNG VIỆT toàn bài cho rongchoi học hỏi thêm. L'amour c'est pour rien có phải là "Yêu không v́ lư do nào cả" ? rongchoi theo bản tiếng Anh là Love is for nothing!
L'AMOUR C'EST POUR RIEN
Comme une salamandre, l'amour est merveilleux
Et renait de ses cendres comme l'oiseau de feu,
nul ne peut le contraindre
Pour lui donner la vie.
et rien ne peut l'eteindre
Sinon l'eau de l'oubli. L'amour, c'est pour rien.
Tu ne peux pas le vendre.
L'amour, c'est pour rien.
Tu ne peux l'acheter.
Quand ton corps se revelille,
Tu te mets a trembler.
Mais si ton coeur s'eveille,
Tu te mets a rever.
Tu reves d'un echange avec un autre aveu,
Car ces frissons etranges
Ne vivent que par deux.
L'amour, c'est pour rien.
Tu ne peux pas le vendre.
L'amour, c'est pour rien.
Tu ne peux l'acheter.
L'amour, c'est l'esperance,
Sans raison et
sans loi.
L'amour comme la chance
Ne se merite pas.
Il y a sur terre un etre
Qui t'aime a la folie,
Sans meme te reconnaitre
Pret a donner sa vie. L'amour, c'est pour rien.
Tu ne peux pas le prendre.
L'amour, c'est pour rien.
Mais tu peux le doner.
L'amour, c'est pour rien.
L'amour, c'est pour rien.
c̣n đây là bản dịch tiếng Anh (không biết ai dịch)
Love is For Nothing
Like a salamander, love is wonderful
And is reborn from its ashes like the bird of fire.
No one can be compelled
To give it life.
And nothing otherwise can quench
The water of oblivion.
Love is for nothing.
You cannot sell it.
Love is for nothing.
You cannot buy it.
When your body awakens
You begin to tremble.
But when your heart awakens,
You begin to dream.
You dream of an exchange with another confession,
Because these strange chills
Only come in twos.1
Love is for nothing.
You cannot sell it.
Love is for nothing.
You cannot buy it.
Love is hope
Without reason and
Without law.
Love is like luck.
You don’t have to earn it.
There has to be a land
That loves you like crazy,
And without even recognizing you,
Is ready to give its life.
Love is for nothing.
You cannot take it.
Love is for nothing.
But you can give it.
Love is for nothing.
Love is for nothing.
Chú thích của người dịch:
1. The literal translation for "Car ces frissons etranges/Ne vivent que par deux" is "Because these strange chills/Only live by twos," but I thought it sounded strange, so I translated it as "Only come in twos." If you have a translation for that line that makes more sense, feel free to give it.
hoangxuanvy
member
REF: 699581
08/26/2015
Chào anh rongchoi123 chủ nhà và các vị quan khách
Có thể thấy đây là chủ đề khá hay với sự tham gia sôi động của mọi người
Ngoài những phần HXV được đọc ở đây để học hỏi và mở mang kiến thức th́ c̣n lại những cảm nhận xoay quanh quốc ca của VNCH tác giả là NS Lưu Hữu Phước và " tiến quân ca' tác giả là NS Văn Cao, quốc ca của VNCS:
Hầu như mọi người đều cảm nhận "tiến quân ca" không hay bằng " tiếng gọi sinh viên" nhất là tiết tấu, sự hùng tráng...
Ông Văn Cao tuy là nhạc sỹ tài năng nhưng sáng tác "tiến quân ca" trong hoàn cảnh g̣ bó về chính trị nên không có "cái nền" cho thăng hoa về cảm hứng, cảm xúc.
Về Ông Lưu Hữu Phước: trong ca từ của ông luôn ca ngợi tinh thần bất khuất của dân tộc VN, kêu gọi tinh thần yêu nước nơi thanh niên, hào khí ngùn ngụt trong những sáng tác của ông (bạch đằng giang, lên đàng, tiếng gọi thanh niên...)
nói thêm về "tiếng gọi thanh niên" ông sáng tác vào khoảng 1945 - 1946 sau đó được chính phủ của ông BẢo Đại dùng làm quốc ca ^^ V́ nó quá hay quá hùng tráng nên sau này chính phủ ông Diệm vẫn dùng nó ngay cả khi biết ông Lưu Hữu Phước theo CS.
Có một điều thú vị, trong ca từ của quốc ca VNCH cũng không có đoạn 2 của "tiếng gọi thanh niên"
...
Này Sinh viên ơi, đứng lên đáp lời sông núi
Đồng ḷng cùng đi, đi, đi mở đường khai lối
Ḱa non sông nước xưa, truyền muôn năm chớ quên
Nào anh em Bắc Nam cùng nhau ta kết đoàn.
Hồn thanh xuân như gương trong sáng
Đừng tiếc máu nóng tài xin ráng
Thời khó, thế khó, khó làm yếu ta
Dù muôn chông gai vững ḷng chi sá
Đường mới kíp phóng mắt nh́n xa bốn phương
Tung cánh hồn thiếu niên, ai đó can trường.
Sinh viên ơi! Mau tiến lên dưới cờ
Anh em ơi! Quật cường nay đến giờ
Tiến lên cùng tiến, gió tung nguồn sống
Cháy trong ḷng ta ngàn mớ lửa hồng
HXV cũng thấy ông LHP c̣n 1 sáng tác nữa là " Hát giang trường hận " sau này VN CS cũng hay dùng nó chính lả bài " Hồn tử sĩ".
huutrinon
member
REF: 699605
08/27/2015
L'AMOUR C'EST POUR RIEN,
Dựa theo toàn bài ,nhất là những đoạn :
"...L'amour, c'est pour rien.
Tu ne peux pas le vendre.
L'amour, c'est pour rien.
Tu ne peux l'acheter...",,,
Khg thể bán,khg thể mua... vậy là "t́nh yêu là vô giá"
"...L'amour, c'est pour rien.
Tu ne peux pas le prendre.
L'amour, c'est pour rien.
Mais tu peux le doner...",,, (donner = cho, biếu, tặng...)
Khg thể cướp(lấy),nhưng có thể cho(tặng)... có lẽ v́ vậy mà,"t́nh yêu là vô giá" ?
Khg thể mua,khg bán,nhưng có thể cho... Có lẽ dựa theo những ư tưởng này mà Phạm Duy dịch là "T́nh cho không", thấy cũng chấp nhận được,khg sai lệch lắm đâu !?...Dịch đúng từng chữ một : c'est pour rien : cho không,miễn fí...
...ENRICO MACIAS L' AMOUR C' EST POUR RIEN... Bản nhạc được thâu dĩa qua giọng hát của Enrico Macias,ca sĩ người Fáp,gốc Tây Bán Nhà...
ototot
member
REF: 699609
08/27/2015
Theo tôi, bác HTN nói th́ đúng, mà làm th́... chưa đúng hẳn! Đúng là phải dưạ vào toàn bài mà xét; và "chưa đúng hẳn" là chỉ dưạ vào mấy chữ mà đă kết luận! Nhạc sĩ PD cũng chẳng khác ǵ HTN khi viết lời ca tiếng Việt cho bản nhạc bất hủ "L'amour c'est pour rien"!
Lại cần nói lại: ngôn ngữ là cuả từng văn hoá cá biệt, và chuyển dịch chỉ là tương đối. Ví dụ về đại thể, t́nh yêu khác hẳn với t́nh ái, và khác hẳn nưă với "ái t́nh", trong khi tiếng Pháp hay Anh chỉ có 1 chữ là "amour" hay "love". (Người Việt nào dịch "L'amour pour la Patrie" là ... "Ái t́nh cho Tổ Quốc" chắc sẽ bị ném đá cho chết! Chưa nói đến t́nh yêu cha, mẹ, anh chị em, cũng là ... loạn luân hết hay sao???)
Theo tôi, trong nguyên bản tiếng Pháp, tác giả lúc th́ nói "amour" là cái ǵ đó như là thần thoại, như là con kỳ nhông, con chim lưả, chết đi rồi tái sinh từ tro tàn…!
Lúc th́ nói nó là ... cái ǵ đó đă chết th́ không thể làm sống lại, đă sống th́ giết cũng không chết; cái ǵ đó mua vào không được, bán đi cũng không xong…!
Lúc th́ bảo nó là cái ǵ đó chỉ xuất hiện khi ... có 2...
Lúc th́ ... lúc th́ ...
Vậy mà các bác chỉ giới hạn nó là "vô giá", là "cho không" ..., th́ tôi e rằng ở đây, "Dịch là phản bội" = "Traduire, c'est trahir" đấy!
Riêng về tiếng Pháp, tác giả viết "L'amour c'est pour rien" hay tiếng Anh "Love is for nothing" , th́ … bố Pháp hay bố Anh cũng không hiểu được (nếu không đọc toàn bài), huống chi người Việt ḿnh!
Cũng theo tôi, người Việt hiểu rơ nhất được ư nghiă cuả "t́nh yêu" nhất định chỉ có nhà thơ vua Xuân Diệu, khi ông viết "Làm sao cắt nghiă được t́nh yêu"!?…
Thân ái,
rongchoi123
member
REF: 699626
08/27/2015
Hoan hô, ông ototot nói rất đúng.
Không thể trích ra vài câu dịch rồi kết luận được. ư rongchoi là dịch toàn bài.
Rất mong ông ototot động thủ chuyện này.
rongchoi muốn t́m hiểu cái nghĩa của bài chứ không cần vần nhịp. Dịch cả bài th́ mới biết được ư nghĩa của nó chớ
ototot
member
REF: 699629
08/27/2015
Được khen th́ ... phổng mũi lên, nhưng cũng phải ... uống thuốc liều mới dám dịch đại như dưới đây:
Chẳng khác chi con kỳ nhông1, t́nh yêu th́ diệu kỳ.
Nó tái sinh từ tro tàn cuả chính nó, như con chim lưả.1
Chẳng ai ép được nó phải sinh ra,
Mà cũng chẳng ai dập tắt được nó, có chăng là "ở kiếp trước".2
T́nh yêu mà làm chi!
Có th́ không bán được.
T́nh yêu mà làm chi!
Không có, đi mua cũng chẳng được.
Khi thân xác mi thức tỉnh,
Mi sẽ run rẩy v́ yêu.
Nhưng khi tim mi trỗi dậy,
Mi bắt đầu mộng mơ.
Mi mơ đem nó trao đổi, rồi buông lời tự thú,
V́ những xúc cảm lạ lùng này
Chỉ đến khi có 2 người.
T́nh yêu mà làm chi!
Mi đâu bán được nó.
T́nh yêu mà làm chi!
Đi mua cũng chẳng được.
T́nh yêu là hy vọng,
Chẳng cần đúng sai hay quy luật.
T́nh yêu cũng như may rủi,
Có ǵ đâu mà đề cao.
Trên trái đất này có một kẻ
Yêu mi như điên dại,
Mà chẳng cần biết mi là ai.
Vậy mà cũng dám chết v́ mi đấy!
T́nh yêu mà làm chi!
Mi nắm lấy nó cũng chẳng được.
T́nh yêu mà làm chi!
Nhưng nếu mi đem cho đi th́ được.
T́nh yêu mà làm chi!
Chú thích: 1. Kỳ nhông và chim lưả là 2 con vật "thần thoại": cả 2 con đều sống được trong lưả, và tự hoá kiếp để tái sinh vĩnh cửu.
2. Người Á ḿnh cũng tin là người chết đi sẽ đầu thai vào kiếp khác, nhưng đă "ăn cháo lú" ở cơi âm th́ quên hết kiếp trước!
3. Cũng đang chờ bác HTN nhập cuộc để sưả sai, nếu cần. Riêng tác giả là người Algeria (thuộc điạ Pháp khi xưa), lấy bút hiệu là Enrico Macias, và rành tiếng Pháp như người Pháp vậy...
Thân ái,
rongchoi123
member
REF: 699634
08/27/2015
Ông ototot khiêm tốn thôi. rongchoi chỉ cần đúng ư chính thôi chứ không cần văn chương.
Tác giả bài này là người Pháp gốc Algeria, ông này là nhạc sĩ sáng tác kiêm luôn ca sĩ và cũng chơi guitar rất điêu luyện. Cái đoạn mở đầu các bạn thấy khúc dạo guitar của Enrico Macias là đủ biết.
Theo như lời dịch trên th́ rơ ràng nói "T́nh cho không biếu không" cũng không sát nghĩa. Cái này rongchoi đă ngờ ngờ lâu nay rồi. Lâu nay rongchoi vẫn nghĩ, vẫn dịch trong đầu khi nghe bài này bằng tiếng Pháp: "t́nh yêu chẳng là cái đéo ǵ !" ha, ha,......
huutrinon
member
REF: 699651
08/28/2015
... OT dịch th́ xin chào thua,c̣n sửa sai ǵ chế !?... Hồi nào tới giờ,HTN đinh ninh Enrico Macias là người gốc Tây Bán Nhà(wa cái tên),nay nhờ OT,RC lại biết thêm E.M. là người gốc Do Thái,sanh tại Algérie... Thiệt là bất ngờ ! Cho nên, đừng cho là 'thánh kinh', những ǵ ḿnh đă từng đinh ninh là biết chắc !
