...Về bài thơ "HỚT TÓC BA" của Nhật Quỳnh (Sưu tầm)
         

langdong
Xin trân trọng giới thiệu với các Ông Bà trong "Hội người già" cùng bạn đọc bài viết của Hàn Khiết Tâm:

Tùy bút
ĐÔI DÒNG SUY NGHĨ VỀ BÀI THƠ "HỚT TÓC BA" của THI SĨ NHẬT QUỲNH



HỚT TÓC BA

Ba ngồi trước mái hiên chờ
Chiếc khăn phủ kín đôi bờ vai khô
Bồng bềnh mái tóc nhấp nhô
Phủ màu sương trắng điểm tô tuổi đời
Thanh xuân gian khổ một thời
Tóc xanh phai bởi kiếp đời gian truân
Cầm tông đơ mãi rưng rưng
Ngọt ngào hương tóc ngập ngừng đôi tay
Ba ơi từng tháng năm dài
Chở ba hớt tóc quãng này chi con
Quanh co xóm nhỏ lối mòn
Ba còn khoẻ, con còn son ngại gì
Ba giờ khập khểnh bước đi
Tuổi trên chín chục còn gì ba ơi
Phía sau Ba chẳng vững ngồi
Cho con gái chở thì thôi phải đành
Tóc con dẫu chẳng còn xanh
Tập tành hớt tóc chỉ dành riêng Ba
Tóc rơi trắng góc hiên nhà
Ngỡ như tuyết đã nở hoa ngày hè
Mũi con thoáng chốc cay xè
Lưng tròng nước mắt lòng nghe rối bời
Mai nầy xa mãi Ba ơi
Những lần hớt tóc chẳng đời nào quên

Nhật Quỳnh

***

Lâu lắm rồi, mình mới có chút thời gian rảnh rỗi để trở về ngôi nhà ấm áp này. Bộn bề với bao lo toan cuộc sống, những vất vả ấy phần nào làm mình hao mòn ý niệm văn thơ. Lang thang qua nhà "hàng xóm" để tìm chút thi hứng, mình bỗng thấy tấm hình cô Quỳnh đang cắt tóc cho ba của cô. Tò mò, mình lăn chuột xuống để xem... và ... thật xúc động với những tình cảm thiết tha cô dành cho người ba thân yêu của mình. Mình bỗng nghe sóng mũi cay cay, và đôi mắt đã nhòa đi khi nào không biết. Nỗi nhớ thương ba trong lòng mình dâng tràn, và mình vui với hạnh phúc tuyệt vời mà cô Quỳnh đang có.

Đời người không ai biết trước được điều gì, cho nên, với mình, ở vào tuổi này mà còn đủ ba má, là một diễm phúc thiệt lớn mà cuộc đời dành tặng riêng mình. Thì với cô Quỳnh, niềm vui đó chắc cao gấp bội. Nhìn hình ảnh người ba già với mái đầu bạc trắng, chờ con gái mình hớt lại cho mái tóc (mà người con gái đó giờ tóc cũng đã pha sương, đã làm bà ngoại, bà nội), mình thấy thương thiệt là thương. Vối bốn câu thơ đầu, cô Quỳnh khắc họa hình ảnh ba của mình với một tuổi đời đã chất cao. Thời gian đã "điểm tô tuổi đời" bằng "màu sương trắng", đã làm "đôi bờ vai khô"oằn dấu vết của năm tháng.

Người cha đã
Thanh xuân gian khổ một thời
Tóc xanh phai bởi kiếp đời gian truân
Một đời ba lao khổ với đàn con của mình, với cuộc mưu sinh dành riêng một mái gia đình. Mình nghĩ, người ba nào cũng sẽ như vậy. Tuy thế gian thường ca ngời hình tượng người mẹ với những ân cần, dịu dàng như dòng suốt ngọt chảy vào đời những đứa con thân yêu, nhưng cũng chẳng ai quên được hình ảnh người cha uy nghi, sừng sững như ngọn "Thái sơn", luôn luôn oằn lưng lo lắng cho gia đình, con cái. Ba là biểu tượng của nề nếp, của kỷ luật và sức mạnh tinh thần trong con. Những khi thất bại, những phút yếu lòng, hình ảnh ba uy nghi hiển hiện, nâng đỡ tinh thần, nâng đỡ cuộc sống, giúp con mình vượt qua bão táp, phong ba.

Nhưng, dòng đời vẫn cứ lững lờ trôi. Dòng đời có biết đâu rằng đã để lại những bãi bồi hằn lên mái tóc, đôi vai, đôi chân, tấm lưng ... của những bậc làm cha mẹ. Những bãi bồi đó đã hun đúc cho những mảnh đời con thơ tiếp tục dòng chảy của cuộc đời. Cứ thế, hết đời này đến đời khác, hết thế hệ này đến thế hệ khác, liên tục không ngừng. Ba của mình và ba của cô Quỳnh cũng không ngoại lệ. Hình hài của cha giờ đây không còn uy nghi nữa. không còn cường tráng nữa, nhưng trong lòng những người con, thì tình thương bao la của ba vẫn dư để ú ấm cho đàn con của mình.

Dẫu biết rằng :"Mai nầy xa mãi Ba ơi", nhưng tình thương trong lòng con vẫn mãi hướng về ba, vẫn luôn trân trọng và giữ gìn ba như là báu vật trong đời mình vậy. Và sẽ mãi không quên những kỷ niệm ngọt ngào, những kỷ niệm cay đắng, những lời răn dạy, những lời yêu thương mà suốt cuộc đời ba đã dành cho những đứa con yêu.

Với một tình cảm sâu lắng, ấm áp, chân thành, cô Quỳnh đã trải lòng mình vào từng câu chữ hết sức khéo. Dùng thể thơ sáu tám ngọt ngào, thân quen như lời của những bài ca dao xưa, cô đã gợi lại trong trái tim của những người con một sợi dây vô hình thật thân thiết. Không có những mỹ từ, không có những nghệ thuật điêu luyện của một người viết thơ chuyên nghiệp, chỉ với những ngôn từ mộc mạc thường ngày của cuộc sống, cô đã vẽ lên một tình cảm thiêng liêng giữa cha-con, nhắc nhớ một đạo lý tuyệt vời của dân tộc, và hướng tâm hồn của những người con về cuộc sống CHÂN -THIỆN - MỸ.

Xin được nghiêng mình trước tấm lòng của một người con giữ tròn đạo hiếu.

11/6/2011
Hàn Khiết Tâm