hatbuinho83
 member

 ID 21811
 03/29/2007

Đôi nét về Hoa Quỳnh
         
ĐÔI NÉT VỀ HOA QUỲNH

Hoa quỳnh (Phyllocactus grandis), cây cảnh họ Xương rồng (Cactaceae), có nguồn gốc từ châu Mỹ.có hoa nở về đêm Nhìn cây hoa quỳnh người ta khó phân biệt đâu là lá, đâu là thân bởi có bộ phận thân giống như phiến lá, bản rộng, dẹp, màu xanh và có gân ở giữạ Hoa mọc ởkẽ những vết khía của thân (phần dẹp và rộng bản). Bên cạnh cây hoa quỳnh, người ta thường trồng cây giaọ
Hoa Quỳnh có tên tiếng Anh là Night Blooming Cactus
Quỳnh trắng Việt Nam thường là loại Quỳnh có tên khoa học : Epiphyllum oxypetallum .( Tương truyền rằng , khi cây Quỳnh trồng cạnh cây Dao sẽ sớm ra hoa )
Cây giao là loại cây chỉ có cành mà lại không có lá. Khi cây giao trồng cạnh cây quỳnh thì cây quỳnh chóng có hoa và hoa ra nhiều hơn. Trong truyện Kiều (của Nguyễn Du), có câu "Hài văn lần bước dặm xanh. Một vùng như thể cây quỳnh cành giao", nói lên vẻ đẹp rất hài hoà trên người Kim Trọng, giữa Kim Trọng với cảnh sắc chung quanh ví như sự hài hoà giữa cây quỳnh với cành giaọ
Cánh hoa quỳnh mỏng như lụa, màu trắng ngà, nhị màu vàng đẹp lộng lẫỵ Hoa quỳnh chỉ nở về đêm, tỏa hương thơm ngát, nhẹ nhàng, thanh tao, rất quyến rũ. Ngồi ngắm hoa quỳnh nở , người ta có thể quan sát bằng mắt thường các cánh hoa từtừhé nở Sau khi nở hết cỡlà hoa cụp trở lại, héo tàn dần. Hoa nở vào khoảng 9 đến 10 giờtối, ngay sau khi nở hết cỡ là héo và tàn, vì thế hoa quỳnh càng trở nên hiếm hoị Người chơi hoa quỳnh phải chờđợi công phu, kiên nhẫn mới có dịp được tận mắt ngắm hoa nở
Vào những đêm trăng sáng, vừa uống trà, vừa ngắm trăng, vừa đọc thơvà nhìn hoa quỳnh nở là một thú chơi tao nhã của lớp người cao sang quyền quý ngày xưạ "Khi xem hoa nở khi chờ trăng lên".
Quỳnh được trồng trong bồn, chậu để dễ khiêng đi khiêng lại khi xem hoa nở Trồng quỳnh bằng cách cắm cành. Hiện nay ở Đà Lạt còn có loại hoa quỳnh màu vàng, đỏ nở ban ngày rất đẹp. Hoa quỳnh phơi khô còn là một vị thuốc chữa bệnh tiểu đường.
Truyền thuyết hoa Quỳnh và hoa Mẫu Đơn được đời sau dệt thành giai thoại đầy hấp dẫn qua thuyết Đường của Trung Quốc biểu thị cho người đời suy gẫm Hoa và Người: Ai là người xứng đáng thưởng hoa và hoa phải thế nào cho con người thưởng ngoạn
"Theo truyền thuyết, ngày xưa vào thời nhà Tùy (Dương Quảng 605 - 617) ở Dương Châu, Trung Quốc, có Tùy Dạng Đế là ông vua hôn quân vô đạo, chơi bời trác táng, xa hoa, phung phí, một đêm nằm mơ thấy một cây trổ hoa đẹp... Cùng thời điểm ấy, tại Lạc Dương thành có ngôi chùa cổ kính là Dương Ly, vào giữa canh ba, ngoài cửa chùa thình lình ánh sáng rực lên như lửa cháy, hương thơm sực nức lạ lùng, như sao trên trời sa xuống, làm dân chúng bàng hoàng đổ xô đến xem đông như kiến cỏ. Gần giếng nước trong sân chùa mọc lên cây bông lạ, trên ngọn trổ một đóa ngũ sắc với 18 cánh lớn ở phía trên, 24 cánh nhỏ ở phía dưới, mùi thơm ngào ngạt bay tỏa khắp nơi nơi, lan xa ngàn dặm. Dân chúng đặt tên là hoa Quỳnh.

Điềm báo mộng của vua Tùy Dạng Đế được ứng với tin đồn đãi, nên Vua yết bảng bố cáo: "Ai vẽ được loại hoa Quỳnh đem dâng lên, Vua trọng thưởng". Không đầy tháng saụ.. có một họa sĩ dâng lên Vua bức họa như ý. Nhìn đóa hoa trong tranh cực kỳ xinh đẹp, tất nhiên hoa thật còn đẹp đến dường nào! Nghĩ vậy, Vua liền quyết định tuần du Dương Châu để thưởng ngoạn hoa Quỳnh.

Trong chuyến tuần du cần có đủ mặt bá quan văn võ triều thần hộ giá, nên để tiện việc di chuyển, Tùy Dạng Đế ban lệnh khai kênh Vạn Hà từ Trường An đến Dương Châụ Hàng chục triệu ngày công lao động phải bỏ ra, hàng vạn con người phải vất vả bỏ mình. Kênh rộng cả chục trượng, sâu đủ cho thuyền rồng di chuyển. Hai bên bờ kênh được trồng toàn lệ liễu đều đặn cách nhau 10 mét một cây (cụm từ "dặm liễu" xuất phát từ đó, điển hình câu thơ: Dặm liễu sương sa khách bước dồn của Bà Huyện Thanh Quan). Kênh đào xong, một buổi lễ khánh thành được cử hành trọng thể, đoàn thuyền giương buồm gấm khởi hành... cả nghìn cung nữ xiêm y rực rỡ, mặt hoa da phấn... thuyền rồng được buộc bằng các dải lụa dùng để kéo vị Vua Tùy Dạng Đế ngồi trên mui rồng uống rượu nghe đàn hát ca say ngắm cảnh Giang Nam và đàn cung nữ tuyệt thế giai nhân. Vua thấy nàng nào thích ý cho mời vào hầu ngaỵ Chuyến tuần du của bạo chúa Tùy Dạng Đế vô cùng xa xỉ, hao tốn công quỹ triều đình. Đây là một trong những nguyên nhân đẩy đất nước đến đói nghèo, loạn lạc khắp nơi, đưa nhà Tùy đến sụp đổ, dựng nên cơ nghiệp nhà Đường. Trong những quan quân hộ giá, có cha con Lý Uyên. Qua thời gian hơn 90 ngày, đoàn du hành đến đất Dương Châụ Thuyền vừa cặp bến, con của Lý Uyên phương danh là Lý Thế Dân cùng bằng hữu rủ nhau lén lút đi xem hoa ngay trong đêm, sợ sáng hôm sau triều thần cùng đi đông vầy lớp trẻ khó chen chân lọt vào vườn hoạ. Lý Thế Dân là người có chân mạng đế vương (về sau là Vua Đường Thái Tông 627 - 649) nên giống hoa nhún mình lên xuống 3 lần để nghinh đón. Cánh hoa cong trắng nõn, nhụy hoa điểm xuyết màu vàng, hương hoa ngọt ngàọ Dưới ánh trăng vằng vặc hoa đẹp tuyệt vời! Xem xong, một cơn mưa to rụng hết.

Sáng hôm sau, Tùy Dạng Đế xa giá đến xem hoa, chỉ còn thấy trơ vơ cánh hoa úa rũ, tan tác!... Vua tức giận, tiếc công nghìn dặm không được xem hoa, ra lệnh nhổ bỏ, vứt đi! Từ đó hoa Quỳnh chỉ nở về đêm cho những ai có lòng lân ái: "Khi xem hoa nở, khi chờ trăng lên".

Qua cuộc tuần du, nhiều cuộc bạo loạn nổi lên khắp nơị Tùy Dạng Đế bị cận thần sát hại dẫn đến nhà Tùy mất ngôi, Lý Thế Dân đứng lên lập nên nhà Đường.

... Đến đời Đường Cao Tông, say đắm Võ Hậu, lúc Vua băng hà con còn nhỏ, Võ Hậu chuyên quyền nhiếp chánh hãm hại công thần, tự xưng vương, đổi nhà Đường thành nhà Đại Châu, xưng hiệu Võ Tắc Thiên hoàng đế. Một hôm, Võ Tắc Thiên ngự du vườn thượng uyển nhìn cỏ cây xác xơ trơ trọi liễu đào ủ rũ điêu tàn, liền truyền lệnh bằng bài tứ tuyệt khắc ngay cửa vườn:

Lai triều du thượng uyển - Hỏa tốc báo xuân trị
Bách hoa liên dạ phát - Mạc đãi hiểu phong xuỵ

Dịch: (Bãi triều du thượng uyển - Gấp gấp báo xuân haỵ
Hoa nở hết đêm nay - Đừng chờ môn gió sớm).

Linh ứng thay! Trăm hoa phụng mệnh, chỉ trong một đêm bừng nở khắp vườn, mùi thơm sực nức nhân gian! Rạng sáng hôm sau, Võ Tắc Thiên dạo vườn trông muôn hồng ngàn tía ngoan ngoãn đua chen nở rộ, lấy làm tự mãn cho rằng quyền uy tột đỉnh. Bất giác, bà Chúa bạo dâm Võ Tắc Thiên nhìn đóa Mẫu Đơn bất tuân thượng mệnh, thân cây khẳng khiu cứng cỏi, không hoa lá. Giận thay cho loài hoa ngoan cố, Võ Tắc Thiên ra lệnh đày Mẫu Đơn xuống tận Giang Nam. Do đó, vùng Giang Bắc thiếu vắng loài hoa vương giả, biểu trưng cho quốc sắc thiên hương nhằm ám chỉ tuyệt sắc giai nhân. Người đương thời thấy vậy dệt bài Phú Ngọc Lâu Xuân Tứ nhằm thương hại và tán thán vẻ đẹp, sự khẳng khái của hoa Mẫu Đơn, thà chịu cảnh phong trần lưu lạc tự giải phóng cuộc đời chớ không làm vương giả chốn kinh đô, chịu giam mình trong vườn hoa tù hãm của bạo chúa, đem sắc đẹp hương thơm ban rải cho mọi người để được dự phần thanh caọ

Đó là truyền thuyết hoa Quỳnh và hoa Mẫu Đơn được đời sau dệt thành giai thoại đầy hấp dẫn qua thuyết Đường của Trung Quốc biểu thị cho người đời suy gẫm Hoa và Người: Ai là người xứng đáng thưởng hoa và hoa phải thế nào cho con người thưởng ngoạn"

Nhan sắc Quỳnh hương

Cây quỳnh (Epiphyllum) nguyên gốc từ tiếng Hy Lạp, gồm chữ Epi là "trên" và phyllum là "lá"; như vậy epiphyllum là "trên lá"; hoa, trái và hạt, cành của cây quỳnh đều bắt đầu ngay ở lá. Tuy nhiên gọi là lá cũng không đúng vì quỳnh chỉ có cành, và cành biến thể trông giống như lá vậy. Cây quỳnh nguyên giống chính là cây dại mọc bám vào thân cây trong rừng nhiệt đới tại vùng Trung và Nam Mỹ.
Theo sách Epiphyllum của tác giả người Đức Marga Leue thì hoa quỳnh được các thủy thủ người Âu khám phá lần đầu tiên tại nam Mỹ cách nay 250 năm nhưng chỉ một thế kỷ sau đó hoa mới được biết nhiều tại Anh trước tiên rồi sau đó lan tràn sang Pháp, Đức và toàn Châu Âu. Thập niên 1920 hoa quỳnh mới sang tới Mỹ và trở thành lò sản xuất hoa quỳnh pha giống (hybrid) hàng đầu thế giới.
Phần lớn cây quỳnh thường thấy ngày nay là quỳnh hybrid, tiến triển qua nhiều năm ghép phấn của các loại hoa quỳnh.
Cây quỳnh dại mọc trên thân cây khác, sống nhờ chất đất mùn ở vỏ cây, chứ không phải là loại cây sống nhờ vào cây khác bằng cách hút nhựa của cây mọc nhờ. Tuy sống trong thiên nhiên, nhưng không khí nóng và khí hậu ẩm ướt không làm thối rễ cây vì nước chảy thoát va cây quỳnh được tàn lá che khuất tia nắng nóng của mặt trời. Vì vậy khi trồng quỳnh, người ta phaỉ tìm chỗ mát với ánh sáng đã được gạn lọc cho cây có điều kiện sống hệt trong thiên nhiên.
Hoa Quỳnh không khó tính lắm đâu. Hoa quỳnh không cần nhà kiếng (greenhouse) chỉ cần mái che mưa nắng, sương gió và khí lạnh .Tuy quỳnh cũng chịu đựng khô hạn rất khoẻ và sống dai trong môi trường thiên nhiên với đất trong chậu phải xốp và thoát nước. Quỳnh không sống được trong môi trường ướt át, ẩm là tốt nhất và chịu khó bón thì quỳnh mới chịu ra hoa và sống trên chục năm là thường.
Ngay cả có bỏ bê thì quỳnh vẫn sống nhưng không thể "khai hoa nở nhụy."
Hiện nay người ta chủ yếu thích loại quỳnh hybrid vì đủ màu sắc (ngoại trừ màu xanh dương) và hoa có thể sống đến vài ba ngày thay vì chỉ vài tiếng đồng hồ như quỳnh Việt Nam có tên La Tinh epiphyllum oxypetalum và chỉ có một màu duy nhất là trắng.
Theo hội Epiphyllum Society of America, hội Quỳnh hương lớn nhất của Mỹ có trụ sở tại Monrovia gần Los Angeles thì hiện nay có khoảng hơn 10,000 loại hybrid có đăng ký bản quyền và có tên gọi riêng của mình. Khi thấy chữ epiphyllum ghép với một từ khác không phải La tinh như epiphyllum Saigon, epiphyllum Madonna... thì đó là loại quỳnh lai giống.
Trong hết thảy các loài hoa trên mặt đất, có lẽ hoa Quỳnh là một trong hiếm hoi những loài hoa đặc biệt nhất. Cây hoa giản dị, họ nhà xương rồng, ban ngày trông xoàng xĩnh tầm thường, nhưng về đêm là vua của muôn hoa. Hoa Quỳnh rất dễ trồng. Chỉ cần nửa chiếc lá cắm vào đất tơi xốp, vài tháng đã có một khóm Quỳnh nhỏ. Nhiều người hay trồng hoa Quỳnh trong chậu, hoặc ven hiên nhà phía ngoài cửa sổ. Thường những người đã có tuổi hoặc từng trải mới dám trồng hoa Quỳnh. Có người trồng cả đời nhưng Quỳnh không chịu nở hoa. Hoa Quỳnh kén người trồng như kén bạn tâm giao.
Ngắm hoa Quỳnh nở hoa là một cái thú vào loại bậc nhất trên đời. Còn gì hơn dưới ánh trăng sáng mờ như lụa bóng, trải chiếc chiếu nhỏ, bày độc ấm trà và thêm một ít mễ tửu, cùng với vài người bạn tốt uống rượu ngắm hoa. Từ chập tối, nụ hoa đã no tròn chúm chím. Ðài hoa mở dần, những đường gân hoa trắng xanh bung ra từ từ. Cuốn hoa mới buổi ngày còn rất nhỏ, vào đêm thoắt dài ra như một cánh tay con gái xanh xao. Thường vào cứ tám giờ là giờ hoa Quỳnh bắt đầu nở hoa. Nhìn nụ hoa mở lòng trinh bạch, ta nghe tim mình bỗng dưng đập rộn. Gió đêm thoảng nhẹ, cuốn hoa cứ vươn dài ra, những cánh hoa run run e ấp. Từ giữa lòng hoa, một bầy nhuỵ trắng đội mũ vàng trạng nguyên toả sâu vào lòng đêm. Mùi xạ hương bay ra ngất ngây. Hương Quỳnh ôm choàng lấy chút bóng đêm còn sót lại dưới tán cây lớn.
Có lẽ không có màu trắng nào sánh được với màu trắng cánh hoa Quỳnh. Là màu hoa Sen nhưng không phải hoa Sen. Là màu Bạch Mã mà không phải là màu Bạch Mã. Dường như có một chút gì đó rất liêu trai trong màu trắng hoa Quỳnh, khiến người ta nghĩ đến màu trắng của những chiếc lông ngỗng mà nàng Mỵ Châu đã đánh dấu sau chân ngựa, trên đường tình trốn giặc năm nào... Một sắc trắng trinh bạch đẹp đến xuyến lòng và dự báo những tai ương khôn lường ở cuộc đời này. Cho nên không lạ khi nhiều người ngắm sắc trắng hoa Quỳnh bỗng nghe trong mùi hương Quỳnh lan nhẹ có tiếng vó ngựa lao xao, tiếng reo hò một thuở, và tiếng bật khóc nức nở của ai đó bên ngoài hiên vắng...
Nhưng thương nhất vẫn là những nụ Quỳnh nở vào đêm ba mươi. Hoa nở thắm. Hết mình. Lặng lẽ như chưa từng có mặt trên đời. . Hoa Quỳnh của đêm ba mươi là hoa Quỳnh của niềm kiêu hãnh, cô đơn và trắng xoá đêm đầy.
Ðúng nửa đêm. Hoa Quỳnh nở chín rộ, phô phang trọn vẹn nhan sắc hoa. Ðêm ướt đẫm sương và hương thơm lẩn quất như vừa có một gót sen tiên nữ đi qua. Lúc này, cuốn hoa đã to bằng ngón tay út người lớn, màu hoa chuyển sang trắng ngà và hương thơm ngai ngái phủ phê lòng. Ngụ trong đời sống của hoa là bao nhiêu ý nghĩa thế nhân. Nở rực rỡ và lụi tàn trong một đêm, Quỳnh hoa là ngôi sao băng trên bầu trời của cái đẹp. Một cái đẹp ngắn ngủi như những hạt sương buổi sớm gieo thầm trên lối đi. Nó thổi vào tâm thức ngọn lửa của vô thường.
Ngoài Quỳnh trắng như chúng ta thường thấy , còn có Quỳnh đỏ _ Epiphylum Ackermannii , và loại Quỳnh Epiphyllum Hybrids là sản phẩm của quá trình lai tạo và cấy ghép từ cây Quỳnh nguyên bản với các loài Xương Rồng khác như Selenecereus , Hylocereus , Heliocereus , Nopalxochia ...tạo ra những loại hoa Quỳnh có rất nhiều màu : hồng , da cam , tím , vàng ..........và kích cỡ của hoa cũng rất khác nhau .
Cách trồng:
Quỳnh là một loại xuơng rồng, nuớc cất thì tốt hơn, nhưng nuớc thuờng cũng đuợc . Chậu trồng Quỳnh phải có nhiều chỗ thoát nuớc, đất nên có nhiều cát và pelite (mua Catus pot soil cũng đuợc) phân bón thì mua loại có số ở giữa lớn (thí dụ 8-15-4) số đầu chỉ Nitrogen% tốt cho lá, số giữa chỉ Phosphate% tốt cho hoa quả, số cuối chỉ Potash % tốt cho rễ, bón mỗi tuần dùng 1/2 phân luợng hay mua loại phân hột rắc vào gốc khỏi lo pha chế trong vòng 3-4 tháng tùy theo hiệu không bao giờ bón nhiều quá, tuới Quỳnh thì khi nào thấy khô mới tuới , mùa nắng một tuần một lần , mùa lạnh hai tuần một lần, (còn tùy chỗ đặt Quỳnh) không bao giờ tuới nhiều quá tuới nhẹ và đều đừng để xáo trộn cát cho đến khi nuớc chảy ra chỗ thoát. Quỳnh trừ phi ở xứ lạnh, không cần Greenhouse, quỳnh nở ban đêm thuờng cần nhiệt độ khác nhau giữa ngày và đêm ngày nóng đêm lạnh để nở hoa (Việt Nam quỳnh hơi khó nở vì lý do này), tốt nhất ngoài trời huớng đông . Bảo đảm Quỳnh nở hoa và sinh sôi ( bẻ cành cắm xuống) vài năm cho không hết .


HÌNH ẢNH :

Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
 

 hatbuinho83
 member

 REF: 149536
 03/29/2007

 hantinh67
 member

 REF: 150158
 03/31/2007

 hantinh67
 member

 REF: 150159
 03/31/2007

 hatbuinho83
 member

 REF: 150162
 03/31/2007

 hantinh67
 member

 REF: 150176
 03/31/2007

 hatbuinho83
 member

 REF: 150180
 03/31/2007

 hantinh67
 member

 REF: 150181
 03/31/2007

 hatbuinho83
 member

 REF: 150182
 03/31/2007

 kuagaihehe
 member

 REF: 154645
 04/10/2007

  Kí hiệu: : trang cá nhân :chủ để đã đăng  : gởi thư  : thay đổi bài  :ý kiến