huongdao
member
ID 48178
12/22/2008
|
Hũ vàng
Truyện cổ Ấn Độ có câu truyện như sau:
Một người kia mua của anh láng giềng một miếng đất. Mua đất xong người ấy liền đào lỗ để dựng cột nhà. Nhưng may mắn thay, anh đào trúng ngay một hũ vàng. Vốn là người thành thật và lương thiện, anh liền mang hũ vàng qua nhà người láng giềng trả lại và nói:
- Tôi t́m thấy nó trong miếng đất anh bán cho tôi, tôi mua đất chứ không mua vàng, vậy tôi trả lại hũ vàng cho anh.
Người láng giềng cũng lương thiện không kém, anh không nhận hũ vàng và giải thích:
- Tôi mừng cho anh đó, khi bán đất cho anh tôi có ư định bán tất cả những ǵ chứa đựng trong đó. Vậy hũ vàng này là của anh, tôi không có quyền nhận lạ i.
Hai bên cứ nhường nhau măi cho đến khi trời sập tối mà chẳng có ai chịu nhận hũ vàng. Cuối cùng, cả hai đều đồng ư để đến sáng hôm sau hy vọng mọi việc sẽ sáng tỏ. Cả hai không ngủ sau một đêm trằn trọc suy nghĩ, họ đă bị con quỷ tham lam nhập vào lúc nào không biết. Sáng hôm sau, người mua đất liền nói:
- Tôi đă suy xét kỹ lại th́ quả lời nói của anh hôm qua rất là chí lư, tôi đă mua đất của anh th́ tất nhiên, mọi sự có trong đất thuộc về tôi.
Người láng giềng cũng nói lên sự suy đi xét lại của ḿnh như sau:
- Không phải vậy, hôm nay tôi đă xét kỹ lại th́ lời nói của anh hôm qua quả là xác đáng, anh không thể nào mua món hàng mà chính anh không có ư mua, anh chỉ có ư mua đất chứ không mua vàng, anh trả lại hũ vàng cho tôi thật là hợp lư.
Kể từ hôm đó, hai người láng giềng thân thiết trở thành thù địch. Họ lôi nhau ra toà và dùng đủ mọi lư lẽ, biện pháp để chiếm cho bằng được hũ vàng, cả hai đều nhân danh công lư để tranh lấy phần thắng.
Khi con người bị ḷng tham chi phối th́ hành động bao giờ cũng được lư trí biện minh. Một văn sĩ kia đă viết: "Thị dục làm mờ cả lương tri con người, khi thị dục nổi lên th́ lương tri sẽ đội nón ra đi".
Thật vậy, khi những ham muốn vật chất nổi lên trong ḷng hai người bạn láng giềng th́ họ có đủ mọi lư lẽ để chiếm cho bằng được hũ vàng. Thật khó khăn biết bao khi đứng trước đồng tiền mà phải dửng dưng, và hướng ḷng ḿnh về những giá trị cao cả hơn.
Dùng lư trí để biện minh cho thị dục đó là một thứ ngụy biện vốn là cơn cám dỗ thông thường nhất của con người. Một khi đă lấy sự ngụy biện làm nếp nghĩ b́nh thường, th́ con người trở thành dối trá lúc nào không biết. Sống trong dối trá, biện hộ cho sự dối trá, con người cũng lấy sự dối trá làm điều hay lẽ thật.
Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
|