admin
member
ID 1724
02/01/2004
|
Thơ Nguyển Bỉnh Khiêm
Thu ăn măng trúc đông ăn giá
Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao
Rượu đến góc cây ta sẻ nhấp
Nh́n xem phú quí tựa chiêm bao
Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
|
|
buondoi
guest
REF: 30789
02/04/2004
|
bốn câu thơ này có hay đấy, NB coi thường vật chất và quí nhửng ǵ đang có
|
|
hoabimbim
member
REF: 33103
03/10/2004
|
Bài thơ này không phải của Nguyễn Bính mà là của Nguyễn Bỉnh Khiêm các bạn ơi!
|
|
admin
member
REF: 33104
03/10/2004
|
Cám ơn bạn nha hoabimbim đă đính chính
----------------------------------
Tiểu sữ Nguyễn Bỉnh Khiêm
Sinh năm 1491, mất năm 1585, quê ở làng Trung Am nay thuộc huyện Vĩnh Bảo Hải Pḥng, năm 1535 đỗ tiến sỹ, từng được vua Mạc phong tước Tŕnh tuyên hầu nên được người đời gọi là Trạng Tŕnh, về hưu năm 53 tuổi lập am Bạch Vân, lấy tên hiệu là Bạch Vân cư sỹ. Nguyễn Bỉnh Khiêm sống vào thời phong kiến suy vi: năm 1527, nhà Mạc tiếm ngôi của nhà Lê, nhà Lê chống lại, tạo nên t́nh trạng cát cứ, đánh nhau liên miên. Từ năm 1545, ông c̣n chứng kiến cảnh Trịnh Nguyễn phân tranh. Nhân dân lầm than ly tán. Các tập đoàn phong kiến cũng thành bại hưng vong đổi thay trong chớp mắt. Thực tiễn ấy tạo một tâm trạng bất an trong ḷng người. Nguyễn
Bỉnh Khiêm là một trí thức lớn, là bạn là thầy nhiều nhân vật nổi tiếng, ông lại có tâm, có chí giúp nước, cứu đời nhưng không xoay chuyển được t́nh thế. Thay cho tiếng thở dài tuyệt vọng, như nhiều nhà thơ chán đời thuở xưa vẫn gửi vào thơ phú, Nguyễn Bỉnh Khiêm đề cao và đấu tranh cho sự trong sạch của tâm hồn con người, lên án thói đời tráo trở, vụ lợi, chà đạp lên thủy chung, t́nh nghĩa. Thơ ông, do vậy, nặng về nhân t́nh thế thái, triết lư đạo làm người. Chủ đề này vốn dễ khô khan, tư biện nhưng Nguyễn Bỉnh Khiêm đă vận dụng cách nghĩ, cách nói của nhân dân, giữ được tính sinh động thời sự của sự kiện nên câu thơ đúc kết giáo lư mà vẫn nóng hổi cảm xúc:
C̣n bạc, c̣n tiền, c̣n đệ tử
Hết cơm, hết rượu, hết ông tôi
H́nh ảnh minh họa chân lư thường cụ thể, gần gụi trong đời sống hàng ngày, ai cũng thấy, cũng biết nên câu thơ triết lư mà không nặng nề, trái lại, được người đọc vận dụng ngay vào đời sống, biến nó thành một dạng thức biểu hiện t́nh cảm của chính ḿnh trước mọi hay dở của cuộc đời:
Thớt có tanh tao ruồi đậu đến
Ang không mật mỡ kiến ḅ chi
Nguyễn Bỉnh Khiêm đề cao phép tu dưỡng bản thân, dám giữ phẩm chất thanh cao khi cuộc đời ô trọc, dám từ bỏ chốn lao xao danh lợi để về nơi vắng vẻ trong sạch cho tâm hồn, xét lại nghĩa dại khôn của người đời:
Ta dại, ta t́m nơi vắng vẻ
Người khôn, người đến chốn lao xao
Tự nhiên trong thơ ông là tự nhiên nâng đỡ đạo đức con người, tôn vinh sự thanh khiết của tâm hồn:
Thu ăn măng trúc, đông ăn giá
Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao
Chính ở chỗ này nhiều bài thơ của Nguyễn Trăi và Nguyễn Bỉnh Khiêm bị lẫn vào nhau, đến nay vẫn c̣n khoảng ba mươi bài. Ngay cả giọng thơ, Nguyễn Bỉnh Khiêm rất gần Nguyễn Trăi, nhất là trong các câu sáu chữ:
Ḷng vô sự, trăng in nước
Của thảng lai, gió thổi hoa
Nếu trong thơ chữ Nôm, Nguyễn Bỉnh Khiêm bàn nhiều tới phép đối nhân xử thế th́ trong thơ chữ Hán ông lại thiên về mô tả, b́nh luận các sự kiện xă hội, chính trị tạo nên bức tranh hiện thực thời tao loạn: Nhà ở đem làm củi/ Trâu cày mổ làm thịt ăn/ Cướp đơạt tài sản không phải là của ḿnh/ Hiếp dỗ người không phải là vợ ḿnh. Nhiều lúc ông dùng cách diễn đạt biểu tượng tố cáo giai cấp thống trị (Ghét chuột, Cá lớn nuốt cá bé...) Nỗi ḷng sâu kín của tác giả cũng được bộc lộ rơ hơn: Được yên thân trong thời loạn, biết là có sự may mắn/ Muốn cứu nước khỏi nguy nan, thẹn ḿnh không có tài.
Tương truyền, Nguyễn Bỉnh Khiêm c̣n là một nhà tiên tri, tác giả của nhiều lời sấm. Nhà Mạc, nhà Trịnh, nhà Nguyễn đều đến xin lời khuyên của ông để dựng nghiệp. Ông giúp tất: khuyên nhà Mạc lên Cao Bằng, khuyên nhà Nguyễn vào Hoành Sơn, khuyên nhà Trịnh đừng có lật vua Lê (giữ chùa mà ăn oản). Thế là ông đứng ngoài phe phái, tọa sơn quan hổ đấu, hay ông muốn tách các tập đoàn thù địch ấy xa nhau để nhân dân đỡ phần xương máu. Lư do thứ hai có lư hơn. Khi về hưu, ông đă cho khắc vào tấm bia ở Quán Trung Tân: Ở triều đ́nh th́ tranh nhau cái danh; ở chợ búa th́ giành nhau cái lợi; khoe sang th́ xe mát quán ấm; khoe giàu th́ nhà múa
lầu hát; thấy có người chết đói dọc đường, không dám bỏ một đồng tiền ra cứu giúp; thấy nơi trống trải không có ǵ che mưa, không chịu bỏ một bó tranh để che đậy. Đó là bản tổng kết cái tâm, cái chí của một đời người, giúp ta hiểu thêm nỗi ḷng Nguyễn Bỉnh Khiêm gửi gắm trong thơ ông.
|
|
hoabimbim
member
REF: 34051
04/07/2004
|
Vui lắm v́ các bạn ở nước ngoài mà vẫn nhớ về quê hương
|
|
traithom
member
REF: 40564
09/08/2004
|
Nói chi tới cái khoăng thời gian xa xưa ấy, khi những kẻ hậu thế...thấy rỏ cuộc thời sự tanh hôi...mà có há miệng chỉ thấy uổng lời...Nên d́m đời vào giấc tỉnh say...
"Đời tựa chiêm bao giấc tỉnh say,
Uống nước hồ ao tưởng rượu đầy,
Uống luôn nàng nguyệt đang soi bóng,
Uống cả vầng trăng, uống cả mây...
Ta uống rượu ngon bên gốc cây,
Phú quí không như chén rượu đầy,
Rượu ngon ta với ta cùng uống,
Màng chi nhân sự giấc tỉnh say..."
|
1
|
Kí hiệu:
:
trang cá nhân :chủ
để đă đăng
:
gởi thư
:
thay đổi bài
:ư kiến |
|
|
|
|