hanhdung11
member
ID 43756
07/18/2008
|
Thơ Haiku
1
mây ngày nào cũng trôi
sóng ngày nào cũng nổi
băn khoăn chi kiếp người? ...
2
cây mọc ở trên ngàn
hoa rụng rồi hoa tàn
bao năm?
3
nhắc làm gì ? ân tình cũ
nghe sóng vỗ xa xăm
hầu như lãng quên
4
Một thời mất
Một thời qua
chả lẽ ở lỳ mãi sân ga?
5
giòng nước vẫn chẩy
bến cộ vẫn còn?
còn luôn vầng trăng non
6
chả hứa hẹn gì?
chả thề thốt ràng buộc
em cứ đi?
7
những vì sao vẫn mọc
nhấp nháy trên thiên hà?
đang cười hay đang khóc
8
chuyện gần chuyện xa
chuyện mình chuyện ta
Hai mái tóc đã già?
9
trăng nguyên thủy
trăng bây giờ?
vẫn rực trong lòng ta?
10
trên cánh dồng xanh
hoa hồng trăng
đầy cành
11
kẻ giang đầu
người giang vỹ
ở đó nhìn nhau?
12
kẻ đầu tiêu tương
kẻ cuối tiêu tương
nuôi mãi cơn ghiền
Sưu tầm
HD vô tình đọc được những vần thơ Haiku này nhưng không hiểu cho lắm. Các anh, chị nào có hiểu mong giải thích giùm về cách viết và nội dung. Xin cảm ơn!
Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
|
|
hanhdung11
member
REF: 373617
07/18/2008
|
thơ hai ku
1
trắng là mây
đen là quạ
nhà ngói nhà lá
2
trăng cũng chia hai
nước cũng chia hai
phương chi sông núi thở dài?
3
huê trôi nước chẩy
phân vân hoài
đứng đây?
4
100 quan mua nụ cười
không quan
nhìn con ruồi?
5
cầu thệ thuỷ
quán thu phong
bọt xà phòng?
6
khóc với cười
cười với khóc
cuộc đời?
7
con caó chết
đầu quay núi
a chết quay về đâu?
đừng vội
8
bạn cùng bè
bạn phụ bạc
bè trôi xuôi ?
9
tháng 6 mùa nhãn
tháng giêng mùa cà?
mình với ta vẫn xa
tháng 3
10
vẫn còn trăng thệ hải
lời thân thiết minh sơn?
chả lẽ đành quên?
Sưu tầm
|
|
nguyenquycali
member
REF: 373668
07/18/2008
|
cám ơn bạn hạnh dung đăng mấy bài haiku thú vị.Nhân đây tôi xin đăng thêm ít bài sưu tầm được.
Con cá thở
Bọt bong bóng vỡ
Mưa phùn.
Đoá hướng dương
Nhú trong vườn cỏ
Ngày không mặt trời.
Cúc áo bung ra
Một cõi trắng ngần
Hạ đến.
Trên cành cây
Khoảng trống nơi cành khô gãy
Một mảnh trăng lấp đầy.
Những chiếc lá vàng
Xoay tròn điệu valse
Nhạc gió.
Cánh chim hải âu
Đáp xuống cột buồm lão ngư
Hai chấm đen trên biển.
Đảo hoang
Chim én về làm tổ
Nhựa ấm dần trong cây.
Thời gian
Mắt thuyền không khép
Bến sông xưa ngược chèo.
Bé gái
Nhặt mảnh chai
Mơ chiếc hài cô tấm....
Nguyễn Quý
|
|
hanhnguyen777
member
REF: 373673
07/18/2008
|
Chào chị Hạnh Dung , anh Nguyenquycali . anh Nguyenquycali nói là sưu tầm nhưng bên dưới bài thơ lại ghi tên Nguyễn Quý .Cho Hạnh Nguyên hỏi thăm nha ,Nguyễn Quý là tên tác giả ? Trùng tên anh Nguyenquycali hay là sao ạ ?
Cám ơn chị Hạnh Dung và anh Nguyenquycali
Hạnhnguyên
|
|
nguyenquycali
member
REF: 373674
07/18/2008
|
Xin lỗi anh hanhnguyen nha! vì đề chữ nguyenquy ở dưới..có nghĩa là tên của người sưu tầm...đừng có hiểu nhầm mất công..chúc vui.hi
|
|
duybach065
member
REF: 373830
07/19/2008
|
Haiku?
Đó là thể thơ nổi tiếng nhất của Nhật Bản và ngắn nhất của thế giới.
Toàn bài chỉ có 17 âm tiết, có thể xếp thành 3 câu (5,7,5), tất nhiên là mỗi câu cực ngắn.
Trong tiếng Nhật, thơ haiku không có vần và thường không có nhan đề.
Đề tài của haiku là thiên nhiên bốn mùa và những khoảnh khắc độc sáng trong đời.
Sức mạnh của thể thơ nhỏ nhắn, mong manh này là cách nó khơi gợi, đánh thức và gây liên tưởng nơi tâm hồn ta.
Cái đẹp của thể thơ nhẹ nhàng đơn sơ này là cách nó nắm bắt tố chất của sự vật trong một vài từ.
Do đó, nó không có chỗ cho những tính từ hoa mỹ phù phiếm.
Nếu nó muốn thể hiện nỗi buồn, nó sẽ không nhắc đến chữ buồn (hay sầu) mà sẽ xếp đặt hình ảnh để gợi lên nỗi niềm ấy. Như:
Trong âm u
Hiên nhà thấm ướt
Mưa thu
(Taigi)
Cho chữ buồn vào bài thơ của Taigi sẽ là thừa. Hình ảnh hiên nhà ướt mưa ấy đã là nỗi buồn rồi, một nỗi buồn sờ được, nếm được và có thể nhìn thấy.
Hầu như mọi bài haiku đều gắn kết với mùa, một mùa nào đó trong năm. Do đó, bài nào cũng có từ "mùa" (gọi là kigo: quý ngữ). Vì sao?
Có mấy lý do khiến cho thơ haiku cứ dùng từ "mùa" là:
1. Thói quen truyền thống của thơ ca Nhật có từ xa xưa, đặc biệt với loại thơ liên ca (renga), thơ do nhiều người cùng làm, nối tiếp nhau.
2. Từ mùa chính là thi pháp của haiku, giúp nó có sức khơi gợi rất cao, vì mùa có không gian và thời gian rất lớn.
3. Bản thân người Nhật quá yêu thiên nhiên, quá yêu sắc màu của những mùa luân chuyển.
Những từ mùa thường gặp:
Xuân: oanh, én, bướm, ếch, đào, mơ, liễu ...
Hạ: chim cu, đom đóm, ve sầu, chuồn chuồn, hoa bìm bìm, sen ...
Thu: ngân hà, trăng, nhạn, quạ, lá phong, cúc, ...
Đông: sương mù, tuyết, cánh đồng héo úa, năm tàn ...
Để sáng tác haiku (hầu như xứ nào cũng có nhà thơ sáng tác theo thể haiku, kể cả Việt Nam có thể nhìn vào vài lời khuyên sau đây của Soichi Furuta:
- Quan sát, khám phá ...
- Mở rộng năm giác quan cũng như kí ức và tưởng tượng, tức cả tâm hồn.
- Thiên nhiên ở quanh ta và ở trong ta.
- Dùng từ mùa khi thích hợp.
- Có sổ tay ghi chép ngay những ý tưởng bất ngờ.
- Đọc nhiều thơ haiku của các nhà thơ bậc thày cũ và mới.
- Tránh dùng từ và hình ảnh sáo mòn.
- Tránh dùng tính từ nếu không thật sự cần thiết.
Thực ra, hầu hết những lời khuyên ấy có thể dành cho mọi thể thơ nói chung. Nhưng với haiku, đấy thật sự là thiết yếu.
Haiku đầy sức sống như nhà thơ lỗi lạc Issa cho thấy:
Trôi xuống dòng sông
Trên cành lá gãy
Ca vang côn trùng.
Hoặc là như nhà thơ họa sĩ Buson:
Đỉnh Yoshino
Nuốt vào mây trắng
Thở ra hoa đào.
(Trích Đi dưới mưa hồng, NXB Văn Nghệ, 2007)
ST
|
|
hanhdung11
member
REF: 375421
07/24/2008
|
Xin chào Hanhnguyen777, Nguyenquycali và Duybach065
Hanhdung đón tiếp chậm trễ, xin thứ lỗi.
Hanhdung đã hiểu thêm về thơ Haiku.Cảm ơn các bạn đã đến.
|
|
hanhdung11
member
REF: 375425
07/24/2008
|
1. Dạt dào sóng
Bến sông đưa quành mấy khúc
Chảy cạn một đời khó nhọc
2. Thác đổ bụi mờ
Làn trăng mỏng bên bờ giấc mộng
Lạc cánh vạc khuya
3. Phượng rã cánh
Ve ngắt khúc ngân chiều
Hạ lặng thầm xa cách
4. Sen tỏa ngập hương
Thu gieo nắng nghiêng ngả bên trời
Chiều vàng ngơ ngác vương
5. Sao thưa lấp lánh
Huyền dịu giữa mịt mùng
Đêm xôn xao đen nhánh
Hanhdung 24 - 7 - 08
Hanhdung chỉ tập viết thơ Haiku, còn nhiều sai sót, mong các bạn thông cảm.
Mến
|
|
thlangdu
member
REF: 375457
07/24/2008
|
Chào bạn Hanh Dung. Tôi có bài thơ tuy có hình thức hơi na ná như Haiku nhưng là thơ tự do của Việt Nam. Xin mạn phép được chia sẻ cùng Hanh Dung. Mong không phiền.
Nửa ánh trăng
Đêm chưa ngủ
Mặt trời chưa đủ
***
Nắng lại mưa
Sông cuồn cuộn
Ồ, ra xoáy cuốn
***
Bèo dạt mây trôi
Gió về đâu
Biển dâu
***
Trước và sau
Bâng khuâng mãi
Xa nhau
***
Tình cũng trôi
Ngày cũng trôi
Xa rồi!
***
Bờ ôm biển
Sóng vỡ tan
Cười khan
***
Yêu mà chi
Hận mà chi
Đâu mãi xuân thì
***
Trương Chi
Hồn đau sáo trúc
Mỵ Nương
Lệ vỡ lưu ly
Si
***
Cánh buồm xa
Giòng hải lưu
Neo đứt
***
Thu rụng lá
Đông tuyết rơi
Đời !
***
Chén quỳnh tương
Chung tiễn biệt
Trăm năm đời biết ?
Chúc HD vui
LD
|
|
phantam085
member
REF: 375519
07/24/2008
|
Các bạn nè - thơ haiku tuy dễ mà khó , khi phổ thơ buột phải có từ liên quan đến mùa trong năm ( dù trực tiếp hay gián tiếp ) và như muốn thơ Haiku hay nữa thì tiếng thứ 5 câu 2 vần với tiếng thứ 5 câu 1 ( dù không bắt buột ) .
Các bạn phổ thơ mà không có từ liên quan đến mùa đồng thời áp đặt tính từ thay vì động từ hay danh từ ..Đó lá lối thơ Sendiu ( cũng của Nhật Bản )
Hãy đối vài câu thơ Haiku của Phan Tâm cho vui :
Ni cô ngang bát trai
Con thằn lằn buồn Hạ tắc lưỡi
Kinh động cả hồn người !
Hoàng hôn và nụ hoa
Giữa con đường đang mưa phùn bay
Có chọn gì cũng tệ !
Ngại ngần mảng tuyết trời
Thì làm sao mời được nhân duyên
Cô đơn là chỗ đó .
Cơn mưa mang tình đi .
Hay em mang trái tim em giấu
Cũng vậy thôi !
Chúc vui
|
|
hanhdung11
member
REF: 375648
07/24/2008
|
Cánh buồm xa
Giòng hải lưu
Neo đứt
***
Thu rụng lá
Đông tuyết rơi
Đời !
***
Chén quỳnh tương
Chung tiễn biệt
Trăm năm đời biết ?
**************************
To Thlangdu:
Hanhdung cảm ơn bạn đã đến với những vần thơ trên, rất giống Haiku, rất súc tích.(Thật ra HD cũng chưa hiểu Haiku lắm)
Mong gặp lại.
|
|
hanhdung11
member
REF: 375652
07/24/2008
|
To Phantam085
Cảm ơn những vấn đề bạn đã nói. Nhưng HD vẫn chưa hiểu ở chỗ:khi phổ thơ buột phải có từ liên quan đến mùa trong năm ( dù trực tiếp hay gián tiếp ) và như muốn thơ Haiku hay nữa thì tiếng thứ 5 câu 2 vần với tiếng thứ 5 câu 1 ( dù không bắt buột ) .
Vậy là tiếng thứ 5 câu một vần với tiếng thứ 5 câu hai thế còn trong bài sưu tầm của bạn Duybach056 thì "Trong tiếng Nhật, thơ haiku không có vần và thường không có nhan đề.
Vậy nghĩa là sao ? Bạn Phantam có thể vui lòng giải thích thêm giúp HD về vần điệu.
Có bài Haiku (ST):
1 . Người chiết tự trong đêm
Chữ bình tâm loay hoay xếp mãi
Quên ngày mới vừa lên
Theo như bài sưu tầm trên thì chữ thứ 5 của câu một và 3 mới vần với nhau.
2 .Xếp chân mong thiền tọa
Ruồi đậu bàn tay, vỗ bàn tay
Tâm tịnh mất khi nàỵ
Còn ở đây thì chữ cuối của câu hai và câu ba thì lại vần?
Ôi rắc rối, HD chẳng biết đường nào,mong bạn giải thích giúp
Hanhdung chỉ mới nghiên cứu và tập làm Haiku thôi nên chưa dám đối cùng bạn đâu, vì e sẽ làm sai.
Chỉ có đôi dòng bất chợt:
Xao xác cỏ lau
Gió heo may gợn tứ bề
Tóc đẫm giọt ngâu
(chắc chưa đúng haiku!)
Chúc vui.
|
|
thlangdu
member
REF: 375683
07/24/2008
|
@ Hanhdung.
Cám ơn lời khen. Còn mấy câu tự do của LD xin mạn phép ký gởi vào đây như lời cám ơn đã khen tặng. HD không cần trả lời tôi đâu.
Xin trả sự êm đềm lại cho trang thơ của HD để 2 bạn Hạnh Dung - Phan Tâm đàm đạo Haiku.
Cám ơn
Nhếch môi cười gượng
Ngày hôm qua đâu?
Áo vương khói tàu
Ngọn sóng tràn
Bờ - biển hòa nhau
Cát đau
Dâu cùng tằm
Một nong xào xạc
Dâu nát
Tơ và guồng
Guồng quay tơ nối
Con tằm phải tội
|
|
duybach065
member
REF: 375733
07/24/2008
|
Tôi thêm một số ý từ bài sưu tầm được cho rõ hơn :
I/ là 1 loại thơ Nhật khg gieo vần ghi lại cái tinh túy của sự kiện trong 1 thời gian ngắn nhất. thường gồm 3 dòng 5/7/5 (5 kana dòng thứ nhất, 7 kana dòng thứ nhì, 5 ở dòng cuối) tổng cộng 17 kana
II/ đối với người ngoại quốc (khg phải Nhật), haiku là loại thơ có 17 "syllables" hoặc ÍT HƠN
kana là 1 nét trong Nhật ngữ, khác với "syllable" trong Anh ngữ hay các ngôn ngữ khác sử dụng hệ thống âm tiết. sự khác biệt cũng như cam và táo
1 bài haiku khg bắt buộc phải viết theo 3 dòng 5/7/5, mà nó theo kiểu ngắn/dài/ngắn. số đông các nhóm haiku hiện đại khg còn theo quy chế 5/7/5
vài gợi ý nhỏ khi viết haiku
1/ haiku thường chia ra 2 phần: 1 câu khg hoàn thành (fragment) nằm ở đầu hay cuối haiku, & nội dung chính (body)
ví dụ:
giữa thinh không
vắt ngang
một vệt sáng (© vannghien)
hoặc:
một vệt sáng
vắt ngang
giữa thinh không
1 cấu trúc hay cho những người mới viết haiku là:
bối cảnh
chủ ngữ & động từ (trong 2 dòng)
2/ haiku khg viết ở thì quá khứ hoặc viết về 1 quãng thời gian dài
3/ haiku thường có sự hiện diện của từ ngữ chỉ định mùa (gọi là kigo). điều này khg buộc phải có, nhưng vì kigo chiếm phần khá quan trọng trong haiku. khi viết cố tránh dùng những chữ chỉ định mùa có tính cách đối lập nhau để tránh sự lủng củng trong bài.
4/ haiku khg dùng phép ẩn dụ, nhân cách hóa, phép so sánh
5/ số đông haiku khg viết hoa & hạn chế sử dụng chấm phẩy. dấu chấm hoàn toàn khg dùng & chỉ viết hoa những ngày lễ
6/ tránh những trường hợp chán ngắt mà theo kiểu phản ứng bình thường: "ờ rồi sao?"
ví dụ:
buổi xế
tui leo lên net
rồi xuống net (tác giả tui)
7/ tránh viết photo haiku, nghĩa là kiểu viết như giơ máy ảnh lên chụp dẫn đến trạng thái số 6 trên
8/ tránh viết theo kiểu ân-quả: phần đầu haiku dẫn tới hậu quả ở phần 2
ví dụ:
ớt cay
tui quăng đũa
chạy vòng
bởi vì ớt cay nên tui quăng đũa chạy vòng. điều đó quá hiển nhiên, nhất là tui nữa
nhưng có thể viết kiểu trên nếu dồn ân-quả vào 1 phần của bài & viết thêm ở phần kế tiếp, ví dụ:
gió đến
đẩy cửa
tiếng thở đêm (©vannghien)
"gió đến/đẩy cửa" là ân-quả dồn là 1 phần, "tiếng thở đêm" mới là ý chính của bài
9/ chứng minh nhưng khg nói. nghĩa là thay vì nói vui buồn thì dùng hình ảnh chứng minh những cảm xúc đó
ví dụ của nói:
trắng đêm
tui lủi thủi buồn
nhớ vợ
ví dụ của chứng minh:
đêm tàn
mắt đợi người
say giấc
|
|
hanhdung11
member
REF: 376062
07/25/2008
|
@ Hanhdung.
Cám ơn lời khen. Còn mấy câu tự do của LD xin mạn phép ký gởi vào đây như lời cám ơn đã khen tặng. HD không cần trả lời tôi đâu.
Xin trả sự êm đềm lại cho trang thơ của HD để 2 bạn Hạnh Dung - Phan Tâm đàm đạo Haiku.
Cám ơn
************************
To LangDu
Hạnhdung vẫn trả lời cho bạn. Rất mong gặp lại bạn vì HD thích những dòng thơ súc tích mà bạn đã post . Chúng ta có thể cùng bàn về thơ Haiku, có gì mà trả với không trả hả LD? HD cũng mới được biết Phantam qua một vài cảm nhận của bạn ấy ở đây.
Rất mong một tình bạn tốt đẹp.
Mến
|
|
hanhdung11
member
REF: 376063
07/25/2008
|
To Duybach
Cảm ơn nhiều về thông tin thơ Haiku bạn đã đưa lên.
Vậy là HD đã biết chỗ sai của mình rồi.
Mến
|
1
|
Kí hiệu:
:
trang cá nhân :chủ
để đã đăng
:
gởi thư
:
thay đổi bài
:ý kiến |
|