duchue
 member

 ID 41597
 05/20/2008

Tiếp theo tiểu thuyết
         

Chương 12: Hồi ức chiến trường


Bấy giờ đơn vị tôi đang chốt giữ trên một điểm cao tại vùng giáp ranh đất Quảng. Tôi vừa được cử làm chỉ huy đại đội thay người Đại đội trưởng cũ đã hy sinh trong trận đánh cuối cùng ở khu Thành Cổ. Những ai từng có mặt ở chiến trường thời đó đều biết rõ, tại đây đã diễn ra một cuộc giành giật vô cùng quyết liệt, kéo dài đến gần ba tháng. Nói thực lòng, trong suốt những năm cầm súng đi chiến đấu, giáp mặt kẻ thù hàng trăm trận, tôi chưa thấy trận địa nào khốc liệt như cái trận địa này. Địch tập trung hỏa lực nhiều vô kể. Trên thì máy bay ném bom, dưới thì pháo dập từ hai phía, liên tục suốt đêm ngày. Thành Cổ nát tan, người chết không đếm xuể, đến mức người ta phải mệnh danh cho nó là cái "cối xay thịt". May mà khi đơn vị tôi được điều vào đó thì đã gần tàn cuộc, không đến nỗi tổn hại nhiều, thậm chí còn lập công lớn nữa. Nhưng dù sao thì trong ký ức của tôi, nó vẫn là một kỷ niệm buồn. Sau này, mỗi khi nhớ lại những ngày tháng ấy, nghĩ về cái nấm mồ chung ấy, tôi vẫn không khỏi ngậm ngùi, cảm thấy ở đây có cái gì không ổn. Và tôi thường liên tưởng đến sự sai lầm của Napoleon khi đổ quân vào "con đường trũng Ohanh" mà Victor Hugo đã mô tả trong tác phẩm của ông ngày trước. Có khác chăng là trong trận chiến với quân Anh thời đó, quân Pháp đã thua, còn ở đây thì ngược lại, quân ta đã thắng. Nhưng xét về sự thiệt hại thì...
Mà thôi, dù sao thì chuyện cũng qua rồi, tôi chẳng muốn bắt chước Victor Hugo, mô tả lại những gì mình đã chứng kiến trên cái trận địa này. Chuyện tôi muốn kể ở đây là Quế, một nữ giao liên đất Quảng, chuyên lái đò đưa bộ đội qua sông Thạch Hãn để vào Thành Cổ, ngăn chặn những cuộc tấn công của địch.
Còn nhớ buổi trưa hôm đó, đơn vị tôi tập kết bên này sông, chờ lệnh. Sau một hồi ầm ầm giội lửa, pháo địch đột nhiên câm bặt, bọn "giặc trời" cũng mất tăm mất tích. Chiến trường vụt trở nên im ắng. Cái im ắng của một con thú rình mồi. Và chúng tôi hiểu rằng đây là lúc bộ binh của chúng đang chuẩn bị xông lên. Đứng bên bờ sông nhìn sang khu Thành Cổ, tôi thấy những cột khói bốc cao, đen đặc, đang bị gió Lào thổi tạt ra phía biển. Liệu trong thành có còn ai sống sót không? Tôi thoáng nghĩ khi nghe tiếng Đại đội trưởng hô quân tập hợp, chuẩn bị xuống đò để sang sông. Ngay sau đó, tôi thấy một cô gái giong thuyền đến. Chính là Quế, người mà trên đường hành quân, chúng tôi đã được nghe người ta kể như một sự thần kỳ. Khúc sông này là một trọng điểm vô cùng ác liệt, máy bay địch quần đảo suốt. Chúng bắn rocket nhiều đến nỗi hai bờ sông trở nên trơ trụi và lở lói, không còn sót một bóng cây, ngọn cỏ. Không phải người thật tinh nhanh, gan dạ thì khó lòng trụ vững. Vậy mà Quế đã một mình chèo chống không biết bao nhiêu chuyến đò qua sông dưới mưa bom bão đạn, không biết bao lần thuyền của cô bị lật giữa dòng nhưng cô vẫn sống và tiếp tục chèo đi, hết chuyến này chuyến khác, như con thoi len lỏi qua những cột nước cao ngất do bom đạn dựng lên, lần lượt chở từng đoàn lính trẻ sang sông để vào trận địa.
Với giọng Đàng Trong líu ríu như chim, Quế giục mọi người nhanh chóng lên thuyền. Tôi bấy giờ mới là Trung đội trưởng, được cử dẫn một đoàn sang trước. Tôi đứng bên cạnh Quế, giúp cô chống sào đẩy thuyền ra và tranh thủ hỏi chuyện cô. Vừa mải miết chèo, Quế vừa cho tôi biết rằng đơn vị vào trước chúng tôi đã hi sinh gần hết, chỉ còn lại ba người, vì thế cấp trên lệnh cho cô phải đưa quân vào tiếp viện ngay. Tôi ngẩn người ra một lát, mãi sau mới cất lên lời được. Đi từ đây vào đó lâu không? Chóng thôi. Nhưng các anh cũng phải đi thật gấp thì mới kịp. Trong đó không còn hầm hố gì đâu, bom đạn giặc xới tung lên hết cả rồi, các anh phải cẩn thận không chúng nó lại câu pháo vào nữa thì nguy đấy! Nói rồi Quế giúi vào tay tôi một bọc bánh chè lam, món quà đặc sản của người xứ Quảng. Tôi chia cho đồng đội mỗi người một chiếc, tranh thủ ăn ngay ở trên thuyền. Không biết có phải vì miếng bánh có hương vị quế thơm cay đọng rất lâu trong miệng hay vì lẽ gì mà từ đó trở đi, tôi luôn nghĩ đến cô. Hình ảnh cô với dáng người cao, đứng hơi nghiêng phía trước, mớ tóc dầy cuộn lên thành một búi to sau gáy, tay chống sào lướt thuyền đi trên khúc sông đầy máu lửa, đối với tôi là hiện thân của sức sống mãnh liệt, đối lập với thần chết đang rình rập quanh mình, khiến tôi trong phút chốc quên hết mọi nguy hiểm đang chờ đợi. Và tôi bước lên bờ, dẫn quân đi như chạy vào Thành Cổ. Đến nơi thì vừa đúng lúc, từ cổng phía nam thành, bộ binh địch chia làm ba mũi, xông lên.
Nấp sau bức tường còn sót lại trên Thành Cổ, tôi thấy chúng tiến vào đông lắm, có dễ đến hơn một trung đoàn. Bọn tôi chỉ có hai tiểu đội, kể cả ba chiến sĩ còn lại của đơn vị trước, lực lượng mỏng hơn gấp nhiều lần so với địch. Tuy vậy, chúng tôi có lợi thế là ở vị trí cao và có nhiều chỗ nấp, nên không sợ. Chúng tôi cũng chia làm ba mũi, đón đánh địch từ xa, vừa bắn vừa nhắc nhau di chuyển luôn luôn để chúng không phát hiện ra là mình có ít người. Nhưng rồi địch vẫn phát hiện ra điều đó. Chúng hè nhau tràn đến, vượt qua được cổng thành, bắn rát từ hai phía, yểm trợ cho một toán lính leo lên định cắm cờ trên một ụ đất cao, vốn là một toà nhà bị bom đánh sập. Tình thế nguy cấp lắm. Nếu để chúng cắm được cờ trên điểm cao thì kể như ta đã mất thành. Tôi vội bảo mấy chiến sĩ trong nhóm của mình ở lại, tiếp tục đối đầu với bọn bên dưới, còn mình thì luồn qua một đường hào đến sát chân tường, nhằm bắn bọn cắm cờ ở mé trên. Chỉ một loạt đạn AK, tôi đã hạ gục được lá cờ lẫn toán lính kia, khiến mấy chục tên khác đang hò hét xông lên phải chùn cả lại. Vừa hay lúc đó, Đại đội trưởng của tôi xuất hiện, hô quân trợ chiến, bắn như quét lửa về phía địch. Trong chốc lát đã tiêu diệt hết đám quân vừa lọt vào thành. Những thằng sống sót vội vàng tháo chạỵ. Một lần nữa, quân ta lại bẻ gãy đợt tấn công của chúng.
Đêm hôm đó, địch tiếp tục câu pháo vào thành. Mặc dù chúng tôi đã biết trước việc này, cấp tốc đào hầm ngay sau khi bộ binh của chúng rút lui, nhưng không lại. Trận địa trong lòng Thành Cổ, khác nào nằm trong một cái nơm úp cá, không bị chỗ này bị chỗ kia. Chúng tôi mất thêm khá nhiều người, kiểm lại chỉ còn hai trung đội. Nan giải hơn là các cán bộ chỉ huy, trong lúc cùng mọi người lao ra cứu sập hầm, đều bị thương rất nặng. Tôi phải cho người đưa họ về tuyến sau và tự đứng ra chỉ huy đơn vị, tiếp tục bám trụ tại đây cho đến khi được lệnh rút quân về.
Đã vào nơi tuyệt địa thì chết là cái chắc. Mà thực ra thì lúc bấy giờ, chúng tôi coi cái chết như không. Nhưng sự may rủi cũng có quan hệ lớn, và tôi cho rằng chúng tôi đã gặp may. Bởi vì ngay sau đó, đột nhiên kẻ địch ngừng việc giội lửa từ xa vào Thành Cổ, ngừng luôn cả cuộc hành quân Lam Sơn mà chúng đã đặt nhiều hy vọng. Chúng tôi được sống yên ổn trong suốt thời gian trực chiến tại đây. Đã thế còn được tuyên dương công trạng nữa. Kể thì cũng xứng đáng thôi, nhưng riêng trường hợp của mình, tôi vẫn cảm thấy mình đã gặp may hơn là thực chất. Sau này, khi chính thức được phong quân hàm trung uý, làm chỉ huy đại đội, tôi mới biết rằng vào thời điểm đó, việc cắm cờ của chính quyền Nguỵ trên Thành Cổ, đối với họ là vô cùng quan trọng. Chỉ cần cắm được lá cờ trong chốc lát thôi, họ sẽ tức tốc quay phim chụp ảnh gửi đi để gây áp lực đối với Hội nghị bốn bên đang họp tại Pari lúc đó, hòng làm nghiêng lệch cán cân, làm thay đổi cục diện chiến trường. Nhưng họ đã không thực hiện được ý định này và bởi thế, cái thành tích "bắn gãy cờ địch" của tôi, tuy chẳng xuất sắc gì so với các chiến sĩ khác nhưng lại mang một ý nghĩa đặc biệt, nghiễm nhiên nó trở thành chiến công vang dội, và tên tuổi tôi cũng trở nên nổi tiếng khắp vùng đất Quảng.
Sau ngày tạm thời ngừng bắn, người ta tổ chức khá nhiều hội nghị mừng công. Lần nào tôi cũng được mời đi dự, gọi là đi báo cáo điển hình. Việc này được lặp đi lặp lại nhiều đến nỗi tôi thuộc lòng cả bài nói đó. Và có lẽ do ảnh hưởng từ cái tủ sách khá là vĩ đại của bố tôi, mỗi lần lên diễn đàn, tôi lại thêm thắt vào một ít, khiến cho câu chuyện ngày càng trở nên hấp dẫn, ly kỳ, và cũng rất khôi hài nữa. Chẳng hạn như chi tiết "buồn đi tiểu". Trong lúc địch đang ào ạt xông lên thì trong nhóm chúng tôi, có một cậu mót đi tiểu quá, nhưng không kịp, thành ra cứ vừa "đi" vừa bắn, trên bắn dưới cũng bắn, làm ướt hết cả người bên cạnh. Chi tiết này tôi bịa hoàn toàn, nhưng khán giả cứ tin là thật, họ cười lăn cười bò, trông rất sướng. Và tôi nghiệm ra rằng chính những đoạn hư cấu thêm như vậy đã giảm nhẹ đi rất nhiều những mặc cảm nặng nề về cái "cối xay thịt", đem lại cho mọi người sự lạc quan về cuộc chiến, nhất là với những anh lính trẻ từ ngoài Bắc mới vào.
Nhưng tôi sẽ đi lạc đề nếu cứ tự náo nhiệt với thành tích của mình như vậy. Xin được nhắc lại rằng chuyện tôi muốn kể ở đây là Quế. Trong hội nghị này, tôi đã gặp lại cô. Không hiểu sao trước đó cô lại nghe nói là tôi đã hi sinh, vì thế khi bất ngờ gặp lại nhau, cô mừng đến nỗi không nói được câu nào. Rồi bất ngờ cô lao vào ôm chặt lấy tôi, khóc nức lên như trẻ nhỏ, khiến tôi và tất cả những ai có mặt lúc bấy giờ, đều rưng rưng xúc động. Từ đó hai chúng tôi ngày càng trở nên thân thiết.
Trong suốt những ngày đi hội nghị, dường như tôi và Quế lúc nào cũng ở bên nhau, cả lúc ăn trưa lẫn khi dự họp. Và tôi không khỏi ngạc nhiên vì thấy cô khác hẳn lần gặp trước. Cái vẻ cứng cỏi và có phần thô tháp ở cô biến đi đâu mất, cô trở nên hiền dịu và uyển chuyển. Có thể vì lúc này cô ăn mặc khác đi. Thay cho bộ quân phục bạc màu là bộ quần áo lụa màu tím Huế, trông thật mềm mại. Mái tóc cũng không còn cuộn lên bù xù như trước mà buông xoã xuống ngang lưng, đen nhánh và thoang thoảng mùi hoa bưởi. Nhìn cô lúc nào cũng căng mọng như trái chín, tràn trề sinh lực và quả thật, rất gợi tình, tạo nên sự hấp dẫn đặc biệt, không chỉ với riêng tôi mà cả cánh mày râu. Chỉ cần nghe họ nhấm nhỉ nhau là đủ biết. Điều đó khiến tôi thêm hãnh diện vì ngoài thành tích chiến đấu ra, còn gần như được "sở hữu" cô trong những ngày này. Ngồi bên Quế giữa đám đông, thi thoảng tôi lại liếc nhìn cái cổ tay tròn lẳn và mát rượi của nàng. Trông thì mát mắt thế thôi nhưng chỉ cần khẽ chạm vào đã thấy nóng ran, và gương mặt bầu bĩnh rất ưa nhìn ấy cũng nóng bừng, cặp mắt lá dăm chớp chớp, ẩn chứa màu hoang dã như mắt người thiếu nữ vùng cao, khiến tôi nhiều lúc phải cố gắng lắm mới gạt đi được những ý nghĩ vẩn vơ chợt đến.
Những lúc tôi được mời lên nói chuyện, Quế đăm đắm nhìn tôi bằng ánh mắt tự hào, như thể tôi là của riêng cô vậy. Và khi tôi về chỗ sau một tràng pháo tay vang rộn, cô đón tôi bằng một nụ cười sung sướng. Anh ba nói hay quá! Chả bù cho Quế, mỗi lần lên chẳng biết nói chi, toàn phải nhìn vào giấy. Tôi cười. Nhưng thành tích của em thì anh sao bằng được, phải không nào? Anh khiêm tốn đó thôi, xem cả vùng này có ai lập công được như anh, bắn gãy cả cờ của địch cơ mà? Đó cũng là nhờ em đấy. Chính em đã truyền cho anh sức mạnh. Là cái bánh chè lam đó phải không? Quế nhìn tôi, cười lúng liếng, trông rất đáng yêu. Tiếc rằng đây chưa phải là thời điểm thích hợp để chúng tôi có thể tách riêng ra một chỗ. Mà Quế lại rất hay xấu hổ, hỏi chuyện riêng tư chỉ cúi đầu, nói lí nhí câu gì đó, thành ra suốt mấy ngày đi hội nghị, tuy liên tục gần gũi nhau nhưng cũng không tiến triển được gì. Không sao. Chỉ sợ đơn vị mình đột xuất chuyển đi chứ còn ở đây thì thiếu gì cơ hội. Tôi nghĩ vậy và tự chấn chỉnh mình, tỏ ra đứng đắn hơn trước con mắt đầy thiện cảm và ngưỡng mộ của những người dự họp.
Quế là người gốc vùng này. Mảnh đất bán sơn địa, nhưng núi rừng có vẻ nhiều hơn. Làng cô ở ngay dưới chân đồi, cách doanh trại chúng tôi không xa mấy. Những ngày im tiếng súng, khung cảnh thật êm đềm. Khói lam chiều phảng phất đó đây, vương bóng đàn trâu thấp thoáng trên sườn dốc, làm cho những ngôi nhà mới được dựng lại, dù chỉ bằng phên liếp sơ sài cũng toát nên một vẻ đẹp riêng. Ngày xuân hoa nở đầy thung lũng. Ngay cả những cây to bị bom đạn phạt ngang thân cũng nhanh chóng hồi sinh, trổ ra những nhánh lá xanh rờn. Dòng sông gần đó mới ngày nào còn sôi sục màu khói lửa, giờ đây cũng trở nên xanh biếc, mềm mại như dải lụa. Từ trên điểm cao lia ống nhòm xuống nhìn rất thú, nhất là những hôm trời nắng đẹp. Và tôi lại nghĩ đến Quế, nghĩ đến những lần gặp gỡ vừa qua, cảm thấy lòng mình trào dâng một nỗi khát khao, rạo rực, chỉ muốn tìm đến cô ngay lúc đó. Không hiểu sao tôi cứ đinh ninh rằng chỉ cần mình tự nguyện tìm đến là cô sẽ sẵn lòng tiếp nhận, và...
Vậy mà tôi đã lầm. Mọi chuyện không hề đơn giản như tôi tưởng.
Một buổi sáng, tôi vừa đi kiểm tra ở một điểm cao về thì được tin bà con trong làng bắt được một tên biệt kích. Họ đang giong đến bìa rừng và định treo cổ hắn lên một cây cổ thụ. Lập tức tôi lao đến đó. Quả nhiên như vậy, người ta đang ròng một cái thòng lọng to bằng cổ tay từ trên cao xuống. Bên dưới là một thanh niên mặc thường phục bị đám đông vây chặt xung quanh, mặt tái xanh tái xám, chắc là tên biệt kích mà họ vừa bắt được. Tiếng người kêu khóc lu loa lẫn trong tiếng quát tháo om xòm. Dừng lại trên một gò cao gần đó, tôi sửng sốt cả người vì kinh ngạc. Trước mắt tôi là Quế. Cô đang quỳ dưới chân ông Xã đội trưởng dân quân tự vệ, cuống quýt xin tha mạng cho tên biệt kích. Thảo nào tôi nghe tiếng quen quen. Chú ơi! Con xin chú. Anh ấy không có tội. Anh ấy chỉ sang thăm cháu thôi mà, đâu phải là biệt kích! Im ngay! Mày không biết thằng bố nó là đại uý Nguỵ sao? Không biết bố nó đã giết hại bao nhiêu người ở cái làng này sao mà còn xin cho nó? Vâng con biết, con biết mà thưa chú! Nhưng ông ấy chết rồi. Cách mạng đã trừng phạt ông ấy rồi. Còn anh ấy thì... Cút đi! Tôi còn chưa hỏi tội chị đâu. Chiến sĩ thi đua gì mà lại đi dan díu với quân phản quốc! Thật không biết nhục! Biết điều thì lui ra, để tao xử trí tên này...
Hỏi ra mới biết, họ là người cùng làng. Kẻ bị dân quân bắt tên Sanh, trước kia ở gần nhà Quế và hai người đã thân nhau từ nhỏ. Sau này, khi chiến tranh xảy ra và ngày càng lan rộng, làng bị chia tách làm đôi, một nửa theo ta, một nửa theo quân Nguỵ. Cứ sau mỗi trận càn, thù hận giữa hai bên ngày một khoét sâu hơn. Bố Sanh, một sĩ quan quân đội Cộng Hoà, có lần đụng độ với quân ta, đã bắn chết anh trai ông Xã đội trưởng dân quân tự vệ, rồi ít ngày sau, y lại bị quân ta phục kích và bắn chết. Từ đó gia đình Sanh bỏ làng, trốn biệt đi nơi khác, không hiểu sao lúc này anh ta lại đột nhiên xuất hiện.
Không phát hiện ra tôi vừa đến, ông Xã đội trưởng dân quân đẩy mạnh Quế ra, với tay túm sợi dây thòng lọng, lôi tuột xuống. Đám đông hùa theo ông ta, thi nhau la hét. Giết nó đi! Giết nó đi! Quế vùng vẫy kêu gào nhưng bị họ hất ra, ngã dúi dụi bên vệ cỏ. Chợt cô nhìn thấy tôi, vội vàng nhào tới. Anh ơi, giúp em với, hãy cứu lấy anh ấy. Anh ấy không có tội! Tất nhiên việc này dù Quế không nói tôi cũng phải làm. Không thể để bà con tự ý trả thù nhau như thế được. Tôi lập tức nhảy khỏi gò, vẫy mấy cậu cùng đi, tiến vào can thiệp. Dân làng đều đã biết tôi từ trước, tự động rẽ ra nhường lối cho chúng tôi vào, nói chuyện với ông Xã đội trưởng dân quân. Cách tốt nhất để giải toả chuyện này là giở luật nhà binh, yêu cầu xã giao lại tên biệt kích cho quân đội. Tôi nghĩ vậy và để việc thương thuyết thuận lợi hơn, trước hết tôi lên tiếng biểu dương tinh thần cảnh giác cao độ của bà con, đặc biệt là đồng chí Xã đội trưởng dân quân tự vệ, sau đó mới ôn tồn đưa ra giải pháp của mình, khuyên mọi người không nên manh động. Chúng tôi sẽ giải tên biệt kích này về Bộ chỉ huy quân sự tiền phương, để các thủ trưởng thẩm tra xem hắn đến đây do thám cái gì rồi xử lý sau cũng còn chưa muộn. Nghe tôi nói, ông Xã đội trưởng gật đầu ưng thuận và sau khi giao lại tên biệt kích cho tôi, ông ta quay ra bảo bà con giải tán, còn Quế thì ông bắt phải theo về xã để làm kiểm điểm.
Tại chỉ huy sở của mình, một mặt tôi điện lên cấp trên báo cáo về sự việc xảy ra, một mặt tôi tranh thủ hỏi cung tên biệt kích. Theo lời khai của Sanh thì hiện giờ đang tiết Thanh minh, thấy làng quê trở lại yên bình, anh ta cùng mẹ và em trai, đang làm ăn ngoài thị xã, tranh thủ về đắp mộ cho cha. Lúc quay ra tình cờ gặp Quế, bèn nán lại chuyện trò, không ngờ bị dân quân bắt giữ.
Tôi hỏi Sanh về quan hệ giữa hai người. Anh ta đáp rằng chỉ là bạn bè thôi. Nhưng cái vẻ ngượng ngùng của anh ta khiến tôi phát bực. Nghe nói anh định rủ cô ấy trốn ra thị xã phải không? Đâu có! Tôi chỉ kể qua cho cô ấy nghe chuyện làm ăn ngoài đó thôi mà. Và anh còn dò hỏi cô ấy về nhiều chuyện trong này nữa chứ? Dạ, tôi có hỏi thăm chuyện gia đình, nhà cửa... Nghĩa là anh có ý định sang do thám phải không? Dạ không đâu ạ. Tôi là dân làm ăn, kinh doanh thuần tuý trên phố huyện, đâu có biết chuyện gì mà do thám ạ? Vậy anh có biết rằng bước qua ranh giới qui định là phạm luật không? Dạ, tôi biết ạ. Nhưng vì cô ấy...
Vì cô ấy? Vì cô ấy chủ động gọi hắn sang, hay vì cô ấy mà hắn bất chấp mọi luật lệ, dám cả gan vượt qua ngoài giới hạn của mình? Chiến sĩ thi đua gì mà lại đi dan díu với quân phản quốc! Tôi sực nhớ lại câu nói của ông Xã đội trưởng dân quân và cảm thấy hơi nóng mặt. Hừ! Ra cô nàng này gớm thật! Thế mà trong hội nghị mừng công, hỏi đến chuyện riêng cứ lắc đầu quầy quậy. Chưa cùng ai, chưa cùng ai! Tưởng đâu cô ta đang mong đợi nơi mình...
Đang ngấm ngầm bực dọc với những suy nghĩ đó, tôi nhận được cú phôn từ Trung đoàn xuống, cho biết trên đã nhanh chóng cho thẩm tra "đối tượng" và xác nhận hắn là dân thường thực sự, hiện đang sinh sống ngoài thị xã. Trên lệnh cho tôi thả hắn ra, nói thêm rằng thời điểm này ta cốt yên dân, không nên làm gì to chuyện.
Nhận điện xong tôi quay lại, nghĩ rằng trước khi thả Sanh ra, phải dọa già một mẻ cho hắn sợ, để từ nay chớ có dại mà mò đến nữa. Nhưng tôi chưa kịp nói gì thì Quế đến. Nhìn vẻ mặt vừa lo âu vừa có phần thách thức của cô, tôi vụt hiểu. Sẽ không gì ngăn cản được cô trong việc bảo vệ "tên biệt kích" này. Đành vậy. Nếu quả thực họ đã hết lòng với nhau thì mình cũng chả nên cố chấp. Vả lại giữa mình với cô ta đã có gì đâu? Tôi từ bỏ luôn cái ý định dọa nạt vừa rồi, chỉ dặn Quế một vài điều cho phải phép rồi giao lại cho cô người bạn "phía bên kia". Quế mừng ra mặt, còn Sanh thì cám ơn rối rít. Sau đó hai người đưa nhau theo lối tắt ra phía bờ sông. Tôi không tiễn, chỉ lặng lẽ đứng nhìn theo họ. Tự nhiên tôi nhớ đến câu chuyện của bố mình ngày trước và bất giác mỉm cười. Đôi khi lịch sử thường lặp lại. Ai đã nói câu đó nhỉ?
Chương 14: PHỤC CHỨC
Chương 14 (p1)
Chuyện riêng của Quế và Sanh kể ra cũng dài dài, nhưng có lẽ hãy tạm dừng ở đó. Họ đang hạnh phúc mà, khơi lại chuyện cũ chẳng để làm gì cả. Chỉ biết rằng khi chiến tranh kết thúc, trở lại tìm nhau, hai người vẫn gặp nhiều rào cản. Làng quê đã không còn chia cắt nhưng lòng người thì vẫn cắt chia, không dễ gì hàn gắn được. Mẹ Sanh buồn khổ quá mà lâm bệnh chết. Còn bố mẹ Quế thì cấm cô được đến với Sanh. Đó là lý do khiến họ phải đành lòng rời bỏ quê hương, xây hạnh phúc ở chân trời khác.
Vào thời kỳ tôi gặp lại Quế và Sanh trên đất Pháp, hai người đã có một bé gái bốn tuổi và mới mua được ngôi biệt thự trong thị trấn. Ngôi biệt thự hai tầng xinh xắn, sàn nhà trải thảm xanh mềm, gian phòng khách bài trí rất trang nhã, bàn ghế đánh vec ni bóng lộn. Một góc phòng đặt cái bể cá bằng thuỷ tinh trong suốt, gợi lên cả một thế giới trẻ thơ huyền diệu. Cửa sổ nhìn ra một vườn cây được chăm sóc cẩn thận, trông khá là đẹp mắt.
Cô giao liên trong đoàn quân giải phóng năm nào, nay đã trở thành bà nội trợ của ông chủ xưởng. Hôm mấy anh em tôi kéo đến thăm nhà, Quế vui mừng lắm. Cô sửa một mâm cỗ theo đúng phong tục Việt, thắp hương khấn vái tổ tiên, lại dành một mâm cúng ngoài sân nữa, làm cho cả bọn anh nào cũng nhớ nhà. Quế còn đãi chúng tôi món bánh chè lam xứ Quảng mà cô đã cất công chế biến từ đêm trước. Thật là cảm động. Chúng tôi vừa ăn vừa ôn lại những kỷ niệm một thời. Mới chưa đầy chục năm nhưng có lẽ vì ở xa đất nước, nên cứ ngỡ như cách hàng thế kỷ. Cố nhiên trong buổi gặp mặt này có cả Năm Sẹo và út Cường, thằng em ngỗ ngược của ông chủ xưởng. Lúc này chú ta đã nhận ra lầm lỗi của mình nên tỏ ra rất biết điều, coi tôi như một người anh lớn. Vậy là mọi chuyện được hoàn toàn giải toả, bây giờ thì chúng tôi không chỉ coi nhau là đồng hương mà hơn thế, còn thân thiết như những người ruột thịt.
Làm tại xưởng cưa được vài tuần, một hôm đi đâu về, Sanh cho người xuống mời tôi lên phòng bàn việc. Anh cho biết mình đang có ý đồ thành lập công ty, nâng cấp xưởng cưa lên thành nhà máy. Tôi gật đầu. Tốt quá! Vấn đề là nguồn vốn đầu tư... Việc đó ta sẽ tính. Trước mắt tôi muốn tham khảo ý kiến anh về dự án này. Anh có nhiều kinh nghiệm về xây dựng, rất có thể tôi sẽ giao cho anh việc giám sát thi công phần vỏ. Sanh lục tập hồ sơ trong tủ tài liệu, lấy ra một tấm bản vẽ, trải lên bàn. Đã quá quen với việc này, tôi đọc ra ngay đây là bản thiết kế tổng thể cho một nhà máy chế biến gỗ, được mở rộng trên một mặt bằng rộng lớn bên cạnh xưởng. Xem ra qui mô khá lớn, máy móc thiết bị cũng tăng gấp nhiều lần. Sanh cho biết thêm rằng đây là gợi ý của Francois, nếu quyết làm thì mọi thủ tục về đất đai nhà xưởng, ông sẽ lo liệu giúp. Ngoài ra ông còn giới thiệu cho một số chuyên gia đến hướng dẫn về việc ngâm tẩm và bảo quản gỗ sau khi thành phẩm. Còn nguồn vốn, nhân công sẽ huy động một số cổ đông người Việt đang làm ăn ở thị trấn này. Họ sẵn lòng tham gia nếu như dự án được thực thi. Đến đây Sanh ngẩng lên nhìn thẳng vào tôi, cười tủm tỉm. Anh sẽ là một trong những cổ đông nặng ký của công ty này đó! Thế nghĩa là sao? Anh đoán thử xem nào? Tôi nhún vai, bắt chước y hệt cử chỉ của Sanh mà đôi lúc tôi bắt gặp. Điều đó làm Sanh hơi khoái chí. Sao, chịu hả? Thế này nhé, bây giờ anh hãy về chuẩn bị đi, sau đó sang đây đi với tôi một chuyến. Ta sẽ vào thành phố, gặp ngài Chủ tịch Tập đoàn, rồi anh sẽ hiểu. Sáng nay ngài có nói chuyện với tôi qua điện thoại.
Lần đầu tiên được biết Pari, nhưng đây chưa phải lúc tham quan nên mặc dù đang hoà mình trong khung cảnh rộn ràng náo nhiệt, thổi vào hồn tôi một giai điệu sôi nổi âm vang của một thành phố đẹp vào loại nhất hành tinh, tôi vẫn chưa thể để tâm đến chúng. Đôi lúc tình cờ nhìn thấy một vài hình ảnh đầy hấp dẫn trên đường, tôi định hỏi Sanh về nó nhưng lại thôi. Sẽ còn nhiều dịp, vội gì! Vả lại từ lúc nghe câu nói lấp lửng của Sanh, rằng tôi sẽ là một cổ đông nặng ký của công ty, trong đầu tôi cứ luẩn quẩn với một câu hỏi khác, nó làm tôi phấp phỏng suốt dọc đường, chỉ mong chóng đến nơi làm việc của Francois để được lời giải đáp.
Đó là một toà nhà ở trung tâm thành phố. Toà nhà không lớn lắm nhưng sân rất rộng với vô số những bồn hoa, cây cảnh. Chính giữa sân là một cái đài phun nước khá cao, trông xa tựa một bông hoa tuyết. Một phần sân là bãi đỗ xe. Những chiếc xe con sang trọng đỗ thành mấy dãy dài dưới rặng cây rợp mát. Một tốp người từ trong toà nhà đi ra, tháp tùng một ông chủ thân hình cao lớn, đầu đội chiếc mũ phớt bằng dạ đắt tiền, tay chống chiếc can chạm trổ tinh vi. Mấy người cùng đi phong thái xem ra cũng rất đàng hoàng, như thể các nhà chính khách đi dự cuộc hội kiến ngoại giao. Qua đây có thể thấy bạn hàng của Tập đoàn này đều thuộc loại siêu sao cả.
Sau khi lùi xe vào một góc sân, Sanh dẫn tôi qua mấy bậc tam cấp, đẩy nhẹ cánh cửa quay bằng kính khá dày, đi vào gian tiền sảnh lát đá đen bóng loáng. Có lẽ người thường trực văn phòng đã quen Sanh từ trước nên anh bỏ qua thủ tục ban đầu, chỉ gật đầu chào ông ta rồi dẫn tôi đi thẳng vào thang máy.
Trước khi vào phòng làm việc của Francois, chúng tôi phải qua phòng thư ký. Một cô gái tóc vàng, đội chiếc mũ nồi xanh rất điệu làm tôi sửng sốt. Rõ ràng đây là hình ảnh gây ấn tượng đầu tiên khi chúng tôi đến xứ này. Có thể là sự trùng hợp ngẫu nhiên nhưng tôi vẫn thấy hơi là lạ, như báo trước một điều gì. Quả nhiên Sanh khẽ máy tôi, cho biết đó là Lyda Sonaye, con gái ngài Chủ tịch Tập đoàn. Suýt nữa thì tôi thốt kêu lên nhưng kìm lại được. Thái độ của Sanh nghiêm cẩn quá. Tôi vội vàng chỉnh đốn lại mình, lặng lẽ làm theo từng động tác của anh. Hai chúng tôi từ tốn tiến lại gần bàn điện thoại, lễ phép nghiêng mình chào cô gái. Lyda cũng gật đầu chào lại và nhìn tôi với vẻ tò mò. Thấy vậy Sanh liền giới thiệu tôi với Lyda đồng thời đóng luôn vai phiên dịch. Nghe xong, Lyda vui vẻ hẳn lên. Cô nghênh mặt nhìn tôi, cái nhìn của một cô em gái đang muốn bắt nạt anh rồi nắm tay tôi rất chặt. Em đã nghe ba em nói từ hôm ở đó về, thế mà bây giờ anh mới đến? Sanh dịch cho tôi nghe như vậy. Tôi cười ngượng nghịu, viện lý do bận việc, nói thêm rằng việc tình cờ gặp ba cô là một cơ may đối với tôi. Sanh lại dịch cho Lyda nghe như vậy. Lyda nhoẻn miệng cười. Ba em cũng nói như thế đấy. Ông bảo rằng điều hạnh phúc nhất của ông trong chuyến đi công cán vừa rồi là gặp được anh. Sanh lại dịch cho tôi nghe như vậy. Tôi nói còn anh thì rất lấy làm hân hạnh được gặp em trong buổi đầu tiên vào thành phố. Câu nói hay thế mà Sanh không kịp dịch, một hồi chuông điện thoại ré lên làm ngắt quãng. Lyda vội buông tay tôi, nhấc máy trả lời, sau đó cô vui vẻ ra hiệu cho chúng tôi vào gặp Francois ở phòng trong: Chef vous attend! Sanh dịch là: Sếp đang chờ đấy!
Thấy tôi và Sanh đi với nhau thân thiết lắm, Francois tỏ ra rất hài lòng. Sau khi hỏi thăm tôi về tình hình công việc, nơi ăn chốn ở, ông bắt đầu đi vào chuyện chính. Nghe Sanh trình bày dự án của mình xong, ông gật đầu, cho biết ông đã liên hệ với một số quan chức sở tại và họ đã nhận lời giúp đỡ, giờ chỉ việc tiến hành làm thủ tục là xong. Riêng về nguồn vốn đầu tư, ngoài số vốn tự có và các khoản do cổ đông đóng góp mà Sanh đã huy động được, ông sẽ giúp một phần, và khoản tiền này sẽ đứng tên tôi. Ông mỉm cười quay sang tôi, bảo đó là khoản viện trợ không hoàn lại. Đã đoán trước điều này nhưng tôi vẫn cảm thấy hơi đột ngột, lúng túng không biết nói sao, còn Sanh thì mừng ra mặt. Tính ra khoản tiền Francois chuyển cho tôi bằng một phần ba tổng số vốn đầu tư cho dự án này. Vậy là anh sẽ trở thành thành viên sáng giá của Hội đồng quản trị công ty đấy nhé! Sanh cười nói với tôi như vậy và có lẽ do đang cơn hưng phấn, anh hứa luôn với Francois rằng ngay sau khi ở đây về, sẽ cử tôi làm phó giúp việc anh. Việc đó tuỳ anh, miễn sao cho hợp lý thì làm. Francois bảo Sanh như vậy rồi quay lại phía tôi. Nhưng phải khẩn trương học tiếng Pháp đi cháu nhé. Sắp tới còn phải giao dịch nhiều với bạn hàng, không thể lúc nào cũng kè kè một anh phiên dịch được. Và nếu sau này công ty làm ăn phát đạt, có khả năng xuất khẩu hàng đi các nước, thậm chí còn phải biết tiếng Anh nữa đấy. Dạ vâng, cháu hiểu ạ. Tôi vịn tay lên vai Sanh, nói. Có anh Sanh bên cạnh đây thì chú khỏi lo, anh ấy biết cả hai thứ tiếng châu Âu, cháu sẽ học rất nhanh chú ạ. Vậy thì tốt. Chú mong cháu sớm thành đạt ở đất này. Francois lấy trong ngăn kéo ra tấm carte của mình, đưa cho tôi, hẹn lúc nào rỗi đến chơi nhà. Tôi cám ơn ông, đáp rằng tôi coi việc đó là một nghĩa vụ của mình, nhưng sau đây chắc mọi người sẽ bù đầu vì công việc, nên không dám hẹn trước hôm nào cả. Vả lại cháu muốn dành thời gian để học tiếng Pháp cho tốt đã, chẳng lẽ khi đến thăm gia đình ta, lại phải phiền chú làm phiên dịch? Francois lắc đầu cười. Anh chàng này cũng giỏi khôi hài thật, hệt như ông bạn của tôi ngày trước.
Sẽ trở nên dông dài nếu như bây giờ tôi đem chuyện thực thi dự án ra kể lại. Còn gì vô duyên hơn khi tâm sự với bạn bè mà chỉ nói toàn những công việc và công việc. Nhưng quả thực đối với tôi, đó là một khoảng thời gian đầy ý nghĩa. Không phải vì, do sự trợ giúp của ông chú nhận, nghiễm nhiên tôi trở thành thành viên của Hội đồng quản trị công ty mà cố tình khoe mẽ, hoàn toàn không phải vậy. Đó chỉ là điều kiện cho những gì sẵn có trong tôi nảy nở, một mảnh đất màu cho mầm cây thả sức vươn lên. Điều quan trọng ở chỗ đó là giống cây gì. Không biết ai thế nào, riêng với tôi, cuộc sống chỉ thật sự có ý nghĩa khi mình bị hút vào một niềm đam mê gì đó, nhất là khi mình ý thức được rằng nó là cái đang được nhiều người trông đợi. Bởi thế, khi được cử ra đảm nhận việc giám sát thi công phần vỏ nhà máy, với sự giúp việc của người trợ lý cực kỳ tinh nhanh tháo vát là Năm Sẹo, tôi đã dồn hết tâm lực của mình vào việc đó. Và, do có được cái vốn kinh nghiệm kha khá được giấu kỹ trong "túi khôn" từ những năm làm đội trưởng công trình, lúc này được dịp tung ra, khiến nhiều người phải ngạc nhiên, nể phục. Ngay cả đội quân xây dựng do Francois phái đến, gồm toàn những tay thiện nghệ với cả một hệ thống thiết bị được xem là tân tiến nhất lúc bấy giờ, cũng không dám xem thường. Mà không chỉ về khả năng chuyên môn thuần tuý thôi đâu, còn cả cách xử lý từng việc lớn nhỏ nảy sinh trong mọi tình huống nữa.
Một lần vào giờ tan tầm chiều, tôi vừa cùng Năm Sẹo đi kiểm tra một số hạng mục công trình về thì thấy trong một phân xưởng vừa hoàn thiện, út Cường đang cãi cọ với mấy người thợ lắp máy người Pháp. Theo yêu cầu của Giám đốc Sanh, họ được người ta cử đến để lắp thử một chiếc máy mà anh vừa mới mua về. Việc cũng đơn giản thôi nhưng xem chừng mấy cha thợ máy này làm phách tợn, khi làm thì vứt bừa bãi đồ nghề xuống đất, lúc xong không chịu thu về, ngồi vểnh râu hút thuốc. Thấy út Cường từ trong xưởng cũ đi ra, chúng liền chặn lại, bắt cậu ta phải nhặt lên, bỏ vào hộp cho mình. Tất nhiên út Cường không đời nào chịu lép, cậu ta không nhặt. Thế là vặc nhau ầm ĩ. Tôi vội chạy vào can, nhưng có lẽ do cả tôi và Năm Sẹo đều mặc quần áo thợ, lại thấy tôi nói với út Cường bằng tiếng Việt, nên mấy gã kia có ý coi thường. Một tên cười khẩy:"Annamit cochon!" (*) Tôi hiểu câu nói đó, nên giận sôi người, túm luôn ngực hắn, suýt nữa thì cho hắn một quả tống vào giữa mặt, nếu không nghe thấy Năm Sẹo hét toáng lên bằng tiếng Pháp. Chắc là nói cho họ biết tôi là một nhân vật quan trọng ở đây. Tôi thấy mấy tay kia ngớ cả ra rồi rối rít xoa tay, xin lỗi. Nhưng tôi quyết không tha. Làm sao có thể tha thứ cho một kẻ dám cả gan lăng mạ dân tộc mình như vậy? Tôi bảo Năm Sẹo tập trung tất cả anh em lại, tuyên bố đuổi thẳng tên chửi bậy vừa rồi ra khỏi xưởng.
Thực ra họ không phải là người của công ty, có đuổi nó cũng không mất việc, nhưng đây là một vết nhơ về danh dự. Có lẽ vì vậy mà ngay sau đó, viên đốc công của họ vội vã đến gặp tôi, ngỏ ý xin lỗi về việc xảy ra và xin cho tay thợ kia trở lại. Nể mặt anh ta, tôi đồng ý, nhưng vẫn qui hắn vào tội "les actions de discriminations,(**) điều mà Chính phủ Pháp lúc này đang cấm, buộc hắn phải viết một bản kiểm điểm trình lên Giám đốc Sanh, nếu không, không những không tha mà còn báo cho nhà chức trách để phạt giam hắn nữa.
Đấy là Năm Sẹo cố vấn cho tôi làm như vậy, chứ tôi đâu có biết người ta cấm những gì. Cao thủ hơn là khi dịch lại lời tôi nói, ông ta còn cho viên đốc công nọ biết thêm rằng tôi có quan hệ mật thiết với ngài Chủ tịch Tập đoàn Francois, người có ảnh hưởng lớn đối với chính quyền sở tại. Vì thế nghe Năm Sẹo nói xong, tôi thấy ông ta sợ xanh cả mắt.
Sau khi viên đốc công người Pháp về rồi, tôi và Năm Sẹo nhìn nhau cười rộ. Chuyện nhỏ thôi nhưng nếu nâng quan điểm lên thì đến Tây cũng chết!
Tuy nhiên, trừ một vài tay cứng đầu cứng cổ cần phải trị đến nơi đến chốn, phần lớn những người thợ ở đây làm việc có tính kỷ luật cao, đi về rất đúng giờ và làm đâu được đấy chứ không lộ cộ như ở bên mình. Bởi vậy, chất lượng cũng như tiến độ thi công nhà máy khá an toàn, đảm bảo. Chỉ chưa đầy một năm sau, nhà máy đã hoàn thành một cách mỹ mãn, không thể chê vào đâu được. Một lần nữa, công đầu lại thuộc về tôi. Kể ra cũng là một điều may, vì ngay sau đó, khi công trình được bàn giao, chính thức đi vào hoạt động, không chỉ riêng Sanh mà cả Hội đồng quản trị công ty đều thống nhất giao cho tôi trọng trách điều hành sản xuất trong nhà máy, chỉ huy hơn một trăm quân, toàn người Việt. Vậy là tại đây, tôi lại được trở về đúng với cương vị của mình. Nhưng điều tôi cảm thấy hãnh diện hơn là tôi với Sanh, cùng những người cộng sự, bằng những nỗ lực không mệt mỏi trong suốt một năm ròng, đã tập hợp được một cộng đồng Việt Nam độc lập ngay trên đất Pháp.
Suốt một năm ròng vất vả, vừa làm vừa học tối ngày nhưng cũng đầy hứng thú. Bốn cậu đi cùng, những thằng em dại của tôi, lúc này đều được xếp vào chân quản đốc các phân xưởng, cũng say mê chẳng kém. Cả bọn lăn ra làm hùng hục, cả năm không nghỉ lấy một ngày. Thứ bẩy, chủ nhật lại bò ra học tiếng nước ngoài. Chẳng phải ai mà chính Năm Sẹo là thầy dạy. Cũng như Sanh, ông ta giỏi cả tiếng Anh tiếng Pháp nên việc học của chúng tôi khá là thuận lợi. Dĩ nhiên trước hết ông ta dạy chúng tôi tiếng Pháp, chủ yếu là học nói còn ngữ pháp, chính tả thế nào thì ông ta cũng chịu. Bọn tôi phải tự mày mò tìm hiểu. May mà ở đây các loại sách đều có đủ, và để nắm được cách cấu trúc câu trong hội thoại cũng như việc đọc hoặc viết văn bản bằng thứ tiếng này cũng không phải là khó lắm, vì vậy chúng tôi tiến bộ rất nhanh. Cũng phải nói thêm rằng Năm Sẹo là một ông giáo cực kỳ khó tính, một thời gian dài ông ta đòi chúng tôi phải tạm quên đi tiếng mẹ đẻ, suốt ngày chỉ nói tiếng Tây. Gặp nhau mà chỉ nhỡ mồm nói một câu tiếng Việt là ông ta quay ngoắt đi lập tức. Còn anh em tôi cũng có kỷ luật riêng, nói vụng Năm Sẹo chứ, thực tình chúng tôi không thể để mình rơi vào tình trạng mù chữ như "thầy" được. Mỗi buổi sáng, trước khi đi làm, tôi yêu cầu cả bọn phải tập trung đọc báo mười lăm phút. Không cốt nắm tình hình thời sự, điều này đã có tivi nói hộ rồi, cái chính là nhằm kiểm tra nhau về khả năng tiếp thu bài học. Bởi thế ngôi nhà thuê trong khu ổ chuột lúc nào cũng rất vui. Chẳng bao lâu mỗi người trong chúng tôi đã có thể đi chợ một mình, dần dần tất cả đều đọc thông viết thạo các văn bản giấy tờ tiếng Pháp.

Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
 

  Kí hiệu: : trang cá nhân :chủ để đã đăng  : gởi thư  : thay đổi bài  :ý kiến