northwind
 member

 ID 54054
 07/22/2009

KIÊU HÃNH VÀ ĐỊNH KIẾN - Tác phẩm “Pride and Prejudice” TẬP 3
         
Tập III


Chương 1

Trên đường đi, Elizabeth lo lắng nhìn khu vườn Pemberley bắt đầu hiện ra, nhưng khi họ đi vào khu dinh thự, tinh thần cô rộn ràng trở lại.
Khu vườn thật rộng và thay đổi đa dạng. Họ đi vào qua một trong những vùng trũng, rồi đánh xe qua một quãng dài dọc theo một cánh rừng xanh tươi.
Tâm trí Elizabeth quá bận rộn nên cô không muốn trò chuyện, nhưng cô ngắm nhìn mọi cảnh vật và góc độ. Họ đi nửa dặm lên một triền dốc thoai thoải, rồi đến một vùng cao nơi khoảng rừng chấm dứt, nơi họ nhìn thấy ngay dinh thự Pemberley, toạ lạc trên triền đối diện của thung lũng, và con đường thình lình rẽ ngoặt vào. Đấy là một toà nhà rộng lớn, hoành tráng, xây bằng đá, sừng sững trên một vùng đất cao, dựa vào một dãy đồi che phủ bởi rừng cây. Trước mặt là một dòng nước chảy rộng ra nhưng không có vẻ gì là nhân tạo; hai bờ không ngay hàng thẳng lối nhưng không có vẻ như được tô điểm quá đáng. Elizabeth thích thú ngắm nhìn. Cô chưa từng thấy ngôi gia cư nào được thiên nhiên ưu đãi đến thế, hoặc nơi nào có vẻ đẹp thiên nhiên ít bị xâm phạm đến thế bởi óc thẩm mỹ thô thiển. Ba người đều cảm thấy ấm lòng khi chiêm ngưỡng, vào lúc ấy cô nghĩ rằng làm bà chủ toà dinh thự này hẳn là một điều gì đấy!
Họ đi xuống triền đồi, vượt qua một chiếc cầu và đánh xe đi vào cổng. Trong khi ngắm nhìn cận cảnh ngôi biệt thự, mọi lo lắng về việc sẽ gặp chủ nhân trở lại trong tâm trí cô. Cô lo ngại người bồi phòng kia có thể nhầm lẫn. Họ xin phép và được mời vào sảnh đường. Trong khi chờ đợi người quản gia, Elizabeth vẩn vơ nghĩ đến việc mình đã có mặt nơi đây.
Người quản gia đi đến, một phụ nữ trông đáng kính, lớn tuổi, có phần thô kệch nhưng thừa lịch sự hơn là cô đã nghĩ. Họ đi theo bà vào phòng ăn. Đấy là một gian phòng rộng rãi, cân đối, được trang trí thanh thoát. Sau khi đã xem sơ qua, Elizabeth bước đến một cửa sổ để ngắm nhìn khung cảnh bên ngoài. Ngọn đồi bao phủ bởi vòm cây nơi họ đi xuống thình lình bị cắt ngang bởi một dốc đứng, tạo nên một phong cảnh tuyệt vời. Mọi bài trí trên mặt đất đều hài hoà; và cô thích thú nhìn bao quát toàn cảnh, con sông, cây cối rải rác dọc hai bên bờ, thung lũng uốn khúc đến hết tầm mắt xa tít. Khi họ đi qua những gian phòng khác, những cảnh vật này biến đổi vị trí, nhưng từ mỗi cửa sổ đều hiện ra vẻ đẹp riêng. Các gian phòng đều cao rộng và thanh thoát, mọi món nội thất đều xứng với sự sản của chủ nhân; nhưng Elizabeth thán phục khiếu thẩm mĩ của anh, không có gì loè loẹt hay chi li một cách quá đáng; ít lộng lẫy hơn mà lại sang cả hơn là nội thất trong dinh thự Rosings.
Cô nghĩ: “Mình có thể là bà chủ nơi này! Bây giờ mình có thể bắt đầu làm quen với các gian phòng này. Thay vì ngắm nghía mọi thứ như là khách lạ, mình có thể sướng thoả xem như là thuộc về mình, có thể tiếp đón cậu mợ như là hai người thân đến thăm”. Cô trấn tĩnh lại: “Nhưng không được, không bao giờ như thế; cậu mợ sẽ không biết chuyện gì xảy ra với mình; không nên mời họ đến”.
Đây là một sự trấn tĩnh may mắn – nó giúp cô thoát khỏi điều gì đấy gần như nuối tiếc.
Cô rất muốn hỏi bà quản gia rằng có phải chủ nhân thật sự vắng mặt hay không, nhưng không đủ can đảm. Tuy nhiên, cuối cùng ông cậu đã hỏi, và cô quay mặt đi vì hốt hoảng, trong khi bà Reynolds đáp rằng anh đi vắng, và thêm: “Nhưng chúng tôi chuẩn bị đón ông ấy trở về ngày mai, với một nhóm đông bạn bè của ông ấy”. Elizabeth sướng thoả cảm thấy chuyến đi của họ đã không bị chậm đi một ngày!
Bà mợ giờ gọi cô đến xem một bức họa. Cô tiến đến, thấy chân dung anh Wickham treo phía trên lò sưởi, giữa những bức tiểu hoạ khác. Bà mợ mỉm cười hỏi cô thấy thế nào. Bà quản gia bước đến và cho họ biết đấy là bức ảnh người con nuôi của ông cụ, đã được ông bao bọc với chi phí của ông, và thêm: “Anh ấy đã gia nhập quân ngũ, nhưng tôi e anh đã trở nên quá hoang đàng”.
Bà Gardiner nhìn cô mỉm cười, nhưng cô không thể đáp lại.
Bà Reynolds chỉ một bức tiểu hoạ khác và nói:
- Và đây là ông chủ của tôi, giống ông ấy lắm. Bức hoạ được vẽ cùng thời gian với bức kia, khoảng tám năm về trước.
Bà Gardiner nhìn bức hoạ, nói:
- Tôi đã được nghe nhiều về con người tốt của ông chủ bà, đây là một bức hoạ đẹp. Nhưng, Lizzy, cháu có thể cho biết bức hoạ có giống anh ấy ngoài đời không?
Bà Reynolds dường như thêm kính trọng Elizabeth khi nghe cô có quen biết với ông chủ của bà:
- Tiểu thư đây có quen biết ông Darcy à?
Elizabeth đỏ mặt:
- Tôi có quen biết chút ít.
- Và cô hẳn nghĩ ông ấy là một người thật đẹp trai đấy chứ?
- Vâng, rất đẹp trai.
- Tôi chắc chắn tôi chưa từng thấy ai đẹp trai đến thế, nhưng trong phòng trên lầu cô sẽ thấy một bức hoạ đẹp hơn, lớn hơn bức này. Gian phòng này là nơi ông cụ ưa thích nhất; những bức tiểu hoạ này vẫn được sắp đặt y như ngày xưa. Ông cụ rất thích các bức họa này.
Việc này giải thích cho Elizabeth rõ tại sao bức họa anh Wickham được treo ở đây.
Rồi bà Reynolds chỉ đến một bức hoạ của cô Darcy, được vẽ lúc cô chỉ mới lên tám. Bà Gardiner hỏi:
- Và cô Darcy cũng đẹp người như anh cô phải không?
- À! Vâng – một tiểu thư trẻ đẹp chưa từng thấy, mà lại có nhiều tài năng nữa. Cô ấy ca diễn suốt ngày. Trong phòng kế bên có đặt một chiếc đàn mới vừa được giao đến cho cô – quà tặng của ông chủ tôi; cô sẽ đến đây cùng với ông ấy.
Với cử chỉ rất tự nhiên và dễ gây thiện cảm qua vài câu hỏi và lời nhận xét, ông Gardiner khích lệ bà nói thêm. Bà Reynolds, do tự hào hoặc hiếu khách, rõ ràng rất vui có cơ hội nói chuyện về ông chủ và em gái ông.
- Ông chủ của bà có lưu lại Pemberley thường xuyên trong năm không?
- Không thường xuyên như tôi mong mỏi, thưa Ngài; nhưng tôi có thể nói phân nửa thời gian là ông ấy ở đây, còn cô Darcy luôn luôn đến ở đây trong mấy tháng hè.
Elizabeth nghĩ: “Ngoại trừ khi cô ấy đi Ramsgate”.
- Khi ông chủ bà lập gia đình, hẳn bà sẽ thường thấy mặt ông hơn.
- Vâng, thưa Ngài, nhưng tôi không rõ việc ấy sẽ xảy ra khi nào. Tôi không rõ ai có thể xứng đáng với ông ấy.
Ông bà Gardiner mỉm cười. Elizabeth không thể nhịn thốt ra:
- Bà nghĩ thế hẳn là đích thật do giá trị con người ông ấy.
- Tôi không nói gì hơn là sự thật và điều mà mọi người biết rõ về ông ấy nói ra.
Elizabeth nghĩ vấn đề đang đi khá xa, và cô ngạc nhiên lắng nghe khi bà quản gia thêm:
- Trong đời tôi chưa bao giờ nghe ông ấy có lời nặng nhẹ gì, và tôi đã biết ông ấy từ khi ông lên bốn.
Đây là lời ca ngợi khác thường so với những lời ca ngợi khác, hoàn toàn trái ngược với ý kiến của cô. Cô luôn tin chắc rằng anh không phải là người điềm đạm. Sự chú ý của cô càng trỗi dậy thêm, và cô thích thú được nghe ông cậu nói:
- Rất ít người được ca ngợi nhiều đến thế. Bà may mắn có một ông chủ như vậy.
- Vâng, thưa Ngài, tôi biết tôi may mắn. Nếu tôi đi khắp thế giới, tôi sẽ không thể gặp người nào hơn ông ấy. Nhưng tôi luôn thấy một điều là người có tính tốt khi còn nhỏ sẽ có tính tốt khi lớn lên; và ông ấy luôn là đứa trẻ hiền dịu nhất, có con tim rộng lượng nhất trên thế giới.
Elizabeth gần như nhìn chăm bẳm bà. Cô nghĩ: “Có thể nào anh Darcy lại như thế!”
Bà Gardiner nói:
- Ông cụ là một người rất tốt.
- Vâng, đúng vậy, thưa bà; và con trai ông ấy sẽ giống như ông ấy – cũng nhân ái với người nghèo.
Elizabeth lắng nghe, tự hỏi, hồ nghi, nôn nóng muốn nghe thêm. Bà Reynolds không thể khiến cô chú ý đến điều gì khác. Bà nói về những bức hoạ, kích thước những gian phòng, giá cả những món nội thất, nhưng cô không chú tâm đến. Ông Gardiner rất thích thú với thái độ định kiến mang tình cảm gia đình, mà ông cho đây là lý do của những lời ca ngợi nồng nhiệt. Ông kéo bà trở lại đề tài cũ, và bà say sưa nói về những đức tính của ông chủ khi họ cùng nhau bước lên cầu thang. Bà nói:
- Ông ấy là một địa chủ tốt nhất và là một gia chủ tốt nhất, không giống như mấy anh trai trẻ thời nay chỉ nghĩ đến mình mà không màng đến ai khác. Không có tá điền hay gia nhân nào không nói tốt về ông. Vài người nói ông có tính kiêu hãnh, nhưng tôi chưa từng thấy như thế. Tôi nghĩ đấy chỉ là vì ông không ba hoa như mấy anh trai trẻ.
Elizabeth nghĩ: “Việc này khiến anh trở nên dễ thương làm sao!”
Bà mợ thầm thì, khi họ cùng nhau bước đi:
- Mấy lời ca ngợi về đức tính của anh ấy như thế không nhất quán với thái độ của anh đối với một người bạn tội nghiệp của chúng ta.
- Có thể chúng ta đã bị lừa dối.
- Khó có thể như vậy; nguồn tin của chúng ta rất đáng tin cậy.
Khi đi lên hành lang trên tầng lầu, họ được dẫn vào một phòng tiếp khách, được trang trí một cách tao nhã và thanh thoát hơn những gian phòng bên dưới. Bà quản gia giới thiệu đây là phòng vừa được hoàn thành để dành riêng cho cô Darcy, vì cô yêu thích phòng này khi lưu lại đây kỳ rồi.
Elizabeth nói, khi cô bước đến một cửa sổ:
- Ông ấy chắc chắn là một người anh tốt.
Bà Reynolds nghĩ cô Darcy sẽ thích căn phòng này khi cô đến đây. Bà thêm:
- Ông ấy luôn luôn là vậy. Bất kỳ việc gì có thể làm cô ấy vui đều có thể được thực hiện ngay. Nếu vì cô thì không có việc gì ông ấy từ chối cả.
Họ được đưa đi xem phòng tranh và vài phòng ngủ chính. Phòng tranh có những bức hoạ đẹp, nhưng Elizabeth không biết tí gì về hội hoạ; và từ những gì cô đã thấy ở tầng dưới, cô muốn xem các chân dung của cô Darcy, vẽ bằng phấn màu, là những đề tài cô chú ý hơn và thấy dễ hiểu hơn.
Phòng tranh có nhiều bức chân dung gia đình, nhưng không có gì khiến khách tham quan phải chú ý đến. Elizabeth bước đi kiếm tìm gương mặt duy nhất mà cô quen biết. Cuối cùng cô dừng lại trước chân dung anh Darcy, với nụ cười như thế trên gương mặt mà cô nhớ đã vài lần trông thấy anh cười, khi anh nhìn cô. Cô đứng ít phút trước bức chân dung, chăm chú nhìn, trở lại nhìn lần nữa trước khi họ rời phòng tranh. Bà Reynolds cho biết là bức tranh được vẽ vào thời ông cụ còn sống.
Lúc này, một cảm giác dịu dàng len lỏi vào tâm thức Elizabeth, dịu dàng hơn là cảm nghĩ của cô lúc hai người còn có quan hệ tốt nhất với nhau. Lời ca ngợi của bà Reynolds không phải là chuyện vặt vãnh. Còn có lời ca ngợi nào đáng giá hơn là lời ca ngợi của một gia nhân thông minh? Cô nghĩ có biết bao người được hạnh phúc dưới sự bảo hộ của anh, như là một người anh, một địa chủ, một chủ nhân ngôi nhà! Bao nhiêu niềm vui hay nỗi đau mà anh có khả năng ban phát! Bao nhiêu điều tốt lành hay tệ hại anh có thể làm được! Mọi ý kiến mà bà quản gia đưa ra đều nói tốt về tư cách của anh, và khi cô đứng trước bức chân dung anh, anh đang đăm đăm nhìn cô, cô nghĩ về ý tình của anh với niềm cảm kích sâu đậm nhất từ trước đến giờ; cô nhớ đến vẻ nồng ấm của ý tình này, cảm thấy cách anh tỏ tình không đến nỗi thiếu phép tắc như cô đã nghĩ lúc trước.
Sau khi đã đi xem qua mọi nơi được cho phép tham quan, ba người trở xuống tầng dưới, từ giã bà quản gia, được giới thiệu với người làm vườn đã đến tiền sảnh để gặp họ.
Khi họ bước qua bãi cỏ đi về hướng con sông Elizabeth nhìn ngoái lại; ông cậu và bà mợ cũng dừng lại, và trong khi họ đang suy đoán về thời gian xây dựng ngôi dinh thự, chủ nhân của nó thình lình đi đến từ con đường dẫn đến chuồng ngựa.
Họ đứng cách nhau khoảng hai mươi thước, anh xuất hiện quá bất ngờ nên cô không thể lánh mặt anh. Tia mắt hai người bắt gặp nhau, đôi má mỗi người ửng đỏ. Anh vô cùng kinh ngạc, trong một khoảnh khắc dường như bất động vì sửng sốt. Nhưng anh nhanh chóng lấy lại điềm tĩnh, bước đến và chào hỏi Elizabeth qua ngôn từ không bình tĩnh hẳn, nhưng ít nhất rất lịch sự.
Cô quay mặt đi theo bản năng, nhưng dừng lại khi anh bước đến, đón nhận lời chào hỏi của anh với vẻ bối rối không thể nào trấn áp được. Nếu sự xuất hiện của anh hoặc bức chân dung của anh mà họ vừa xem không đủ để ông cậu và bà mợ nhận ra anh, vẻ ngạc nhiên của người làm vườn khi trông thấy mặt ông chủ đã lập tức nói lên tất cả. Hai ông bà đứng cách xa một chút khi anh nói chuyện với cô cháu của họ, trong khi cô quá sửng sốt và lúng túng nên ít dám nhìn thẳng vào mặt anh, không biết phải trả lời thế nào khi anh lịch sự hỏi thăm sức khoẻ gia đình cô. Cô cũng ngạc nhiên về thái độ thay đổi của anh so với lần cuối họ gặp nhau, nên càng thêm bối rối với mọi lời anh thốt ra. Mọi ý nghĩ về việc cô đã đường đột đi đến đây lại trở về trong tâm trí cô; và ít phút khi họ tiếp tục trò chuyện là khoảnh khắc thiếu thoải mái nhất trong đời cô. Anh cũng không có vẻ gì là tự nhiên. Khi anh nói, giọng điệu của anh thiếu vẻ bình thản thường nhật; và anh nhắc lại những câu hỏi họ đã rời Longbourn khi nào, về việc cô lưu lại Derbyshire, anh hỏi đi hỏi lại, lắp bắp, chứng tỏ rõ ràng anh bị phân tâm.
Cuối cùng, anh không thể tập trung với ý tưởng nào; và, sau khi đứng đấy một lúc không nói nên lời gì, anh thình lình bình tâm trở lại, rồi từ giã họ.
Ông cậu và bà mợ đi đến tỏ lời ca ngợi vóc dáng anh; nhưng Elizabeth không nghe được tiếng nào. Hoàn toàn chìm đắm trong cảm nghĩ của mình, cô bước đi theo hai ông bà. Xấu hổ và bực bội ngập tràn lòng cô. Việc cô đi đến đây thật là không may, là việc thiếu suy xét nhất trong đời cô! Anh sẽ thấy lạ kỳ đến thế nào! Một người phù phiếm như anh sẽ thấy cô bị nhục nhã ra sao! Có vẻ như một lần nữa cô đã cố tình dẫn xác đến ngay trước mặt anh! Ôi! Tại sao cô lại đi đến đây? Và tại sao anh lại trở về trước một ngày? Nếu ba người đi sớm mười phút, họ đã có thể tránh mặt anh, vì hiển nhiên là vào lúc ấy anh đi đến, vào lúc ấy đang bước xuống từ lưng ngựa hay từ trên cỗ xe. Cô đỏ mặt và càng thêm đỏ mặt về việc gặp gỡ quái ác. Và thái độ của anh, hoàn toàn thay đổi, điều nàu có ý nghĩa gì? Việc anh còn muốn trò chuyện với cô đã là điều đáng ngạc nhiên, mà lại nói với vẻ lịch sự như thế, và còn thăm hỏi gia đình cô! Chaư bao giờ cô thấy cử chỉ của anh bình dị đến thế, anh chưa bao giờ ăn nói mềm mỏng đến thế như trong lần gặp gỡ bất ngờ này. Quả là tương phản với tư cách của anh ở Rosings, khi anh đặt lá thư của anh vào tay cô. Cô không biết phải nghĩ như thế nào và phải lý giải ra sao.
Họ đã đi vào con đường mòn dọc bờ sông, mọi bước đi đều mang đến một cảnh sắc thanh nhã hơn hoặc một khoảng rừng tươi đẹp hơn; nhưng chỉ một lúc sau Elizabeth mới nhận ra điều này. Mặc dù cô máy móc trả lời mọi lời bình phẩm của ông cậu và bà mợ và cố hướng tầm mắt đến nơi họ chỉ trỏ, cô không thể phân biệt ra những khung cảnh quanh cô. Mọi ý nghĩ của cô đều hướng về một nơi trong dinh thự Pemberley, bất kỳ nơi nào đấy, nơi anh Darcy đang hiện diện. Cô muốn biết, vào lúc này anh đang nghĩ gì, và liệu cô có còn thân ái trong tâm trí anh không, mặc dù cô vẫn còn bất chấp. Có lẽ anh đã lịch sự với cô chỉ vì anh cảm thấy thoải mái, tuy thế có cái gì đấy trong giọng nói của anh cho cô thấy anh không được bình tĩnh. Cô không thể đoán ra anh đau khổ hoặc vui mừng khi gặp lại cô, nhưng chắc chắn anh không giữ được tự chủ khi trông thấy cô.
Tuy nhiên, cuối cùng những lời nhận xét của ông cậu và bà mợ về đầu óc lơ đãng của cô đã đánh thức tâm trí cô, cô nghĩ cần phải trở về với chính mình.
Họ đi vào khu rừng và tạm biệt con sông, bước lên một triền dốc, đến nơi những tán cây thưa mở ra cho họ một quang cảnh để họ phóng tầm mắt đến, quang cảnh thung lũng đẹp mê hồn, những ngọn đồi dối diện với dãy cây cối bao phủ dọc dài, dòng nước hiện ra từng khoảng ngắn. Ông cậu tỏ ý muốn đi vòng cả khu vườn, nhưng ngại đường quá dài. Anh làm vườn đắc chí cho họ biết rằng con đường dài đến mười dặm. Thế là ông gạt bỏ ý nghĩ, họ đi theo con đường quen thuộc, và sau khi đã đi xuống dưới những tán cây rủ lá họ gặp lại bờ sông nơi dòng nước thu hẹp nhất. Họ đi qua một chiếc cầu thô hoà hợp với toàn cảnh chung quanh. Đây là nơi ít được chăm chút sửa sang nhất so với những nơi họ đã đi qua. Thung lũng nơi đây bị thu hẹp, chỉ chừa khoảng cách cho con sông chảy qua, con đường cũng hẹp lại giữa những trảng cây thấp dọc hai bên. Elizabeth muốn đi khám phá dọc lối mòn, nhưng họ thấy đã đi khá xa, riêng bà Gardiner vì sức yếu không thể đi xa hơn nên chỉ muốn trở lại cỗ xe càng nhanh càng tốt. Cô cháu gái phải chiều theo bà. Họ men theo bờ sông bên kia trở lại ngôi dinh thự theo lối đi ngắn nhất. Nhưng họ không thể đi nhanh vì ông Gardiner, rất thích thú câu cá dù ít có cơ hội, say mê nhìn những con cá hương thỉnh thoảng xuất hiện trên mặt nước, vừa đi chậm rãi ông vừa nói chuyện với anh làm vườn. Trong khi họ nhàn nhã như thế, một lần nữa ba người lại ngạc nhiên, và Elizabeth cũng sửng sốt như lần vừa rồi, khi họ thấy bóng dáng anh Darcy đang đi đến gần. Khu vực này có ít cây cối hơn bờ bên kia, nên họ trông thấy anh trước khi hai bên gặp nhau. Tuy sửng sốt, Elizabeth có phần sẵn sàng hơn lúc trước để đáp lời anh, chủ ý muốn tỏ ra trầm tĩnh nếu quả thật anh muốn tìm gặp họ. Trong một khoảnh khắc, cô nghĩ dường như anh muốn đi theo một lối khác. Anh biến mất sau một khúc rẽ, rồi thình lình xuất hiện trước mặt họ. Chỉ nhìn thoáng qua, cô thấy anh vẫn giữ thái độ lịch sự như vừa rồi, và để bắt chước phong thái của anh, khi họ đối diện nhau cô bắt đầu lên tiếng ca ngợi phong cảnh ở đây. Nhưng khi chưa nói quá những tiếng “xinh đẹp” hoặc “thu hút”, cô nhớ lại một điều, và cô tưởng tượng rằng anh có thể hiểu sai lạc lời khen của cô về Pemberley. Cô đỏ bừng mặt, không nói gì thêm.
Bà Gardiner đứng kế sau lưng cô. Khi cô ngừng nói, anh hỏi liệu cô có thể cho anh hân hạnh được quen biết với những người đồng hành của cô hay không. Đây là phép lịch sự mà cô hoàn toàn bị bất ngờ, và cô hầu như khó che giấu nụ cười khi cô thấy anh đang muốn được quen biết với chính những người đã khiến niềm kiêu hãnh của anh trỗi dậy. Cô nghĩ: “Anh sẽ bị bất ngờ ra sao khi biết hai người là ai! Anh hẳn nghĩ họ là những người thuộc giới thượng lưu”.
Tuy thế, cô vẫn giới thiệu hai bên với nhau. Khi cô cho anh biết về mối quan hệ giữa hai người và cô, cô ranh mãnh nhìn anh xem anh phản ứng ra sao, không khỏi có ý nghĩ anh chàng sẽ chuồn đi càng nhanh càng tốt để xa lánh những người thấp hèn như thế. Rõ ràng nét mặt anh lộ vẻ ngạc nhiên, nhưng anh ngoan cường trấn áp; thay vì bước đi anh quay lại nhìn họ, và bắt chuyện với ông Gardiner. Elizabeth không tránh khỏi cảm giác mãn nguyện, cảm giác chiến thắng. Cô có điều an ủi là anh nên biết cô có những mối quan hệ mà cô không phải ngượng ngùng vì họ. Cô chú ý lắng nghe những lời họ trao đổi với nhau, sướng thoả với mỗi ngôn từ của ông cậu biểu hiện trí thông minh của ông, khiếu thẩm mỹ của ông, hoặc tư cách hoà nhã của ông.
Câu chuyện chuyển qua đề tài câu cá, và cô nghe anh Darcy với vẻ lịch sự tột cùng mời ông đến câu cá nơi đây mỗi khi ông muốn, đề nghị cho ông mượn bộ cần câu của anh và chỉ ra những vị trí thích hợp nhất. Bà Gardiner, tay trong tay bước cùng Elizabeth, nhìn cô với nét kinh ngạc. Elizabeth không nói gì, nhưng cảm thấy vô cùng hài lòng; mọi ý tưởng tốt đều là dành cho cô. Tuy nhiên, cô vẫn sửng sốt tột độ, và mãi tự hỏi: “Tại sao anh ấy thay đổi đến thế? Việc này từ đâu ra? Không thể do mình, không thể vì mình mà thái độ của anh trở nên dịu dàng như vậy. Việc mình trách mắng anh ở Huntsford không thể khiến anh thay đổi đến thế. Không thể nào anh còn yêu mình nữa.”
Sau khi đã đi một quãng đường như thế, hai phụ nữ phía trước, hai người đàn ông phía sau, và khi đi xuống gần bờ sông để quan sát một loài thuỷ tảo lạ lùng nào đấy, họ muốn thay đổi một ít. Đây là do bà Gardiner, mệt nhọc vì quãng đường xa, thấy Elizabeth không thể dìu dắt bà nên muốn đi dựa bên ông chồng. Anh Darcy thế vào chỗ bà, và họ cùng bước đi. Sau một lúc im lặng, Elizabeth bắt đầu nói. Cô muốn anh hiểu rõ rằng cô đã nghe nói anh vắng mặt trước khi cô đi đến đây, vì thế nhận xét rằng việc anh trở về là hoàn toàn bất ngờ. Cô tiếp:
- Vì bà quản gia của anh cho chúng tôi biết chắc chắn anh sẽ trở về ngày mai; và thật ra, trước khi chúng tôi rời Bakewell chúng tôi được biết rằng anh sẽ không trở về sớm.
Anh chấp nhận là cô thật lòng, vì anh có ít công việc với người quản gia nên anh phải về sớm hơn các bạn của anh. Anh tiếp tục:
- Họ sẽ đến đây sáng ngày mai, trong số ấy có vài người mà cô quen biết – anh Bingley và các chị em của anh ấy.
Elizabeth chỉ đáp lại bằng cách khẽ gật đầu. Ý nghĩ của cô vụt quay trở về vào thời gian, ngày nọ, khi hai người nhắc đến tên anh Bingley, và nếu cô đoán đúng theo nét mặt của anh, anh cũng đang có ý nghĩ tương tự. Anh tiếp tục sau một lúc im lặng:
- Có một người khác trong nhóm muốn được quen biết với cô. Có thể nào cô cho phép tôi, nếu tôi không đòi hỏi quá nhiều, giới thiệu em gái của tôi với cô trong thời gian cô lưu lại Lambton, được không?
Cô lại ngạc nhiên lần nữa, đến nỗi cô không biết phải trả lời ưng thuận ra sao. Cô nghĩ ngay rằng bất kỳ ý nào của cô Darcy muốn được quen biết cô hẳn là do ông anh vận động. Kể cũng phấn khởi khi biết anh tuy có buồn phiền vì cô nhưng thật ra không nghĩ xấu về cô.
Hai người bước đi trong im lặng, mỗi người chìm vào ý nghĩ của riêng mình. Elizabeth không thoải mái, không thể nào khác được, nhưng cô thấy tự mãn và vui lòng. Ý anh muốn giới thiệu em gái với cô là điều tốt đẹp nhất anh dành cho cô. Họ đi nhanh hơn hai người kia, và khi họ về đến cỗ xe, hai ông bà còn cách một phần tư dặm đường.
Rồi anh mời cô vào nhà, nhưng cô cho biết cô không thấy mệt nhọc, và họ đứng bên nhau trên thảm cỏ. Vào lúc này, đáng lẽ có thể nói được nhiều điều, trong khi im lặng lại gây ngượng nghịu. Cô muốn mở miệng, nhưng dường như không thể tìm ra đề tài nào. Cuối cùng cô nhớ ra rằng mình đang trong chuyến du ngoạn, nên họ đành trao đổi với nhau về những điểm tham quan. Tuy thế, thời gian và bà mợ đều di chuyển qua chậm, và sự kiên nhẫn và những ý tưởng của cô gần cạn kiệt trước khi cuộc đối diện kết thúc. Khi ông bà Gardiner đi đến, anh khẩn khoản mời ba người vào nhà và dùng nước giải khát, nhưng ba người từ chối. Họ từ giã nhau trong phép lịch sự cùng cực. Anh Darcy đưa tay đỡ hai phụ nữ lên xe; và khi cỗ xe lăn bánh, Elizabeth thấy anh đi chầm chậm vào nhà.
Ông cậu và bà mợ giờ bắt đầu những lời bình phẩm; mỗi người đều nói anh chắc chắn hơn hẳn những gì họ đã nghĩ ban đầu. Ông cậu nói:
- Anh ấy thật là con người từ tốn, lễ độ và không kiểu cách.
Bà mợ đáp:
- Chắc chắn có một cái gì đấy trang nghiêm nơi anh, nhưng nó ở trong dáng vẻ không quá đáng. Bây giờ tôi đồng ý với bà quản gia rằng mặc dù vài người có thể nghĩ anh kiêu hãnh, nhưng tôi không thấy gì cả.
- Tôi chưa bao giờ ngạc nhiên đến thế về cung cách của anh ấy. Hơn cả phép lịch sự, đúng ra là chăm chút; không cần có sự quan tâm đến như thế. Anh ấy và Elizabeth chỉ quen biết nhau rất sơ sài.
Bà mợ nói:
- Lizzy, đúng là anh không được đẹp trai như Wickham; hay nói cách khác anh không có gương mặt của Wickham, vì vóc dáng của anh là toàn hảo. Nhưng do đâu cháu bảo rằng anh ấy rất khó chịu?
Elizabeth cố tự bào chữa; nói rằng cô mến anh khi họ gặp nhau tại Kent hơn là lúc trước; và rằng cô chưa từng thấy anh dễ chịu như sáng hôm nay.
Ông cậu trả lời:
- Nhưng có lẽ anh ấy có tính hơi thất thường trong phép lịch sự. Mấy người bạn của cháu đều như thế, nên cậu sẽ không thật lòng tin lời anh mời đến câu cá, vì một ngày nào đấy anh ta có thể đổi ý và cấm cậu bén mảng đến.
Elizabeth nghĩ hai ông bà đã hoàn toàn nhầm lẫn về tư cách của anh, nhưng cô im lặng.
Bà Gardiner tiếp tục:
- Từ những gì chúng ta thấy, thật tình đáng lẽ mợ không nên nghĩ anh ấy có thể cư xử tàn nhẫn với bất kỳ ai, như Wickham đã nói. Anh không có dáng vẻ là con người xấu. Trái lại, có cái gì đấy dễ chịu trong lời nói của anh ấy. Và có phẩm giá gì đấy trên gương mặt anh không biểu hiện anh có tâm địa xấu. Nhưng chắc nhắn là cái bà dẫn chúng ta đi xem ngôi nhà đã nói rất bốc về anh ấy! Đôi lúc mợ hầu như khó nhịn cười. Nhưng mợ nghĩ anh là một ông chủ phóng khoáng, và điều này dưới con mắt của một gia nhân là đủ để bao hàm mọi đức tính.
Elizabeth cảm thấy cần nói lên điều gì đấy nhằm minh oan cho thái độ của anh đối với Wickham. Trong ngôn từ dè dặt nhất có thể được, cô giải thích cho họ biết rằng qua những gì cô nghe được từ những người thân thuộc của anh tại Kent, hành động của anh có khả năng cho lời giải thích theo cách khác, rằng tư cách của anh không đến nỗi thiếu sót đến thế và Wickham không được dễ mến đến thế như những người tại Hertfordshire đã nghĩ. Để xác nhận điều này, cô kể lại mọi chi tiết về những quan hệ lạ kỳ giữa hai người trai trẻ mà không chỉ rõ do ai nói, chỉ cho biết có thể tin vào những sự kiện này.
Bà Gardiner cảm thấy ngạc nhiên và quan ngại, nhưng khi đi đến quang cảnh bà đã vui thú ngày xưa, mọi ý nghĩ đều nhường chỗ cho những hồi tưởng quyến rũ, và bà quá bận rộn chỉ trỏ cho ông chồng xem những điểm lý thú trong vùng nên không nghĩ đến điều gì khác. Mặc dù mệt mỏi vì chuyến đi bộ buổi sáng, sau khi an tối bà lại đi thăm những người quen cũ, bà hài lòng với những mối giao tình được nối lại sau nhiều năm đứt quãng.
Các sự kiện xảy ra trong ngày chiếm trọn tâm tư của Elizabeth nên cô không thể làm gì khác ngoại trừ suy nghĩ, và nghĩ với kinh ngạc, về thái độ lịch sự của anh Darcy, nhất là về ý anh muốn cô quen biết với em gái anh.

Chương 2

Elizabeth đoán rằng anh Darcy sẽ dẫn em gái anh đến thăm cô ngay vào ngày cô em đến Pemberley, nên định không đi xa khỏi quán trọ cả buổi sáng hôm ấy. Nhưng cô đã nhầm, vì ngay buổi sáng sau khi họ đến Lambton, hai người khách của họ đi đến. Ba người đã tản bộ quanh vùng với vài người bạn mới; khi vừa trở về quán trọ để thay đổi trang phục cho bữa ăn cùng gia đình những người này, họ nghe tiếng xe ngựa, qua khung cửa sổ họ thấy một người đàn ông và một phụ nữ đánh xe song mã hai bánh dọc con đường. Lập tức Elizabeth nhận ra bộ trang phục quyền quý, tỏ lộ ngạc nhiên với ông cậu và bà mợ về vinh dự mà hai người khách dành cho cô. Hai ông bà cũng hoàn toàn ngạc nhiên. Vẻ lúng túng khi cô nói với họ, cộng với chính tình huống hiện tại và nhiều tình huống của ngày trước, khiến họ đoán ra một ý nghĩ mới. Không có gì nói ra điều này lúc trước, nhưng giờ họ nghĩ không có cách gì khác giải thích cho những chăm chút như thế từ giới thượng lưu như thế, ngoại trừ tình cảm họ dành cho cháu gái của mình. Trong khi các ý tưởng này lướt qua đầu họ, trạng thái lo lắng trong tâm tư của Elizabeth mỡi lúc một dâng cao. Cô lấy làm lạ lùng về việc chính mình bị mất bình tĩnh, nhưng trong số những nguyên nhân làm cô dao động, cô e ngại tình cảm của anh đối với cô có thể đã nói tốt về cô quá nhiều với em gái. Hơn cả nỗi lo lắng muốn làm vừa lòng người, cô sợ rằng cô không còn khả năng làm vừa lòng ai cả.
Cô bước xa khỏi khung cửa sổ, ngại bị nhìn thấy; và khi cô bước qua lại trong căn phòng để cố gắng giữ trấn tĩnh, cô nhìn thấy tia mắt ngạc nhiên của ông cậu và bà mợ, khiến cô lại thêm bấn loạn.
Cô Darcy và ông anh xuất hiện, và sự giới thiệu – sự giới thiệu kinh khủng trong cảm nghĩ của cô – diễn ra. Elizabeth ngạc nhiên nhận thấy cô em cũng bối rối không kém gì cô. Từ lúc đến Lambton, cô đã nghe rằng cô Darcy là người cực kì kiêu hãnh, nhưng chỉ qua ít phút quan sát Elizabeth đã tin chắc cô này chỉ e lệ quá mức. Cô em khó nói nên câu nào cho trọn vẹn mà chỉ thốt ra vài tiếng ngắn gọn.
Cô Darcy có vóc người cao, có phần to lớn hơn Elizabeth. Tuy chỉ hơn mười sáu, cô đã có vóc dáng của một phụ nữ trưởng thành và yêu kiều. Cô không đẹp người như ông anh, nhưng trên gương mặt cô lộ vẻ biết điều và vui tươi, tư thái của cô hoàn toàn dịu dàng, không cầu kì. Trước đây, Elizabeth đã nghĩ cô có thể là người có khả năng quan sát nhạy bén và tỉnh táo, giờ cô cảm thấy nhẹ nhõm khi nhận ra những diều trái ngược.
Họ chỉ chuyện trò được vài câu khi Darcy cho cô biết Bingley cũng đang đi đến thăm cô. Trong khi cô chưa có thời giờ biểu lộ vui mừng và chẩun bị cho người khách mới, cô đã nghe tiếng bước chân đi lên cầu thang, rồi anh đi vào. Mọi tức giận của Elizabeth về anh đã được xoá tan từ lâu, nhưng giờ dù có còn chút gì đấy thì cũng tan biến hẳn do thái độ thân thiện không kiểu cách của anh, khi anh gặp lại cô. Anh thăm hỏi một cách thân mật tuy chung chung về sức khoẻ gia đình cô, nhìn và nói với cùng tư thái tự nhiên vui vẻ nhu thường thấy lúc trước.
Đối với ông bà Gardiner, anh Bingley là một nhân vật đàng để tâm đến không kém gì cô cháu. Từ lâu, hai người đã muốn được gặp anh. Thật ra, cả nhóm khách trước mặt họ đã gây nên sự chú ý sống động. Hồ nghi về anh Darcy và cô cháu gái hướng họ chú ý đến mỗi người khách với những lời thăm hỏi sốt sắng tuy dè dặt, và chẳng bao lâu từ những lời thăm hỏi này họ tin chắc rằng ít nhất một trong hai người đã biết thế nào là tình yêu. Họ có ý hồ nghi về tâm tư của cô cháu, nhưng rõ ràng họ thấy anh kia đang ngập tràn tình cảm.
Về phần Elizabeth, cô có nhiều việc phải làm. Cô muốn hiểu rõ về tâm tư của mỗi người khách, cô muốn giữ điềm tĩnh, muốn tỏ ra dễ chịu với mọi người. Về việc sau cùng, mà cô sợ thất bại nhất, cô tự tin sẽ thành công, vì mỗi người mà cô muốn làm vui lòng đều có thiện cảm với cô. Bingley sẵn sàng, Georgiana sốt sắng, và Darcy có chủ ý, được vui lòng.
Khi gặp lại anh Bingley, ý nghĩ của cô đương nhiên hướng về chị mình, và cô nôn nóng muốn biết tâm tư anh như thế nào. Đôi lúc cô tưởng tượng rằng anh ít nói hơn các lần gặp gỡ trước, và một đôi lần cô vui mà nhận thấy khi anh nhìn cô, anh đang tìm những điểm giống nhau giữa hai chị em. Nhưng, mặc dù đây có thể chỉ là tưởng tượng, cô không thể bị lừa dối qua thái độ của anh đối với cô Darcy, người đã được đưa ra như là đối thủ của Jane. Không ai trong hai người có vẻ gì biểu lộ tình yêu. Không có gì xảy ra giữa hai người có thể minh chứng cho hi vọng của cô Darcy. Cô cảm thấy hài lòng ngay về điểm này, và có vài tình huống nhỏ trước khi họ từ giã, mà theo cách cô nôn nóng diễn giải, cho thấy anh có hồi tưởng về Jane, dù chỉ thoáng qua do vẻ dịu dàng, và ý muốn hỏi thêm điều gì đấy để có thể nhắc đến Jane, nếu anh dám. Trong lúc những người khác đang nói chuyện với nhau, anh nói với cô bằng giọng pha chút luyến tiếc, rằng đã lâu lắm rồi anh không được gặp lại Jane, và trước khi cô có thể đáp lời, anh tiếp rằng đã hơn tám tháng rồi, kể từ ngày 26 tháng mười khi họ khiêu vũ với nhau tại Netherfield.
Elizabeth lấy làm vui thấy trí nhớ của anh được chính xác như thế, sau đấy nhân cơ hội không có ai đứng kế bên, anh hỏi cô có phải tất cả chị em cô đang ở Longbourn hay không. Câu hỏi không có gì nhiều, cũng như trong câu hỏi trước, nhưng với thái độ và cử chỉ cho thấy ý nghĩa gì đấy.
Cô không thường nhìn anh Darcy, nhưng mỗi khi cô nhìn lướt qua anh, cô đều nhận thấy vẻ ân cần, và trong mọi câu nói của anh cô đều nhận ra giọng điệu không còn có vẻ tự cao hay khinh thường nữa. Điều này thuyết phục cô rằng sự cải thiện trong tư cách của anh, mà cô đã nhận thấy ngày trước, ít ra đã kéo dài được hơn hai ngày. Khi cô thấy anh muốn quen biết và tranh thủ sự đồng tình của những người anh không muốn giao du vài tháng trước, khi cô thấy anh lịch sự không chỉ với cô mà cả những người trước đây anh đã công khai khinh miệt, và nhớ lại cảnh tượng sống động ở toà Tư dinh Cha xứ Huntsford; những khác biệt, những thay đổi đều quá lớn lao, đập vào tâm thức cô quá mạnh, đến nỗi cô gần như khó kiềm nén biểu lộ sửng sốt. Chưa bao giờ, ngay cả khi anh gần những người bạn thân của anh tại Netherfield, hay những người thân quý tộc của anh ở Rosings, cô thấy anh muốn làm vui lòng người khác như thế, mất hẳn vẻ tự cao như thế, hoặc thoải mái như bây giờ, trong khi anh không được lợi ích gì quan trọng do thái độ này, ngay cả việc giao tiếp này sẽ khiến các phụ nữ ở Nehterfield và Rosings đều chế giễu và chỉ trích anh.
Ba người chỉ lưu lại hơn nửa giờ. Khi họ đứng lên giã từ, anh Darcy yêu cầu em gái cùng anh mời ông bà Gardiner và cô Bennet đến dùng bữa tối tại Pemberley trước khi họ lên đường. Cô Darcy sẵn sàng vâng lời, tuy với vẻ thiếu tự tin khi bày tỏ lời mời, do bản chất của cô. Bà Gardiner nhìn cô cháu vì cô là đối tượng chính của lời mời, muốn biết cô chấp thuận ra sao, nhưng Elizabeth đã quay mặt đi. Tuy nhiên, bà đoán đây chỉ là do cô ngượng ngập hơn là muốn từ chối; và cũng vì thấy ông chồng thích giao tiếp, bà góp ý để cô cháu cùng chấp thuận, và họ hẹn nhau hai ngày sau.
Bingley tỏ lộ vui mừng thật sự sẽ được gặp lại Elizabeth, vì anh vẫn còn có nhiều điều muốn nói với cô và có nhiều chuyện muốn hỏi về các người bạn của anh ở Netherfield. Elizabeth vui mừng vì nghĩ anh muốn nghe cô nói về chị mình. Khi các người khách đã ra về, Elizabeth nghĩ về các việc vừa xảy ra và cảm thấy hài lòng. Muốn được riêng tư và e ngại những hạch hỏi hoặc ẩn ý của ông cậu và bà mợ, cô chỉ lưu lại một chốc lát để nghe họ khen ngợi Bingley, rồi thoái thác để đi thay y phục.
Nhưng cô không có lí do để sợ tính hiếu kì của ông bà Gardiner; họ không muốn nài ép cô phải thổ lộ. Họ thấy rõ cô đã quen biết nhiều với anh Darcy hơn là họ đã nghĩ; và cũng hiển nhiên là anh đã yêu cô tha thiết. Họ đã thấy nhiều điều đáng cho họ chú ý đến, nhưng không có gì cần phải hỏi.
Về anh Darcy, đây là một vấn đề băn khoăn cần cô suy nghĩ tỉnh táo. Theo như mối quen biết họ vừa mới tạo, hai ông bà không thấy có gì thiếu sót. Họ không thể vô cảm với tư cách lễ độ của anh, và nếu họ nhận xét anh qua cảm nghĩ của họ cộng với tình cảm của bà quản gia nhưng bỏ qua những ý kiến khác, những người đã biết anh tại Hertfordshire hẳn sẽ không thể nhận ra đấy là anh Darcy. Tuy nhiên, bây giờ là lúc liệu xem có nên tin nơi bà quản gia hay không. Họ nhận ra rằng không nên nóng vội bỏ qua ý kiến của một gia nhân có tư cách đáng nể trọng và đã biết anh từ khi anh lên bốn. Họ cũng không nghe các người bạn của họ tại Lombton nói xấu gì về anh. Những người này không có gì kết án anh ngoại trừ tính kiêu hãnh. Có lẽ anh kiêu hãnh, nếu không, có thể là do những người sống trong một thị trấn nhỏ ít quen biết với anh nói ra. Tuy nhiên, họ công nhận anh là một người phóng khoáng và đã làm được nhiều việc tốt lành cho người nghèo khổ.
Về phần Wickham, hai ông bà không đánh giá anh cao là mấy. Mặc dù họ không hiểu hết về những gì anh than phiền người con của ông cụ bảo hộ anh, họ biết rõ một việc là khi rời Derbyshire, anh đã để lại nhiều khoản nợ mà anh Darcy sau đấy phải thanh toán.
Về phần Elizabeth, những ý nghĩ của cô về Pemberley tối nay còn phức tạp hơn ngày hôm trước. Mặc dù buổi tối dường như trôi qua chậm chạp, vẫn không đủ chậm cho cô xác định được tình cảm của mình với một người ngụ tại dinh thự ấy, và cô thao thức suốt hai giờ đồng hồ để cố tìm ra giải đáp. Chắc chắn là cô không ghét anh. Không, ý nghĩ căm ghét đã tan biến từ lâu, cũng từ lâu cô cảm thấy xấu hổ đã có ý nghĩ căm ghét anh, có thể nói như thế. Niềm kính trọng do việc tin tưởng nơi các đức tính quý báu của anh, mặc dù ban đầu cô không muốn nhìn nhận, đã không còn gây xung đột trong cảm nghĩ của cô. Bây giờ niềm kính trọng được nâng cao đến mức độ thân thiết hơn, qua các ý kiến tốt về anh, khiến anh trở nên dễ mến, như các sự kiện ngày trước cho thấy. Nhưng trên hết, trên cả kính trọng và quý mến, trong cô có một động lực của thiện ý không thể bỏ qua. Đấy là cảm động. Cảm động không chỉ vì có người yêu cô, mà còn vì yêu cô tha thiết đến độ tha thứ cho mọi nóng nảy và gay gắt của cô khi khước từ lời tỏ tình của anh, và tha thứ cho mọi lời kết án vô lối tiếp theo sự khước từ. Cô đã nghĩ anh sẽ lánh xa cô như lánh xa một kẻ thù tệ hại nhất; nhưng khi anh bất ngờ gặp lại cô, dường như anh có ý muốn duy trì mối quan hệ với cô. Không có biểu lộ nào thiếu tế nhị hoặc không có cử chỉ nào kì quặc, anh đã tranh thủ ý tưởng tốt của những người thân của cô, và còn muốn em gái anh được quen biết cô. Sự thay đổi như thế trong một con người rất kiêu hãnh đã khiến cô không những kinh ngạc mà còn cảm động – vì đây là do tình yêu, tình yêu nồng thắm. Vì thế, ấn tượng trong cô là một điều gì đấy nên được khích lệ, chắc chắn không phải là khó chịu, tuy không thể được xác định rõ rệt. Cô kính trọng anh, quý mến anh, cảm động về anh. Cô quan tâm thật sự đến hạnh phúc của anh. Cô chỉ muốn biết cô mong muốn hạnh phúc sẽ tuỳ nơi cô đến mức nào và cô sẽ vận dụng những khả năng của mình đến mức nào cho hạnh phúc của cả hai. Cô nghĩ cô vẫn còn khả năng dẫn đến việc anh tỏ tình với cô lần nữa.
Trong buổi tối, bà mợ và cô cháu đồng ý rằng theo chuẩn mực giao tiếp về phần họ, cần đáp lễ cô Darcy, người đã lịch sự hết mức khi đến thăm họ ngay khi vừa trở lại Pemberley, mặc dù việc đáp lễ không thể ngang bằng. Họ quyết định cần đến thăm cô ở Pemberley vào sáng hôm sau. Thế là, hai mợ cháu cùng đi. Elizabeth cảm thấy vui, dù khi thầm hỏi mình về lí do khiến cô vui, cô không thể tự trả lời gì nhiều.
Ông Gardiner ra đi sau khi ăn sáng. Vào ngày trước một lần nữa ông đã được mời đến câu cá, và đã chấp thuận gặp vài người ở Pemberley vào buổi trưa.

Chương 3

Elizabeth giờ đây tin chắc rằng cô Bingley có ác cảm với mình chỉ vì do ganh tị. Cô băn khoăn liệu cô Bingley sẽ tiếp đón mình như thế nào ở Pemberley, thắc mắc muốn biết người con gái này sẽ đối xử với cô ra sao một khi mối quan hệ giữa cô và anh Darcy được nối lại.
Khi đến ngôi biệt thự, hai người được dẫn qua tiền sảnh để đi vào đại sảnh, mở ra hướng bắc trông thật đẹp vào mùa hè. Các cửa sổ mở đến tận mặt đất, cho thấy quang cảnh thật tươi mát của những ngọn đồi phủ rừng cây phía sau ngôi biệt thự, của những cây sồi và dẻ rải rác trên thảm cỏ kế cận.
Họ được cô Darcy tiếp đón; cô ngồi với bà Hunts và cô Bingley, cùng với một bà sống chung với cô này tại London. Georgiana rất lịch sự khi tiếp đón hai người, nhưng với vẻ bối rối do e lệ và nỗi lo sợ thất thố khiến người cô mặc cảm thuộc tầng lớp thấp dễ có cảm tưởng rằng cô kiêu hãnh và kĩ tính. Tuy nhiên, bà Gardiner và Elizabeth nghĩ đúng đắn về cô, tội nghiệp cho cô.
Bà Hunts và cô Bingley chỉ nghiêng người chào họ. Sau khi tất cả ngồi xuống là một khoảnh khắc lúng túng, được bà Annesley phá vỡ. Bà là một phụ nữ dịu dàng, dễ chịu; khi muốn bắt đầu chuyện trò bà đã chứng tỏ bà thật sự được giáo dục tốt hơn những người còn lại. Chuyện trò diễn ra giữa bà và bà Gardiner, Elizabeth thỉnh thoảng tham dự vào. Có vẻ như cô Darcy cần phải có đủ can đảm để góp chuyện, và thỉnh thoảng góp vào một câu ngắn khi có nguy cơ được người khác nghe ít nhất.
Elizabeth nhận ngay ra rằng cô Bingley quan sát cô cặn kẽ. Việc này đáng lẽ không thể ngăn cản cô góp chuyện nếu cô không ngồi ở vị trí bất tiện, nhưng cô không tiếc phải nói ít. Cô đang bận rộn với ý nghĩ rằng bất cứ lúc nào sẽ có vài anh con trai bước vào phòng. Cô ước mong lẫn lo sợ chủ nhân ngôi dinh thự sẽ hiện diện trong nhóm ấy, và cô không thể nhận ra cô ước mong hoặc lo sợ nhiều hơn. Sau khi ngồi một lúc không nghe tiếng cô Bingley, Elizabeth nghe cô kia hỏi han một cách lạnh nhạt về sức khoẻ của gia đình cô. Cô trả lời với cùng cách lãnh đạm và ngắn ngủi, cô kia không nói gì nữa.
Gia nhân mang vào thịt nguội, bánh ngọt và vài loại trái cây ngon nhất trong mùa; đấy là chỉ sau khi bà Annesley nhiều lần đưa mắt nhìn và mỉm cười với cô Darcy để nhắc nhở về vị thế của cô. Giờ họ có việc để làm, vì nếu không thể nói, họ có thể ăn, và họ quây quần chung quanh chiếc bàn đặt những quả nho, quýt và đào xinh tươi.
Khi ấy, Elizabeth có cơ hội để xác định cô ước mong hoặc lo sợ nhiều hơn sự xuất hiện của anh Darcy, qua cảm xúc trỗi dậy trong cô khi anh bước vào, rồi chỉ một khoảnh khắc trước đây cô tin cô ước mong nhiều hơn, giờ cô bắt đầu hối tiếc rằng anh đã đến.
Anh đang đứng bên con sông cùng ông Gardiner và vài người bạn của anh khi được thông báo có khách. Ngay khi anh xuất hiện, Elizabeth đã khôn ngoan kiên quyết rằng cô cần tỏ ra hoàn toàn thoải mái và không bối rối. Nghĩ thì dễ nhưng làm có thể khó, vì khi anh đi vào cô thấy mọi nghi vấn đang đổ dồn về hai người, mọi con mắt chăm chú quan sát thái độ của anh. Gương mặt cô Bingley hiện ra nét hiếu kì chăm chú nhất mặc dù cô luôn mỉm cười khi nói chuyện, vì ganh tị chưa làm cô tuyệt vọng, cô chưa thôi để tâm đến anh Darcy. Khi thấy ông anh bước vào, cô Darcy nói năng nhiều hơn, và Elizabeth thấy anh có ý muốn cô và em gái quen thân nhau thêm, nên cố kéo hai người vào câu chuyện. Cô Bingley cũng biết thế, và trong khinh suất vì tức giận, cô chộp ngay cơ hội đầu tiên để nói, với giọng lịch sự nhạo báng:
- Cô Elizabeth, trung đoàn dân quân đã di chuyển khỏi Meryton phải không? Hẳn việc này là một mất mát lớn cho gia đình của cô đấy.
Trước mặt Darcy, cô này không dám nêu đích danh Wickham, nhưng Elizabeth hiểu ngay rằng anh ta đang hiện diện trong ý nghĩ của cô này, và Elizabeth cảm thấy đau đớn một chốc khi nghe nhắc đến những kỉ niệm về anh ta. Nhưng, cô gắng đáp lại sự tấn công, với ý đồ xấu, cô trả lời câu hỏi bằng cách tự tách mình ra khỏi vấn đề. Trong khi cô nói, bất giác cô nhìn thoáng qua anh Darcy của cô và thấy gương mặt anh căng thẳng, lo lắng nhìn cô; trong khi cô em lộ vẻ hoang mang, không thể ngước mắt lên. Nếu cô Bingley hiểu nỗi đau cô đã gây ra cho cô bạn thân Darcy của mình, chắc chắn cô sẽ không hàm ý như thế. Cô chỉ muốn gây bối rối cho Elizabeth hầu buộc đối thủ phải biểu lộ cảm xúc phương hại đến tình cảm của anh Darcy, có lẽ để nhắc nhở anh về những ngông cuồng và vô lối theo đấy vài thành viên của gia đình Elizabeth có dính dáng đến trung đoàn. Cô không biết gì về việc cô Darcy có ý định bỏ nhà trốn đi theo người yêu. Tin tức không được tiết lộ với ai ngoài Elizabeth, riêng anh Darcy đặc biệt giữ kín đối với mọi mối quan hệ của Bingley. Đây là từ chính mong ước mà lúc trước Elizabeth cho là mong ước của anh, rằng các mối quan hệ giữa hai thanh niên cũng sẽ trở thành những quan hệ của cô ta. Chắc chắn anh có lập kế hoạch ấy, và trong khi không có ý định chia cách Bingley và cô Bennet, kế hoạch có thể khiến anh quan ngại cho hạnh phúc của anh bạn mình.
Tuy nhiên, phản ứng điềm tĩnh của Elizabeth giúp anh an tâm, và khi cô Bingley bực mình lẫn thất vọng không còn dám ngụ ý gì về Wickham, Georgiana cũng bình tâm lại, tuy không đủ bình tâm để nói thêm gì khác. Anh cô không còn nhớ gì nhiều về chuyện của em gái, và chính hoàn cảnh được tạo ra nhằm đánh lạc tâm tư anh khỏi Elizabeth lại khiến anh chăm chút đến Elizabeth hơn nữa, và thêm phần vui tươi.
Hai người không ngồi lại lâu thêm. Trong khi anh Darcy đưa họ ra đến cỗ xe, cô Bingley trút cơn giận qua những lời bình phẩm Elizabeth về con người, tư cách và trang phục. Nhưng Georgiana không tham gia với cô. Ý của ông anh là đủ cho em gái ngả theo: trí phán đoán của anh cô không thể nhầm lẫn, anh đã nói nhiều điều hay về Elizabeth khiến cô em không còn thấy gì khác ngoài tính chất xinh đẹp và dễ thương. Khi anh Darcy trở lại, cô Bingley không khỏi lập lại ít điều cô đã nói với cô em:
- Anh Darcy, Eliza Bennet sáng nay trông xấu xí quá. Trong đời tôi chưa từng thấy ai thay đổi đến thế kể từ mùa đông vừa qua. Cô ta trở nên quá đen đủi và thô kệch! Louisa và tôi đã đồng ý với nhau rằng chúng tôi không muốn gặp cô ấy nữa.
Tuy anh Darcy có thể không thích lắm ngôn từ như thế, anh vẫn lạnh lùng trả lời rằng anh không thấy có thay đổi gì ngoại trừ nước da cô bị sạm nắng – đấy không phải là kết quả của phép lạ khi người ta du ngoạn trong mùa hè.
Cô Bingley thêm:
- Về phần tôi, tôi phải nhận rằng tôi chưa hề thấy vẻ đẹp nào nơi cô ấy. Gương mặt cô ấy quá mỏng, màu da cô không được sáng, vóc dáng không thanh lịch. Mũi cô ấy cần có thêm tố chất, không có đặc điểm gì hay. Hàm răng cô ấy trông tạm được, nhưng chỉ là thông thường, còn về đôi mắt cô mà người ta đôi lúc cho rằng đẹp, tôi chưa bao giờ nhận thấy vẻ gì đặc sắc. Đôi mắt có cái nhìn bén nhọn, đanh đá mà tôi không thích chút nào. Và trong cả tư thái của cô ấy có tính tự mãn mà không lịch sự, không thể chấp nhận được.
Khi cô Bingley tin rằng anh Darcy yêu mến Elizabeth, đây không phải là cách tốt nhất nhằm tự tôn mình lên. Nhưng những người tức giận không được luôn luôn sáng suốt, và khi thấy anh có vẻ như bị chọc tức, cô nghĩ cô đã thành công. Nhưng anh nhất định im lặng, và vì muốn anh mở miệng nói, cô tiếp tục:
- Tôi còn nhớ, khi chúng ta gặp cô ấy lần đầu tiên tạo Hertfordshire, chúng ta lấy làm ngạc nhiên thấy cô đẹp. Tôi đặc biệt nhớ một ngày sau khi họ ăn tối ở Netherfield, anh nói “Cô ấy mà đẹp! – Tôi nghĩ mẹ cô ấy đã khéo dí dỏm”. Nhưng sau đấy, dường như cô ấy có phần khá hơn đối với anh, nên tôi tin có lúc anh nghĩ rằng cô khá xinh.
Darcy đáp lại, khi không thể nhịn được nữa:
- Vâng, nhưng đấy chỉ là khi tôi mới được quen cô ấy, và trong nhiều tháng kế tiếp tôi đã xem cô ấy là người đẹp nhất trong số những người tôi quen biết.
Rồi anh bỏ đi, để cô Bingley ngồi lại với niềm thoả mãn đã buộc anh phải mở miệng nói, nhưng anh nói ra điều chỉ làm cô đau đớn.
Khi trở về, bà Gardiner và Elizabeth trò chuyện với nhau về những chuyện đã xảy ra trong chuyến thăm viếng, ngoại trừ những điểm mỗi bên quan tâm. Họ bàn tán về tư thái và cử chỉ của mỗi người họ đã gặp, ngoại trừ người họ chú ý đến nhất. Họ nói về em gái anh, bạn bè anh, ngôi dinh thự của anh, trái cây, mọi thứ, ngoại trừ về chính anh; nhưng Elizabeth rất muốn biết bà Gardiner nghĩ về anh như thế nào, trong khi bà Gardiner hẳn đã rất vui nếu cô cháu chịu mở đầu đề tài.

Chương 4

Elizabeth rất thất vọng khi đến Lambton mà không thấy thư của Jane, và thêm thất vọng ngày kế. Nhưng đến ngày thứ ba, cô không còn bực dọc nữa, cô chị được minh chứng khi có hai lá thư đến cùng một lúc, một lá đã bị gửi lạc đâu đấy. Elizabeth không ngạc nhiên về việc này, vì cô chị đã viết địa chỉ không rõ ràng.
Họ đã chuẩn bị đi tản bộ khi cô nhận hai lá thư. Ông cậu và bà mợ đi trước để cô được riêng tư. Cần đọc trước lá thư gửi lạc được viết năm ngày trước. Khởi đầu, thư kể về những giao tiếp nhỏ và vài tin tức khác, nhưng phần sau, ghi ngày kế, dường như được viết trong tâm trí dao động, báo tin quan trọng hơn:
“Lizzy thân thương, từ lúc viết phần trên, một chuyện bất ngờ và nghiêm trọng đã xảy ra, nhưng chị sợ em lo lắng – em yên tâm rằng cả gia đình ta đều khoẻ mạnh. Chuyện chị kể liên quan đến Lydia. Một tin khẩn đến vào lúc 12 giờ đêm qua, cho biết con nhỏ đã trốn đi Scotland với một sĩ quan: nói đúng hơn là Wickham! Hãy tưởng tượng nhà ngạc nhiên ra sao. Tuy nhiên, đối với Kitty, việc này không phải hoàn toàn bất ngờ. Chị buồn, buồn lắm. Cả hai đều nông nổi. Nhưng chị muốn hi vọng điều tốt nhất, đấy là tư cách anh ấy đã bị hiểu nhầm. Chị có thể dễ dàng tin anh ấy thiếu suy xét và không kín đáo, nhưng như thế (ta nên vui về điều này) không có gì là xấu trong tâm hồn. Ít nhất anh không có ý lợi dụng con nhỏ, vì anh ấy hẳn biết bố không có gì để lại cho con nhỏ cả. Bà mẹ đáng thương của chúng ta bị buồn khổ nhiều. Bố thì chịu đựng tốt hơn. Chị rất mừng thấy chúng ta chưa bao giờ cho họ biết thiên hạ đã nói về anh ta ra sao; chúng ta nên quên những việc này đi.
Hai người ra đi khoảng 12 giờ tối thứ bảy, người ta đoán thế, nhưng chỉ đến 8 giờ sáng ngày hôm qua người ta mới biết. Thư khẩn được gửi đi ngay. Lizzy thân thương, họ hẳn đã đi ngang qua nhà ta cách mười dặm. Đại tá Forster thông báo lí do để sẽ đến gặp nhà. Lydia để lại ít dòng cho bà vợ của ông, báo cho bà biết về ý định của nó. Chị phải chấm dứt thư ở đây, vì chị không muốn rời xa mẹ lâu. Chị lo em không hiểu đầu đuôi câu chuyện ra sao, nhưng chị cũng không biết mình đã viết gì.”
Không cho phép mình có thời gian để suy nghĩ và không biết mình nghĩ gì, sau khi đọc xong lá thư thứ nhất, Elizabeth hấp tấp mở lá thứ hai ra đọc, được viết sau lá thư trước một ngày.
“Em yêu của chị, vào lúc này em đã nhận thư trước của chị viết trong vội vàng. Chị mong thư này nói rõ hơn, nhưng đầu óc chị vẫn còn hoang mang nên có lẽ viết vẫn chưa được mạch lạc.
Lizzy thân thương, chị không biết viết gì, nhưng chị có tin xấu cho em, không thể chậm trễ. Tuy việc kết hôn giữa Wickham và con nhỏ tội nghiệp có khinh suất, nhà bồn chồn muốn được nghe rằng họ đã kết hôn, vì có nhiều lí do để e họ không đi Scotland. Đại tá Forster đến nhà ngày hôm qua, sau khi rời Brington hôm trước, vài giờ sau tin khẩn. Mặc dù thư của Lydia gửi bà F. cho biết hai người định đi đến Gretna Green (1). Denny có lí do tin rằng W. không bao giờ định đi đến đấy, không định cưới Lydia gì cả. Đại tá F. lập tức phát thông trí khi biết tin này, rồi rời B. để dò tìm theo đường đi của họ. Ông dò theo họ đến Clapham rồi mất dấu, vì hai người đi đến đây bằng xe ngựa nhỏ rồi chuyển qua xe ngựa cho thuê. Từ đây, họ chỉ biết rằng người ta thấy hai người tiếp tục trên đường đi London. Chị không biết phải nghĩ gì. Sau khi đã dọ hỏi mọi chỗ ở phía ấy của London, đại tá F. đi đến Hertfordshire, tiếp tục dọ hỏi tại các ngã rẽ, tại các quán trọ ở Barnet và Hatfield, nhưng không tìm ra họ, không ai thấy hai người như thế đi qua. Ông đã tử tế đến viếng nhà, cho biết tin theo cách tin cậy nhất từ tấm lòng của ông. Chị cũng thấy buồn cho ông và bà F. nhưng không ai có thể trách gì họ.
Lizzy thân thương, nhà rất đau khổ. Cả bố mẹ đều nghĩ đến điều xấu nhất, nhưng chị không thể nghĩ xấu của về bố. Nhiều tình huống cho thấy hai người có thể kết hôn một cách kín đáo trong thành phố hơn là theo đuổi ý định ban đầu, và ngay cả nếu anh ta có ý định như thế đối với một con nhỏ thuộc tầng lớp thấp như Lydia, dù khó thể xảy ra, liệu con nhỏ có mất mát gì nhiều không? Không thể được. Tuy nhiên, chị đau buồn thấy đại tá F. không tin việc hết hôn; ông lắc đầu khi chị tỏ ý mong như thế, và nói ông e W. không phải là người đáng tin.
Bà mẹ khốn khổ bị ốm thật sự và nằm luôn trong phòng. Nếu bà có thêm nghị lực thì càng hay, nhưng không nên trông mong vào việc này. Về phần bố, chị chưa bao giờ thấy ông bị xúc động đến thế. Bố mẹ tức giận con nhỏ Kitty đáng thương vì đã giấu chuyện hai người, nhưng đây là vấn đề riêng tư ta không thể hạch hỏi.
Lizzy thân thương, chị thật sự vui thấy em tránh khỏi những cảnh đau buồn này, nhưng bây giờ sau khi cơn sốc đầu tiên đã qua, chị có thể mong em trở về được không? Tuy nhiên, chị không đến nỗi ích kỉ bắt buộc em, nếu không tiện. Chào em.
Chị cầm bút để làm điều mà chị vừa viết ở trên là sẽ không làm, vì hoàn cảnh khiến chị phải tha thiết kêu em trở về càng sớm càng tốt. Chị hiểu rõ tính ông cậu và bà mợ nên chị không ngại yêu cầu như thế, tuy chị còn có việc khác nhờ đến ông. Bố sẽ đi London ngay với đại tá Forster để cố tìm con nhỏ. Chị không biết rõ bố định làm gì, nhưng bố đã quá đau buồn nên cũng khó hành động được cẩn trọng, trong khi đại tá Forster bị bắt buộc phải trở lại Brighton tối mai. Trong việc cấp bách này, ý kiến và sự hỗ trợ của cậu sẽ rất có ích; ông ấy sẽ hiểu ngay chị nghĩ gì, và chị trông mong vào thiện chí của ông.”
Khi vừa đọc xong lá thư, Elizabeth thốt lên: “Ôi! Cậu tôi, cậu tôi đâu?”, rồi chạy ra ngoài, nhưng khi cô đến cánh cửa, một gia nhân mở cửa, và anh Darcy xuất hiện. Gương mặt nhợt nhạt và thái dộ hoảng hốt của cô khiến anh sững sờ, và trước khi anh có thể trấn tĩnh lại, cô vội vàng nói:
- Xin lỗi anh, nhưng tôi phải đi. Tôi phải đi tìm ông Gardiner nay, vì có một chuyện không thể chậm trễ, tôi không thể mất thời giờ.
- Chúa tôi! Có chuyện gì vậy?
Rồi anh định tâm lại:
- Tôi không muốn giữ cô lại phút nào, nhưng hãy cho phép tôi, hoặc để gia nhân đi tìm ông bà Gardiner. Cô không được khoẻ – cô không thể tự đi.
Elizabeth do dự, nhưng hai đầu gối cô run rẩy, và cô nghĩ nếu cô tự đi sẽ bất lợi hơn. Cô gọi gia nhân lại, với giọng nói hổn hển hầu như không ai hiểu nổi, nhờ anh đi tìm hai ông bà lập tức.
Rồi cô ngồi xuống, không thể tự đứng vững, và bộ dạng thảm não đến độ Darcy không thể rời xa cô, cũng không thể ngăn anh hỏi thăm cô, một cách dịu dàng và đồng cảm:
- Để tôi gọi người hầu của cô. Cô có muốn dùng thứ gì không, để giúp cô trấn tĩnh? Hay là rượu vang, tôi lấy cho cô một cốc nhé? Trông cô yếu lắm.
Cô đáp, cố gắng định tâm:
- Không, xin cảm ơn anh. Tôi không có chuyện gì cả. Tôi vẫn thấy khoẻ. Tôi chỉ đau buồn do tin tức tôi nhận được từ Longbourn.
Cô khóc nấc lên khi ám chỉ đến đấy, và trong vài phút không nói thêm được lời nào. Trong căng thẳng khốn khổ, Darcy chỉ có thể nói gì đấy không thông suốt về lòng quan ngại của anh, rồi im lặng nhìn cô trong thương cảm. Cuối cùng, cô nói:
- Tôi vừa nhận được thư của Jane, với một tin khiếp đảm. Không thể giấu tin này với ai được. Em gái út của tôi đã rời bỏ gia đình… đã trốn đi… đã sa vào mãnh lực của… của anh Wickham. Họ cùng nhau trốn đi khỏi Brighton. Anh biết anh ta quá rõ nên có thể đoán những việc còn lại. Cô ấy không có tiền bạc, không có mối quen biết, không có gì thu hút anh ta… cô ấy sẽ đi luôn.
Darcy đờ người vì sửng sốt. Cô thêm, giọng run run:
- Khi tôi nghĩ đáng lẽ tôi đã có thể ngăn chặn việc này!... Tôi đã biết về con người anh ta. Nếu tôi chỉ cần giải thích một phần… một phần tôi đã biết, cho gia đình tôi nghe! Nếu ai nấy rõ về con người anh ta, việc này không thể xảy ra được. Nhưng giờ đã muộn rồi.
Darcy thốt lên:
- Tôi lấy làm buồn, thật sự buồn… tôi bị sốc. Nhưng tin này có đúng không, có tuyệt đối đúng không?
- Đúng. Họ rời Brighton đêm chủ nhật, được dò tìm theo đến London, rồi mất tăm hơi. Chắc chắn họ không đi Scotland.
- Và người ta đã làm gì để tìm cô ấy?
- Bố tôi đã đi London. Jane viết thư xin cậu tôi giúp đỡ, riêng tôi hi vọng chúng tôi có thể lên đường trong vòng nửa giờ. Nhưng không thể làm gì cả, tôi biết rõ không thể làm được gì. Làm thế nào để tìm ra họ? Tôi không có hi vọng gì. Mọi chuyện đều quá khủng khiếp.
Darcy lắc đầu mặc nhận. Cô tiếp:
- Khi tôi đã mở mắt nhận ra con người thật của anh ta… Ôi! Ước gì tôi đã biết tôi phải làm gì, dám làm gì! Nhưng tôi không biết… tôi ngại mình hành động quá căng. Khổ, khổ quá, lỗi của tôi!
Darcy không trả lời. Dường như anh không nghe hết cô nói gì, anh đang đi lại suy tư; đôi lông mày nhíu lại, dáng vẻ âu sầu. Chẳng bao lâu Elizabeth nhận thấy, và hiểu ngay. Vị thế của cô đang bị nhấn chìm, mọi thứ sẽ bị nhấn chìm dưới biểu hiện của một gia đình hèn kém, biểu hiện không nhầm lẫn của nhục nhã tột cùng. Cô không thể băn khoăn tự hỏi hoặc lên án, nhưng niềm tin vào tình yêu của anh không đem đến an ủi cho cõi lòng cô và không thể xoa dịu nỗi buồn khổ trong cô. Ngược lại, niềm tin này đã được tính toán để giúp cô hiểu rõ những mong ước của cô, và chưa bao giờ cô thật sự nghĩ cô có thể yêu anh như lúc này, khi cả tình yêu đã trở nên vô vọng.
Nhưng dù chuyện riêng có đan xen vào, nó không thể chiếm hết tâm trí cô. Lydia – nỗi ô nhục, nỗi thống khổ mà cô em đã mang đến cho cả gia đình, lại tràn lấp mọi lo nghĩ riêng tư. Che mặt mình trong chiếc khăn tay, Elizabeth lại quên mất mọi việc khác. Sau một lúc, cô chỉ có thể trở về thực tại nhờ tiếng nói của Darcy, trong đồng cảm nhưng cũng được chế ngự.
- Tôi e cô không muốn có tôi hiện diện ở đây, còn tôi cũng không có gì để xin ở lại ngoại trừ mối quan ngại chân tình, nhưng không giúp ích gì. Ước mong phần tôi có thể nói hoặc làm một việc gì đấy hầu giúp an ủi cô. Nhưng tôi không muốn phiền nhiễu cô với những hi vọng hão huyền mà dường như nói ra chỉ mong cô cảm ơn. Tôi e với chuyện không may này, em gái tôi không thể có hân hạnh tiếp đón cô ở Pemberley hôm nay.
- À vâng. Xin anh vui lòng tạ lỗi với cô Darcy giùm chúng tôi, nói rằng một chuyện gấp kêu gọi chúng tôi trở về ngay. Xin anh giữ kín chuyện không may này càng lâu càng tốt. Tôi nghĩ sẽ không lâu đâu.
Anh sốt sắng hứa với cô anh sẽ giữ kín. Rồi anh tỏ lòng thương cảm cho nỗi buồn khổ của cô, anh mong sẽ có một kết cục tốt đẹp hơn là lí do để hi vọng hiện giờ, và gửi lời thăm hỏi đến quyến thuộc của cô. Rồi chỉ với một tia nhìn từ giã trang nghiêm, anh ra về.
Khi anh bước ra khỏi phòng, Elizabeth nghĩ khó thể nào anh và cô sẽ gặp lại nhau với cùng mối thân thiện như trong các lần gặp gỡ tại Derbyshire. Khi hồi tưởng qua toàn thể quan hệ giữa hai người, đầy những mâu thuẫn và biến động, cô thở dài cho tình cảm éo le của những tâm tư hiện giờ đáng lẽ được củng cố để mối quan hệ tồn tại, mà khi trước đáng lẽ được vui mừng nếu mối quan hệ chấm dứt.
Nếu cảm kích và quý trọng là những nền tảng tốt đẹp cho tình yêu, sự thay đổi trong cảm xúc của Elizabeth không phải là chuyện khó xảy ra hoặc là việc lỗi lầm. Nhưng nếu không như thế, nếu tình cảm nảy sinh từ những nguồn gốc này không được đúng lí, hay không tự nhiên so với ý niệm thường được gọi là thuở ban đầu, không điều gì có thể biện hộ cho cô được, ngoại trừ khi cô có cảm tình với Wickham, và cũng ngoại trừ khi thất bại có lẽ cho phép cô kiếm tìm cách thức kia. Dù trong trường hợp nào chăng nữa, cô tiếc nuối thấy anh ra về; và trong ví dụ đầu tiên về hệ luỵ do điều ô nhục của Lydia gây ra, cô càng thêm khổ não khi hồi tưởng qua vụ việc bất hạnh này. Từ lúc đọc lá thư thứ hai của Jane, cô chưa bao giờ hi vọng Wickham sẽ cưới đứa em. Cô nghĩ không ai, ngoại trừ Jane, có thể tự mãn với hi vọng như thế. Trong cảm nghĩ của cô về chuyện này, sự bất ngờ chiếm vị thế nhỏ nhất. Khi cô nhớ đến nội dung lá thư đầu, cô hoàn toàn ngạc nhiên – hoàn toàn sửng sốt về việc Wickham lại muốn cưới một người con gái không có tiền; và làm thế nào Lydia có thể quyến rũ anh ta là điều cô không thể hiểu nổi. Nhưng bây giờ, mọi việc đều là tự nhiên. Với chuyện yêu đương như thế này, Lydia có đủ sức quyến rũ, và mặc dù cô không nghĩ đứa em đã cố tình muốn trốn đi mà không có ý định kết hôn, không khó gì cho cô tin rằng cả đức hạnh hoặc sự hiểu biết của đứa em đều không thể bảo vệ nó tránh khỏi làm một con mồi dễ dàng.
Khi trung đoàn còn đóng tại Hertfordshire, cô không bao giờ nhận ra Lydia có tình ý gì với anh ta, nhưng cô tin Lydia chỉ cần một ít khuyến dụ là có thể luyến ái với bất cứ ai. Đôi lúc một sĩ quan, đôi lúc một người khác được Lydia mến thích chỉ vì những chăm chút của họ. Tình cảm của cô em luôn luôn dao động, nhưng không bao giờ thiếu đối tượng. Tai hoạ của việc bỏ bê và nuông chiều sai lạc một đứa con gái. Ôi! Bây giờ cô mới hiểu thấm thía!
Cô sốt ruột muốn trở về nhà, để lắng nghe, để nhìn thấy, để có mặt ngay tại nơi chốn, để chia sẻ với Jane mọi việc chăm sóc mà cô chị giờ phải gánh tất cả, trong một gia đình bị rối loạn. Ông bố vắng nhà, bà mẹ không thể gượng dậy và cần được chăm lo thường xuyên, mặc dù cô tin hầu như không có thể làm gì cho Lydia, sự hỗ trợ của ông cậu sẽ vô cùng quan trọng, cô còn tiếp tục khổ sở vì nôn nóng chờ đến khi ông cậu trở về.
Hai ông bà Gardiner trở về trong lo lắng, nghĩ rằng cô cháu bị ngã bệnh bất ngờ, theo như anh người làm cho hay, nhưng an tâm ngay về việc này. Cô trình bày ngay lí do cô cho người đi gọi hai ông bà về, run rẩy đọc cho họ nghe hai lá thư. Mặc dù Lydia không bao giờ là đứa cháu họ đặc biệt yêu mến, ông bà Gardiner vẫn bị xúc động sâu sắc. Không chỉ có Lydia, nhưng tất cả những ai có liên quan. Sau vài câu tỏ lộ ngạc nhiên và kinh hoàng, ông Gardiner sốt sắng hứa sẽ giúp mọi việc trong khả năng của ông. Họ sẽ quay về càng sớm càng tốt. Bà Gardiner thốt lên:
- Nhưng ta sẽ làm gì với Pemberley đây? John bảo rằng anh Darcy đến đây khi cháu cho anh ấy đi gọi cậu mợ. Có đúng không?
- Đúng ạ; cháu đã bảo anh Darcy chúng ta sẽ không thể giữ lời hứa. Việc này đã được thu xếp xong.
Bà mợ lặp lại, khi bà chạy vào phòng để chuẩn bị: “Việc này đã được thu xếp xong. Và không hiểu hai người có thân thiết với nhau lắm không để cô cháu tiết lộ sự thật! Ôi, giá tôi đã biết tình cảnh ra sao!”
Nhưng các mong ước đều hão huyền, hoặc ít nhất chỉ giúp bà vui khi vội vã và hoang mang trong một giờ kế tiếp. Nếu Elizabeth được thảnh thơi, cô sẽ tin chắc rằng không thể làm xong mọi việc trong khi cô sầu khổ như thế này; nhưng cô có nhiều việc phải làm như bà mợ, kể cả việc viết báo tin cho mọi người tại Lambton, với lí do nguỵ tạo về việc họ phải ra về bất ngờ. Tuy nhiên, trong một giờ mọi việc đã xong xuôi. Sau một buổi sáng khổ sở, Elizabeth thấy mình có thể trở về Longbourn nhanh hơn là cô nghĩ.

Chú thích:

(1) Tên một ngôi làng ở Scotland, gần biên giới với Anh quốc, nơi cử hành hôn lễ cho người tuổi 16 trở lên, trong khi ở Anh quốc hôn lễ cho người tuổi 16 đến 18 cần có sự ưng thuận của cha mẹ.

Chương 5

Khi họ đánh xe ra khỏi thị trấn, ông cậu nói với cô:
- Elizabeth, cậu đã nghĩ qua vụ việc, và sau khi xem xét nghiêm túc, bây giờ thật tình cậu có thể sẵn sàng xét đoán sự việc tốt hơn, cũng như chị cháu đã xét. Cậu nghĩ không có lí nào một anh trai trẻ có ý định kết hôn với một cô gái không có gia tài đảm bảo và cũng không có bạn bè, trong khi cô thật sự đang ở với gia đình ông đại tá của anh. Liệu anh ấy có thể trông cậy bạn bè anh sẽ giúp anh không? Sau khi đã đối đầu với đại tá Forster, liệu anh ấy có nghĩ anh sẽ bị trung đoàn thông trì không? Việc làm của anh ấy không đáng để gánh lấy những may rủi.
Elizabeth thốt lên, mặt lộ nét tươi vui trong phút chốc:
- Cậu thật sự tin như thế à?
Bà Gardiner nói:
- Thật tình, mợ bắt đầu nghĩ như cậu của cháu. Đây là lỗi lầm quá nặng về lễ nghi, danh dự và quyền lợi, không đáng để anh ấy bị kết tội. Mợ không thể nghĩ Wickham lại tồi tệ đến thế. Lizzy, chính cháu, cháu có thể tin anh ta có khả năng làm như thế sao?
- Có lẽ anh ta không bỏ qua quyền lợi của anh, nhưng cháu tin anh ta có thể bỏ qua mọi điều khác. Nhưng tại sao họ không đi Scotland nếu là như thế?
Ông Gardiner đáp:
- Trước nhất, không có bằng cớ xác đáng cho thấy họ không đi Scotland.
- A! Nhưng việc họ đã thay xe ngựa kéo để chuyển qua một cỗ xe cho thuê cho phép ta đoán thế. Và hơn nữa, người ta không tìm ra dấu vết hai người dọc phố Barnet.
- Được rồi, thế thì giả dụ họ đang ở tại London. Họ có thể ở đấy, với mục đích ẩn náu chứ không vì mục đích ngoại lệ khác. Mỗi người không thể có nhiều tiền, và họ nghĩ rằng họ có thể cưới nhau ít tốn kém, tuy chậm, ở London hơn là ở Scotland.
- Nhưng tại sao lại giữ bí mật? Tại sao lại sơ bị phát giác? Tại sao phải kết hôn trong vòng bí mật? À, không, không, không có lí nào. Anh bạn đặc biệt nhất của anh ấy, theo lời Jane kể, tin rằng anh không bao giờ có ý định kết hôn. Wickham sẽ không bao giờ cưới người nào không có tiền. Anh không có khả năng về tài chính để làm chuyện ấy. Và Lydia có sự sản gì, có đặc điểm hấp dẫn gì ngoài tuổi trẻ, sức khoẻ và tính vui tươi, hầu có thể khiến anh từ bỏ mọi cơ hội có một cuộc hôn nhân giàu có? Còn việc anh e ngại bị quân đội ghét bỏ vì dắt gái trốn đi trong ô nhục sẽ kiềm chế anh ra sao, cháu không thể phán xét, vì cháu không biết gì về những hậu quả của tình thế này. Còn điều cậu phản bác, cháu e không có cơ sở. Lydia không có anh em trai để mong được giúp đỡ, còn từ thái độ của bố cháu, từ sự lười biếng của ông ấy và tính không để ý nhiều đến những gì đang xảy ra trong gia đình, anh có thể nghĩ ra rằng ông ấy sẽ làm càng ít càng tốt, và nghĩ càng ít càng tốt về việc này, như mọi người bố khác.
- Nhưng cháu có thể nghĩ rằng Lydia sẽ bị mất mát rất nhiều ngoại trừ tình yêu của anh, đến nỗi nó cam lòng sống với anh theo cách thức nào đấy khác hơn là hôn nhân, hay sao?
Elizabeth đáp, đôi mắt ngấn lệ:
- Có vẻ như, và đấy là điều ngỡ ngàng nhất, rằng lương tri của một người chị về lễ nghi và đạo đức nên nhìn nhận mình có hồ nghi. Nhưng, thật tình, cháu không biết phải nói thế nào. Có lẽ cháu không có công tâm với em cháu. Nhưng nó còn quá trẻ; nó chưa từng được dạy dỗ phải suy nghĩ thế nào về những vấn đề nghiêm túc; trong vòng nửa năm qua, không, trong vòng mười hai tháng, nó đã không màng đến gì hơn là vui chơi và phù phiếm. Nó đã được phép sử dụng thời giờ theo cách thức lười biếng nhất và nhẹ dạ nhất, và làm theo mọi ý kiến mà nó tiếp thu được. Từ khi trung đoàn vừa đến đồn trú tại Meryton, đầu óc nó chỉ có yêu đương, vui đùa và những sĩ quan. Nó đã làm mọi việc trong khả năng của nó để tơ tưởng và nói về đề tài này, để tạo ra – cháu phải gọi là gì đây? Để tạo ra tính mẫn cảm với tâm tư của nó, tâm tư khá sinh động theo lẽ tự nhiên. Và tất cả chúng ta đều biết Wickham có đủ mọi bộ dạng và ngôn từ cuốn hút khiến một phụ nữ phải mê đắm.
Bà mợ nói:
- Nhưng cháu có thấy rằng Jane không nghĩ quá xấu về Wickham, nên không tin anh ta có khả năng làm được như thế?
- Jane có nghĩ xấu về ai không? Và chị ấy liệu có tin ai có khả năng làm được, dù tư cách ra sao chăng nữa, cho đến lúc có bằng chứng? Nhưng cũng như cháu, Jane biết con người thật của Wickham là như thế nào. Cả hai chúng cháu đều biết anh ta đã phóng đãng trong mọi ý nghĩa của phóng đãng. Anh ta không có chính trực hoặc danh dự. Anh ta thích giả dối và lừa gạt.
Bà Gardiner thốt lên, ngạc nhiên về cách cô thu thập thông tin:
- Và cháu thật sự biết hết các việc này à?
Elizabeth đỏ mặt:
- Cháu thật sự biết. Ngày nọ cháu đã nói với mợ về cách cư xử đầy tai tiếng của anh ấy đối với anh Darcy; chính mợ khi lần trước đến Longbourn đã nghe anh ta nói như thế nào về anh Darcy, là người đã đối xử với anh một cách khoan dung và hào phóng. Và có những trường hợp khác mà cháu không thể… những trường hợp không đáng cho ta nhắc đến; nhưng anh đã nói dối liên tục về gia đình Pemberley. Từ những gì anh nói về cô Darcy, cháu đã nghĩ cô ấy là một người con gái kiêu hãnh, kĩ tính và khó chịu. Tuy thế anh ta vẫn biết điều trái ngược. Anh ta phải biết rằng cô ấy dễ thương và khiêm tốn như chúng ta đã thấy.
- Nhưng Lydia không hề biết gì cả sao? Có lẽ nào con nhỏ không biết những gì mà cháu và Jane dường như hiểu rất rõ?
- Vâng, đúng như thế! Và đây là điều tệ hại nhất. Chính cháu cũng có lúc không rõ sự thật cho đến khi cháu đến Kent và gặp anh Darcy và người em họ của anh ấy, đại tá Fitzwilliam. Khi cháu trở về nhà, trung đoàn đang chuẩn bị rời Meryton trong một hoặc hai tuần. Do việc này, cả Jane và cháu nghĩ không cần phải tiết lộ công khai, vì đảo lộn ý tưởng tốt của mọi người về anh ta phỏng có ích gì? Và ngay cả khi gia đình đồng ý cho Lydia đi với bà Forster, cháu không bao giờ nghĩ cần thiết phải cho nó sáng mắt ra về tư cách của anh ta. Cháu không bao giờ ngờ nó có thể bị lừa dối. Cháu đã không nghĩ đến hậu quả như thế này, trong khi mợ có thể dễ dàng nghĩ ra.
- Thế thì, mợ nghĩ cháu không có lí do để tin rằng khi họ đi Brighton, họ có tình ý với nhau, phải không?
- Cháu không thấy có lí do nào cả. Cháu không nhớ đã thấy dấu hiệu gì về tình cảm giữa hai người. Khi anh ta mới gia nhập lực lượng dân quân, con nhỏ đã mến anh ta rồi, nhưng tất cả chúng cháu cũng thế. Mọi cô gái tại Meryton hay chung quanh đấy đều mê mệt anh ta trong hai tháng đầu, nhưng anh ta không hề đối xử đặc biệt với nó qua bất kì cử chỉ chăm chút nào. Vì thế, sau giai đoạn cảm mến điên cuồng, con nhỏ không còn mến anh nữa, còn những người khác trong trung đoàn đối xử với nó đặc biệt hơn nên nó mến hơn.
*
* *
Dù cho không có nhiều điều gì mới lạ thêm vào những lo âu, hi vọng và phỏng đoán, không ai có thể gạt bỏ những tâm tư này được lâu trong suốt cuộc hành trình. Tâm trí Elizabeth luôn luôn vướng bận. Bọ dằn vặt vì mọi khổ não và tự trách móc, không lúc nào cô cảm thấy thoải mái hoặc tạm quên vụ việc.
Ba người di chuyển càng nhanh cáng tốt, và sau khi ngủ qua đêm trên đường, họ về đến Longbourn vào giờ ăn tối ngày hôm sau. Elizabeth an tâm rằng Jane hẳn đã không âu lo vì phải chờ đợi lâu.
Các đứa trẻ nhà Gardiner đang đứng trên thềm nhà khi họ đánh xe vào, và khi chiếc xe chạy đến ngạch cửa, bọn trẻ mặt sáng lên, nhảy cỡn chào đón họ.
Elizabeth nhảy xuống khỏi xe, hôn vội mỗi đứa trẻ, chạy vào tiền sảnh trong khi ông bà Gardiner bận bịu với các đứa con của họ và Jane đang chạy từ phòng ba mẹ xuống các bậc thang lầu.
Elizabeth trìu mến ôm lấy cô chị, nước mặt giàn giụa nhưng không bỏ phí thời khắc nào. Cô hỏi đã có tin tức của hai kẻ bỏ đi trốn không. Jnae đáp:
- Chưa. Nhưng bây giờ có cậu đến đây, chị mong mọi việc sẽ tốt đẹp.
- Bố đã đi thành phố rồi à?
- Vâng, ông đã đi hôm thứ ba như chị đã nói trong thư.
- Và chị được tin bố thường chứ?
- Nhà chỉ được tin một lần. Bố viết cho chị ít dòng hôm thứ tư, nói rằng đã đến nơi bình yên. Ông chỉ thêm rằng ông sẽ không gửi thư nữa nếu không có tin gì quan trọng.
- Và mẹ, bà thế nào? Tất cả gia đình ra sao?
- Mẹ chịu đựng khá, chị tin thế; tuy tinh thần của bà đang bị khủng hoảng. Bà đang nằm trên lầu, và sẽ rất vui được gặp lại tất cả. Mary và Kitty, cảm ơn Chúa, đều bình thường.
Elizabeth thốt lên:
- Nhưng còn chị, chị ra sao? Trông chị tái xanh. Chị đã phải trải qua bao khổ sở?
Nhưng cô chị trấn an rằng cô hoàn toàn khoẻ mạnh, câu chuyện của họ bị ngắt quãng khi ông cậu và bà mợ bước vào. Jane chạy đến họ, tiếp đón và cảm ơn họ với những nụ cười chen lẫn những giọt nước mắt.
Khi tất cả đã vào phòng khách, hai ông bà lặp lại cùng những câu hỏi của Elizabeth, và thấy rằng Jane không có tin tức gì. Tuy nhiên, hi vọng lạc quan từ con tim hiền hòa của cô vẫn còn; cô vẫn mong mọi chuyện sẽ chấm dứt một cách tốt đẹp, và mỗi buổi sáng sẽ nhận được một lá thư, hoặc của Lydia hoặc từ ông bố, để giải thích những việc hai người đã làm và có lẽ để báo tin về một hôn lễ.
Sau vài phút chuyện trò, họ cùng nhau đi lên phòng bà Bennet. Bà tiếp đón theo cách họ có thể dự đoán trước, với nước mắt và than vãn, những lời thoá mạ tư cách của Wickham, rên rỉ về những khổ sở và ngược đãi mình đang chịu đựng. Bà trách móc mọi người trong khi người kém hiểu biết đã nuông chiều những lỗi lầm của cô con gái đáng lẽ phải tự trách mình. Bà nói:
- Nếu mọi người nghe theo ý kiến của tôi là tất cả cùng đi Brighton, thì việc này đã không xảy ra; nhưng con nhỏ Lydia khốn khổ không có ai chăm sóc. Tại sao nhà Forster lại không trông chừng nó? Tôi tin chắc họ đã sơ suất hay là cái gì đấy, vì con nhỏ không phải là thứ con gái làm chuyện ấy, nếu nó được chăm sóc tốt. Tôi luôn nghĩ họ không có khả năng trông nom con nhỏ, nhưng không ai nghe tôi, lúc nào cũng thế. Con nhỏ tội nghiệp! Và bây giờ ông Bennet đã đi vắng, tôi biết ông ấy sẽ gây sự với Wickham bất kì nơi nào ông gặp anh ta, rồi ông sẽ bị giết, và tất cả chúng tôi rồi sẽ ra sao? Nhà Collins sẽ đuổi chúng tôi đi trước khi mồ ông ấy xanh cỏ, ông em ạ, nếu ông không tử tế với chúng tôi thì tôi không biết chúng tôi sẽ sống ra sao.
Họ đều phản bác những ý kiến kinh khủng như thế; ông Gardiner trấn an bà về tình cảm ông dành cho bà và cho cả gia đình bà, rồi ông bảo bà ông định đi London vào ngày kế, và sẽ cố gắng giúp đỡ ông Bennet mọi mặt để đi tìm Lydia. Ông thêm:
- Xin chị đừng hoảng hốt mà không ích lợi gì cả; mặc dù ta nên chuẩn bị cho tình huống xấu nhất nhưng không nên nghĩ sự việc chắc chắn sẽ xảy ra như thế. Hai người rời Brighton chưa được một tuần. Trong vòng vài ngày tới, chúng ta hi vọng nhận được ít tin tức về họ, và khi chúng ta chưa biết họ đã kết hôn hoặc có ý định kết hôn, thì chúng ta không nên nghĩ rằng đã mất tất cả. Khi tôi đến thành phố tôi sẽ đi gặp ngay anh tôi và mời anh ấy cùng đi với tôi đến phố Gracechurch, rồi chúng tôi sẽ bàn với nhau làm những gì.
Bà Bennet đáp:
- Ôi! Ông em yêu quý, đây chính là điều tôi mong mỏi. Và xin nhờ ông, khi đến thành phố và tìm ra họ, bất kì ở đâu đấy, nếu họ chưa kết hôn, ông giúp khuyên họ nên kết hôn. Về áo cưới, bảo họ đừng chờ, nhưng xin bảo Lydia nó sẽ có một khoản tiền nó muốn để mua sắm, sau khi kết hôn. Nhất là giữ cho ông Bennet tránh khỏi mọi xung đột. Nói cho ông ấy nghe về tình trạng thảm não của tôi – rằng tôi quá kinh hãi không còn biết suy nghĩ gì, tôi đang run rẩy, nói năng lập cập, co thắt hai bên hông, đầu nhức, tim đập nhanh, đến nỗi tôi không thể nghỉ ngơi vào ban đêm lẫn ban ngày. Xin ông nói với Lydia khoan vội mua sắm quần áo trước khi gặp lại tôi, vì nó không biết nơi nào bán với giá rẻ. Ôi, ông em, ông thật tử tế quá! Tôi biết ông sẽ lo liệu được mọi việc.
Nhưng ông Gardiner, dù đã trấn an ba lần nữa rằng ông sẽ cố gắng, vẫn muốn khuyên bà nên giữ bình tĩnh trong hi vọng cũng như trong lo sợ. Họ cố khuyên giải bà như thế cho đến giờ ăn tối, rồi họ để bà ở lại trút mọi tâm tư lên người quản gia đi đến để chăm sóc bà trong khi các cô con gái dùng bữa.
Dù người em trai và em dâu tin rằng không có lí do phải cách li bà khỏi gia đình như thế, hai người vẫn không phản đối vì biết bà không đủ cẩn trọng mà giữ mồm miệng với gia nhân khi họ phục vụ bàn ăn, nên tốt hơn để chỉ có một gia nhân, người được tin cậy nhất, được biết về mọi nước mắt và âu lo của bà về vụ việc.
Mary và Kitty cùng đến dùng bữa sau khi đã bận rộn trong phòng riêng của hai cô, một người bận vì những quyển sách, người kia bận bịu trang điểm. Tuy nhiên, cả hai đều lộ vẻ khá điềm tĩnh, hai cô không có gì thay đổi, ngoại trừ Kitty tỏ ra cáu kỉnh hơn bình thường, do việc mất mát đứa em cô rất thương và do sự giận dữ mà cô đã gây ra trong gia đình. Riêng về Mary, cô đã lớn khôn để thầm thì với Elizabeth với vẻ mặt nghiêm trang.
- Đây là việc không may nhất, có lẽ sẽ được nói đến nhiều nhất. Nhưng chúng ta phải cố vượt qua ác tâm, và rót vào tấm lòng tổn thương của mỗi người niềm an ủi của tình chị em.
Rồi, nhận thấy Elizabeth không có ý định trả lời, cô thêm:
- Dù sự kiện có không may đối với Lydia, chúng ta có thể rút ra một bài học hữu ích, đấy là: một bước nhầm lẫn có thể gây đổ nát khôn cùng, danh giá cũng mong manh như sắc đẹp, và việc giữ gìn khuôn phép trong thái độ với bọn con trai tầm thường thì không biết thế nào cho đủ.
Elizabeth ngước nhìn trong kinh ngạc, nhưng tâm trí quá nặng nề nên cô không thể trả lời. Tuy nhiên, Mary tiếp tục tự an ủi mình với những trích dẫn từ sách vở về đạo đức.
Vào buổi chiều, hai cô chị nhà Bennet có thời gian ngồi riêng với nhau, Elizabeth lập tức hỏi han nhiều điều, và Jane sẵn lòng trả lời, trong những than thở về hậu quả kinh khiếp của vụ việc. Elizabeth hỏi:
- Nhưng xin chị kể cho em nghe mọi chi tiết mà em chưa được nghe. Đại tá Forster đã nói gì? Họ có nắm bắt dấu hiệu gì không trước khi hai người bỏ trốn? Họ hẳn đã nhìn thấy hai người lúc nào cũng bên nhau?
- Đại tá Forster có nói ông đã nghi hai người có tình ý với nhau, nhất là về phía Lydia, nhưng không thấy có gì đáng lo. Chị tội nghiệp cho ông ấy. Thái độ của ông ấy rất chăm chút và tử tế. Ông ấy đang đi đến đây để bày tỏ nỗi quan ngại của ông trước khi ông biết họ không đi Scotland. Ngay khi ông được tin là ông đã vội lên đường.
- Và Danny có tin chắc rằng Wickham sẽ không chịu kết hôn không? Anh ấy có biết gì về việc hai người sẽ bỏ trốn không? Đại tá Forster có gặp anh Danny không?
- Có, nhưng khi bị ông ấy cật vấn, anh nói không biết gì về kế hoạch của hai người, không cho ý kiến nào về việc này. Anh ấy không lặp lại điều anh ấy tin rằng họ sẽ không kết hôn, và từ việc này, chị hi vọng trước đây anh đã hiểu nhầm.
- Em nghĩ, trước khi đại tá Forster đến đây, không ai trong gia đình nghi ngờ việc họ sẽ thật sự kết hôn, có phải thế không?
- Làm thế nào mà một ý nghĩ như thế lại len vào đầu óc chúng ta được! Chị cảm thấy một chút lo lắng – một chút e sợ về hạnh phúc của con nhỏ trong cuộc hôn nhân với anh ta, vì chị biết tư cách của anh ta không phải bao giờ cũng tề chỉnh. Cả bố và mẹ đều không biết gì về điều này; hai ông bà chỉ nghĩ rằng cuộc hôn nhân quá khinh suất. Rồi với tự hào biết nhiều hơn những người khác, Kitty tiết lộ rằng trong lá thư cuối cùng của Lydia, con nhỏ đã chuẩn bị tư tưởng cho chị nó về việc này. Dường như Kitty đã biết trước rằng họ có tình ý với nhau trong nhiều tuần.
- Nhưng không phải từ trước khi họ đi đến Bighton, phải không?
- Đúng thế.
- Và dường như chính đại tá Forster có ý nghĩ không tốt về Wickham, phải không? Ông ấy có biết con người thật của Wickham không?
- Chị phải nhận rằng ông nói về Wickham không tốt như là lúc trước. Từ khi chuyện buồn này xảy ra, người ta nói anh ta còn thiếu nhiều món nợ tại Meryton, nhưng chị hi vọng việc này không đúng.
- Ôi, Jane, nếu hai chị em ta không quá kín đáo, nếu chúng mình đã kể cho mọi người nghe những gì chúng mình biết về anh ta, việc này hẳn sẽ không xảy ra!
- Có lẽ sẽ tốt hơn. Nhưng vạch trần những lỗi lầm cũ của người mà không biết tâm tư của họ hiện giờ ra sao thì có vẻ như không công bằng. Chúng mình đã xử sự với tâm ý tốt nhất.
- Đại tá Forster có kể gì về nội dung trong lá thư của Lydia gửi cho vợ ông không?
- Ông đã mang lá thư ấy đến đây cho nhà đọc.
Rồi Jane lấy ra lá thư và trao cho Elizabeth. Nội dung lá thư như sau:
“Harriet thân yêu,
Chị sẽ cười khi biết em sắp ra đi, và em không thể nhịn cười khi nghĩ đến vẻ ngạc nhiên của chị vào sáng mai, ngay sau khi em vắng mặt. Em định đi Gretna Green, và nếu chị không đoán ra em đi với ai, em sẽ nghĩ chị là người khờ dại, vì trên đời chỉ có một người mà em yêu, anh ấy là một thiên thần. Em sẽ không bao giờ được hạnh phúc khi không có anh ấy, nên em xin chị đừng lo lắng cho em. Nếu chị không chấp nhận việc em ra đi, cũng xin chị đừng báo tin cho Longbourn về việc này, vì em muốn giành cho họ ngạc nhiên lớn hơn khi em viết cho họ và kí tên Lydia Wickham. Quả là một chuyện đùa! Chắc em sẽ cười ngất mà không thể viết được. Xin chị cáo lỗi anh Pratt hộ em, bảo anh ấy em sẽ rất vui được khiêu vũ với anh ấy vào buổi dạ hội đầu tiên em gặp lại anh. Em sẽ xin gửi quần áo cho em khi em đến Longbourn; nhưng em xin chị nhắn Sally vá lại đường rách trên chiếc áo ma-xi mút-sơ-lin trước khi gửi đi. Tạm biệt. Xin cho em gửi lời thăm đến đại tá Forster, em hi vọng anh chị sẽ uống chúc mừng chuyến đi của em.
Cô bạn nhỏ của bà.
Lydia Bennet”
Elizabeth kêu lên, khi đọc xong lá thư:
- Ôi! Hồ đồ, cái con Lydia hồ đồ! Cái thư gì thế, viết ra vào lúc này. Nhưng ít nhất nó cho thấy con nhỏ đã nghiêm túc về mục đích của chuyến đi. Cho dù sau đấy anh ta có thuyết phục nó theo cách nào khác, về phần nó đấy không phải là ý đồ ô nhục. Ông bố khốn khổ! Không hiểu ông đã nghĩ thế nào!
- Chị chưa từng thấy ai bị sốc đến thế. Đọc xong thư, ông không thể nói nên lời một lúc lâu. Mẹ bị ngã bệnh lập tức, và cả nhà đều hoang mang.
Elizabeth thốt lên:
- Ôi! Jane, trong số gia nhân có ai biết về vụ việc này ngay sau ngày đầu tiên không?
- Chị không rõ, chị hi vọng không ai biết. Nhưng trong thời gian ấy, rất khó giữ kín. Mẹ mình bị hoảng loạn, và tuy chị đã cố gắng chăm sóc bà trong khả năng có thể, chị e chị đã không làm được gì nhiều như mong muốn! Nhưng cứ nghĩ đến chuyện kinh khủng có thể xảy đến là chị đã mất hết tinh thần.
- Việc chăm sóc mẹ đã là quá sức chị rồi. Chị trông không được khoẻ. Ôi! Nếu em được ở bên chị lúc ấy, em có thể chia sẻ với chị mọi nặng nhọc và âu lo.
- Mary và Kitty ngoan lắm và chị tin chúng nó có thể chia sẻ, nhưng chị không muốn. Kitty có phần yếu đuối và nhạy cảm, còn Mary phải học hành nhiều nên chị không muốn giờ nghỉ ngơi của nó bị gián đoạn. Bà dì Philips đến nhà mình thứ ba, sau khi bố đã đi, và có nhã ý lưu lại với chị đến thứ năm. Bà đã giúp đỡ nhiều và là nguồn an ủi quý báu cho chúng ta. Phu nhân Lucas cũng rất tốt, bà đi bộ đến đây sáng thứ tư để an ủi mọi người và ngỏ ý muốn cho một cô con gái của bà đến giúp đỡ nếu ta cần.
Elizabeth thốt lên:
- Đáng lẽ bà không nên đến; có lẽ bà có ý tốt, nhưng trong cảnh vô phúc như thế này không thể nghĩ quá tốt về hàng xóm. Hỗ trợ thì không thể được; an ủi thì không thể chịu đựng nổi. Hãy để họ chiến thắng từ nơi xa, và thoả chí.
Rồi cô hỏi han về những biện pháp mà ông bố định thi hành, khi ở London, để đi tìm đứa con gái của ông. Jane đáp:
- Chị nghĩ ông định đi Epsom, nơi hai đứa đổi ngựa, quan sát đường lối và cố gắng truy tìm từ đây. Mục đích chính của ông là đi tìm tung tích cỗ xe nhỏ đưa họ đến Clapham. Nó chở một hành khách từ London, vì ông nghĩ trường hợp một thanh niên và một cô gái xuống xe này rồi lên xe khác có thể gây chú ý, nên ông định dò hỏi tại Clapham. Nếu ông tìm ra được địa chỉ nơi chiếc xe thả khách xuống, ông sẽ dò hỏi nơi ấy, hi vọng có thể tìm ra tung tích chiếc xe. Chị không rõ ông sẽ làm việc gì khác, vì ông đi quá vội và tinh thần quá dao động nên tìm hiểu được bấy nhiêu đã khó lắm rồi.

Chương 6

Cả nhà trông đợi một lá thư của ông Bennet vào sáng hôm sau, nhưng người đưa thư đến mà không mang một dòng nào của ông. Cả gia đình biết ông là người hay quên hoặc chây lười việc thư từ trong những trường hợp bình thường, nhưng trong trường hợp này họ hi vọng ông sẽ nhanh chóng thông tin về nhà. Vì thế, họ kết luận rằng ông không có tin gì phấn khởi để viết, nhưng ngay cả về điều này họ vẫn muốn biết chắc chắn. Ông Gardiner chỉ trông người đưa thư trước khi lên đường.
Khi ông đã đi, họ cảm thấy chắc chắn ít nhất sẽ nhận được tin tức thường xuyên về những gì đang xảy ra. Ông cậu đã hứa sẽ thuyết phục ông Bennet trở về Longbourn cáng sớm càng tốt. Bà Bennet cảm thấy an tâm rất nhiều, vì bà cho đây là cách duy nhất cứu chồng bà khỏi cái chết trong một cuộc thách đấu trí mạng.
Bà Gardiner và các đứa con lưu lại Hertfordshire thêm vài ngày, vì nghĩ sự hiện diện của bà sẽ có thể giúp đỡ các cô cháu. Bà thay phiên chăm sóc bà Bennet và giúp các cô cháu thoải mái trong những giờ họ được tự do. Bà dì kia cũng thăm viếng họ thường xuyên và luôn luôn, theo như bà nói, với mục đích cổ động tinh thần họ. Tuy thế, mỗi khi bà đến, bà đều kể thêm những trường hợp hoang phí hoặc bất thường của Wickham, nên mỗi khi bà từ biệt bà thường khiến họ càng mất tinh thần thêm.
Mọi người tại Meryton dường như đều phỉ nhổ con người gần như thiên thần đối với họ chỉ ba tháng trước. Họ kháo nhau rằng anh ta thiếu nợ mọi nhà buôn nơi đây; và những hành vi mờ ám của anh, tất cả dưới tiêu đề quyến rũ phụ nữ, được mở rộng đến mọi gia đình của các nhà buôn. Mỗi người đều cho rằng anh ta là một thanh niên đồi bại nhất thế giới, và mỗi người đều bắt đầu nhận ra rằng trước đây họ đã không bao giờ tin nơi vẻ bề ngoài điển trai của anh ta. Mặc dù chỉ tin không đến phân nửa những gì nói về anh ta, Elizabeth vẫn tin anh ta sẽ phá hoại đời em mình. Ngay cả Jane, dù tin vào những lời đồn đại ít hơn nữa, cảm thấy gần như vô vọng, đặc biệt là, nếu hai người đi Scotland thì đây là thời gian họ phải nhận được tin tức hai người, và cô vẫn còn hi vọng hai người đến Scotland để kết hôn.
Ông Gardiner rời Longbourn vào ngày chủ nhật. Ngày thứ ba, bà vợ ông nhận được thư ông, kể rằng ông đã tìm ngay được ông Bennet và thuyết phục ông này đi đến phố Gracechurch. Thư cũng kể rằng ông Bennet đã đi đến Epsom và Clapham, nhưng không thu được tin tức nào thoả đáng; và rằng hiện ông Bennet đang dọ hỏi mọi khách sạn chính trong thành phố vì nghĩ họ có thể lưu lại một trong những nơi ấy vào thời gian đầu ở London trước khi họ tìm nhà ở. Ông Gardiner không tin có thể tìm ra hai người theo cách này, nhưng vẫn trợ giúp ông kia. Ông thêm rằng ông Bennet dường như hoàn toàn không muốn rời London, và hứa sẽ viết thêm càng sớm càng tốt. Ông cũng viết thêm một đoạn dưới lá thư:
“Tôi đã viết cho đại tá Forster để nhờ ông, nếu có thể, dọ hỏi trong số những người bạn của anh ta trong trung đoàn, về những người thân hoặc mối quan hệ có thể biết anh ta đang lẩn trốn nơi nào. Nếu có người như thế cho thông tin thì họ sẽ giúp ta được nhiều. Hiện giờ, hai chúng tôi không có đầu mối gì để hướng dẫn cuộc tìm kiếm. Tôi tin chắc đại tá Forster sẽ làm mọi cách trong khả năng của ông ấy để giúp ta. Nhưng, tôi lại nghĩ, có lẽ Lizzy có thể cho chúng ta biết rõ hơn người khác về những người thân quen của anh ta.”
Elizabeth không ngạc nhiên để hiểu do đâu họ nghĩ cô có thể giúp được như thế, nhưng cô không có thông tin gì thoả đáng. Cô chưa từng nghe anh kể qua về những người thân của anh, ngoại trừ ông bố và bà mẹ; cả hai đã qua đời nhiều năm trước. Tuy nhiên, vài người bạn của anh trong lực lượng dân quân có thể cho thêm ít thông tin, và tuy cô không hi vọng lắm về việc này, cô nghĩ vẫn nên thử xem.
Mỗi ngày ở Longbourn giờ đây là một ngày lo âu, nhưng thời khắc nhiều lo âu nhất là giờ đưa thư. Họ đều bồn chồn chờ thư từ đưa đến. Qua thư từ, họ sẽ biết được tin tức dù xấu dù tốt, và mọi ngày kế đều mang hi vọng có những tin quan trọng mới.
Nhưng trước khi họ nhận được tin thêm từ ông Gardiner, một lá thư được gửi đến ông bố từ anh Collins. Jane đã được ông bố dặn mở thư ông khi ông đi vắng, nên cô đọc, và Elizabeth cũng ở bên cô mà cũng đọc do hiếu kì.
“Thưa ông,
Do mối quan hệ giữa chúng ta và vị thế của tôi trong xã hội, tôi tự cảm thấy cần phải gửi đến ông lời chia buồn về những đau khổ ông đang gánh chịu, mà ngày hôm qua chúng tôi được thông báo qua một thư gửi từ Hertfordshire. Thưa ông, xin ông tin rằng bà Collins và riêng tôi thành thật cảm thông với ông, với toàn thể gia đình đáng kính, về nỗi đau buồn hiện giờ hẳn là thuộc loại cay đắng nhất, vì xuất phát từ một nguyên nhân mà thời gian không thể xoá mờ được. Không có lời lẽ nào về phần tôi có thể xoa dịu nỗi bất hạnh trầm trọng như thế này; hoặc có thể an ủi ông, theo tình cảnh mà mọi người đều thấy gây đau khổ nhất cho tinh thần bậc làm cha mẹ. Cái chết của cô con gái ông có thể là một ân phúc so với cảnh ngộ này. Và còn có thêm điều để than thở, vì như Charlotte cho tôi hay, có lí do để tin rằng thói phóng túng của con gái ông là do cách dung túng sai lầm, mặc dù, cũng để an ủi ông và bà Bennet, tôi tin rằng chính là do tính khí xấu xa tự nhiên của cô, nếu không cô đã không phạm tội tày đình như thế ở lứa tuổi còn non này.
Dù thế nào chăng nữa, ông đáng được thương cảm trong khổ đau, và không những bà Collins đồng ý như thế, mà còn có sự đồng tình của phu nhân Catherine và cô con gái của bà, những người đã được tôi thông báo về vụ việc. Họ đồng ý với tôi khi quan ngại rằng hành động sai trái của một cô con gái sẽ gây phương hại đến vận may của mọi người khác, đối với những người sẽ có quan hệ với một gia đình như thế, như chính phu nhân Catherine đã hạ mình nói. Và ý nghĩ này khiến tôi càng vui mừng nhớ lại về một sự kiện nào đấy vào tháng mười một vừa qua, vì nếu sự kiện này diễn biến ngược lại, tôi hẳn đã bị liên can vào mọi ưu phiền và nhục nhã của ông. Thế thì, thưa ông, tôi xin ông cố gắng tự khuây khoả mà vứt đứa con gái không xứng đáng ra khỏi hẳn tình thương yêu của ông, để mặc cô gánh chịu hậu quả do sai phạm ghê tởm của cô ta.
Kính thư”
Ông Gardiner không gửi thêm thư nào cho đến khi ông nhận được câu trả lời của đại tá Forster, rồi ông không có tin tức nào sáng sủa. Họ không tìm ra một thân nhân nào của Wickham giữ liên lạc với anh ta, và điều chắc chắn là anh không sống gần người thân nào hiện còn sống. Vì thế không có ai làm đầu mối cho tin tức về anh ta. Và trong tình trạng tài chính lôi thôi của anh, còn có thêm một động năng rất mạnh mẽ khiến anh ta phải giấu kín hành tung ngoài việc e sợ người thân của Lydia tìm ra, vì người ta vừa khám phá ra rằng anh ta đã để lại những món nợ lớn do cờ bạc. Đại tá Forster tin rằng phải cần đến một nghìn bảng để thanh toán những khoản chi tiêu của anh ta tại Brighton. Anh ta mang nợ nhiều trong thành phố, nhưng món nợ danh dự còn cao hơn. Ông Gardiner không muốn giấu giếm gia đình Longbourn về những chi tiết này. Jane nghe tin với cảm giác kinh hoàng. Cô thốt lên: “Một tên đồi bại! Điều này hoàn toàn bất ngờ. Mình đã không hay biết gì cả”.
Ông Gardiner viết thêm trong thư rằng ông bố của họ có thể trở về ngày kế, thứ bảy. Bị thất vọng vì mọi nỗ lực đều không thành công, ông bố đã thuận theo ý kiến của người em vợ rằng ông nên trở về với gia đình và để mọi việc cho ông em vợ tiếp tục lo tìm kiếm, tùy tình hình cho thấy phải làm cách nào. Khi bà Bennet được thông báo, bà không tỏ vẻ hài lòng như các con bà, mặc dù bà đã lo lắng cho tính mạng của ông. Bà thốt lên:
- Cái gì thế, ông ấy trở về mà không có con Lydia khốn khổ! Ông ấy không nên rời London nếu không tìm ra hai người. Ai sẽ đối phó với Wickham và buộc hắn phải cưới con bé, nếu ông ấy bỏ về?
Vì bà Gardiner tỏ ý muốn về nhà, mọi người đồng ý rằng bà và các con bà nên lên đường cùng lúc ông Bennet trở về. Theo cách này, xe ngựa sẽ đưa bà đi và đón ông chủ về Longbourn.
Bà Gardiner ra về trong mọi ý nghĩ khó hiểu về Elizabeth và anh bạn Derbyshire của cô, người đã chủ ý đến cô. Cô cháu đã không nhắc gì đến anh, và tuy bà Gardiner có ý trông mong một lá thư của anh, họ đã không nhận được gì. Từ khi trở về nhà, Elizabeth đã không nhận được một thư nào từ Pemberley.
Tình trạng vô phúc của gia đình hiện giờ khiến mọi lời giải thích về việc cô sa sút tinh thần trở thành không cần thiết, vì thế không ai có thể phỏng đoán về việc này, mặc dù Elizabeth, giờ đã nhận ra tâm tư mình, tin rằng nếu cô không biết gì về anh Darcy, hẳn cô sẽ chịu đựng tốt hơn nỗi nhục nhã do Lydia gây ra. Cô nghị việc này giúp cô tránh được một, hai đêm mất ngủ.
Khi ông Bennet về đến, ông hoàn toàn có vẻ bề ngoài điềm đạm thường nhật. Ông cũng ít nói như theo thói quen, không đả động đến sự việc đã khiến ông phải ra đi, và phải sau một thời gian các cô con gái mới có đủ can đảm hỏi han ông.
Vào buổi chiều, khi ông dùng trà với các con mình, Elizabeth bắt đầu câu chuyện, và rồi, khi cô tỏ ý ái ngại về sự chịu đựng của ông, ông trả lời:
- Đừng nói gì về việc này. Ai chịu khổ sở nếu không phải là bố? Việc này là do bố gây ra, bố phải cảm thấy điều ấy.
Elizabeth đáp:
- Bố không nên quá khắt khe với chính mình.
- Con có thể cảnh báo cho bố biết về tai hoạ như thế này. Bản chất con người dễ bị sa vào đấy! Không, Lizzy, ít nhất một lần trong đời hãy để bố tự cảm thấy mình là người có lỗi, bố không sợ bị mặc cảm vì tư tưởng này. Chẳng bao lâu nó sẽ qua đi.
- Bố có nghĩ hai người đang ở tại London không?
- Có, họ có thể lẩn trốn kín đáo như thế ở nơi nào khác được?
Kitty thêm:
- Và Lydia đã từng tỏ ý muốn đi đến London.
Ông bố trả lời, khó khăn:
- Thế thì nó vui rồi, và nơi ăn chốn ở của nó ở đấy có lẽ sẽ được lâu dài.
Im lặng một chốc, ông tiếp:
- Lizzy, bố không có ý nghĩ gì xấu về con vì con đã có lí khi khuyên bảo bố vào tháng năm rồi. Với biến cố này, những lời khuyên của con cho thấy óc suy nghĩ của con khá lắm.
Họ bị ngắt quãng bởi cô Bennet, đến để lấy ít trà cho bà mẹ. Ông thốt lên:
- Đây là cuộc diễu hành, cũng tốt thôi, tạo tính cách thanh lịch như thế cho vận hạn không may. Một ngày nào đấy bố sẽ làm như thế; bố sẽ ngồi trong phòng đọc sách, đội mũ ấm và mặc áo ngủ, và gây thêm rắc rối, hoặc, có lẽ bố sẽ đợi đến khi Kitty bỏ nhà trốn đi.
Kitty nói, khổ sở:
- Con sẽ không bỏ nhà trốn đi, pa-pa. Nếu con có đi Brighton, con sẽ xử sự tốt hơn Lydia.
- Con đi Brighton! Bố không dám cho con đến gần East Bourn, ngay cả khi đánh cuộc năm mươi bảng! Không, Kitty, cuối cùng bố đã học tính cẩn trọng, và con sẽ thấy hậu quả của việc này. Không một sĩ quan nào được phép bước vào nhà này nữa, ngay cả đi ngang qua làng. Cấm chỉ mọi buổi khiêu vũ, ngoại trừ con nhảy với một trong các chị của con. Và con sẽ không bao giờ bước ra khỏi cửa, nếu con không chứng tỏ được rằng con đã có tư cách tốt trong mười phút mỗi ngày.
Kitty nghĩ mọi lời răn đe này đều nghiêm túc. Cô bắt đầu khóc. Ông bố nói:
- Được, được, đừng có giả vờ khổ sở. Nếu trong mười năm tới con chứng tỏ con là đứa con gái ngoan, bố sẽ xét lại cho con.

Chương 7

Hai ngày sau khi ông Bennet trở về, khi Jane và Elizabeth cùng nhau đi dạo phía sau ngôi nhà, hai cô thấy một bà gia nhân đi đến phía họ, và nghĩ rằng bà đi gọi họ vào gặp bà mẹ, họ bước đến bà. Nhưng bà nói với cô Bennet:
- Xin lỗi cô vì tôi đã chen vào, nhưng tôi hi vọng cô có thể có tin mừng từ thành phố, nên tôi tự tiện đến để hỏi.
- Bà nói gì thế, Hill? Chúng tôi không nghe tin gì từ thành phố.
Bà Hill thốt lên, kinh ngạc:
- Cô ạ, cô không biết sao? Cô có một thư khẩn do ông Gardiner gửi đến cho ông chủ. Thư đến nửa giờ trước.
Hai cô gái chạy vụt đi, quá nôn nóng nên không nói thêm gì được. Họ chạy qua tiền sảnh vào phòng ăn sáng và qua phòng đọc sách, đều không tìm thấy ông bố, và họ định chạy lên cầu thang nhưng gặp ông quản gia. Ông nói:
- Nếu hai cô định đi tìm ông chủ, ông ấy đang đi ra phía vườn cây.
Họ lập tức chạy trở lại qua tiền sảnh và vượt qua bãi cỏ, thấy ông bố đang đi về phía khoảnh rừng nhỏ. Jane không có sức bền nên dần dần bị bỏ lại phía sau, trong khi Elizabeth chạy đến ông bố, thở hổn hển:
- Này, pa-pa, có tin tức gì thế? Tin gì? Có nhận được thư của cậu con không?
- Có, bố có nhận được thư khẩn.
- À, thư báo tin ra sao? Tốt hay xấu?
Ông bố rút lá thư trong túi ra:
- Có tin gì tốt mà trông mong cơ chứ? Nhưng có lẽ con vẫn muốn đọc.
Elizabeth vội giật ngay lấy lá thư trong tay ông. Lúc này Jane đã chạy đến nơi. Ông bố bảo:
- Con đọc to lên, vì bố không biết rõ lắm thư muốn nói gì.
“Phố Gracechurch, Thứ hai
Ngày 2 tháng tám
Ông anh thân thương,
Cuối cùng tôi có thể gửi đến ông anh vài tin tức về cháu gái của tôi, và nói chung, tôi hi vọng tin này sẽ làm anh vui. Sau khi anh ra về vào Thứ bảy, tôi đã may mắn tìm ra nơi hai người trú ngụ tại London. Tôi sẽ kể chi tiết khi chúng ta gặp lại nhau. Chỉ cần biết rằng tôi đã gặp hai người.”
Jane thốt lên:
- Đúng rồi, như con vẫn hi vọng, họ kết hôn với nhau.
Elizabeth đọc tiếp:
“Tôi đã gặp cả hai người. Họ không kết hôn với nhau; tôi không thấy họ có ý định ấy, nhưng nếu anh chấp thuận những dàn xếp mà tôi đã thay mặt anh để chuẩn bị, tôi hi vọng chẳng bao lâu họ sẽ kết hôn với nhau. Tất cả những gì cần nơi anh là đảm bảo với con gái của anh phần thừa kế năm nghìn bảng sau khi anh và chị qua đời, và hơn nữa, trong thời gian anh còn sống, chu cấp cho cô ấy một trăm bảng mỗi năm. Xét theo mọi khía cạnh, đây là những điều kiện mà tôi không ngần ngại thay mặt anh để đồng ý, nếu anh cho phép. Tôi gửi thư này theo cách khẩn cấp để không mất thời giờ nhận được câu trả lời của anh. Từ những tình huống này, anh có thể dễ dàng nhận ra rằng hoàn cảnh của anh Wickham không đến nỗi tuyệt vọng như ta nghĩ. Thiên hạ đã bị nhầm lẫn về điều này, và tôi rất vui mà nói rằng anh ấy vẫn còn có chút ít tiền, ngay cả sau khi đã trả xong các món nợ, để chu cấp cho cháu gái tôi, phụ thêm vào sự sản riêng của cô ấy. Nếu như tôi nghĩ là cần thiết trong trường hợp này, anh cho tôi toàn quyền thay mặt anh để quyết định xuyên suốt vụ việc, tôi sẽ lập tức chỉ thị cho Haggerton để chuẩn bị việc thanh toán. Không có lí do nào khiến anh cần phải trở lại thành phố, mà nên bình tĩnh ở lại Longbourn và để tôi lo cho anh mọi chuyện. Xin anh vui lòng cho tôi câu trả lời càng sớm càng tốt, và xin viết ra rõ ràng mọi điều. Tôi nghĩ tốt nhất là cháu gái tôi sẽ cử hành hôn lễ xuất phát từ nhà tôi, và tôi mong anh chấp thuận việc này. Hôm nay cô ấy sẽ đến đây. Tôi sẽ viết thêm cho anh ngay khi có thêm chuyện được dàn xếp.
Kính thư.
Edw. Gardiner”
Elizabeth thốt lên, khi cô đọc xong lá thư:
- Có thể như thế được à! Có thể nào anh ấy chịu cưới con nhỏ hay sao?
Cô chị nói:
- Thế thì Wickham không phải tồi tệ như ta đã nghĩ. Bố yêu ạ, con xin chúc mừng bố.
Elizabeth đáp:
- Và bố đã trả lời thư này chưa?
- Chưa, nhưng phải trả lời ngay.
Elizabeth tha thiết khẩn khoản ông bố không nên mất nhiều thời giờ. Cô thốt lên:
- Ôi, bố yêu ạ, trở vào nhà và viết thư trả lời ngay. Bố hãy nghĩ thời khắc bây giờ là quan trọng như thế nào trong trường hợp này.
Jane nói:
- Để con viết hộ bố, nếu bố không muốn phiền phức.
Ông đáp:
- Bố không muốn chút nào, nhưng bố sẽ phải viết.
Rồi ông quay trở lại và bước đi về nhà.
Elizabeth hỏi:
- Và con xin hỏi việc này được không? Con nghĩ ta phải đồng ý với các điều kiện.
- Đồng ý! Bố chỉ thấy xấu hổ vì anh ta đòi hỏi quá ít.
- Và họ phải kết hôn! Tuy thế anh ta đúng thật là một con người!
- Đúng, đúng, họ phải kết hôn. Không còn cách nào khác. Nhưng có hai việc bố rất muốn biết: việc thứ nhất là, cậu các con đã bỏ ra bao nhiêu tiền để dàn xếp việc này, và việc thứ hai, làm thế nào bố có thể trả lại cho ông ấy.
Jane thốt lên:
- Tiền! Ông cậu con! Bố có ý nói gì?
- Bố có ý nói, không ai như anh ta muốn cưới Lydia vì bị cám dỗ bởi một trăm bảng mỗi năm khi bố còn sống, và năm nghìn bảng sau đấy.
Elizabeth nói:
- Đúng thế, tuy con đã không nghĩ ra điều này. Mọi món nợ của anh ấy đã được thanh toán, mà còn lại chút ít tiền! Ôi, đây là do cậu con sắp xếp! Một con người độ lượng, tử tế, con ngại ông ấy phải chịu thiệt. Một số tiền nhỏ không thể làm mọi việc này.
- Đúng vậy. Wickham là thằng khờ nếu nó chịu cưới con nhỏ với khoản tiền ít hơn mười nghìn bảng. Bố tiếc phải nghĩ xấu về anh ta khi mối quan hệ giữa anh ta với gia đình vừa mới chớm.
- Mười nghìn bảng! Chúa tôi! Làm thế nào có thể trả lại dù nửa món tiền như thế?
Ông Bennet không trả lời, và mỗi người vừa suy nghĩ từ trong ý nghĩ của mình vừa bước về nhà. Ông bố đi vào phòng đọc sách để viết thư trả lời, hai cô gái đi vào phòng ăn sáng.
Elizabeth thốt lên, khi chỉ còn hai chị em với nhau:
- Và họ sẽ thật sự kết hôn! Thật là lạ kì! Và chúng ta sẽ vui mừng về việc này. Chúng ta bắt buộc phải vui mừng vì họ sẽ kết hôn, mặc dù cơ may của hạnh phúc họ có mong manh đến đâu, tư cách anh ta có tồi tệ đến đâu. Ôi, Lydia!
Jane đáp:
- Chị lấy làm an ủi nghĩ rằng chắc chắn anh ta sẽ không cưới Lydia nếu anh ta không thật lòng thương con nhỏ. Mặc dù ông cậu tử tế của chúng ta đã làm gì đấy để gỡ rối cho anh ta, chị không tin mười nghìn bảng, hay cái gì đấy như thế, đã được chi ra. Ông cậu đã có con, và có thể có thêm. Làm thế nào ông ấy có thể chi ra ngay cả phân nửa số tiền mười nghìn bảng?
Elizabeth nói:
- Nếu ta có thể tìm hiểu về số nợ của Wickham và số tiền thanh toán là bao nhiêu, ta có thể biết chính xác ông Gardiner phải tốn bao nhiêu, vì Wickham không có một xu teng dính túi. Không thể nào đền đáp cho xứng lòng tốt của ông cậu và bà mợ chúng ta. Việc cậu mợ đón Lydia về nhà họ và bảo bọc nó đã là một hi sinh to tát mà nhiều năm hàm ơn vẫn không thể ghi ơn cho hết. Vào lúc này, con nhỏ đã ở tại nhà hai ông bà! Nếu lòng nhân từ này bây giờ không khiến nó cảm thấy bứt rứt, nó sẽ không bao giờ đáng được hưởng hạnh phúc! Không hiểu buổi gặp gỡ sẽ ra sao khi nó vừa trông thấy bà mợ!
Jane nói:
- Chúng mình phải cố quên những gì đã xảy ra cho hai bên. Chị hi vọng và tin tưởng hai người sẽ được hạnh phúc. Chị nghĩ việc anh ta chịu cưới con nhỏ là bằng chứng cho thấy anh ta đã suy nghĩ đúng đắn. Tình thương giữa hai người sẽ giúp cho họ kiên định và chị lấy làm mãn nguyện thấy họ ổn định cuộc sống một cách trầm lặng và sống theo mực thước; theo thời gian, tính bồng bột của họ trong quá khứ sẽ được bỏ qua.
Elizabeth đáp:
- Hành vi của họ đã quá tồi tệ đến nỗi chị, hoặc em, hoặc bất cứ ai khác, đều không thể quên. Không ích gì mà nói đến việc này.
Bây giờ hai chị em mới nghĩ ra rằng bà mẹ vẫn chưa biết gì về những chuyện đã xảy ra. Hai cô đi đến phòng đọc sách và hỏi ông bố liệu ông có muốn họ thông báo cho bà hay không. Ông bố đang hí hoáy viết, không ngẩng đầu lên, chỉ đáp:
- Tuỳ ý các con.
- Chúng con có thể đọc thư của cậu cho mẹ nghe được không?
- Làm gì cũng được, và đi ra ngoài.
Elizabeth cầm lấy lá thư đặt trền bàn viết của ông, và họ cùng nhau đi lên lầu. Cả Mary và Kitty đều cùng ngồi trong phòng bà Bennet, vì thế chỉ cần thông tin một lần cho tất cả đều biết. Jane mở lá thư ra đọc. Bà Bennet hầu như không thể tự làm chủ mình. Ngay khi Jane đọc đến đoạn ông Gardiner hi vọng Lydia sẽ chẳng bao lâu kết hôn, bà đã bật lên sướng thoả, và mỗi câu sau đấy đều thêm vào niềm vui. Biết được đứa con gái của bà sẽ kết hôn – bà chỉ cần có thế. Bà không lo lắng liệu đứa con sẽ được hạnh phúc hay không, cũng không thấy nhục nhã mà nhớ lại hành động xấu xa của đứa con. Bà thốt lên:
- Ôi con, Lydia yêu dấu của mẹ! Thật là vui quá! Con nhỏ sẽ kết hôn! Mẹ sẽ gặp lại nó! Nó sẽ kết hôn ở tuổi mười sáu! Và ông em tốt bụng, tử tế của mẹ! Mẹ đã biết trước việc này rồi sẽ ra sao – mẹ biết ông ấy sẽ lo liệu mọi chuyện. Mẹ nôn nóng muốn gặp lại con nhỏ! Và gặp anh Wickham yêu quý nữa! Nhưng còn trang phục, trang phục cho lễ cưới! Mẹ sẽ viết thư cho bà Gardiner về việc này. Lizzy, con chạy xuống tìm bố con, hỏi ông ấy sẽ cho em con bao nhiêu. Ở lại, ở lại đây, mẹ sẽ đi hỏi. Kitty, nhấn chuông gọi bà Hill. Mẹ sẽ thay trang phục. Lydia, con yêu của mẹ! Tất cả chúng ta sẽ vui làm sao khi gặp lại nhau!
Côn con gái đầu lòng cố gắng kiềm chế cơn sướng thoả mãnh liệt của bà mẹ bằng cách hướng ý nghĩ của bà vào việc gia đình sẽ thụ ân nghĩa cử của ông Gardiner. Cô thêm:
- Chúng ta cần ghi nhận kết cục tốt đẹp phần lớn là do lòng tốt của ông ấy. Chúng con tin chắc ông ấy đã hứa sẽ hỗ trợ anh Wickham về mặt tài chính.
Bà mẹ thốt lên:
- À, thế thì được lắm! Nếu không là cậu con thì ai chịu làm việc này? Các con có biết không, nếu ông ấy không có gia đình, mẹ và các con sẽ nhận được mọi khoản tiền của ông ấy, và đây là lần đầu tiên gia đình ta nhận được một cái gì đấy của ông, không kể vài món quà trước kia. À, mẹ cảm thấy vui sướng quá. Chẳng bao lâu, mẹ sẽ có một đứa con gái đi lấy chồng. Bà Wickham! Nghe thật vui. Và nó chỉ mới tròn mười sáu. Tháng sáu rồi. Jane à, mẹ quá kích động nên mẹ không thể viết; mẹ sẽ đọc cho con viết thay mẹ. Sau này chúng ta sẽ bàn với bố các con về chuyện tiền nong; nhưng ta nên đặt mua ngay những món cần thiết.
Rồi bà đi vào chi tiết về những mẫu hàng vải để may trang phục, và có thể đã đọc một danh sách dài những món cần mua sắm nếu Jane không thuyết phục, tuy có phần khó khăn, rằng bà nên chờ hỏi ý kiến ông bố. Cô bảo có chậm một ngày vẫn không quan trọng, bà mẹ vì quá vui sướng nên không còn khăng khăng cố chấp như thường lệ. Những dự định khác len lỏi vào đầu óc bà. Bà bảo:
- Mẹ sẽ đi Meryton ngay sau khi mẹ sửa soạn xong, để báo tin mừng cho dì Philips của các con biết. Và trên đường về, mẹ sẽ ghé qua phu nhân Lucas và bà Long. Kitty, chạy xuống bảo chuẩn bị cỗ xe. Mẹ nghĩ có ít không khí ngoài trời sẽ tốt cho mẹ. Các con, có muốn mẹ mua gì tại Meryton không? À này! Bà Hill đã đến. Bà Hill, bà đã nghe tin lành chưa? Cô Lydia sẽ kết hôn, và bà sẽ được uống rượu thoả thuê để góp vui vào ngày cưới nó.
Bà Hill lập tức bày tỏ niềm vui. Elizabeth cùng với những người còn lại nhận cũng nhận những lời chúc mừng của bà, và rồi, chán ngán về cái trò rôm rả này, cô trở về phòng của mình để cô có thể tự do suy nghĩ.
Tình cảnh của con nhỏ Lydia khốn khổ đã xấu, nói theo cách nhẹ nhàng, nhưng không thể xấu hơn nữa, cô nên mừng. Cô cảm nhận điều này, mặc dù khi nghĩ về tương lai, cô không thể trông mong đứa em cô hạnh phúc chừng mực hoặc vật chất được khá; khi nghĩ về những gì họ đã lo sợ chỉ mới hai giờ đồng hồ trước, cô cảm nhận mọi lợi điểm mà họ vừa nhận được.

Chương 8

Trước kia, ông Bennet đã thường muốn rằng thay vì tiêu pha cả lợi tức của mình, hàng năm ông để dành một khoản để sau này chu cấp cho các con ông, và cho bà vợ, nếu bà sống lâu hơn ông. Hiện ông càng mong muốn như thế hơn bao giờ. Nếu ông đã làm tròn nhiệm vụ của ông theo cách này, Lydia sẽ không phải mang nợ ông cậu do việc họ phải mua bất kì danh dự hay uy tín nào cho cô. Như thế, lòng mãn nguyện vì đã thuyết phục được một trong những chàng trai vô giá trị nhất nước Anh làm chồng cô con gái hẳn có thể đã được đặt đúng chỗ của nó.
Ông lo nghĩ một cách nghiêm túc về việc người em vợ phải gánh chịu chi phí, và ông chủ định, nếu có thể, tìm hiểu số tiền mà người em vợ đã hỗ trợ, hầu ông có thể thanh toán món nợ càng sớm càng tốt.
Khi ông Bennet vừa mới kết hôn, ông bà không cần nghĩ đến vấn đề cần kiệm vì dĩ nhiên là họ sẽ có một đứa con trai, họ tin như thế. Đứa con trai này sẽ có phần trong việc thừa kế theo thứ tự ngay khi đến tuổi trưởng thành, người mẹ goá và các chị em gái sẽ được chu cấp theo khoản thừa kế này. Năm cô con gái lần lượt chào đời mà chưa có một đứa con trai nào, trong khi bà Bennet, nhiều năm sau khi sinh Lydia, vẫn tin mình sẽ có con trai. Cuối cùng việc này đã trở thành vô vọng, nhưng đã quá muộn để ki cóp. Bà Bennet không có tính cần kiệm và ông chồng thích được thoải mái tự do, nên chỉ vì lí do này họ đã không thể ngăn chặn việc tiêu pha quá mức lợi tức của họ.
Các điều khoản kết hôn đã chỉ định số tiền năm nghìn bảng cho bà Bennet và các con. Nhưng phân chia số tiền này theo cách nào thì sẽ tuỳ thuộc vào di chúc của hai ông bà. Bây giờ cần dàn xếp tài chính thừa kế, ít nhất cho Lydia, và ông Bennet không chần chờ gì để đáp ứng yêu cầu đặt ra trước mắt ông. Kèm theo lời lẽ chân thành cảm ơn lòng tốt của người em vợ, tuy trình bày súc tích, ông viết ra giấy ý ông chấp thuận hoàn toàn về mọi việc đã được thu xếp, xác nhận sẽ đáp ứng những yêu cầu đã được đặt ra cho ông. Lúc trước ông không bao giờ nghĩ rằng, để có thể thuyết phục Wickham chịu cưới con gái ông, lại ít tốn kém cho ông như thế theo cách dàn xếp hiện giờ. Theo cách ông chu cấp một trăm bảng mỗi năm cho cô con gái, ông sẽ chỉ mất khoảng mười bảng mỗi năm, vì với chi phí ăn ở và tiền túi cộng thêm những khoản tiền mà bà mẹ cho cô, thì mọi chi phí cho cô con gái hiện đã gần bằng khoản chu cấp kia.
Ông cũng vui mừng thấy ông không phải tốn công sức gì nhiều cho việc dàn xếp như thế, vì mong muốn chính yếu của ông hiện giờ là bị phiền nhiễu càng ít càng tốt. Khi những lời lẽ dữ dội đầu tiên khiến ông có hành động đi tìm cô con gái đã dịu đi, theo thói quen tự nhiên ông đã quay về với thói biếng nhác. Lá thư được nhanh chóng gửi đi, vì mặc dù dềnh dàng khi bắt đầu công việc, ông thường kết thúc nhanh gọn. Trong thư, ông tha thiết muốn biết phải nợ người em vợ bao nhiêu, nhưng ông quá giận Lydia nên không muốn viết gì cho cô.
Tin mừng được loan truyền nhanh chóng trong ngôi nhà, cũng nhanh chóng tương tự trong vùng chung quanh. Láng giềng dặm thêm ít triết lí nghiêm chỉnh. Chắc chắn các cuộc chuyện trò sẽ thú vị hơn nếu có Lydia Bennet sa ngã trong vũng bùn của xã hội, hoặc theo cách có hậu hơn, cô bị cô lập khỏi thiên hạ, bị giam hãm trong một ngôi nhà dân dã ở xa xôi. Nhưng cũng có nhiều chuyện để bàn tán với nhau về hôn lễ của cô; và những lời chúc tốt bụng về điều tốt lành cho cô, mà mọi bà cụ hằn học tại Meryton khi trước đã nói lên, vẫn còn nội dung tương tự trong hoàn cảnh thay đổi này, vì người ta nghĩ với anh chồng như thế, chắc chắn cô sẽ khổ.
Đã hai tuần trôi qua kể từ khi bà Bennet khỏi bệnh và đi xuống sinh hoạt ở tầng dưới, nhưng trong ngày hạnh phúc này, bà lại còn ngồi ở đầu bàn ăn, tinh thần phấn chấn một cách đột ngột. Không hề có ý tưởng hổ thẹn khiến cảm nghĩ đắc thắng của bà bị cụt hứng. Việc có một cô con gái đi lấy chống, là một trong những ước muốn đầu tiên của bà kể từ khi Jane lên mưới sáu, giờ đã sắp thành hiện thực. Những ý nghĩ và lời nói của bà luôn luôn quay vòng giữa những nghi lễ kết hôn sang trọng, những loại vải the, những cỗ xe mới, và những gia nhân. Bà đang tíu tít tìm kiếm quanh vùng một ngôi nhà cho cô con gái, và không cần biết hay xem xét lợi tức của gia đình ra sao, bà đã từ chối nhiều ngôi nhà với diện tích và dáng vẻ vừa phải. Bà nói:
- Haye-Park có thể được, nếu nhà Goulding chịu đi, hoặc ngôi nhà lớn ở Stoke cũng được nếu phòng khách rộng hơn, nhưng Ashworth thì lại quá xa! Tôi không thể chịu được nếu nó sống xa tôi cả mười dặm, riêng ngôi Purvis Lodge có tầng mặt thượng trông chán ngấy.
Ông chồng bà để cho bà nói mà không ngắt quãng khi có gia nhân chung quanh. Nhưng khi họ rút lui, ông nói với bà:
- Bà Bennet, trước khi bà chọn ngôi nhà nào, hoặc tất cả ngôi nhà cho con rể và con gái của bà, chúng ta cần hiểu nhau đúng mức. Hai người sẽ chẳng bao giờ được đặt chân đến một ngôi nhà trong vùng này. Tôi sẽ không khuyến khích thói khinh suất của mấy đứa khác bằng cách tiếp hai người tại Longbourn.
Hai người tranh luận với nhau sau lời tuyên bố của ông, nhưng ông Bennet vẫn cứng cỏi, và chẳng bao lâu cuộc tranh luận lan đến chuyện khác. Bà Bennet cảm thấy ngạc nhiên và kinh hoàng khi biết được ông chồng bà sẽ không chi ra một xu để may trang phục cho cô con gái của ông. Ông còn phán rằng trong ngày cưới ông sẽ không tỏ lộ dấu hiệu tình cảm nào với đứa con gái. Bà Bennet hầu như không thể hiểu nổi. Bà không thể hiểu làm thế nào sự tức giận của ông có thể dẫn đến cơn phẫn nộ không thể tưởng tượng được, đến nỗi không muốn cho đứa con gái một đặc ân, nếu thế hôn lễ dường như khó được danh chính ngôn thuận. Bà lo cô con gái bị nhục nhã vì thiếu trang phục mới trong lễ cưới, hơn là cảm thấy xấu hổ do việc cô bỏ đi trốn và chung sống với Wickham, chỉ hai tuần trước khi hôn lễ diễn ra.
Elizabeth giờ tiếc rằng trong thời khắc đau buồn cô đã tỏ lộ với anh Darcy về những lo sợ của gia đình trong chuyện cô em út; vì lẽ với hôn lễ của cô em đem đến kết cuộc đúng mức của việc hai người dắt nhau đi trốn, gia đình có thể hi vọng giấu giếm phần khởi đầu đối với những ai sống nơi xa.
Cô không sợ anh Darcy sẽ lan truyền tin tức vụ việc đi xa hơn. Không có mấy người cô có thể tin tưởng hơn về sự kín đáo; nhưng cùng lúc không có ai khác nếu biết về cô em dễ bị ám dỗ khiến cô phải cảm thấy nhục nhã như thế này. Tuy nhiên, đây không phải là nỗi e sợ về bất lợi cho riêng cô, vì dù sao đã có một hố ngăn cách giữa hai người không thể vượt qua được. Dù cho hôn lễ của Lydia được cử hành theo những dàn xếp trong danh dự tốt nhất, cũng không nên nghĩ anh Darcy muốn kết thân với gia đình cô, vì có thêm một lí do ngáng trở, đấy là mối quan hệ với một người mà anh đã khinh khi một cách đúng lí.
Từ mối quan hệ như thế, cô không hồ nghi gì rằng anh sẽ thối lui. Ý muốn chinh phục tình cảm của cô, như cô đã thấy rõ tại Derbyshire, không thể tồn tại với tai hoạ như thế này. Cô cảm thấy thấp kém, cô cảm thấy đau buồn, cô cảm thấy ân hận, mặc dù cô không rõ đối với cái gì. Cô ganh tị với tư cách đáng kính của anh, khi mà cô không còn hi vọng gì được thụ hưởng từ tư cách này. Cô muốn nhận được tin tức của anh, khi mà dường như có ít cơ hội nhất để nhận được tin anh. Cô tin cô có thể được hạnh phúc với anh khi mà họ có thể không còn bao giờ gặp lại nhau.
Cô thường nghĩ, quả là một chiến thắng cho anh nếu anh biết rằng giờ cô có thể chấp nhận tình cảm mà cô đã hắt hủi một cách kiêu hãnh chỉ bốn tháng trước! Cô vẫn tin anh có tính phóng khoáng theo cách phóng khoáng nhất của đàn ông. Nhưng vì anh chỉ là một con người, anh vẫn có thể cảm thấy say men chiến thắng.
Bây giờ cô bắt đầu nhận ra rằng anh chính là mẫu người hợp với cô nhất, xét theo tính khí và tài năng. Đầu óc hiểu biết và tư cách của anh, mặc dù không giống cô, đã đáp ứng mọi mong ước của cô. Đây là sự kết hợp có lợi cho cả hai: qua tính giản dị và sinh động của cô, tư cách của anh có thể trở thành mềm mỏng hơn, cách xử sự của anh có thể trở nên mực thước hơn; trong khi từ sự chín chắn và hiểu biết của anh, cô có thể lĩnh hội được nhiều điều quan trọng hơn.
Nhưng một cuộc hôn nhân hạnh phúc như thế không thể dạy cho người đời biết hạnh phúc lứa đôi thật sự là như thế nào. Sự kết hợp của một cá tính khác biệt, và xua đuổi cá tính kia, chẳng bao lâu sẽ xảy ra trong gia đình họ.
Cô không thể tưởng tượng được làm thế nào Wickham và Lydia sẽ có hỗ trợ để được tự lập dù tương đối. Nhưng cô có thể dễ dàng đoán ra hạnh phúc của họ sẽ ngắn ngủi ra sao đối với một đôi lứa chỉ đến với nhau do mê đắm thay vì do đức hạnh.
Ông Gardiner đã viết thêm một lá thư cho người anh rể. Với những lời cám ơn của ông Bennet, ông chỉ đáp lại ngắn gọn để xác định ý ông tha thiết muốn tạo hạnh phúc cho bất kì người nào trong gia đình, và xin ông Bennet đừng nhắc đến ơn nghĩa nữa. Mục đích của thư ông là báo cho gia đình biết rằng anh Wickham đã quyết định xin ra khỏi lực lượng dân quân. Ông thêm:
“Tôi có ý tha thiết mong mỏi anh ấy nên tiến hành việc này ngay khi đã quyết định về hôn lễ. Và tôi nghĩ anh sẽ đồng ý với tôi, rằng đây là việc nên làm, xét qua hoàn cảnh của anh ấy và của cô cháu tôi. Anh Wickham có ý định gia nhập quân đội chính quy, trong số những bạn cũ của anh ấy vẫn còn có người có khả năng và sẵn lòng giúp anh ấy gia nhập quân ngũ. Anh ấy đã được một sĩ quan trong một trung đoàn hiện đóng tại miền Bắc hứa giúp đỡ. Có điều lợi khi anh phục vụ trong một đơn vị đóng nơi xa như thế, tôi hi vọng khi họ sống với những người khác, họ sẽ trở nên cẩn trọng hơn, ở nơi mà mỗi người còn giữ lại được một tính tốt nào đấy. Tôi đã viết cho đại tá Forster để thông báo cho ông ấy rõ về những dàn xếp của chúng tôi, và tôi nhờ ông ấy báo cho những chủ nợ của anh Wickham tại Brighton và vùng phụ cận rằng các khoản nợ sẽ được thanh toán nhanh chóng, vì chính tôi đã cam kết. Và xin anh chịu khó thông báo tương tự cho các chủ nợ của anh ấy tại Meryton, tôi đính kèm danh sách do anh ấy cung cấp. Anh ấy đã khai báo mọi món nợ; tôi hi vọng ít nhất anh ấy không lừa dối chúng ta. Haggerston đã nhận được những chỉ thị của tôi, rồi tất cả mọi chuyện sẽ xong xuôi trong vòng một tuần. Rồi hai người sẽ đến sống với trung đoàn, ngoại trừ khi họ được mời đến Longbourn. Theo tôi được biết từ bà Gardiner, cháu gái tôi rất mong được gặp lại toàn thể gia đình, trước khi rời miền Nam. Cô ấy vẫn khoẻ, mong được ông bà thương tưởng đến cô.
Kính thư
E. Gardiner”
Cũng như ông Gardiner, ông Bennet và các cô con gái của ông đều nhìn thấy rõ mọi lợi điểm khi anh Wickham xin ra khỏi lực lượng dân quân. Nhưng bà Bennet không hài lòng lắm. Bà thất vọng não nề thấy Lydia phải định cư nơi miền Bắc, ngay trong lúc bà ước mong được gần cô trong hạnh phúc và kiêu hãnh. Bà vẫn chưa bỏ ý định cho hai người đến ở tại Hertfordshire, và hơn nữa, kể cũng tội nghiệp cho Lydia khi phải tách rời khỏi trung đoàn dân quân nơi cô quen biết với mọi người và nơi cô thương mến nhiều người. Bà nói:
- Con nhỏ rất yêu bà Forster, sẽ là cú sốc nếu phải đẩy nó đi xa! Và có vài anh trai trẻ mà nó cũng rất thương mến. Những sĩ quan trong trung đoàn mới có thể không được dễ chịu như thế.
Việc Lydia cầu xin được chấp nhận trở lại gia đình trước khi cô đi miền Bắc ban đầu gặp phản ứng hoàn toàn tiêu cực. Nhưng Jane và Elizabeth nghĩ đến tâm tư và vị thế của em gái. Hai cô cùng khẩn cầu ông bố một cách thiết tha, đồng thời một cách đúng lí và đúng tình, để xin ông tiếp nhận hai vợ chồng đến Longbourn sau khi họ kết hôn. Họ mong ông bố nghĩ như họ đã nghĩ và hành động như họ mong mỏi. Bà mẹ của họ sẽ mãn nguyện nếu bà có cơ hội cho láng giềng của bà thấy đứa con gái đã lấy chồng, trước khi cô bị đẩy đi miền Bắc. Vì thế, ông Bennet viết cho ông em vợ rằng ông cho phép hai người đến, đồng ý rằng ngay sau khi kết thúc hôn lễ, họ nên đi Longbourn ngay. Tuy nhiên, Elizabeth ngạc nhiên được biết Wickham đồng ý với kế hoạch này. Nếu cô chỉ xét đến tình cảm của riêng mình, cô không hề muốn gặp anh ta.

Chương 9

Ngày cưới của cô em đã đến, có lẽ Jane và Elizabeth cảm nhận về em gái hơn là cô em cảm nhận về chính mình. Gia đình gửi xe ngựa đi đón, hai người sẽ đến nhà vào giờ ăn tối. Hai cô gái lớn, đặc biệt là Jane, kinh sợ thay cho em gái về chuyến trở về của hai người. Jane nghĩ đến Lydia qua những tâm tư cô tự gán cho mình, nếu chính cô là kẻ có tội, nên cô đau khổ nghĩ đến những gì mà em gái sẽ phải chịu đựng.
Hai người đã đến. Cả gia đình tụ tập trong phòng ăn sáng để tiếp đón họ. Những nụ cười trang điểm gương mặt bà Bennet khi cỗ xe chạy đến tận ngạch cửa; ông chồng bà lộ vẻ nghiêm nghị mà không ai đoán được tâm tư ông ra sao; riêng các cô con gái lo lắng, xốn xang, mất tự nhiên.
Cả nhà nghe tiếng của Lydia từ tiền sảnh; cánh cửa mở rộng, và cô chạy vào. Bà mẹ cô bước đến, ôm lấy cô, phấn khích tiếp đón cô. Bà chìa tay ra đến Wickham với nụ cười trìu mến và chúc cả hai được hạnh phúc, với giọng điệu hoạt bát cho thấy bà tin hai người có hạnh phúc.
Hai người quay về phía ông Bennet, nhưng cách đón tiếp của ông không nồng hậu như bà mẹ. Nét mặt ông lộ vẻ nghiêm nghị, và ông không mấy hở môi. Thật ra, thái độ tự tin của hai người là đủ để khiêu khích ông. Elizabeth cảm thấy khinh bạc, ngay cả cô Bennet cảm thấy sốc. Lydia vẫn là Lydia ngày xưa; bất kham, không biết ngượng, ngông cuồng, ồn ào, không biết sợ. Cô quay nhìn từ người chị này đến người chị khác, mong họ chúc mừng cô. Khi cuối cùng tất cả ngồi xuống, cô nhìn quanh quất gian phòng, ghi nhận vài thay đổi nhỏ, cười to khi nhận xét rằng cô đã xa vắng nơi này khá lâu.
Wickham không ra vẻ gì bứt rứt hơn cô. Ngược lại, tư thái của anh luôn luôn dễ chịu, đến nỗi nếu cá tính của anh và hôn lễ của anh theo đúng như cả nhà mong muốn, thì những nụ cười của anh và cách nói chuyện thoải mái của anh khi xác nhận mối liên hệ giữa họ hẳn sẽ làm cho họ hài lòng. Elizabeth đã không nghĩ anh ta có thể trơ tráo đến thế; nhưng cô ngồi xuống, cả quyết với lòng mình để sau này không thể chấp nhận bất cứ hành động vô liêm sỉ nào của một con người vô liêm sỉ. Cô đỏ mặt, Jane đỏ mặt; nhưng đôi má của hai ngưởi bị bối rối theo hai cách khác nhau vẫn ửng đỏ như nhau.
Không ai muốn cô diễn tứ dài dòng. Cô dâu và bà mẹ không thể nói nhanh hơn được nữa. Wickham vô tình ngồi gần Elizabeth, bắt đầu hỏi han về những người anh quen biết trong vùng với thái độ thoải mái vui vẻ, mà cô không thể được thoải mái như thế khi trả lời. Dường như thể mỗi người đều có những kỉ niệm tốt đẹp nhất trên đời. Không có việc gì được nhắc lại trong đau khổ; và tự Lydia dẫn dắt câu chuyện đến vụ việc mà các cô chị không muốn nhắc đến với thiên hạ. Lydia thốt lên:
- Chỉ nghĩ đến ba tháng qua từ lúc em ra đi, thế mà em cứ nghĩ như mới được hai tuần, tuy thế đã có nhiều chuyện xảy ra. Chúa tôi! Khi em ra đi, em không còn có ý nghĩ về việc kết hôn cho đến khi em trở lại! Mặc dù em thấy thật là vui nếu đúng là em nghĩ như thế.
Ông bố nhướng đôi mắt. Jane cảm thấy bứt rứt. Elizabeth nhìn Lydia với đầy ý nghĩa, nhưng cô em, vốn vẫn không bao giờ chịu nghe hay nhìn bất cứ điều gì cô không thích, vui vẻ tiếp tục:
- Ôi, ma-man! Những người quanh đây có biết hôm nay con đã kết hôn không? Con e họ chưa biết, nên khi chúng con vượt qua cỗ xe của William Goulding, con kéo cửa kính xuống, tháo găng tay ra và đưa tay trên thành cửa sổ để anh ấy trông thấy chiếc nhẫn cưới, rồi con cúi đầu chào và mỉm cười.
Elizabeth không còn chịu đựng được nữa. Cô đứng dậy, chạy ra khỏi phòng và không quay trở lại cho đến khi nghe họ đi đến phòng ăn. Cô đi đến vừa lúc trông thấy Lydia, có ý muốn phô trương, bước đến bên tay phải của bà mẹ và nói với cô chị cả:
- A! Chị Jane, em bây giờ chiếm chỗ của chị và chị phải dời xuống, vì bây giờ em là gái có chồng.
Không nên cho rằng thời gian sẽ khiến Lydia lúng túng, để lúc đầu cô được hoàn toàn thoải mái. Cô càng thêm thoải mái và vui tươi. Cô tỏ ý muốn gặp lại bà Philips, nhà Lucas và tất cả những người láng giềng khác, để được nghe mỗi người gọi cô “bà Wickham”, và trong lúc này cô cho bà Hill và hai gia nhân khác xem chiếc nhẫn và khoe với họ rằng mình đã kết hôn. Khi họ trở về phòng ăn sáng, cô nói với mẹ:
- Này, ma-man, mẹ nghĩ về chồng con như thế nào? Anh ấy có phải là người dễ mến không? Con tin chắc các chị con đều ganh tị với con. Con chỉ mong họ có được phân nửa may mắn như con. Các chị nên đi Brighton. Đây là nơi để kiếm chồng. Ma-man, kể cũng tiếc tất cả chúng ta đã không cùng đi với nhau.
- Đúng thế, và nếu mẹ có quyền, tất cả chúng ta đáng lẽ đã đi với nhau. Nhưng Lydia yêu, mẹ không muốn con đi xa như thế. Có cần phải đi như thế không?
- Ôi, Chúa tôi, con phải đi – không có gì cả. Con sẽ vui với mọi thứ. Ma-man và pa-pa và các chị nên đến thăm chúng con. Chúng ta sẽ qua mùa đông tại Newcastle; con dám nói sẽ có vài buổi dạ vũ, và con sẽ kiếm bạn nhảy cho tất cả mọi người.
Bà mẹ nói:
- Mẹ sẽ thích thế hơn là bất kì việc gì khác.
Elizabeth nói:
- Chị cảm ơn em đã chia sẻ ý tốt cho chị, nhưng chị đặc biệt không thích cách thức em đi tìm một người chồng như thế.
Hai người lưu lại không quá mười ngày. Anh Wickham đã làm thủ tục nhập quân ngũ trước khi anh rời London, và anh cần trình diện tại trung đoàn trong vòng hai tuần.
Chỉ trừ bà Bennet, không ai tỏ ý tiếc hai người ở lại trong thời gian ngắn như thế. Bà tận dụng phần lớn thời gian bằng cách dẫn cô con gái đi thăm viếng người này người nọ, và thường tổ chức những buổi họp mặt ở nhà. Mọi người đều chấp nhận những buổi họp mặt ở nhà như thế; ý nghĩ về việc tránh sum họp gia đình dù sao cũng tốt hơn là không nghĩ gì cả.
Tình cảm của Wickham đối với Lydia thì đúng như Elizabeth đã nghĩ đến: không bằng tình cảm của Lydia dành cho anh. Theo những lí luận của riêng cô, cô không cần phải quan sát nhiều về những gì đang xảy ra mà hiểu rằng việc hai người dắt nhau đi trốn là do tình yêu của em gái hơn là của anh ta. Cô đã có thể tự hỏi tại sao trong khi anh ta không yêu thương cô em gì lắm, anh ta lại muốn dắt cô em đi trốn. Đây chỉ là vì cô nghĩ chắc chắn anh cần làm thế do hoàn cảnh khốn khổ của anh, và nếu đúng như thế, anh ta không phải là một thanh niên muốn bỏ qua cơ hội tìm lấy cho mình một người đồng hành.
Lydia yêu mến anh ta hết mực. Trong mọi hoàn cảnh, anh ta luôn là anh Wickham yêu quý của cô; không ai có thể tranh giành anh. Anh ta đã là mọi điều tốt đẹp nhất trên thế gian, và cô tin chắc vào ngày đầu tháng chín anh sẽ bắn được nhiều chim hơn bất cứ người nào trong nước.
Một buổi sáng, không lâu sau khi hai người đến, khi Lydia ngồi nói chuyện với hai cô chị cả, cô nói với Elizabeth:
- Lizzy, em chưa bao giờ kể cho chị nghe về hôn lễ của em. Khi em nói chuyện với mẹ và những người khác, chị không thuận lòng về việc này. Chị có thắc mắc sự việc được tổ chức như thế nào không?
Elizabeth trả lời:
- Chị không hẳn thắc mắc. Chị nghĩ nói về vụ việc thì không biết bao nhiêu cho vừa.
- Đấy, chị lạ quá! Nhưng em cần nói cho chị nghe. Chị biết không, chúng em kết hôn tại Nhà thờ St.Clement, vì Wickham cư ngụ trong giáo xứ ấy. Và chúng em quyết định sẽ đến đấy vào lúc mười một giờ. Ông cậu, bà mợ và em sẽ cùng đi với nhau, còn những người khác sẽ gặp chúng em tại nhà thờ. Và này, buổi sáng Thứ hai đã đến, em thật là nhăng nhít! Chị biết không, em rất sợ có chuyện gì đấy khiến hôn lễ bị huỷ bỏ, rồi em sẽ bị rối bời. Và có bà mợ ở đây, em đang ăn vận, bà khẩn cầu và nói huyên thuyên như thể đang giảng đạo. Tuy nhiên, em chỉ nghe được lõm bõm, vì em đang nghĩ đến, chị có thể đoán ra, đến anh Wickham yêu quý của em. Em muốn biết rồi anh ấy sẽ mặc chiếc áo choàng xanh để cử hành hôn lễ hay không.
“À, và rồi mọi người dùng điểm tâm lúc mười giờ như thường lệ; em nghĩ bữa ăn không bao giờ chấm dứt, vì lẽ, nhân đây, rồi chị sẽ biết, ông cậu và bà mợ đều tỏ ra khó chịu kinh khủng mỗi khi gần em. Nếu chị có thể tin em, em không hề đặt chân ra khỏi cửa trong suốt hai tuần em ở đây. Không có họp mặt, ý đồ hay bất cứ chuyện gì. London thật ra khá nghèo nàn, nhưng có một nhà hát đang trình diễn. À, và khi có một cỗ xe chạy đến ngạch cửa, ông cậu được gọi đi làm công việc cho cái ông Stone khó chịu ấy. Và rồi, chị biết không, mỗi khi hai ông gặp nhau là không dứt ra được. À, em lo sợ quá đến nỗi không biết phải làm gì, vì ông cậu phải dẫn em đi đến hôn lễ, và nếu bị chậm trễ, chúng em không thể được kết hôn. Nhưng, may mắn quá, mười phút sau ông trở lại, rồi mọi người cùng đi. Tuy nhiên, sau đấy em nhớ lại, nếu ông cậu không thể đi thì không cần phải hoãn lại hôn lễ, vì anh Darcy có thể giúp được.”
Elizabeth nhắc lại, kinh ngạc:
- Anh Darcy!
- À, đúng thế! Anh ấy sẽ đến cùng Wickham, chị biết chứ. Nhưng khổ than em! Em đã quên! Em không nên nói một lời nào về việc này. Em đã thành khẩn hứa với họ. Wickham sẽ nói gì đây? Đây là chuyện bí mật!
Jane nói:
- Nếu là chuyện bí mật, em đừng nói gì nữa. Hai chị sẽ không muốn tìm hiểu thêm.
Elizabeth nói, tuy bồn chồn vì hiếu kì:
- À, đúng thế, hai chị sẽ không hỏi gì cả.
Lydia nói:
- Cảm ơn hai chị, vì nếu hai chị hỏi, chắc chắn em sẽ kể ra hết, và rồi Wickham sẽ giận dữ.
Với cách khuyến khích hỏi han như thế, Elizabeth bắt buộc phải tránh né bằng cách chạy đi.
Nhưng cô thấy là khó thể sống mà không được biết về chuyện như thế, hoặc ít nhất khó thể không muốn tìm hiểu. Anh Darcy đã tham dự hôn lễ của em cô. Rõ ràng chính khung cảnh như thế và chính những người như thế mà anh không muốn dự và không muốn gặp. Những suy diễn về ý nghĩa của việc này nảy ra cuồng loạn trong trí cô, nhưng cô không thoả mãn với suy diễn nào. Điều suy diễn làm cô vui nhất, đặt anh vào vị thế cao thượng nhất, thì dường như không thể đúng được. Cô khôngg thể chịu nổi những ý tưởng căng thẳng như thế, nên cô vội vơ lấy một tờ giấy, viết một lá thư ngắn cho bà mợ để yêu cầu bà giải thích về chuyện Lydia vừa khơi mào, để xem chuyện này có phù hợp với tính cách bí mật như họ đã xác định hay không. Cô thêm:
“Mợ có thể hiểu ngay ý cháu nôn nóng muốn biết là, làm thế nào một người không có quan hệ với ai trong gia đình mình, là người xa lạ với gia đình (nói một cách tương đối), lại có thể đến tham dự buổi lễ như thế. Xin mợ viết trả lời cho cháu ngay, và giúp cháu hiểu rõ – ngoại trừ với lí do cần giữ kín mà Lydia nghĩ rằng cần thiết, rồi sau đấy cháu sẽ an tâm không muốn biết gì nữa.”
Cô nghĩ, khi viết xong lá thư: “Tuy rằng cháu sẽ không an tâm, mợ yêu ạ, nếu mợ không cho cháu biết theo cách thức danh dự, chắc chắn cháu sẽ dùng đến tiểu xảo để tìm hiểu”.
Bản tính tế nhị trọng danh dự của Jane không cho phép cô chị nói riêng với Elizabeth về những gì Lydia đã tiết lộ. Elizabeth vui về điều này, – cho đến khi nào những dò hỏi của cô được trả lời thoả đáng, cô đành phải chịu tình cảnh không có ai là người tâm phúc.
Chương 10
Elizabeth hài lòng nhận được thư hồi âm cho thư của cô, cũng nhanh chóng như cô mong muốn. Ngay khi vừa nhận được lá thư, cô chạy vội ra một bãi cây trong khu vườn nơi cô ít bị làm phiền nhất, ngồi trên một băng ghế và chuẩn bị cho niềm vui, vì lá thư trông khá dài, chứng tỏ không có việc giữ bí mật đối với cô.
“Phố Garcechurch, ngày 6 tháng 9,
Cháu thân thương của mợ,
Mợ vừa nhận được thư cháu, và mợ bỏ cả buổi sáng nay để viết trả lời, vì mợ đã dự liệu nếu viết ngắn thì không thể đủ những gì mợ muốn nói với cháu. Phải nói rằng mợ ngạc nhiên khi nhận được thư cháu yêu cầu; mợ không nghĩ lời yêu cầu như thế lại từ cháu mà đến. Tuy thế, đừng cho rằng mợ bực bội, vì mợ chỉ muốn cháu hiểu rằng mợ nghĩ cháu không cần phải dọ hỏi như thế. Nếu cháu không muốn hiểu mợ, mợ xin lỗi vì đã lạc đề. Cậu của cháu cũng ngạc nhiên như mợ. Ông ấy đã làm những việc như thế chỉ do ý nghĩ cháu là người có liên quan. Nhưng nếu cháu thật sự vô tư không biết, mợ cần phải nói rõ thêm.
“Ngay trong ngày mợ từ Longbourn trở về nhà, cậu của cháu tiếp một người khách đến bất ngờ. Anh Darcy đến thăm, và hai người nói chuyện với nhau trong nhiều giờ đồng hồ. Khi mợ về thì hai người đã kết thúc; vì thế nỗi hiếu kì của mợ không đến độ khổ sở như của cháu. Anh Darcy đến để nói cho ông Gardiner biết rằng anh đã tìm ra nơi em cháu và anh Wickham trốn lánh, anh đã gặp và nói chuyện với hai người, vài lần với Wickham, một lần vớiLydia. Nếu mợ nhớ không nhầm, anh ấy rời Derbyshire chỉ một ngày sau khi chúng ta quay về, và đi thành phố với quyết tâm tìm ra hai người. Anh ấy giải thích động lực trong việc này là do anh nghĩ vì anh mà không mấy ai rõ về con người vô lại của Wickham, nếu không anh đã có thể ngăn chặn những phụ nữ trẻ có tư cách yêu anh ta một cách lầm lạc. Anh Darcy đã quy lỗi về cả vụ việc này cho tính kiêu hãnh sai lạc của anh, thổ lộ rằng trước đây anh ấy nghĩ không nên hạ mình xuống để vạch trần cho mọi người rõ những hành động riêng tư của anh kia. Vì thế, anh ấy nghĩ anh có bổn phận phải hành động và cố gắng khắc phục lầm lỗi mà anh đã gây ra. Nếu anh Darcy có một động lực khác, thì mợ nghĩ nó sẽ không khiến anh ấy phải xấu hổ.
“Anh ấy đến thành phố chỉ vài ngày đã tìm được hai người, vì anh có vài manh mối mà chúng ta không có, và ý thức về việc này là một lí do khác khiến anh quyết chí giúp cậu mợ tìm kiếm. Dường như có một phụ nữ, bà Younge, lúc trước là gia sư cho cô Darcy, sau này bị cho thôi việc vì lí do nào đấy mà anh Darcy không nói ra. Bà đến ngụ ở một ngôi nhà rộng trên Phố Edward, từ lúc ấy sống bằng cách cho thuê phòng. Anh Darcy biết bà này thân thiết với Wickham, nên ngay khi đến thành phố anh đi tìm bà để dọ hòi. Nhưng phải mất một, hai ngày bà mới cho anh biết tin tức. Mợ nghĩ bà này không muốn phản bội sự tin cậy của Wickham trừ phi có tiền bạc mua chuộc, vì bà thật sự biết anh bạn của bà hiện đang trú ngụ nơi nào. Thật ra, Wickham có đến tìm bà ngay khi hai người vừa đến London, và nếu bà có điều kiện tiếp nhận họ thì họ hẳn đã tá túc nơi nhà bà. Tuy nhiên, cuối cùng anh bạn Darcy tử tế của chúng ta cũng nắm được tin tức. Anh đến gặp Wickham, sau đấy kiên quyết xin được gặp Lydia. Anh Darcy cho biết mục đích của anh là thuyết phục cô nên thoát ra khỏi tình cảnh bị chê trách, nên trở về với những người thân của cô ngay khi họ tỏ ý muốn tiếp nhận cô, muốn hỗ trợ cô. Nhưng anh ấy thấy Lydia kiên quyết muốn lưu lại nơi họ đang trốn tránh. Cô không màng gì đến những người thân của cô, cô không muốn anh ấy giúp gì cho cô, cô không muốn nghe việc phải rời xa Wickham. Cô tin chắc cô và Wickham sẽ kết hôn với nhau một ngày nào đấy, nhưng không nói rõ sẽ là ngày nào.
“Anh Darcy nghĩ vì tình cảm của cô nhu thế, chỉ còn mỗi một việc phải làm là xúc tiến hôn lễ, mặc dù trong lần đầu nói chuyện với Wickham, anh Darcy thấy rõ việc này không bao giờ nằm trong ý định của anh ta. Wickham chỉ nói đến việc sẽ xin rút ra khỏi trung đoàn dân quân do những món nợ danh dự rất thúc ép, không đắn đo gì về những hậu quả xấu do việc Lydia đã trốn cùng anh chỉ vì những điên rồ của riêng cô ấy. Anh ta định xin từ chức sĩ quan ngay, còn về tương lai anh không có dự tính gì nhiều. Anh ta phải đi đến đâu đấy nhưng không biết sẽ đi đâu, và anh ta biết rõ mình không có thu nhập gì để sống. Anh Darcy hỏi anh ta tại sao anh ta không cưới ngay em gái cháu. Mặc dù không ai nghĩ ông Bannet giàu có gì, ông ấy vẫn có thể làm được việc gì đấy cho anh ta, và tình cảnh của anh ta sẽ khá hơn nhờ có hôn lễ. Nhưng qua câu trả lời của Wickham, anh Darcy nhận thấy anh ta vẫn nuôi hi vọng tạo sự sản khá hơn qua hôn nhân ở một nơi nào khác. Tuy nhiên, xét theo tình hình như thế, anh ta vẫn có ý muốn được nhanh chóng thoát ra khỏi các khó khăn hiện giờ. Hai người gặp nhau vài lần vì có nhiều việc phải bàn. Dĩ nhiên là Wickham muốn được nhiều hơn là mức anh ta có thể nhận, nhưng cuối cùng hai anh đi đến một mức phải chăng.
“Mọi việc đều do hai người thoả thuận. Kế đến, anh Darcy có ý định trình bày với cậu cháu rõ về kế hoạch của anh, và anh đến phố Gracechurch vào một buổi tối trước khi mợ trở về nhà. Nhưng anh không gặp ông Gardiner được, và khi hỏi han thêm, anh Darcy biết bố của cháu đang ở với ông ấy, nhưng sẽ rời thành phố vào sáng hôm sau. Anh ấy nghĩ bố cháu không thể là người mà anh có thể thăm dò ý kiến đúng mức như đối với cậu của cháu, nên anh ấy đợi bố cháu đi rồi anh mới đến gặp cậu của cháu. Anh không để lại tên anh, nên cho đến ngày hôm sau, mọi người chỉ biết có một anh muốn đến nói chuyện về công việc làm ăn. Anh ấy trở lại vào ngày Thứ bảy. Lúc ấy bố cháu đã ra về, ông cậu của cháu có ở nhà, và như mợ nói ở trên, họ nói chuyện với nhau rất lâu. Họ gặp lại nhau ngày Chủ nhật; lúc ấy mợ cũng gặp anh. Mãi đến Thứ hai, họ mới thoả thuận với nhau mọi việc, và ngay sau đấy cậu cháu gửi thư khẩn đến Longbourn.
“Nhưng anh Darcy rất bướng bỉnh, Lizzy ạ, mợ nghĩ tính bướng bỉnh này là khuyết điểm thật sự của anh Darcy. Vào những thời điểm khác nhau, hẳn anh đã bị kết án về những khuyết điểm khác nhau, nhưng đây mới là khuyết điểm thật sự. Không một việc nào có thể thực hiện được nếu không do anh ấy tự đứng ra làm, mặc dù mợ biết chắc cậu của cháu sẵn lòng đứng ra lo chu toàn mọi việc (mợ không phải nói thế để được cảm ơn, nên cháu đừng nói gì đến việc này). Họ cứ mãi giằng co với nhau trong một thời gian dài, dài hơn là hai người trẻ đáng được quan tâm đến như thế. Nhưng cuối cùng cậu của cháu bị buộc phải nhượng bộ, và thay vì được phép hành động để giúp cháu gái của mình, ông chỉ được nhận công lao trong việc dàn xếp. Điều này đi ngược lại với bản tính của ông, và mợ thật lòng nghĩ lá thư của cháu khiến ông vui mừng vô hạn; thư giải thích này giúp ông tháo bỏ lớp mũ mang giả tạo của công ơn và đặt ân nhân vào đúng vị thế của anh ấy. Nhưng mà, Lizzy, không nên tiết lộ chuyện này cho ai biết, cùng lắm là cho Jane biết thôi. Mợ nghĩ cháu đã biết khá rõ họ đã dàn xếp thế nào cho hai người trẻ. Mợ tin rằng khoản tiền để trang trải các món nợ của anh ta là hơn một nghìn bảng, thêm một nghìn bảng cho cô ấy ngoài phần cô nhận được từ gia đình, và khoản chi phí cho anh ta gia nhập quân đội. Lí do tại sao anh Darcy muốn làm tất cả việc này, thì mợ đã nói ở trên. Anh Darcy cho rằng do anh, vì anh dè dặt và thiếu suy xét chin chắn, khiến người khác không hiểu rõ về con người của Wickham, do đấy mới xảy ra vụ việc như thế. Có lẽ có phần nào sự thật trong việc này, nhưng mợ không chắc có nên quy lỗi cho sự dè dặt của anh hoặc cho sự dè dặt của bất cứ ai khác.
“Nhưng mặc dù có cách ăn nói khéo léo như thế, cháu Lizzy yêu, cháu có thể yên tâm mà nghĩ rằng cậu của cháu sẽ không bao giờ chịu nhượng bộ nếu cậu mợ không cho là anh Darcy có một mối quan tâm khác trong việc dàn xếp này. Khi họ đã đồng ý mọi việc, anh trở về với các bạn của anh lúc ấy vẫn còn lưu lại Pemberley, nhưng họ đồng ý với nhau rằng anh sẽ trở lại London một lần nữa vào ngày cưới, lúc ấy mọi chuyện tiền nong sẽ được thanh toán đâu ra đấy.
“Mợ nghĩ giờ mợ đã kể cho cháu rõ mọi việc. Chính mối quan hệ mà cháu kể với mợ sẽ cho cháu ngạc nhiên thích thú; mợ hi vọng ít nhất nó không làm phiền cháu. Lydia đến ở với cậu mợ, và Wickham thường đến thăm. Anh ta vẫn chính là con người mà mợ đã hiểu tại Hertfordshire. Còn về Lydia, đáng lẽ mợ không muốn cho cháu biết mợ không mấy đẹp lòng với thái độ của nó, nếu mợ đã không nhận ra, qua thư của Jane ngày Thứ tư rồi, rằng tư cách của nó khi về thăm nhà cũng sẽ như thế, nên bây giờ mợ có nói ra cũng không thể khiến cháu có thêm đau đớn gì hơn. Mợ thường nói chuyện với nó theo cách nghiêm túc nhất, cho nó thấy mọi điều tệ hại vì hành động của nó và mọi đau khổ nó đã gây ra cho gia đình. Nếu nó có nghe được lời mợ nói thì đấy là do may mắn, vì mợ biết chắc nó không chịu lắng nghe. Đôi lúc mợ bị chọc tức, nhưng mợ nghĩ đến hai cháu Jane và Elizabeth thân thương, vì hai cháu mà mợ cố nhẫn nhục với nó.
“Anh Darcy trở lại như đã hứa, và như Lydia cho cháu hay, anh đã đến dự hôn lễ. Ngày kế, anh ấy đến dùng bữa với gia đình cậu mợ, và sẽ rời thành phố Thứ tư hoặc Thứ năm. Cháu yêu, cháu có thể rất tức giận mợ, nếu nhân cơ hội này mợ muốn nói rằng mợ rất mến anh ấy (điều mà trước đây mợ chưa từng có can đảm để nói). Trong mọi khía cạnh, phong thái của anh ấy đều dễ chịu như khi chúng ta đến Derbyshire. Mọi hiểu biết và ý kiến của anh ấy đều làm mợ hài lòng; anh chỉ thiếu có một điều là một ít vẻ sống động hơn, nhưng vợ anh có thể cảm hoá anh về điều này, nếu anh ấy chọn người hôn phối một cách cẩn trọng. Mợ nghĩ anh ấy khá kín đáo – anh hầu như không bao giờ nhắc đến tên cháu. Nhưng tính kín đáo dường như là tư cách thời thượng. Cháu thứ lỗi cho mợ nếu mợ có suy tưởng gì quá đáng, hoặc ít nhất đừng trừng phạt mợ bằng cách nhăn cấm mợ đến P. Mợ sẽ chẳng bao giờ được toại nguyện khi chưa có cơ hội đi hết một vòng quanh khu vườn. Một cỗ xe bốn bánh với một đôi ngựa nhỏ là đủ. Nhưng mợ không thể viết thêm gì nữa. Mấy đứa con của mợ đang kêu gào mợ cả nửa giờ rồi.
Mợ của cháu,
M. Gardiner”
Nội dung của lá thư khiến tâm trí của Elizabeth xao xuyến vì những tư tưởng hỗn độn, trong đó khó nhận ra niềm vui hay nỗi đau chiếm phần hơn. Cô đã có những suy đoán mập mờ và lộn xộn vì không rõ anh Darcy đã có thể làm gì với người hôn phối của cô em, trong khi cô sợ phải khích lệ anh làm một việc tốt đẹp quá mức mong muốn. Và cùng lúc cô kinh sợ mình phải tỏ ra công tâm để rồi đau đớn nghĩ anh đã không làm như thế. Giờ các suy đoán về điều tốt đẹp đã trở nên quá hiện thực! Anh đã quyết tâm truy lùng hai người trong thành phố, anh đã chịu đựng mọi khó khăn và khổ sở khi đi tìm kiếm như thế, rồi phải van nài một người phụ nữ mà anh thù ghét và khinh khi thậm tệ. Anh phải hạ mình đi gặp con người mà anh chỉ muốn tránh mặt và có cái tên anh không muốn nói đến, rồi phải gặp đi gặp lại người này, nói chuyện phải quấy, khuyên nhủ, và cuối cùng bỏ tiền ra mua chuộc. Anh đã làm tất cả mọi việc này cho một đứa con gái trẻ mà anh không hề thương mến hay nể trọng. Con tim cô thầm thì với cô rằng anh làm tất cả mọi việc này vì cô. Nhưng hi vọng của cô bị trấn áp bởi những ý nghĩ khác. Cô nghĩ ngay rằng tính phù phiếm của cô vẫn không đủ để trông mong vào tình cảm của anh đối với cô, vì một người phụ nữ vốn đã khước từ anh, giờ lại muốn anh vượt qua tâm lí tự nhiên là khinh ghét mối quan hệ với Wickham. Anh em cọc chèo của Wickham! Mọi cách kiêu hãnh đều phải chống đối một mối quan hệ như thế. Chắc chắn anh đã giúp đỡ được nhiều việc. Cô cảm thấy xấu hổ khi nghĩ anh đã giúp nhiều đến mức nào. Nhưng anh đã nói về lí do khiến anh can thiệp, và người ta có thể dễ dàng thấy lí do này là chính đáng. Việc anh tin rằng anh đã sai trái là đúng lí; anh có toàn quyền hành động và anh có mọi điều kiện để hành động. Mặc dù cô không tự đặt mình là lí do chính cho hành động của anh, có lẽ cô có thể tin rằng phần tình cảm còn lại anh giành cho cô đã hỗ trợ cho mục đích của anh nhằm giúp cơ được yên ổn về mặt tinh thần. Thật là đau đớn, quá thể đau đớn, khi biết rằng các nỗ lực kia dành cho một người mà không mong gì người ấy sẽ đáp trả. Gia đình cô mang ơn anh về việc phục hồi Lydia, phục hồi phẩm giá của Lydia, về tất cả. Ôi! Cô đau buồn hết mức khi nghĩ đến mỗi tư tưởng khiếm nhã cô đã mang trong đầu, mỗi lời lẽ thô lỗ cô đã nói với anh. Với mình cô cảm nhận nhục nhã, nhưng với anh cô thấy tự hào. Tự hào rằng trong mục tiêu ấy của tình cảm và danh dự, anh đã vượt qua chính mình. Cô đọc đi đọc lại đoạn bà mợ khen anh. Không nhiều, nhưng đủ làm cô vui. Cô còn cảm nhận được niềm vui, tuy pha lẫn với tiếc nuối, khi thấy cả bà mợ và ông cậu đều nhất mực tin rằng giữa cô và Darcy luôn có mối chân tình và tin yêu.
Có người nào đấy đi đến khiến cô đứng dậy và gián đoạn luồng cảm nghĩ. Cô định đi tránh qua một nơi khác, nhưng Wickham đã chặn đường cô. Anh nói, khi đến gần cô:
- Cô chị thân thương, tôi e đã xen lấn vào buổi đi dạo cô độc của cô, phải không?
Cô đáp với một nụ cười:
- Đúng vậy, nhưng không có nghĩa là tiếp theo đây tôi hoan nghênh việc xen lấn vào riêng tư của tôi.
- Nếu thế, tôi thành thật xin lỗi. Chúng ta đã luôn là bạn tốt với nhau, bây giờ còn hơn thế nữa.
- Đúng. Những người khác có đi ra khỏi nhà không?
- Tôi không biết. Bà Bennet và Lydia đang lên xe để đi Meryton. Cô chị thân thương, tôi nghe ông cậu và bà mợ của cô nói cô đã đi xem Pemberley.
Cô đáp nhận.
- Tôi ganh tị với cô, tuy thế tôi tin việc này là quá mức đối với tôi, nếu không tôi có thể ghé qua đấy trên đường đi Newcastle. Tôi đoán cô đã gặp bà quản gia già, có phải thế không? Tội nghiệp Reynolds, bà luôn yêu mến tôi. Nhưng dĩ nhiên bà không nhắc đến tên tôi khi nói chuyện với cô.
- Thật ra bà có nhắc đến.
- Và bà đã nói gì?
- Bà nói anh đã gia nhập quân ngũ, và bà e rằng đã không… không thuận lợi lắm. Với sự cách xa như thế, anh biết chứ, nhiều việc được diễn giải sai lạc.
Anh trả lời, cắn môi:
- Đúng vậy.
Elizabeth hi vọng cô đã làm anh chàng câm mồm, nhưng anh vẫn tiếp:
- Tôi ngạc nhiên được gặp lại Darcy trong thành phố tháng này. Chúng tôi tình cờ gặp nhau vài lần. Tôi tự hỏi anh đang làm gì ở đấy.
- Có thể đang chuẩn bị cho hôn lễ của cô De Bourgh. Hẳn là có cái gì đấy đặc biệt khiến anh phải đi thành phố vào thời gian này trong năm.
- Chắc chắn như thế. Cô có gặp anh ấy tại Lambton không? Tôi nghe nhà Gardiner nói cô đã gặp.
- Có, anh ấy giới thiệu chúng tôi với em gái của anh ấy.
- Và cô có mến cô ấy không?
- Rất mến.
- Thật ra tôi có nghe rằng cô ấy đã trở nên tốt hơn trong vòng một, hai năm gần đây. Vào dịp cuối tôi gặp cô ấy, cô không có vẻ gì là có triển vọng. Tôi rất vui được biết cô mến cô ấy. Tôi hi vọng cô ấy sẽ trở thành người thật tốt.
- Tôi chắc chắn cô ấy sẽ như thế. Cô đã trải qua độ tuổi khó khăn nhất.
- Cô có đi ngang qua làng Kympton không?
- Tôi không nhớ chúng tôi đã đi qua.
- Tôi nhắc đến vùng này vì nó là giáo xứ mà đáng lẽ tôi đã đảm nhận. Một vùng thật đẹp! Toà Tư dinh Cha xứ tuyệt vời! Nó thích hợp với tôi về mọi mặt.
- Nếu đã làm giáo sĩ, anh có thích việc giảng đạo không?
- Thích lắm. Đáng lẽ tôi đã xem đây là một phần trong bổn phận của tôi, và chẳng bao lâu việc này đối với tôi không là gì cả. Người ta không nên phiền hà…, nhưng chắc chắn rằng, đáng lẽ việc này đã dành cho tôi! Một khung cảnh an bình, ẩn dật cho cuộc sống như thế, đáng lẽ đã đáp ứng với ý tưởng của tôi về hạnh phúc. Nhưng không được. Cô có từng nghe Darcy đề cập đến hoàn cảnh này chưa, khi cô ở Kent?
- Tôi đã nghe từ một người am hiểu mà tôi nghĩ rằng đúng; rằng có điều kiện đặt ra cho anh về việc này, tuỳ thuộc vào người làm chủ sự sản.
- Cô đã nghe. Vâng, có điều kiện đặt ra cho chuyện kia; tôi đã kể cho cô nghe, chắc cô còn nhớ.
- Tôi đã nghe rằng, có một lúc, anh không thích giảng đạo như bây giờ, rằng thật ra anh đã tuyên bố không bao giờ muốn được thụ phong, và mọi dàn xếp đã được thực hiện theo đấy.
- Cô đã nghe! Và hoàn toàn không phải không có cơ sở. Có thể cô còn nhớ tôi đã nói cho cô nghe việc này, khi lần đầu chúng ta nói về vụ việc.
Họ đến gần cửa chính của ngôi nhà, vì cô đã đi nhanh nhằm mong tống khứ anh. Vì nghĩ đến em gái nên cô không muốn chọc giận anh. Cô chỉ trả lời, với nụ cười hóm hỉnh một chút:
- Này, anh Wickham, chúng ta là em rể và chị vợ, anh biết đấy nhé. Ta không nên tranh cãi về quá khứ. Trong tương lai, tôi hi vọng chúng ta luôn đồng ý với nhau.
Cô chìa bàn tay ra. Anh hôn tay cô với vẻ nịnh đầm thương mến, nhưng anh không biết phải tỏ lộ ra sao; và hai người bước vào nhà.
Chương 11
Anh Wickham hoàn toàn hài lòng với cuộc chuyện trò này, đến nỗi anh không bao giờ còn cảm thấy xốn xang hoặc muốn chọc giận chị vợ thân yêu của anh bằng cách nhắc lại chuyện cũ, và cô vui mà thấy rằng cô đã nói đủ cho anh chàng câm mồm.
Ngày anh và Lydia lên đường đã đến, bà Bennet bắt buộc phải chấp nhận cuộc phân ly. Trong khi ông chồng bà không chấp nhận kế hoạch cả nhà cùng đi Newcastle, sự phân ly có thể kéo dài ít nhất mười hai tháng. Bà thốt lên:
- Ôi! Lydia yêu của mẹ, khi nào chúng ta lại gặp nhau?
- Chúa tôi! Con không biết. Có lẽ hai hay ba năm.
- Con yêu nhớ thường viết thư cho mẹ.
- Con sẽ cố. Nhưng mẹ biết đấy, gái có chồng không bao giờ có thời giờ mà viết thư. Các chị con có thể viết cho con. Họ sẽ không có việc gì khác để làm.
Anh Wickham giã từ với nhiều vẻ tình cảm hơn vợ anh. Anh tươi cười, có vẻ đẹp trai,nói nhiều điều tốt đẹp.
Vừa khi hai người đã ra khỏi nhà, ông Bennet nói:
- Hắn là người đàn ông vẫn tốt như tôi từng thấy. Hắn màu mè, lại tự mãn, gây cảm tình với tất cả mọi người trong chúng ta. Tôi cực kỳ hãnh diện về hắn. Tôi thách ngay cả Ngài William Lucas xem ông ấy có được một chàng rể quý như thế không.
Việc mất mát một đứa con gái khiến bà Bennet thẩn thờ trong nhiều ngày. Bà nói:
- Tôi thường nghĩ không có gì buồn hơn khi phải xa vắng một người thân. Thật là cô đơn khi không có người thân bên mình.
Elizabeth nói:
- Mẹ ạ, mẹ thấy đấy, kết quả tất yếu khi gả một đứa con gái. Đáng lẽ mẹ phải cảm thấy vui hơn khi nghĩ rằng còn có bốn đứa con gái độc thân.
- Không phải như thế. Lydia xa mẹ không phải vì đi lấy chồng, mà chỉ vì trung đoàn của chồng nó đóng ở nơi xa. Nếu họ đóng ở nơi gần hơn thì con nhỏ không phải đi sớm như thế.
Nhưng tình cảnh không vui của bà chỉ ngắn ngủi, và tâm trí của bà lại rộng mở cho một nhen nhúm hy vọng. Một tin mới bắt đầu được lan truyền. Người quản gia tại Netherfield đã nhận được lệnh chuẩn bị đón ông chủ trở về trong vòng một, hai ngày, để đi săn trong vài tuần. Bà Bennet khá bồn chồn. Bà nhìn Jane, mỉm cười, lắc lắc cái đầu:
- À, à này, thế là anh Bingley sẽ trở lại hở em (vì bà em Philips là người đầu tiên mang tin đến). À, thế là tốt. Nhưng không phải chị quan tâm đến. Em biết chứ, anh ta không là gì cả đối với gia đình mình, và chắc chắn chị không bao giờ muốn gặp lại anh ta. Nhưng, tuy thế, nếu anh ta muốn, anh vẫn được đón tiếp tại Netherfield. Và ai biết việc gì có thể xảy đến? Nhưng việc này không có nghĩa lý gì với chúng ta. Em biết chứ, em ạ, từ lâu rồi chúng ta đã đồng ý không bao giờ nói ra một tiếng nào về việc này. Mà này, có chắc anh ấy sắp trở lại không?
Người kia trả lời:
- Chị có thể tin được, vì bà Nicholls đi Meryton tối qua. Em thấy bà ấy đi ngang qua và em đi ra để tìm hiểu sự thật, bà bảo em rằng đúng là thật. Chậm lắm anh ấy sẽ đến ngày Thứ Năm, rất có thể là Thứ Tư. Bà ấy bảo bà đang đi đến hàng thịt để mua ít thịt cho ngày Thứ Tư, và bà vừa mua ba cặp vịt vừa đúng tuổi để làm thịt.
Cô Bennet không thể nghe tin anh đến mà không đỏ bừng mặt. Đã nhiều tháng qua, cô không nói đến tên anh khi chuyện trờ với Elizabeth, nhưng bây giờ, ngay khi chỉ có hai người với nhau, cô nói:
- Lizzy, chị thấy em dò xét nhìn chị khi dì chúng ta báo tin, và chị biết chị lộ vẻ đau khổ. Nhưng em đừng nghỉ đây là do một nguyên nhân ngu xuẩn nào. Chị chỉ hoang mang trong một khoảnh khắc, vì chị nghĩ chị sẽ phải bị dò xét. Chị muốn em tin rằng chị không vui hoặc buồn gì cả về tin này. Chị chỉ mừng với một điều, đấy là ta sẽ ít gặp anh hơn, bởi vì anh ấy sẽ trở lại một mình. Không phải chị e sợ về mình, nhưng chị chán ngán những lời bình phẩm của thiên hạ.
Elizabeth không biết phải nghĩ thế nào về việc này. Nếu cô đã không gặp anh tại Derbyshire, cô có thể nghĩ anh dám đến đây vì lý do như đã nói. Nhưng cô vẫn không nghĩ anh có tình ý với Jane, và cô phân vân giữa hai điều khả dĩ: anh trở lại vì bạn anh cho phép, hoặc do anh có đủ can đảm bất chấp sự ngăn cản.
Đôi lúc cô nghĩ: “Nhưng kể cũng lạ kỳ là cái anh chàng tội nghiệp này không thể trở về ngôi nhà, nơi anh đang thuê một cách hợp pháp, mà không gây ra nhiều ức đoán như thế này! Mình sẽ để mặc anh ấy.”
Mặc dù chị cô đã tuyên bố như thế và thật lòng tin đây là tâm tư của mình, Elizabeth có thể dễ dàng nhận ra tinh thần chị cô đang bị ảnh hưởng. Chị cô đang bị xáo trộn, bị mất quân bình, hơn là cô thường thấy trước kia.
Chủ đề trước đây đã được ông bố và bà mẹ bàn bạc một cách sôi nổi, khoảng mười hai tháng trước, nay được mang ra thảo luận lần nữa. Bà Bennet nói:
- Ông à, ngay sau khi anh Bingley đến đây, dĩ nhiên là ông sẽ đi viếng thăm anh ấy.
- Không, không. Bà đã bắt tôi phải viếng thăm anh ấy năm rồi, và hứa nếu tôi đi, anh sẽ cưới một trong các cô con gái của tôi. Nhưng không có gì xảy ra, và tôi không thể bị sai phái đi làm chuyện vặt của một thằng khờ.
Bà vợ giải thích cho ông hiểu rằng mọi người đàn ông láng giềng lịch sự cần phải biểu lộ lòng quan tâm như thế, khi anh ấy trở về Netherfield. Ông đáp:
- Tôi ghét cái phép xã giao như thế này. Nếu anh ấy muốn kết giao với chúng ta, cứ để anh ấy đi tìm ta. Anh ấy biết chúng ta ở đâu. Tôi sẽ không bỏ phí thời giờ của tôi để chạy theo mấy anh láng giềng mỗi khi họ trở lại sau khi đã ra đi.
- À, tôi chỉ biết thật là thất lễ nếu ông không đi gặp anh ấy. Nhưng việc này không ngăn cản tôi mời anh ấy đến dùng bữa, tôi đã nhất quyết. Chúng ta sẽ sớm mời bà Long và nhà Gouldings. Với chúng ta nữa, thế là có mười ba người nên sẽ có chỗ cho anh ấy ở bàn ăn.
Được an ủi vì quyết tâm này, bà cảm thấy dễ chịu hơn với thái độ khiếm nhã của ông chồng, mặc dù kể cũng xấu hổ khi biết rằng các gia đình láng giềng của bà có thể được gặp lại anh Bingley trước khi gia đình bà có cơ hội. Khi gần đến ngày anh Bingley trở về, Jane nói với em gái mình:
- Chị bắt đầu lấy làm buồn rằng anh sẽ trở về. Đấy chẳng là gì cả; nhưng chị không thể chịu nổi khi nghe bàn tán mãi về việc này. Bà mẹ chúng ta có ý khổ sở như thế nào vì những gì bà nói. Chi có thể thoải mái trở lại khi anh không còn ngụ ở Netherfield nữa!
Elizabeth đáp:
- Em ước em có thể nói điều gì đấy nhằm an ủi chị, nhưng nó hoàn toàn vượt quá khả năng của em. Chị hẳn biết điều này, và em không còn có thể lấy làm mãn nguyện để khuyên bảo người đang khổ sở phải có kiên nhẫn, vì chị luôn có thừa kiên nhẫn.
Anh Bingley đã trở về. Qua sự giúp đỡ của gia nhân, bà Bennet trù tính cách thu thập tin tức nhanh nhất, đến nỗi thời gian lo lắng và bực bội của bà càng kéo dài thêm. Bà đếm xem cần chờ bao nhiêu ngày để gửi lời mời đến anh, và thấy tuyệt vọng khi muốn gặp lại anh sớm hơn. Nhưng buổi sáng ngày thứ ba sau khi anh đến Hertfordshire, từ cửa sổ phòng trang điểm bà nhìn thấy anh đi qua cổng rào và tiến đến ngôi nhà.
Bà gọi các cô gái để chia sẻ niềm vui của bà. Jane cương quyết ngồi yên một chỗ, nhưng Elizabeth muốn làm vui lòng bà. Cô bước đến cửa sổ, nhìn ra ngoài, cô thấy anh Darcy đi cùng, rồi trở lại ngồi xuống bên cô chị.
Kitty nói:
- Maman, có một anh đi cùng với anh Bingley. Ai thế?
- Một người quen biết hay đại loại như thế, con ạ, mẹ đoán thế; chắc chắn mẹ không biết.
- Đấy! trông như cái anh chàng đã thường đi cùng anh Bingley lúc trước. Anh … tên là gì nhỉ! Cái anh cao lớn, kiêu hãnh.
- Trời đất! Anh Darcy! Đúng thế. Được thôi, ta có thể đón tiếp bất kỳ người bạn nào của anh Bingley đi đến đây, nếu không mẹ phải nói mẹ không muốn thấy mặt anh ta.
Jane nhìn Elizabeth với kinh ngạc và quan ngại. Cô chỉ biết chút ít về việc hai người gặp nhau tại Derbyshire, vì thế cảm thấy ngượng nghịu thay cho em gái bây giờ gặp lại anh lần thứ nhất kể từ khi nhận được lá thư giải bày của anh. Cả hai chị em đề bối rối. Mỗi người lo lắng cho người kia, trong khi họ không nghe bà mẹ dông dài về ý bà không ưa anh Darcy và chủ định của bà muốn lịch sự với anh chỉ vì anh là bạn anh Bingley. Nhưng Elizabeth còn có lý do khác để bối rối mà Jane không biết, vì cô chưa có can đảm cho chị cô xem lá thư của bà Gardiner, hoặc kể lại những biến đổi về cảm xúc của cô đối với anh Darcy. Đối với Jane, anh chỉ là người đã tỏ tình với em gái và bị khước từ; nhưng đối với cô, anh là người mà cả gia đình chịu ơn,người mà cô quan tâm đến, nếu không được nồng thắm như Jane đối với anh Bingley thì cũng hợp lý và chính đáng ngang bằng. Sự kinh ngạc của cô khi thấy anh đến – anh đến Netherfield, đến Longbourn, và tự ý tìm gặp lại cô - gần bằng sự kinh ngạc khi cô thấy thái độ của anh thay đổi tại Derbyshire.
Gương mặt cô tái nhợt một chốc, rồi hồng hào trở lại với thêm ít ửng đỏ, và một nụ cười làm đôi mắt cô thêm long lanh, khi cô nghĩ ý tình và ước vọng của anh thay đổi tại Derbyshire.
Cô tự nhủ: “Trước nhất mình hãy xem anh cư xử ra sao, rồi vẫn còn có thời gian cho mong ước".
Cô ngồi chăm chú tiếp tục công việc cô đang làm, cố gắng giữ bình tĩnh, không dám ngước mắt nhìn lên, cho đến khi vì hiếu kỳ cô nhìn lên gương mặt của chị cô, trong khi một gia nhân đang tiến đến giang phòng. Jane có vẽ hơi nhợt nhạt, nhưng điềm tĩnh hơn là cô nghĩ. Khi hai anh đi vào, cô càng đỏ bừng mặt thêm, tuy nhiên cô tiếp đón họ với vẻ điềm tĩnh vừa phải với thái độ không có dấu hiệu gì là hờn giận; hoặc ân cần quá đáng.
Elizabeth chỉ nói ít lời với mọi người theo phép xã giao đòi hỏi, rồi lại ngồi xuống tiếp tục công việc đang bỏ dỡ, với cách hăm hở bình thường không cần thiết. Cô chỉ thoáng nhìn trộm anh Darcy một lần. Anh vẫn nghiêm trang như mọi khi, và cô nghĩ, vẫn nghiêm trang như lúc trước anh đến Hertfordshire hơn là khi cô gặp anh ở Pembley. Nhưng, có lẽ với sự hiện diện của bà mẹ, anh không thể là chính mình như khi anh đối diện với ông cậu và bà mợ. Đây là điều suy đoán đau khổ nhưng không phải thiếu cơ sở.
Cô cũng nhìn đến Bingley trong một khoảnh khắc; thấy anh lộ vẻ vừa vui mừng vừa bối rối. Bà Bennet tiếp đãi anh với cung cách lịch sự, và việc này khiến hai cô con gái xấu hổ, nhất là khi bà có thái độ xã giao lạnh lùng và khuôn sáo khi tiếp chuyện người bạn của anh.
Đặc biệt là Elizabeth, vì cô biết mẹ cô mang ơn anh Darcy về việc giúp cô con gái cưng của bà tránh khỏi ô nhục, cảm thấy buồn khổ đến độ gần như đau đớn khi thấy bà đã phân biệt đối xử một cách vụng về đến thế.
Darcy hỏi han cô về ông bà Gardiner, một câu hỏi khiến cô không thể trả lời thông suốt, rồi sau đấy anh không hỏi gì thêm nhiều. Anh không ngồi kế bên cô,có lẽ đây là lý do anh im lặng, nhưng tại Derbyshire anh đã không như thế. Nơi ấy, anh có thể chuyện trò với những người thân của cô khi không biết nói gì với cô.Nhưng vài phút trôi qua mà anh vẫn không nói năng gì. Vài lần không thể ngăn được hiếu kỳ, cô ngước nhìn lên anh, đôi lúc cô thấy anh đang nhìn đến Jane hoặc đến cô, thường là nhìn xuống đất. Rõ ràng anh hiện vẻ suy tư và không sẵn lòng muốn gây thiện cảm như khi hai người gặp nhau lần truớc. Cô cảm thấy thất vọng, và tức giận với chính mình vì đã thất vọng.
Cô nghĩ: “Mình có thể ước mong ngược lại! Nhưng tại sao anh ấy đến đây?”
Cô không có tinh thần tiếp chuyện với ai ngoại trừ với anh, và không có mấy can đảm khơi chuyện với anh.
Cô hỏi han về em gái anh,nhưng không biết nói gì khác.
Bà Bennet nói:
- Anh Bingley, anh đã đi được một thời gian khá lâu đấy.
Anh đồng ý với bà.
- Tôi bắt đầu lo anh không bao giờ trở về nữa. Người ta đã nói anh định rời bỏ hẳn vào thời gian lễ Thánh Michael (1), nhưng tôi vẫn hy vọng không phải như thế. Nhiều thay đổi đã xảy ra trong vùng này từ khi anh ra đi. Cô Lucas kết hôn và đã ổn định. Và một trong các con gái của tôi. Tôi nghĩ anh đã nghe nói; thật ra anh đã có thể đọc tin trên báo. Tin đăng trên các tờ Times và Courier, tôi biết, dù đăng tải không đúng cách. Mẩu tin chỉ ghi “George Wickham, với cô Lydia Bennet”, mà không nói gì đến bố con nhoe, hoặc nơi cư ngụ của con nhỏ, đại loại như thế. Ông em Gardiner của tôi lo việc này; tôi không hiểu làm thế nào ông ấy lại vụng về đến thế. Anh có đọc được tin không?
- Anh Bingley đáp anh có đọc, và ngỏ lời chúc mừng. Elizabeth không dám ngước mắt lên, nên cô không thể biết phản ứng của anh Darcy ra sao.
Bà mẹ tiếp:
- Thật là vui khi thấy một đứa con gái có một cuộc hôn nhân tốt đẹp, nhưng anh Bingley ạ, cùng lúc thật là buồn khi thấy nó phải sống xa tôi. Họ đi Newcastle, khá xa về miền Bắc, và họ sẽ định cư ở đấy, vì tôi nghĩ anh đã nghe việc anh ấy rời khỏi lực lượng dân quân để gia nhập quân đội. Cảm ơn Chúa tôi! Anh ấy cũng có vài người bạn, tuy có lẽ không có nhiều cho xứng đáng với con người của anh ấy.
Elizabeth hiểu bà có ý nhắm đến anh Darcy, và cô cảm thấy khổ sở vì xấu hổ đến nỗi cô hầu như không muốn ngồi lại. Tuy nhiên, điều này khiến cô có thêm cố gắng để tiếp chuyện, và cô hỏi Bingley liệu anh có ý định lưu lại nơi đây không. Anh trả lời anh sẽ ở lại vài tuần.
Bà mẹ nói:
- Khi anh đã bắn hết mọi chim chóc của anh, tôi mời anh đến đây và bắn thêm tuỳ ý anh thích trong trang viên của ông Bennet. Tôi chắc chắn ông ấy sẽ rất vui chiều theo ý anh, và sẽ giành mọi thuận tiện cho anh.
Elizabeth càng cảm thấy khổ sở thêm vì cách quan tâm không cần thiết, nhiễu sự đến thế! Cô nghĩ bây giờ dù cho cô cùng nhiều mong mỏi như điều đã làm họ tự hào một năm trước, thì mọi việc vẫn nhanh chóng dẫn đến kết thúc đau buồn. Vào lúc ấy, cô có cảm tưởng rằng nhiều năm hạnh phúc không thể bù đắp cho Jane hoặc cô thay cho những thời khắc của sự kết thúc đau đớn như thế.
Cô nhủ thầm: “Ước muốn đầu tiên của con tim mình là không bao giờ nên gần gũi người nào cả trong hai người này. Việc kết giao với họ không thể tạo vui thú có thể xoa dịu những bứt rứt như thế này. Xin đừng cho tôi gặp lại hai người này nữa!”
Tuy thế, nỗi khổ tâm, mà nhiều năm hạnh phúc không thể đền bù, chẳng bao lâu được khuây khoả khi cô thấy vẻ đẹp của chị cô đã khơi lại lòng trìu mến của người tình cũ. Khi anh mới bước vào, anh chỉ trò chuyện qua loa với Jane,nhưng mỗi lúc anh càng chú ý đến cô nhiều hơn. Anh thấy cô vẫn xinh xắn như năm rồi, vẫn dịu dàng, vẫn điềm tĩnh, tuy ít nói hơn trước. Jane cố ý tỏ lộ như thể không có thay đổi nào trong cô, tin rằng mình vẫn ăn nói hoạt bát như ngày xưa. Nhưng tâm trí cô luôn bị xáo trộn, đến nỗi có lúc cô không biết rằng mình đang im lặng.
Khi hai anh đứng dậy để ra về, bà Bennet nhớ lại phép xã giao bà đã trù tính, nên bà mời họ đến dùng bữa tối trong vài ngày tới. Bà thêm:
Anh Bingley, anh còn nợ chúng tôi một chuyến viếng thăm, vì khi anh đi thành phố mùa đông rồi, anh hứa sẽ đến dự bữa ăn gia đình với chúng tôi ngay khi anh trở về. Anh thấy đấy, tôi không quên, và xin anh tin rằng tôi sẽ rất thất vọng nếu anh không trở lại và làm theo lời hứa.
Bingley lộ vẻ hơi ngẩn ngơ với hồi tưởng này, và nói điều quan ngại gì đấy, vì phải bận công chuyện. Rồi họ ra về.
Bà Bennet đã rất muốn giữ họ lại và mời họ ăn tối ngay ngày hôm ấy, nhưng tuy bà luôn chuẩn bị bàn ăn tươm tất, bà nghĩ ít nhất phải có hai món chính để xứng với một người mà bà đã có những ý đồ khao khát, hoặc để thoả mãn tính háo ăn và kiêu hãnh của một người có thu nhập mười nghìn mỗi năm.
Chương 12
Ngay sau khi họ ra về, Elizabeth bưới ra khỏi gian phòng nhằm lấy lại tinh thần, hay nói cách khác, để suy tư về những sự việc đã khiến đầu óc cô u mê thêm. Thái độ của anh Darcy khiến cô ngạc nhiên và bực bội.
Cô nghĩ: “Nếu anh đến chỉ để giữ im lặng, trang nghiêm và lãnh đạm, thì đến để làm gì?”
Cô không thấy có lý giải nào làm cho cô vui.
”Anh vẫn dễ thương, vẫn có thể tỏ ra có khả năng thu phục cảm tình ông cậu và bà mợ khi anh ở trong thành phố, và tại sao lại tìm đến? Nếu anh không còn màng gì đến mình, tại sao lại im lặng? Chòng ghẹo và chòng ghẹo, cái anh chàng này! Mình không nên nghĩ đến anh ta nữa.”
Cô chỉ có thể duy trì chủ định trong một khoảnh khắc, vì cô chị đã đi đến với dáng vẻ tươi vui, cho thấy cô hài lòng hơn Elizabeth về hai người khách. Cô nói:
- Bây giờ, buổi tái ngộ đầu tiên đã kết thúc, chị cảm thấy hoàn toàn nhẹ nhõm. Chị biết rõ nghị lực của chị, và chị sẽ chẳng bao giờ bị bối rối khi anh ấy đến. Chị vui khi anh nhận lời ăn tối ngày thứ Ba. Lúc ấy mọi người sẽ thấy hai bên chỉ gặp nhau như hai người quen biết thông thưòng và vô tư.
Elizabeth cười nói:
- Vâng, đích thật là rất vô tư. Này Jane, chị hãy cảnh giác nhé!
- Lizzy yêu, em không nên nghĩ chị yếu đuối đến nỗi đang trong cơn hiểm nguy.
- Em nghĩ có nguy cơ lớn là chị sẽ làm cho anh ấy càng thêm yêu chị.
*
Trong khoảng thời gian cho đến Thứ Ba họ không gặp lại anh, và bà Bennet bận rộn với mọi toan tính hạnh phúc, được khơi lại nhờ tư cách vui vẻ và lễ độ của anh Bingley trong nửa giờ thăm viếng.
Vào ngày Thứ Ba, có khá đông người được mời đến Longbourn. Hai thanh niên, được háo hức chờ đợi, đến đúng giờ như những thể thao gia. Khi họ đi vào phòng ăn, Elizabeth nôn nóng quan sát liệu anh Bingley sẽ chọn chỗ ngồi nào của anh không,như trong những buổi họp mặt trước anh vẫn luôn ngồi bên cô chị. Bà mẹ cẩn trọng, với cùng ý nghĩ, kiên nhẫn mời anh ngồi kế cô. Khi vừa bước vào, anh có vẻ ngần ngại,nhưng Jane đang nhìn quanh quất và đang mỉm cười; thế là thuận lợi. Anh ngồi xuống kế bên cô.
Elizabeth cảm thấy đắc thắng, và nhìn về phía người bạn của anh. Anh chàng tỏ lộ dửng dưng trong thanh cao và đáng lẽ cô nghĩ anh đã nhìn nhận rằng Bingley cần có hạnh phúc, nếu cô không nhìn thấy đôi mắt anh cũng hướng về anh Darcy, với dáng vẻ nửa lo âu nửa bông đùa.
Trong bữa ăn, thái độ của Bingley cho thấy anh có tình ý với Jane, tuy có phần dè dặt hơn lúc trước; nhưng Elizabeth vẫn tin rằng nếu để cho anh được tự nhiên, hạnh phúc của hai người sẽ nhanh chóng trở thành vững chắc. Tuy cô không dám cả quyết về kết quả sau này, cô vẫn thấy vui khi quan sát thái độ của anh. Việc này giúp tinh thần cô phấn chấn, vì cô không có niềm vui nào khác. Anh Darcy ngồi cách xa cô, kế bên mẹ cô. Cô biết trong hoàn cảnh như thế, không ai được vui và không ai được lợi. Cô không nghe họ trao đổi với nhau những gì, nhưng cô thấy họ ít chuyện trò cùng nhau,khi họ nói, mỗi người đều có tư thái nghiêm chỉnh và lạnh lùng. Thái độ khiếm nhã của bà mẹ khiến cô càng đau đớn khi nhớ lại gia đình cô đã mang ơn anh như thế nào. Đôi lúc cô ước muốn làm bất cứ việc gì để có thể nói cho anh biết rằng không phải cả gia đình đều không biết hoặc không nghĩ đến lòng tốt của anh.
Cô hy vọng tối nay anh và cô sẽ có cơ hội được gần bên nhau, họ có thể chuyện trò cùng nhau hơn là chỉ chào hỏi theo phép xã giao khi anh mới đến. Sau bữa ăn, trong khi chờ đợi các thanh niên đến, thời gian cô lo lắng và bất an ngồi trong phòng khách kéo dài một cách mệt mỏi và chán ngán, đến nỗi khiến cô gần như trở thành bất lịch sự. Cô ngóng trông họ bước vào, là thời điểm quyết định liệu cô có được một buổi tối vui vẻ hay không.
Cô tự nhủ: “Nếu anh ấy không đến bên mình, thế thì mình sẽ bỏ mặc anh luôn”.
Các thanh niên đi đến, và cô nghĩ anh có dáng vẻ như thể anh đã đáp ứng mọi kỳ vọng của cô, nhưng, hỡi ôi! Các cô đã vây quanh cái bàn nơi cô Bennet đang pha trà và Elizabeth đứng kế bên rót cà phê ra các cốc, không còn một chỗ trống kế bên cô cho một chiếc ghế. Khi các anh tiến đến, một trong các cô gái nhích đến gần cô hơn, thầm thì với cô: “Các anh không thể đến ngăn cách bọn mình, tôi nhất quyết như thế. Chúng ta không muốn họ đến, đúng không?”
Darcy đã tách ra, đi đến một góc của gian phòng. Cô dõi mắt nhìn theo anh, ghen tức với mọi người anh đang bắt chuyện, hầu như không còn kiên nhẫn phục vụ cà phê cho bất cứ ai, rồi giận dữ với chính mình vì mình tỏ ra lố bịch!
”Một người đã từng khước từ! Làm thế nào mình có thể khờ khạo đến mức trông mong anh tỏ tình lần nữa? Liệu có người đàn ông nào không phản bác thái độ hèn kém là tỏ tình lần thứ hai với cùng một người phụ nữ? Theo tâm lý của họ, không có điều sỉ nhục nào gớm ghiếc đến thế!”
Tuy nhiên, cô phấn khởi một ít khi anh tự mang trả lại chiếc cốc của anh, và cô chộp lấy cơ hội này để hỏi anh:
- Em gái anh vẫn còn lưu lại Pembley chứ?
- Vâng, cô ấy sẽ lưu lại đấy cho đến Giáng Sinh.
- Và cô độc à? Các bạn cô đã về hết chưa?
- Bà Annesley đang ở với cô. Những người khác đã đi Scarborough trong ba tuần này.
Cô không thể nghĩ ra điều gì khác để nói, nhưng nếu anh muốn trò chuyện với cô, anh có thể làm khá hơn. Nhưng anh đứng bên cô một lúc trong im lặng, và khi cô gái kia lại thầm thì vào tai Elizabeth, anh bước đi chỗ khác.
Khi đã dọn dẹp bàn trà nước, họ bày những cỗ bài ra, các cô đều đứng dậy và Elizabeth lại hy vọng được kế cận anh, nhưng mọi mong ước của cô đều bị đảo lộn khi anh sa vào tính tham lam của bà mẹ muốn có thêm tay bài, một lúc sau anh phải ngồi với họ. Giờ cô đã mất hy vọng về một buổi tối vui vẻ. Hai người bị vướng bận vào hai bàn khác nhau, cô không còn trông mong gì, ngoại trừ việc đôi mắt anh thỉnh thoảng nhìn về phía cô ngồi, như là để khiến cả anh và cô không thể chủ tâm vào bàn bài họ đang chơi.
Bà Bennet đã có ý định mời hai anh ở lại dùng thêm bữa khuya, nhưng không may xe ngựa của họ được gọi đến trước các cỗ xe khác, và bà không có cơ hộ giữ hai anh lại.
Ngay sau khi tất cả khách khứa ra về, bà nói:
- Này các con, các con thấy buổi tối hôm nay như thế nào? Mẹ nghĩ mọi việc đều rất tốt đẹp. Bàn ăn được trình bày đúng như ý mẹ muốn. Thịt rừng được nướng đúng mức, mọi người đều nói họ chưa từng thấy phần thịt đùi nài béo đến thế. Món súp ngon gấp năm mười lần thứ súp chúng ta ăn ở nhà Lucas tuần rồi, ngay cả anh Darcy cũng công nhận món gà gô rất ngon, và mẹ nghĩ anh có ít nhất hai hoặc ba đầu bếp người Pháp. Và, Jane yêu à, mẹ chưa từng thấy con xinh đẹp như hôm nay. Bà Long cũng nói thế, vì mẹ có hỏi bà trông con như thế nào. Và các con nghĩ bà đã nói gì? ”À! Bà Bennet, cuối cùng ta sẽ thấy cô cư ngụ ở Netherfield.” Bà nói như thế đấy. Mẹ nghĩ bà Long thật là người tốt - và các cháu gái của bà cư xử khá tốt, và không xinh đẹp tí nào. Mẹ mến thích họ lắm.
Bà Bennet hoàn toàn phấn khởi. Bà đã thấy phong thái của Bingley đối với Jane, đủ để cho bà tin rằng cuối cùng cô sẽ chinh phục được tình cảm của anh. Trong tinh thần phấn chấn, các kỳ vọng của bà vượt xa mọi lý lẽ, đến nỗi bà khá thất vọng khi không thấy anh trở lại vào ngày kế để ngỏ lời cầu hôn.
Cô Bennet nói với Elizabeth:
- Thật là một ngày dễ chịu. Mẹ đã chọn khách mời đúng cách, mỗi người đều hoà hợp với người khác. Chị hy vọng sẽ thường được gặp họ.
Elizabeth mỉm cười.
- Lizzy, đừng làm thế. Em không nên nghi ngờ chị, khiến chị khổ sở. Chị muốn em tin rằng bây giờ chị đã biết lấy làm vui với việc trò chuyện cùng một người dễ chịu và biết điều mà không có kỳ vọng xa hơn. Chị hoàn toàn hài lòng với thái độ của anh ấy hiện giờ, khi thấy anh không bao giờ có chủ định muốn mua chuộc tình cảm của chị. Chỉ có điều so với bất kỳ người nào khác, anh trở nên mềm mỏng hơn trong lời ăn tiếng nói và có thái độ tích cực hơn nhằm muốn làm vui lòng người khác.
Cô em trả lời:
- Chị thật là ác độc, chị không muốn em cười, và cứ muốn chọc tức em như thế.
- Trong vài trường hợp, thật là khó để được mọi người tin điều mình nói.
- Và trong những trường hợp khác thì không thể tin được!
- Nhưng tại sao em lại muốn thuyết phục chị phải cảm nhận hơn là điều chị đã nói ra?
- Đây là câu hỏi em không biết phải trả lời ra sao. Chúng ta đều muốn khuyên bảo,mặc dù chúng ta chỉ có thể khuyên điều không đáng biết đến. Chị thứ lỗi cho em, và nếu chị cứ nhất định muốn tỏ ra lãnh đạm, chị đừng xem em là người tâm phúc của chị nữa.
Chương 13
Vài ngày sau, anh Bingley lại đến, và đến một mình. Anh bạn của anh bận đi London và sẽ trở về trong mười ngày. Anh ngồi chuyện trò với họ trên một giờ đồng hồ, trong tinh thần vui vẻ. Bà Bennet mời anh dùng bữa tối với gia đình,nhưng với vẻ mặt quan ngại anh thú thật anh bị bận ở nơi khác.
Bà nói:
- Khi anh đến lần sau, tôi hy vọng chúng tôi sẽ được may mắn hơn.
Anh cho biết sẽ rất vui lòng nhận lời bất cứ lúc nào khác, và nếu bà cho phép, anh sẽ bắt lấy cơ hội sớm nhất để đến hầu chuyện với họ.
- Anh có thể đến ngày mai được không?
Được, anh không bận gì cả vào ngày mai, và sốt sắng nhận lời mời của bà.
Anh đến, và đến sớm, đến nỗi các cô chưa kịp ăn vận đàng hoàng. Bà Bennet chạy vào phòng cô con gái, khi bà vẫn còn đang mặc áo khoác ngoài, đầu tóc chỉ bới chải được một nửa.
- Này Jane, nhanh lên để đi xuống dưới nhà cho kịp. Anh ấy đã đến, anh Bingley đến rồi. Anh ấy đến thật rồi. Nhanh lên, nhanh lên. Này, Sarah, đến đây ngay để giúp cô Bennet mặc áo. Không cần lo cho đầu tóc của Lizzy.
Jane nói:
- Chúng con sẽ xuống ngay, nhưng con biết chắc Kitty đã sẵn sàng, vì nó đã đi lên lầu cả nửa giờ rồi.
- Hứ, mặc Kitty! Nó có liên quan gì đến cơ chứ! Nhanh lên, nhanh lên! Khăn quàng vai của con đâu?
Nhưng bà mẹ đã đi xuống, Jane không muốn đi xuống mà không có một trong các em gái xuống cùng.
Cũng bầu không khí bồn chồn được hiện rõ trong buổi tối. Sau khi dùng trà, ông Bennet trở vào phòng đọc sách như thường lệ, và Mary đi lên lầu để dượt nhạc. Còn lại ba trong số năm chướng ngại vật. Bà Bennet ngồi nhìn và nháy mắt ra hiệu cho Elizabeth và Catherine một hồi lâu mà không có đáp ứng gì. Elizabeth không muốn nhìn bà, và khi cuối cùng Kitty nhận ra, cô ngây thơ hỏi:
- Maman, có việc gì thế? Mẹ cứ nháy mắt với con để làm gì? Con phải làm gì?
- Không có gì con ạ,không có gì. Mẹ không nháy mắt với con.
Rồi bà ngồi yên một chốc, nhưng không muốn cơ hội thế này bị bỏ phí, thình lình bà đứng dậy và nói với Kitty:
- Đến đây, con yêu, mẹ có chuyện muốn nói với con.
Rồi bà dắt Kitty đi ra khỏi phòng. Jane lập tức nhìn Elizabeth, cho thấy cô vô cùng bối rối, và cô mong muốn em gái không bỏ đi. Một chốc sau, bà mở hé cánh cửa và gọi vào:
- Lizzy, con ạ, mẹ có chuyện muốn nói với con.
Elizabeth đành phải đi ra.
Bà mẹ nói, ngay khi cô ra đến hành lang:
- Con biết chứ, ta cần để hai người được riêng tư với nhau. Kitty và mẹ sẽ ngồi trong phòng trang điểm trên lầu.
Elizabeth không muốn lý luận với mẹ, nhưng vẫn đứng yên lặng trong hành lang cho đến lúc bà và Kitty đi khỏi, rồi trở lại phòng khách.
Ý đồ của bà Bennet trong ngày này không thành công. Bingley tỏ ra lôi cuốn trong mọi việc ngoại trừ việc tỏ tình với cô con gái của bà. Thái độ ung dung và vui vẻ của anh khiến buổi họp mặt trở nên rất dễ chịu. Anh tỏ ra chịu đựng tốt cung cách nhiễu sự và thiếu tế nhị của bà mẹ, kiên nhẫn nghe mọi lời nhận xét ngớ ngẩn của bà với vẻ mặt điềm nhiên, khiến cô con gái cảm kích.
Anh không cần được mời ở lại để dùng bữa khuya, trước khi anh ra về, anh và bà Bennet đồng ý với nhau về việc anh sẽ trở lại buổi sáng hôm sau để đi săn với ông chồng bà.
Sau ngày này, Jane không còn nói đến sự lãnh đạm của cô nữa. Các chị em không nói với nhau lời nào về Bingley, nhưng Elizabeth vui mà nghĩ rằng mọi việc hẳn sẽ kết thúc tốt đẹp, trừ việc anh Darcy sẽ trở lại trong thời gian như đã được thông báo. Tuy nhiên cô nghiêm chỉnh tin rằng mọi việc này hẳn đã xảy ra với sự đồng lòng của anh kia.
Bingley đến đúng hẹn, như hai bên đã hứa, anh và ông Bennet cùng đi với nhau cả buổi sáng. Anh tỏ ra dễ chịu hơn là ông nghĩ. Anh không có vẻ gì táo tợn hoặc ngông cuồng để khiến ông bị chọc tức phải chế nhạo anh, hoặc khiến ông khinh ghét phải giữ im lặng. Anh nói năng hoạt bát hơn và chững chạc hơn là ông từng thấy lúc trước. Bingley trở về với ông để dùng bữa tối, sau đấy bà Bennet lại nghĩ ra mọi cách để kéo mọi người tránh xa khỏi anh và Jane. Ngay sau khi dùng trà xong, Elizabeth đi vào phòng ăn sáng vì cần viết một lá thư, và cũng do những người khác đã ngồi xuống quanh cỗ bài nên cô không muốn chống lại ý đồ của mẹ.
Nhưng sau khi viết xong lá thư, cô đi trở lại phòng khách và, ngạc nhiên tột cùng, cô thấy có lý do mà e ngại bà mẹ đã quá mưu trí. Khi cô mở cánh cửa, cô thấy chị cô và anh Bingley đang đứng bên nhau kế lò sưởi, như thể đang trao đổi với nhau một cách tha thiết, nếu điều này chưa đủ, nét mặt của hai người khi họ vội quay đi và cùng bước rời xa nhau để ngồi xuống, đã đủ để nói lên tất cả. Cả hai đề lộ vẻ lúng túng, nhưng cô xem ra còn ngượng nghịu hơn. Không ai nói lên lời gi, và Elizabeth đã dợm bước đi khi Bingley thình lình đứng lên, thầm thì vào tai cô chị ít tiếng, rồi chạy ra ngoài.
Jane không thể dè dặt được với Elizabeth, khi mà cô thấy vui sướng muốn được tỏ lộ. Cô lập tức ôm chầm lấy em gái và, trong niềm xúc cảm sinh động nhất, thú nhận cô là sinh vật hạnh phúc nhất trần đời. Cô thêm:
- Thật là quá mức! Chị không xứng đáng được như thế. Ôi chao! tại sao những người khác không có được hạnh phúc như thế?
Elizabeth chúc mừng cô với tất cả chân tình, nồng ấm và vui mừng mà không ngôn từ nào có thể nói hết. Mọi lời lẽ trìu mến là nguồn hạnh phúc mới đối với Jane. Nhưng lúc này cô không muốn kề cận em gái lâu, hoặc nói thêm điều gì cần nói. Cô thốt lên:
- Chị muốn đến với mẹ ngay. Chi không muốn xem nhẹ nỗi lo lắng thương cảm của mẹ, hoặc để cho mẹ nhận được tin qua người khác. Anh ấy đã đi gặp bố. Ôi chao! Lizzy, em nghĩ xem tin chị báo sẽ làm cả gia đình vui mừng như thế nào! Làm sao chị có thể chịu đựng nổi hạnh phúc lớn lao này!
Rồi cô chạy vội đi tìm bà mẹ. Bà đã có chủ ý giải tán cỗ bài, và đang ngồi trên lầu cùng với Kitty.
Ngồi lại một mình, giờ Elizabeth mỉm cười với cách chuyện tình của hai người đã đi đến hồi an định một cách nhanh chóng và dễ dàng - chuyện tình đã khiến họ căng thẳng và lo âu trong nhiều tháng.
Cô nghĩ: “Và đây là kết cục của mọi thận trọng lo lắng nơi bạn của anh! của mọi giả trá và thủ đoạn nơi em gái của anh! Kết cục vui vẻ nhất, khôn ngoan nhất, đúng lý nhất!
Trong chốc lát, anh Bingley trở lại. Cuộc trao đổi giữa ông bố cô và anh chỉ ngắn ngủi và đi thẳng vào mục đích. Anh vội hỏi khi mở cửa phòng:
- Chị cô đâu rồi?
- Chị ấy lên lầu gặp mẹ. Chị sẽ xuống ngay bây giờ, tôi biết chắc như thế.
Rồi anh đóng cánh cửa lại và tiến đến cô, đón nhận những lời chúc mừng và thương mến của cô em. Elizabeth bầy tỏ một cách thật tình và nồng nhiệt về viễn ảnh giữa hai người. Họ bắt tay nhau trong thân ái tột bậc, rồi trong khi chờ đợi cô chị trở xuống, cô phải nghe mọi điều anh muốn nói, về hạnh phúc của anh. Dù anh đang yêu, Elizabeth thật lòng tin rằng mọi kỳ vọng của anh về hạnh phúc là có cơ sở dựa trên lý trí, vì giữa hai người có đồng cảm tuyệt vời, tư cách vô cùng tốt đẹp của Jane, cộng thêm những tương đồng về cảm nghĩ và khiếu thưởng thức giữa hai nguời.
Đây là một buổi tối mà mỗi người vui mừng theo cách khác nhau. Nét mãn nguyện của cô Bennet rọi lên một tia sinh động ngọt ngào trên gương mặt cô, làm cho cô trở nên xinh xắn hơn bao giờ hết. Kitty màu mè tươi cười, hy vọng chẳng bao lâu sẽ đến phiên cô. Bà Bennet không thể trả lời chấp thuận ý cô, hoặc không thể tỏ ý tán thành với lời lẽ ngọt ngào nhằm thoả mãn tâm tư của cô con gái nhỏ, dù trong cả nửa giờ bà trò chuyện chỉ với mình anh Bingley về niềm hạnh phúc. Khi ông Bennet đi xuống để cùng họ dự bữa khuya, lời ông nói và thái độ của ông cho thấy ông vui mừng thật sự.
Tuy nhiên, ông không hề nói một lời nào về niềm vui này cho đến khi Bingley từ giã,nhưng ngay sau khi anh vừa ra về, ông quay qua cô con gái và nói:
- Jane, bố chúc mừng cho con. Con sẽ trở nên một phụ nữ rất hạnh phúc.
Jane đi ngay đến ông, hôn ông, cảm ơn về tình thương của ông. Ông đáp:
- Con là đứa con gái ngoan, và bố rất mừng nghĩ con sẽ được hạnh phúc trong cuộc sống lứa đôi. Bố không hề hồ nghi việc hai con sẽ hợp ý nhau. Tính khí của hai con không hề xung khắc nhau. Mỗi đứa đều muốn chiều chuộng đứa kia hết mực nên sẽ không có việc gì không giải quyết được; mỗi đứa đều dễ dãi nên mọi gia nhân sẽ lừa dối cả hai đứa; và mỗi đứa đều hào phóng nên hai đứa sẽ luôn chi tiêu vượt mức thu nhập.
- Con hy vọng không phải thế. Hoang phí hoặc khinh suất trong những vấn đề tiền bạc là không thể tha thứ được trong con người của con.
Bà vợ thốt lên:
- Chỉ tiêu vượt thu nhập! Ông ạ, ông nói gì thế? Sao cơ, anh ấy có bốn hoặc năm nghìn mỗi năm, có thể hơn nữa.
Rồi bà nói với cô con gái:
Này con yêu, Jane yêu, mẹ vui mừng quá! Mẹ chắc chắn không thế chợp mắt được đêm nay. Mẹ đã biết sẽ là như thế. Mẹ tin chắc con không thể xinh đẹp như thế mà không được gì cả. Mẹ còn nhớ, ngay khi mẹ vừa gặp anh ấy, khi anh mới đến Hertfordshire năm rồi, mẹ nghĩ rất có thể hai đứa sẽ ghép đôi với nhau. Ôi! Anh là người thanh niên đẹp trai nhất mà mẹ từng gặp!
Wickham, Lydia đều bị rơi vào quên lãng. Jane đã vượt qua được mọi so sánh với đứa con gái bà yêu quý nhất. Vào lúc này, bà không còn màng gì đến ai khác. Các cô em bắt đầu chú ý đến cô qua những đối tượng của quyền lợi mà cô có thể ban bố trong tương lai.
Mary xin được sử dụng phòng đọc sách ở Netherfield, và Kitty bắt đầu khẩn khoảng có vài buổi dạ vũ ở đấy mỗi mùa đông.
Từ lúc ấy, dĩ nhiên Bingley là khách đến viếng Longbourn hàng ngày. Anh thường đến trước bữa ăn sáng và luôn ở lại đến bữa ăn khuya, trừ khi có người láng giềng thô lỗ nào đấy, bị ghét bỏ thậm tệ, mời anh đến dùng bữa tối mà anh đành phải nhận lời.
Elizabeth giờ có ít thời gian chuyện trò với chị cô, vì khi có anh, Jane không còn chú ý đến ai khác, nhưng Elizabeth thấy rất có ích cho cả hai, trong những giờ hai người không gần bên nhau. Khi không có sự hiện diện của Jane, anh luôn chú ý đến Elizabeth vì anh thích nói chuyện với cô; và khi Bingley đi khỏi, Jane luôn tìm khuây khoả theo cùng cách thức.
Một buổi chiều, cô nói:
- Anh ấy làm chị cảm thấy rất vui khi nói với chị rằng anh hoàn toàn không biết chị ở trong thành phố mùa xuân rồi! Chị đã không tin có chuyện như thế.
- Em nghĩ đúng như thế. Nhưng anh ấy giải thích về việc này như thế nào?
- Đây hẳn phải là do cô em. Chắc chắn chị em của anh không thích thấy anh quan hệ với chị. Chị không lạ gì việc này vì đáng lẽ có thể có lựa chọn thuận lợi hơn, xét theo nhiều mặt. Nhưng chị tin rằng một khi họ thấy người thân của họ được hạnh phúc với chị, họ sẽ biết toại nguyện,và tất cả sẽ có mối giao hảo tốt đẹp trở lại, dù không bao giờ có thể trở lại y như lúc đầu.
- Đây là diễn từ độ lượng nhất mà em chưa từng nghe chị thốt ra. Gái ngoan đấy! Thật ra nó làm em lo lắng phải nhìn chị bị tình thương giả vờ của cô Bingley lừa bịp.
- Lizzy, em có tin không, khi anh đi thành phố tháng Mười Một rồi, anh đã thật lòng yêu chị, và chỉ vì anh nghĩ chị dửng dưng với anh nên anh đã không muốn trở lại, chứ không phải vì lý do nào khác!
- Chắc chắn anh đã nhầm lẫn một chút, nhưng đây chỉ là do anh khiêm tốn.
Một cách rất tự nhiên, việc này đã khiến Jane cất lời ca ngợi về tính nhút nhát của anh, về việc anh không cố tình phô trương những giá trị tốt của anh.
Elizabeth được vui thấy anh đã không tiết lộ gì về sự can thiệp của bạn anh, vì mặc dù Jane có trái tim phóng khoáng và độ lượng nhất thế giới, nếu cô hiểu ra cô sẽ có định kiến về Darcy.
Jane thốt lên:
- Chắc chắn chị là sinh vật may mắn nhất! Ôi Lizzy, tại sao trong cả gia đình chị được đối xử đặc biệt thế này, đặc biệt hơn tất cả! Nếu chị có thể thấy em được hạnh phúc như thế! Nếu có một thanh niên khác như thế cho em!
- Nếu chị cho em bốn mươi thanh niên như thế, em vẫn không bao giờ cảm thấy hạnh phúc như chị. Nếu em không có tư cách như chị, đức tính như chị, thì em vẫn không có hạnh phúc như hạnh phúc của chị. Không, không, để em tự lo, và có lẽ nếu em thật may mắn, chẳng chóng thì chầy em có thể gặp một anh Collins khác.
Chuyện tình yêu trong gia đình Longbourn không thể giữ bí mật được lâu. Bà Bennet có đặc ân thầm thì với bà Philips, và không đợc được cho phép, bà này đã thầm thì với tất cả những láng giềng của bà tại Meryton.
Ai nấy nhanh chóng cho rằng nhà Bennet là một gia đình may mắn nhất thế giới, tuy chỉ vài tuần trước đây, khi Lydia mới trốn nhà bỏ đi, họ bị cho như là vô phúc.
Chương 14
Vào một buổi sáng, khoảng một tuần sau khi Bingley tỏ tình với Jane, khi anh và các phụ nữ trong gia đình đang chuyện trò, họ ngh tiếng xe ngựa và thấy một cỗ xe bốn ngựa chạy vào khuôn viên. Giờ này là quá sớm để có khách đến viếng, và hơn nữa, không ai trong số các nhà láng giềng dùng kiểu xe như thế. Cỗ xe được ngựa trạm (*) kéo, cả thân xe lẫn trang phục của anh đánh xe đều trông khác lạ. Tuy nhiên, biết chắc có ai đấy đến viếng, Bingley lập tức ra hiệu cho cô Bennet nên tránh xâm phạm vào việc riêng tư của gia đình, và hai người đi ra ngòai vườn. Ba người còn lại tiếp tục suy đoán nhưng không thể tìm ra giải đáp, cho đến khi cánh cửa mở, và vị khách bước vào. Đấy là Phu nhân Catherine de Bourgh.
Dĩ nhiên họ nghĩ sẽ có sự ngạc nhiên, nhưng họ ngạc nghiên vượt quá sức tưởng tượng, riêng Elizabeth ngạc nhiên hơn cả bà Bennet và Kitty, tuy hai người này chưa được quen biết bà khách.
Phu nhân Catherine bước vào với vẻ khiếm nhã hơn lệ thường, chỉ khẽ gật đầu đáp lại lời chào hỏi của Elizabeth, rồi ngồi xuống mà không nói lời nào. Khi bà bước vào, Elizabeth đã nói tên bà cho mẹ cô rõ, tuy không ai yêu cầu được giới thiệu.
Bà Bennet vô cùng ngạc nhiên tuy có phần tự mãn được một người trọng vọng như thế đến viếng thăm, đón tiếp bà khách với lễ độ hết mức. Sau khi ngồi một chốc trong im lặng, bà khách khô khan nói với Elizabeth:
- Tôi hy vọng cô vẫn bình thường, cô Bennet. Tôi đoán bà này là mẹ của cô.
Elizabeth đáp phải.
- Và tôi nghĩ đây là một trong các em gái của cô.
Bà Bennet đáp, vui mừng vì được trò chuyện với một phu nhân có tên Catherine:
- Vâng, thưa Phu nhân. Nó là đứa kế út. Đứa con gái út của tôi đã kết hôn, và đứa chị cả đang đi dạo đâu đấy trong vườn với một thanh niên, người mà tôi tin sẽ là thành viên trong gia đình.
Phu nhân Catherine nói, sau một khoảnh khắc im lặng.
- Bà có một khu vườn rất nhỏ ở nơi đây.
- Thưa Phu nhân, tôi dám chắc không có gì sánh được với Rosings, nhưng tôi tin nó còn rộng hơn khu vườn của Ngài William Lucas.
- Đây hẳn phải là gian phòng bất tiện nhất vào buổi tối, trong mùa hè; các cửa sổ đều quay ra hướng chính đông.
Bà Bennet cho biết gia đình không bao giờ ngồi ở đây sau bữa ăn tối, và thêm:
- Xin cho tôi hỏi Phu nhân, ông và bà Collins có khoẻ không ạ?
- Rất khoẻ. Tôi có gặp hai người buổi tối ngày hôm kia.
Giờ đây, Elizabeth nghĩ bà sẽ trao thư của Charlotte nhờ chuyển cho cô, vì dường như đây là lý do duy nhất cho việc bà đến đây. Nhưng không có lá thư nào, và cô rất đỗi hoang mang.
Với lời lẽ lịch sự hết mực, bà Bennet khẩn khoản mời Phu nhân dùng ít thức giải khát, nhưng Phu nhân Catherine nhất quyết, và không mấy lễ độ, từ chối mọi thức ăn uống, rồi bà đứng dậy, nói với Elizabeth:
- Cô Bennet, dường như có một khoảng cây cỏ trông đẹp đẽ ở một bên của khu vườn. Tôi rất vui được đi hưởng ngoạn, nếu cô vui lòng hướng dẫn tôi.
Bà mẹ thốt lên:
- Đi đi, con ạ, cho Phu nhân thấy cảnh vật khác lạ. Mẹ nghĩ Phu nhân sẽ thích nơi chốn hiu quạnh ở đây.
Elizabeth vâng lời, chạy vào phòng cô lấy dù, rồi đưa bà khách quan trọng xuống dưới lầu. Khi họ đi dọc hành lang, Phu nhân Catherine mở tất cả các cánh cửa thông vào phòng ăn và phòng tiếp khách, nhìn quanh quất, ngỏ lời khen các gian phòng lịch sự, rồi tiếp tục bước đi.
Cỗ xe của bà vẫn đứng trước cánh cửa, và Elizabeth thấy cô hầu gái đang ngồi trong xe. Họ đi trên con đường trải sỏi để đến khu vườn cây; Elizabeth quyết định không cần cố gắng bắt chuyện với người đàn bà giờ đã trở nên xấc xược và khó chịu hơn bình thường. Cô tự nghĩ khi nhìn nét mặt bà: "Làm thế nào mình có thể nghĩ bà giống như người cháu tria của bà?"
Ngay khi họ vào khu vườn cây, Phu nhân Catherine bắt đầu:
- Cô Bennet, cô có thể dễ dàng hiểu lý do của chuyến đi này của tôi. Tâm tư của cô, lương tri của cô hẳn cho cô biết tại sao tôi đến đây.
Elizabeth lộ vẻ ngạc nhiên trong điềm tĩnh.
- Phu nhân, thật ra bà đã nhầm. Tôi không biết gì về lý do được đón tiếp bà nơi đây.
Phu nhân đáp, với giọng điệu tức giận:
- Cô Bennet, cô nên biết tôi không phải là người để cô đùa cợt. Nhưng tuy cô muốn giả dối, cô sẽ thấy tôi không như thế. Cá tính của tôi đã luôn được biểu lộ qua sự chân thật và thẳng thắn, và với mục đích như lúc này, chắc chắn cá tính tôi sẽ không thay đổi. Hai ngày trước tôi đã nhận được tin rất đáng phiền lòng. Tôi được nghe rằng, không những chỉ có chị cô sắp kết hôn với nhiều lợi lộc, nhưng còn có cô, cô Elizabeth Bennet, cũng rất có thể chẳng bao lâu sẽ lấy cháu trai tôi, anh Darcy. Mặc dù tôi biết đấy chỉ là một tin sai lạc đầy tai tiếng, mặc dù tôi không muốn làm tổn thương cháu tôi khi nghĩ đấy có thể là sự thật, tôi lập tức lên đường tới đây để có thể cho cô biết tôi nghĩ thế nào về việc này.
Elizabeth nói, đỏ bừng vì ngạc nhiên và khinh thường:
- Nếu Phu nhân tin rằng đấy không phải là sự thật, tôi tự hỏi tại sao bà lại cất công đi đến nơi chốn xa xôi như thế này. Phu nhân muốn dạy bảo điều gì?
- Tôi muốn cô phủ nhận tin tức như thế, ngay lúc này.
Elizabeth nói, lạnh lùng:
- Việc bà đi đến Longbourn để gặp tôi và gia đình tôi xem ra là việc xác định tin ấy rồi, nếu quả thật có một tin như thế.
- Nếu thế thì cô giả vờ không biết tin này phải không? Không phải chính cô đã khổ công loan truyền tin này ra hay sao? Cô có biết tin này đã lan truyền sâu rộng rồi không?
- Tôi chưa bao giờ được nghe như thế.
- Và cô muốn nói tin này không có cơ sở gì cả, đúng không?
- Tôi không muốn giả vờ có cùng sự thẳng thắn như Phu nhân. Bà có thể đặt câu hỏi mà tôi có quyền không trả lời.
- Việc này không thể chấp nhận được. Cô Bennet, tôi muốn có câu trả lời thỏa đáng. Có phải nó, cháu trai tôi, đã ngỏ lời muốn kết hôn với cô không?
- Phu nhân đã nói việc này không thể nào xảy ra được.
- Đúng là như thế, phải là như thế, khi mà cháu tôi còn biết sử dụng lý lẽ. Nhưng nghệ thuật và sức cám dỗ của cô có thể, trong một phút mê đắm, khiến nó quên mất rằng nó còn hàm ơn bản thân nó và hàm ơn mọi người trong gia tộc nó. Cô có thể đã quyến rũ nó vào mê đắm ấy.
- Nếu tôi như thế, tôi sẽ là người cuối cùng thú thật với bà.
- Cô Bennet, cô có biết tôi là ai không? Tôi không quen nghe thứ ngôn ngữ như thế này. Tôi gần như là người thân thiết nhất của cháu tôi trên thế gian này, tôi có quyền được biết về mọi quan hệ thân thiết nhất của nó.
- Nhưng bà không có quyền được biết về các quan hệ của tôi, và thái độ như thế này chẳng bao giờ khiến tôi phải bộc bạch.
- Tôi cân cho cô hiểu thật rõ về tôi. Cuộc hôn nhân này, mà cô đã táo tợn kỳ vọng, sẽ chẳng bao giờ xảy ra. Không, không bao giờ. Anh Darcy đã hứa hôn với con gái của tôi. Bây giờ, cô muốn nói gì?
- Chỉ thế này! Nếu đúng thế, bà chẳng có lý do gì mà tin rằng anh ấy sẽ tỏ tình với tôi.
Phu nhân Catherine do dự một chốc, rồi trả lời:
- Việc hai người hứa hôn với nhau là một chuyện khác thường. Từ lúc còn nhỏ, chúng nó đã được hứa hôn với nhau. Đây là ước muốn tha thiết của mẹ anh ta, cũng như của mẹ cô ấy. Trong khi hai đứa còn nằm trong nôi, chúng tôi đã trù định việc hôn nhân, và bây giờ, vào lúc ước nguyện của hai chị em sắp hành hiện thực, hôn lễ của họ lại bị ngang trở bởi một phụ nữ trẻ thuộc giai cấp thấp hơn, thuộc hàng không quan trọng gì trên thế gian, hoàn toàn không có quan hệ gì với gia tộc! Cô không màng gì đến những ước nguyện của những người thân của cháu tôi hay sao? Với việc hôn nhân ngầm định của cô De Bourgh hay sao? Cô đã mất mọi ý tưởng về phép tắc và tế nhị rồi hay sao? Cô đã không nghe tôi nói rằng, từ thời xa xưa, cháu tôi đã là người của cô ấy rồi, hay sao?
- Có, lúc trước tôi đã nghe như thế. Nhưng điều ấy có nghĩa gì đối với tôi? Nếu không có ai khác phản đối việc tôi kết hôn với cháu trai của bà, chắc chắn tôi sẽ không thối lui khi biết rằng mẹ và dì anh ấy muốn anh ấy cưới cô De Bourgh. Cả hai người đã làm những việc có thể làm được để trù định cuộc hôn nhân. Việc hôn nhân có thành công hay không lại tùy thuộc vào những người khác. Nếu anh Darcy không muốn vì danh dự hoặc tình cảm mà kết hôn với cô em họ của anh, tại sao anh không thể có lựa chọn khác? Và nếu lựa chọn ấy là tôi, tại sao tôi không thể chấp nhận anh?
- Bởi vì danh dự, nghi thức, sự cẩn trọng - không, đây là quyền lợi - cấm đoán việc ấy. Vâng, cô Bennet, đây là quyền lợi, vì cô không nên kỳ vọng gia tộc và những người thân của cháu tôi sẽ công nhận cô, nếu cô cố tình hành động đi ngược lại ý muốn của mọi người. Tất cả những người có quan hệ với nó sẽ lên án, xem thường và khinh khi cô. Việc kết hôn sẽ là điều nhục nhã, không ai trong gia tộc tôi sẽ muốn nhắc đến tên cô.
Elizabeth đáp:
- Đây là những điều vô phúc nặng nề. Nhưng người vợ của anh Darcy hẳn sẽ được những nguồn hạnh phúc tuyệt vời nhất thiết nối kết với hoàn cảnh của cô ấy, cho nên cô ấy sẽ không có lý do gì than vãn.
- Cái đứa con gái ngoan cố, cứng đầu! Tôi lấy làm xấu hổ cho cô! Đây là cách cô trả ơn về những chăm sóc của tôi đối với cô mùa xuân vừa qua, phải không? Cô không cảm thấy còn nợ tôi một chuyện gì đấy hay sao? Ta hãy ngồi xuống. Cô Bennet, cô nên hiểu tôi đến đây với quyết tâm muốn thực hiện mục đích của tôi, không gì có thể lay chuyển được tôi. Tôi không quen chịu phục tùng ý muốn bốc đồng của ai cả. Tôi không có thói quen chịu đựng thất vọng.
- Điều này sẽ khiến tình cảnh hiện giờ của Phu nhân thêm đáng thương, nhưng nó không ảnh hưởng gì đến tôi.
- Tôi không muốn bị ngắt lời. Hãy im mà nghe tôi nói. Con gái tôi và cháu trai tôi được nuôi nấng để sống với nhau. Hai đứa đều có quan hệ bên họ ngoại, từ cùng một dòng dõi quý tộc, và bên họ nội là từ những gia đình đáng kính, có danh giá, tuy không được phong tước. Sự sản của hai bên đều phong phú. Họ đã được kết đôi với nhau qua tiếng nói của mọi thành viên trong gia đình, có cái gì ngăn cản họ được? Những kỳ vọng kiêu căng của một đứa con gái trẻ không thuộc thế gia vọng tộc, không có mối quan hệ tốt, không có sự sản. Và phải chịu đựng việc này! Nhưng không được, không thể được. Nếu cô có nhạy cảm về giá trị của cô, cô sẽ không muốn rời xa khỏi chỗ đứng trong xã hội qua đấy cô đã lớn lên.
- Nếu tôi có kết hôn với cháu trai của bà, tôi nghĩ tôi sẽ không phải rời khỏi chỗ đứng của tôi. Anh ấy là một người quý phái, tôi là con gái của một ông bố quý phái. Cho đến lúc này, chúng tôi ngang bằng nhau.
- Đúng. Cô là con gái một người cha quý phái. Nhưng mẹ cô là ai? Các ông cậu và bà dì của cô là ai? Đừng tưởng tôi không biết gì về hoàn cảnh của mấy người.
- Dù cho các mối quan hệ của tôi có là gì đi chăng nữa, nếu cháu trai của bà không quan tâm đến thì cũng không có chuyện gì liên quan đến bà.
- Hãy nói cho tôi biết dứt khóat, cô có quan hệ tình cảm với nó không?
Mặc dù Elizabeth có thể không trả lời câu hỏi này chỉ với mục đính gia ơn cho Phu nhân Catherine; sau một lúc suy nghĩ, cô đành phải nói:
- Tôi không có.
Phu nhân Catherine có vẻ hài lòng.
- Và cô có thể hứa với tôi sẽ chẳng bao giờ có mối quan hệ như thế, được không?
- Tôi không hứa gì về việc này.
- Cô Bennet, tôi bị sốc và ngạc nhiên. Tôi đã mong gặp một người con gái biết điều hơn. Nhưng cô đừng ảo vọng tôi sẽ nhượng bộ. Tôi sẽ không ra về nếu cô không bảo đảm với tôi việc tôi yêu cầu.
- Và chắc chắn tôi không bao giờ đảm bảo gì về việc này. Tôi không dễ bị đe dọa chấp nhận bất cứ việc gì hoàn toàn vô lý như thế. Phu nhân muốn anh Darcy cưới con gái bà, nhưng khi tôi hứa việc mà bà muốn, liệu cuộc hôn nhân của họ dễ thành công hơn hay sao? Giả dụ anh ấy yêu tôi, liệu lời từ khước của tôi khiến anh ban bố tình yêu cho cô em họ của anh hay sao? Phu nhân Catherine, cho phép tôi được nói rằng, những lý lẽ mà bà đưa ra nhằm minh chứng cho đòi hỏi khác thường này đều là phù phiếm theo cùng mức độ như cung cách đòi hỏi kém suy xét. Bà đã nhầm về cá tính của tôi, nếu bà nghĩ tôi có thể tuân theo những cách thuyết phục như thế này. Cháu trai của bà sẽ nghĩ về bà như thế nào khi bà can dự vào chuyện tình cảm của anh ấy, thì tôi không thể nói ra, nhưng chắc chắn bà kông có quyền xen vào chuyện tình cảm của tôi. Vì thế, tôi xin bà đừng quấy rầy tôi thêm nữa về việc này.
- Cô đừng vội. Tôi chưa nói hết. Với mọi lý lẽ chống đối tôi đã nói, tôi còn một việc khác. Tôi đã biết hết chi tiết về mọi chuyện tai tiếng khi đứa em út của cô bỏ nhà trốn đi theo trai. Tôi đã biết tất cả, tôi biết việc anh ta cưới con nhỏ chỉ là một biện pháp vá víu, với những tốn kém của cha cô và cậu cô. Và có thể nào một đứa con gái như thế lại là em vợ của cháu trai tôi không? Có thể nào chồng của cô ta, một đứa con trai của gia nhân làm việc cho ông cụ anh ấy, lại là người em cột chèo của cháu tôi không? Trời đất! cô nghĩ sao về việc này! Liệu sự sản Pemberley sẽ bị ô uế như thế à?
Cô đáp, bực bội:
- Bây giờ bà không còn gì để nói nữa. Bà đã sỉ nhục tôi theo mọi cách có thể được. Tôi xin bà hãy quay trở về.
Và cô vừa nói vừa đúng lên. Phu nhân Catherine cũng đứng lên, cả hai cùng quay trở lại. Phu nhân rất tức giận.
- Thế thì, cô không màng gì đến danh dự và uy tín của cháu tôi! Đứa con gái vô cảm, ích kỷ! Cô có nghĩ mối quan hệ với cô là điều nhục nhã của cháu tôi dưới mắt mọi người không?
- Phu nhân Catherine, tôi không còn gì để nói thêm. Bà đã hiểu tâm tư của tôi.
- Thế thì cô nhất quyết sẽ chiếm đọat cháu tôi à?
- Tôi đã không nói gì về việc như thế. tôi chỉ nhất quyết hành động theo cách mà tôi tin sẽ tạo dựng hạnh phúc cho tôi mà không liên can gì đến bà, hoặc đến bất cứ người nào hoàn toàn không có quan hệ tới tôi.
- Được rồi. Thế là cô từ chối lời yêu cầu của tôi. Cô từ chối tuân theo mọi thỉnh cầu của bổn phận, danh dự và hàm ơn. Cô khăng khăng muốn làm tan nát cuộc đời cháu tôi theo nhận định của mọi người thân của nó, khiến nó bị thế gian khinh khi.
- Mọi bổn phận, danh dự, và hàm ơn đều không thể có lời thỉnh cầu nào trong tình huống như thế này. Và việc tôi kết hôn với anh Darcy cũng không xâm phạm một nguyên tắc nào cả. Và nói về cơn phẫn nộ của gia tộc anh ấy, dù cho gia tộc được phấn khởi về việc anh ấy cưới tôi, thì tôi cũng chẳng quan tâm đến một tí nào. Hoặc nói về sự khinh khi của thế gian, nói chung thế gian hẳn phải có quá nhiều ý thức mà can dự vào.
- Và ý kiến thật sự của cô là như thế đấy! Đây là chủ định cuối cùng của cô?! Được lắm. Bây giờ tôi biết phải hành động như thế nào. Cô Bennet, đừng tưởng tham vọng của cô sẽ thành hiện thực. Tôi đã đến nhằm cố gắng dàn xếp với cô. Tôi đã hy vọng cô là người biết điều, hầu tôi có thể thuyết phục.
Trong giọng điệu như thế, phu nhân Catherine tiếp tục nói cho đến khi họ đi đến cỗ xe, rồi thình lình quay lại, bà thêm:
- Cô Bennet, tôi không nói lời từ giã với cô. Tôi không muốn gửi lời thăm hỏi đến mẹ cô. Cô không đáng được quan tâm đến như thế. Tôi cảm thấy phật lòng vô cùng.
Elizabeth không trả lời, và không muốn thử thuyết phục mời bà trở vô nhà. Cô nhanh nhẹn quay bước. Cô nghe tiếng cỗ xe chạy đi khi cô lên các bực cầu thang. Bà mẹ cô nôn nóng ra gặp cô ở cửa phòng khách, để hỏi tại sao Phu nhân Catherine không trở vào nhà nghỉ cho đỡ mệt.
Cô con gái bà trả lời:
- Bà ấy không muốn, bà muốn đi.
- Bà ấy trông thật đẹp người! Và bà thật là lịch sự đến thăm chúng ta! Vì mẹ nghĩ bà ấy đến chỉ để cho chúng ta biết gia đình anh Collins vẫn bình thường. Mẹ tin chắc bà ấy đang trên đường đi đâu đấy, và khi đi ngang qua Meryton, bà có ý định đến thăm con. Mẹ nghĩ bà không có việc gì đặc biệt để nói với con, phải không Lizzy?
Elizabeth đành phải nói dối một chút, vì cô không thể nào kể ra nội dung câu chuyện giữa hai người.
Chương 15
Elizabeth không thể trấn an những giao động trong tâm trí do chuyến viếng thăm khác thường ấy, và trong nhiều giờ đồng hồ, cô không sao ngừng suy nghĩ về việc này. Dường như Phu nhân Catherine đã cất công đi từ Rosings chỉ với mục đích duy nhất là ngăn chặn mối quan hệ của cô với anh Darcy. Quả đây là một chủ định có lý! Nhưng Elizabeth không thể hiểu do đâu có tin về chuyện tình cảm giữa hai người, và cô nhớ ra rằng anh ấy là bạn chí thân của Bingley, còn cô là em của Jane. Thế là đủ để tạo nên ý tưởng, khi ước vọng về một cuộc hôn nhân khiến mọi người náo nức về một hôn lễ khác. Chính cô đã không quên rằng việc kết hôn của chị cô hẳn sẽ mang cô và Darcy đến gần nhau thường hơn. Và vì thế, những người láng giềng ở nhà Lucas đã kết luận chuyện này sẽ chắc chắn và nhanh chóng xảy ra, trong khi chính cô chỉ mong đây là điều có thể, trong tương lai. Cô đoán Phu nhân Catherine đã biết chuyện nhờ những thông tin qua lại giữa nhà Lucas và nhà Collins.
Tuy nhiên, khi suy đi xét lai những ngôn từ của Phu nhân Catherine, cô không khỏi có vài cảm nghĩ bất an về những hệ lụy khi bà cương quyết muốn an thiệp. Từ lời lẽ của bà có ý cương quyết muốn ngăn cản hôn lễ của hai người, Elizabeth chợt nghĩ ra rằng bà hẳn sẽ thuyết phục cháu trai của bà, và cô không dám nghĩ anh sẽ phản ứng như thế nào đối với luận cứ về những điều tệ hại trong mối quan hệ với cô. Cô không rõ đích xác tình cảm của anh đối với bà dì anh ra sao, nhưng tự nhiên có thể cho rằng anh nghĩ về Phu nhân cao hơn là cô có thể nghĩ. Chắc chắn rằng khi liệt kê những điều tệ hại của một cuộc hôn nhân với một người không cân xứng về gia thế, bà dì anh sẽ khai thác mặt yếu nhất của anh. Với các ý niệm của anh về phẩm cách, có thể anh sẽ nghĩ rằng những lý lẽ, mà Elizabeth cho là yếu ớt và khôi hài, theo anh là đúng lý và vững chắc.
Nếu trước kia dường như anh thường lưỡng lự, không biết phải làm thế nào, thì giờ đây lời khuyên nhủ và khuẩn khoản của một người thân gần gũi như thế có thể xóa tan mọi nghi ngờ, và xác định anh lập tức trở nên hạnh phúc theo cách một phẩm giá không hoen ố có thể giúp cho anh được hạnh phúc. Trong trường hợp này, anh sẽ không trở lại với cô nữa. Trên đường đi, Phu nhân Catherine có thể gặp anh trong thành phố, và anh sẽ phải bỏ ý định cùng Bingley trở lại Netherfield.
Cô nghĩ thêm: "Vì thế, nếu trong vòng vài ngày tới anh ấy viện cớ với bạn anh về việc không giữ lời hứa, mình sẽ hiểu sự thể ra sao. Mình sẽ từ bỏ mọi ước vọng về tính trung kiên của anh. Nếu anh ấy chỉ tự mãn với việc lấy làm tiếc về mình, khi mà anh có thể thu phục tình cảm của mình, chẳng bao lâu mình có thể không còn tiếc nuối gì về anh nữa."
***

Khi nghe tin về người khách đến thăm, những người còn lại trong gia đình đều ngạc nhiên tột độ, nhưng họ lại chấp nhận lý do bà Bennet đưa ra, và Elizabeth thóat khỏi sự trêu ghẹo của mọi người.
Sáng hôm sau, khi cô đang bước xuống thang lầu, vừa lúc ông bố từ trong phòng đọc sách đi ra, tay cầm một lá thư. Ông nói:
- Lizzy, bố đang đi tìm con. Đi vào phòng của bố.
Cô đi theo ông, càng thêm thắc mắc về điều ông sẽ nói với cô mà cô đoán có liên hệ đến lá thư trên tay ông. Thình lình cô đoán đây có thể là thư của Phu nhân Catherine, và cô mất tinh thần nghĩ đến những lời giải thích tiếp theo đây.
Hai người ngồi xuống gần lò sưởi, rồi ông nói:
- Bố nhận được thư này sáng nay. Bố ngạc nhiên quá mức. Vì lẽ nó chủ yếu liên quan đến con, con cần biết qua về nội dung. Trước đây bố không hề biết bố có hai đứa con gái sắp kết hôn. Bố chúc mừng con, cho một cuộc chinh phục rất quan trọng.
Mặt Elizabeth đỏ mừng khi cô nghĩ ngay đây là lá thư của người cháu trai thay vì của bà dì. Trong khi cô không biết phải vui mừng vì chính anh đã trấn tĩnh mọi việc, hoặc phiền lòng vì anh không trực tiếp viết cho cô, thì ông bố lên tiếng:
- Con có vẻ tỉnh táo. Mấy cô gái trẻ có khả năng nhìn xuyên suốt những vụ việc như thế này, nhưng bố nghĩ bố có thể đánh đổ ngay cả trí mẫn tiệp của con. Lá thư này là của anh Collins.
- Anh Collins! Và anh ấy đã viết gì?
- Dĩ nhiên là điều gì đấy đi thẳng vào mục đích. Anh ấy mở đầu thư với lời chúc mừng bố về hôn lễ sắp đến của cô con gái đầu lòng của bố. Dường như anh nghe tin từ một trong những thành viên tốt bụng, hay ngồi lê đôi mách của gia đình Lucas. Bố không muốn thử thách tính kiên nhẫn của con nên không đọc đoạn này. Đoạn có liên hệ đến con là như thế này: "Sau khi đã bầy tỏ với ông những lời chúc chân thành nhất của bà Collins và của chính tôi về sự kiện hạnh phúc ấy, bây giờ tôi xin đề cập ngắn gọn đến một việc khác. Theo cùng một nguồn tin cho tôi biết, có ức đoán là cô con gái Elizabeth của ông chẳng bao lâu sẽ không còn mang họ Bennet nữa. Sau khi cô cả đã mang họ khác, và người bạn đời mà cô chọn là một trong những nhân vật lừng lẫy nhất đất nước này."
Ông vừa nói với Elizabeth vừa đọc lá thư:
- Lizzy, con có thể đoán anh ấy ám chỉ ai không? "Anh thanh niên này được trời ban cho nhiều đặc ân một cách lạ lùng, với mọi thứ mà con tim người trần có thể ước mơ nhiều nhất - sự sản nguy nga, dòng dõi quý tộc, và quyền uy bảo trợ rộng rãi. Tuy vậy, mặc dù có những cám dỗ như thế, tôi xin phép được cảnh báo cô em họ Elizabeth của tôi, và cảnh báo ông, về những tai họa có thể xảy đến khi hấp tấp chấp nhận lời cầu hôn của anh ấy, mà với những lợi thế này thì dĩ nhiên không ai muốn bỏ qua." Lizzy, con có biết anh ấy là ai không? Nhưng đến đây con sẽ biết: "Động lực khiến tôi phải cảnh báo là như thế này. Chúng tôi có lý do mà tin rằng bà dì anh ấy, Phu nhân Catherine de Bourgh, nhìn cuộc hôn nhân với con mắt thiếu thiện cảm."
Ông tiếp:
- Anh Darcy, con ạ, chính là anh ấy! Bây giờ, Lizzy, bố nghĩ bố đã làm con ngạc nhiên. Liệu anh ấy, hoặc nhà Lucas, có thể nói dối hơn được như thế không, khi nói đến tên anh ấy? Anh Darcy, người luôn nhìn phụ nữ qua những khuyết điểm của họ, và là người có lẽ sẽ không bao giờ nhìn đến con trong suốt cuộc đời của anh ấy! Kể ra thật là tuyệt vời!
Elizabeth muốn phụ họa với câu pha trò của ông bố, nhưng chỉ có thể gượng gạo nở một nụ cười. Chưa bao giờ cách bông đùa của ông làm trở nên kém dễ chịu đối với cô như thế này. Ông hỏi:
- Con có bị phân tâm không?
- À, có. Xin bố đọc tiếp.
- "Tối hôm qua, sau khi đề cập về khả năng xảy ra hôn lễ này, bà lập tức hạ mình như thường thấy để cho biết ý kiến, khi hiển nhiên là, vì có nhiều chống đối liên quan đến cô em họ của tôi, bà sẽ chẳng bao giờ chấp nhận cái mà bà gọi là cuộc hôn phối ô nhục. Tôi nghĩ tôi có bổn phận cần thông báo nhanh chóng tin này cho cô em họ của tôi, để cô và ý trung nhân cao quý của cô nhận thức được tình thế, và đừng vội vã tiến hành hôn nhân khi chưa có được sự đồng ý thỏa đáng."
Ông ngừng lại rồi tiếp:
- Anh Collins còn viết tiếp như thế này: "Tôi tình thật vui mừng thấy vụ việc buồn thảm của cô em Lydia đã được bưng bít một cách thỏa đáng. Tôi chỉ quan ngại rằng thiên hạ sẽ biết họ đã sống với nhau trước khi cử hành hôn lễ. Tuy nhiên, tôi không nên quên những bổn phận trong vị thế của tôi, và cũng không muốn kiềm chế biểu lộ sự ngạc nhiên của tôi, khi nghe ông đã tiếp đón hai người ở nhà ông ngay sau khi họ đã kết hôn. Đây là thái độ khuyến khích tội lỗi, và nếu tôi là giáo sĩ phụ trách giáo sứ Longbourn, tôi sẽ tích cực ngăn cản việc này. Là một tín đồ của Cơ đốc giáo, chắc chắn ông nên tha thứ, nhưng ông không bao giờ nên chấp nhận cho họ đến gần, hoặc cho phép người khác nhắc đến tên của họ cho ông nghe." Đấy là quan điểm của anh ta về tính vị tha của một tín đồ Cơ đốc! Phần còn lại của lá thư chỉ viết về tình hình của cô Charlotte yêu quý của anh ta, và mong ước của anh về một nhánh ô- liu. Nhưng, Lizzy, có vẻ như con không được vui. Bố hy vọng con sẽ không trở thành bà và giả vờ bị sỉ nhục vì một cái tin vớ vẩn như thế. Vì chúng ta sống để làm gì, nếu không để chịu đựng những người hàng xóm, và cười đùa lại với họ khi đến phiên chúng ta?
Elizabeth thốt lên:
- Ôi! Con đã bị phân tâm quá mức. Những việc này thật là lạ lùng.
- Đúng. Điều kỳ thú là ở chỗ đấy. Nếu họ nói đến bất kỳ anh thanh niên nào khác thì nó chả là gì cả; nhưng trong khi anh ấy hoàn toàn lãnh đạm và con chua cay ghét anh, sự việc đã trở nên vô lý một cách thú vị! Mặc dù bố không thích viết, bố sẽ không bỏ qua lá thư của anh Collins vì bất cứ lý do nào. Không, khi bố đọc thư anh ta, bố không khỏi mến anh hơn so với Wickham, theo như cách bố đánh giá tư cách trơ trẽn và đạo đức giả của con rễ bố. Lizzy, hãy nói cho bố biết Phu nhân Catherine đã nói gì về việc này? Có phải bà ấy đến đây để phản đối hay không?
Cô con gái chỉ đáp lại lời hỏi với tiếng cười, vì ông hỏi mà không có chút nghi ngờ, cô không cảm thấy khó chịu khi ông lập lại câu hỏi. Elizabeth chưa bao giờ bị luống cuống như thế để tạo ra dáng vẻ trái ngược với tâm tư của cô. Cần phải cười to lên, đáng lẽ cô muốn khóc. Ông bố đã khiến cho cô gần chết lịm khi nói đến sự dửng dưng của anh Darcy, và cô chỉ lấy làm lạ rằng ông không chịu tìm hiểu cặn kẽ. Hoặc có lẽ cô cũng cảm thấy lo sợ rằng thay vì ông biết quá ít, có thể cô đã vọng tưởng quá nhiều.
Chương 16
Thay vì mang một lá thư do anh bạn nhờ chuyển để trình bày lý do không thể trở lại, như Elizabeth đã nửa tin nửa ngờ, anh Bingley lại dẫn theo Darcy đến Longbourn, ít ngày sau chuyến viếng thăm của Phu nhân Catherine. Hai người đến sớm, và trước khi bà Bennet có thời giờ kể lại cho anh nghe về việc họ đã gặp bà dì của anh, trong khi cô con gái của bà đang ngồi chết lặng, Bingley đề nghị mọi người cùng đi dạo vì anh muốn được riêng tư với Jane. Mọi người đồng ý. Bà Bennet không có thói quen đi dạo, Mary không có thời giờ nhưng năm người còn lại cùng đi. Tuy nhiên, chẳng bao lâu Bingley và Jane để cho những người khác vượt lên trước. Hai người đi chậm lại ở phía sau, để cho Elizabeth, Darcy và Kitty trò chuyện với nhau. Không ai nói gì nhiều, Kitty quá e dè với anh nên không dám hỏi; Elizabeth đang thầm lặng chuẩn bị cho một chủ ý; và có lẽ Darcy cũng thế.
Họ đi đến nhà Lucas vì Kitty muốn đến thăm Maria, và vì Elizabeth nghĩ không có gì phải e ngại khi không có Kitty cùng đi, cô bạo dạn một mình đi bên anh. Bây giờ là lúc cô thực hiện chủ ý của mình, và trong khi cô còn đủ can đảm, cô lập tức bắt đầu:
- Anh Darcy, tôi là người rất ích kỷ, và trong khi tôi cố tạo khuây khỏa cho tâm tư tôi, tôi không để tâm đến việc tôi có thể gây tổn thương cho tâm tư anh ra sao. Tôi không còn có thể tránh né việc cám ơn anh về lòng tốt không gì sánh được đối với đứa em khốn khổ của tôi. Từ lúc tôi biết được việc này, tôi luôn khoắc khoải tìm cách nói cho anh rõ tôi cảm thấy trân trọng biết ơn anh đến dường nào. Nếu những người còn lại trong gia đình tôi được biết, tôi đã không chỉ nói ra về lòng tri ân của riêng tôi.
Darcy đáp, ngạc nhiên và cảm động:
- Tôi tiếc, rất tiếc, rằng cô đã được thông báo về chuyện, mà theo chiều hướng có thể bị nhầm lẫn, khiến cho cô cảm thấy bất an. Tôi đã nghĩ tôi có thể tin cậy bà Gardiner giữ kín vụ việc.
- Anh không nên trách mợ tôi. Lydia đã vô tâm tiết lộ cho tôi biết rằng anh đã có liên quan tới chuyện này, và dĩ nhiên là tôi không thể an lòng nếu không được biết chi tiết. Thay mặt cho cả gia đình, tôi xin cảm ơn anh, và cảm ơn anh lần nữa, về tình cảm độ lượng đã khiến anh phải cất công như thế và chịu đựng nhiều khổ sở như thế để tìm ra hai người.
- Nếu cô muốn cảm ơn tôi, thì chỉ một mình cô cảm ơn cũng đủ. Tôi không muốn giấu giếm rằng ý tôi mong mỏi mang đến hạnh phúc cho cô là động lực thêm vào những lý do khác đã thúc giục tôi phải làm việc ấy. Nhưng gia đình cô không hàm ơn tôi gì cả. Trong khi tôi vẫn tôn trọng họ, tôi chỉ nghĩ đến cô thôi.
Elizabeth quá lúng túng nên không thốt lên được lời nào. Im lặng một chốc, anh thêm:
- Cô có tâm tình khoáng đạt nên tôi tin cô sẽ không đùa cợt với tôi. Nếu tâm tư của cô vẫn còn như lúc tháng Tư vừa rồi, cô cứ nói ngay cho tôi biết như thế. Những tình cảm và ước nguyện của tôi vẫn không thay đổi, nhưng chỉ cần một tiếng nói của cô là tôi sẽ không bao giờ đề cập đến chuyện này nữa.
Những tình cảm trong tâm tư của Elizabeth đã vượt quá nỗi khó xử và lo lắng thông thường cho hoàn cảnh của anh. Cô cảm thấy bắt buộc phải thổ lộ. Tuy không lưu lóat lắm, cô nói ngay cho anh biết rằng tình cảm của cô đã chuyển biến rõ rệt bắt đầu từ thời điểm anh nói đến, để giờ đây cô chấp nhận những cả quyết của anh với tất cả trân trọng và vui mừng. Câu trả lời của cô tạo trong anh một hạnh phúc vô biên mà có lẽ anh chưa từng cảm nhận trong đời. Anh bày tỏ với cô những ý tình nhạy cảm và nồng ấm nhất mà một người với tình yêu mãnh liệt có thể nói ra được. Nếu Elizabeth có thể nhìn thẳng vào mắt anh, cô có thể nhận ra niềm vui ngập tràn trong tim anh, lan tỏa trên gương mặt anh, biến thành cả con người anh. Nhưng tuy cô không thể nhìn, cô có thể nghe, và anh muốn cô hiểu cô đã chiếm vị thế quan trọng như thế nào trong tim anh. Anh bộc bạch những tâm tư khiến tình yêu của anh mỗi lúc càng thêm nồng thắm.
Hai người tiếp tục bước đi mà không nhận biết đang đi về hướng nào. Có quá nhiều điều để suy ngẫm, để cảm nhận, để thổ lộ. Giờ cô mới biết rằng họ mang ơn bà dì của anh về những đồng cảm giữa họ hiện giờ. Sau khi trở về, bà đã đến gặp anh, kể cho anh nghe về chuyến đi của bà đến Longbourn, về động lực của bà, về nội dung trao đổi giữa bà và Elizabeth. Do lo âu, bà nhấn mạnh đến thái độ ngang bướng và cả quyết của Elizabeth, vì tin rằng khi nói như thế bà sẽ được nghe anh hứa với bà việc mà cô đã từ chối hứa. Nhưng, không may cho Phu nhân, kết quả hoàn toàn đi ngược lại với ý muốn của bà.
Anh nói:
- Việc này đã tạo cho anh hy vọng mà lúc trước anh không dám cho phép mình hy vọng nhiều. Anh đã biết khá rõ tâm tình của em để chắc chắn rằng, nếu em nhất quyết không chấp nhận tình anh, hẳn em đã nói như thế một cách thẳng thắn và rõ ràng với Phu nhân Catherine.
Elizabeth đỏ bừng mặt và cười:
- Đúng vậy, anh đã biết khá rõ tính em thẳng thắn thế nào nên mới tin em có thể nói như thế. Sau khi đã sỉ nhục một cách kinh tởm vào mặt anh, em có thể không ngần ngại sỉ nhục anh trước mặt những người thân của anh.
- Em đã nói về anh như thế nào? Có phải anh không xứng đáng? Vì lẽ, mặc dù những lời kết án của em là thiếu cơ sở, dựa trên những tiền đề nhầm lẫn, thái độ của anh đối với em lúc trước vẫn đáng bị chê trách một cách nặng nề nhất. Không thể tha thứ được. Anh không thể nghĩ đến cách cư xử của anh lúc trước mà không thấy ghê tởm.
Elizabeth nói:
- Chúng ta không nên tranh cãi để xem ai đáng trách hơn trong buổi tối hôm đó. Nếu suy xét một cách nghiêm khắc, cách cư xử của mỗi người đều đáng bị chê trách, nhưng từ lúc ấy cả hai chúng ta đã trở nên lịch sự hơn - em hy vọng như thế.
- Anh không thể dễ dàng an tâm như thế về phần mình. Trong nhiều tháng, cho đến tận bây giờ, mỗi khi nghĩ về những gì anh đã nói, về cách cư xử của anh, thái độ của anh, những biểu lộ của anh xuyên suốt vụ việc, không hiểu sao anh đều cảm thấy đau đớn. Lời em trách anh thật là đúng lý, không bao giờ anh quên được "nếu anh có cách cư xử của người lịch thiệp." Đây là lời nói của em. Em không biết, em khó hiểu được, những lời này đã dằn vặt anh như thế nào, tuy phải thú thật rằng phải mất một thời gian anh mới nhận ra em đúng lý.
- Em không hề nghĩ lời nói của em gây ấn tượng mạnh đến thế. Em hoàn toàn không nghĩ anh đã cảm nhận như thế.
- Anh có thể dễ dàng tin em. Lúc ấy em đã nghĩ anh không nhạy cảm gì cả. Anh chắc chắn em nghĩ như thế. Anh không bao giờ quên nét mặt em thay đổi khi em nói anh không thể tỏ tình với em theo bất kỳ cách nào khác để dẫn dụ em chấp nhận.
- Xin anh đừng nhắc lại những gì em nói lúc ấy. Không có ích gì khi nhớ mãi. Em mong anh hiểu rằng từ lâu em đã cảm thấy xấu hổ thật sự về lời lẽ của em.
Darcy nói về lá thư của anh. Anh hỏi:
- Liệu không lâu sau đó, lá thư của anh có làm em nghĩ tốt hơn về anh không? Sau khi đọc, em có tin những gì anh viết không?
Cô giải thích cho anh những ảnh hưởng mà lá thư đã tạo nên trong tâm tư cô, và làm thế nào mọi định kiến ban đầu của cô dần dần được xóa bỏ.
Anh nói:
- Anh biết những gì anh viết sẽ khiến em đau đớn, nhưng cần thiết phải viết. Anh mong em đã tiêu hủy lá thư. Đặc biệt có một đoạn, đoạn đầu, mà nếu em đọc lại sẽ làm anh khiếp đảm. Anh có thể nhớ một vài lời trong thư có thể khiến em ghét anh một cách đúng lý.
- Em sẽ đốt lá thư nếu anh tin việc này sẽ gìn giữ tình cảm của em đối với anh. Nhưng, mặc dù cả hai chúng ta có lý do để tin tâm tư của em không phải là hoàn toàn kiên định, em hy vọng nó không phải dễ thay đổi.
Anh Darcy đáp:
- Khi anh viết thư ấy, anh tin anh hoàn toàn trầm tĩnh và nhẹ nhàng, nhưng rồi anh biết chắc khi ấy anh vẫn mang tâm trạng cay đắng kinh khiếp.
- Có lẽ lá thư bắt đầu trong cay đắng, nhưng phần cuối thì không như thế. Câu kết tự nó đã nói lên đức hạnh. Nhưng chúng ta không nên nghĩ đến lá thư nữa. Cảm nhận của người viết và người nhận giờ đã khác xa nhiều so với lúc ấy, nên cần quên đi mọi hoàn cảnh không vui đã tạo ra những cảm nghĩ ấy. Anh nên theo triết lý sống đời của em. Chỉ nên nghĩ về quá khứ nếu có niềm vui khi nghĩ đến.
- Anh không thể đánh giá em về mặt triết lý như thế. Khi em nhắc lại những gì đã xảy ra, em hoàn toàn không có ý trách móc, và anh nghĩ em tọai ý từ đây không phải là do triết lý, mà hơn thế nữa, là do em vô tư. Nhưng với anh thì không phải như thế. Những hồi tưởng đau đớn vẫn xen vào mà anh không thể xua đuổi, không nên xua đuổi. Cả đời anh luôn ích kỷ, trong thái độ chứ không phải theo nguyên tắc. Khi còn bé, anh được dạy dỗ để biết việc gì là đúng, nhưng anh không được dạy cho biết phải kiềm chế tính khí của mình như thế nào. Anh học về những nguyên tắc, nhưng anh được để mặc cho mình theo đuổi những nguyên tắc ấy trong kiêu hãnh và tự phụ. Không may cho anh, anh là con trai duy nhất (trong nhiều năm là đứa con duy nhất), nên anh được cha mẹ nuông chiều đến mức trở nên hư hỏng. Cha mẹ anh, mặc dù bản thân hai người rất tốt (nhất là cha anh, hoàn toàn nhân từ và dễ thương), đã cho phép anh, khuyến khích anh, gần như tập cho anh trở nên ích kỷ và tự cho mình là quan trọng, để rồi không màng tới ai khác ngoài những người trong gia tộc mình, khinh thường cả thế gian còn lại hoặc ít nhất muốn khinh thường tri giác và chân giá trị của họ so với chính mình. Anh đã là như thế, từ tám lên đến hai mươi tám tuổi, và anh sẽ vẫn là anh như thế nếu không có em, em Elizabeth yêu dấu nhất! Có việc gì anh không hàm ơn em nào! Em đã dạy cho anh một bài học, ban đầu bài học đúng là khó khăn, nhưng bổ ích nhất. Anh đã bị em làm nhục đúng cách. Em đã cho anh thấy mọi kỳ vọng tự phụ của anh đều không đủ để chiếm lấy con tim của một người phụ nữ rất đáng giá.
- Thế lúc ấy anh có tin rằng em nên cho anh thấy như thế không?
- Có chứ. Em nghĩ gì về tính phù phiếm của anh?
- Thái độ của em là sai, nhưng không phải em cố ý như thế, em mong anh tin em. Em không bao giờ muốn lừa dối anh, nhưng tinh thần của em có thể dẫn em đi sai đường. Buổi tối hôm ấy, anh ghét em đến mức nào?
- Ghét em?! Lúc đầu, anh tức giận nhưng dần dần cơn giận chuyển đi theo đúng hướng.
- Em gần như sợ hãi không dám hỏi anh nghĩ về em như thế nào khi chúng ta gặp lại nhau ở Pemberley. Anh có trách em không?
- Thật ra anh không trách em, anh chỉ ngạc nhiên.
- Sự ngạc nhiên của anh không thể sánh với sự ngạc nhiên của em, khi được anh để ý đến. Lương tri của em nói rằng em không xứng đáng với cung cách lịch sự tột cùng của anh, em phải thú thật rằng em không trông mong nhận vượt quá phần mình đáng được hưởng.
- Mục đích của anh lúc ấy là, qua cung cách lịch sự trong khả năng của, cho em thấy anh không đến nỗi hẹp hòi để bực bội về quá khứ, và bằng cách cho thấy anh đã đáp ứng với những trách móc của em, anh hy vọng em sẽ tha thứ cho anh, em bớt nghĩ xấu về anh. Anh không rõ những ước vọng khác xảy đến khi nào, nhưng anh tin trong khoảng nửa giờ sau khi anh gặp lại em.
Rồi anh kể Georgiana lấy làm vui được quen biết với cô, tỏ ra thất vọng khi cô phải vội vã trở về nhà, và một cách tự nhiên, việc này dẫn đến nguyên nhân khiến cô phải trở về. Giờ cô biết rằng anh đã có quyết tâm đi tìm em cô ngay trước khi anh rời quán trọ của cô, cô cũng hiểu rằng vẻ nghiêm nghị và trầm tư của anh lúc này là do đấu tranh trong nội tâm với mục đích không gì khác hơn là được thông hiểu.
Cô tỏ lời cảm kích lần nữa, nhưng hai người đều thay đau đớn vì vụ việc nên không muốn nói gì thêm.
Sau khi đã đi nhàn nhã vài dặm và tâm trí và tâm trí không bị vướng bận về chuyện khác nên họ không biết gì về khoảng cách, cuối cùng họ xem đồng hồ và nghĩ rằng phải quay về.
"Không rõ anh Bingley và Jane giờ như thế nào?" là câu hỏi dồn dập cho việc bàn tán về câu chuyện tình kia. Darcy vui mừng vì thấy họ được hạnh phúc, bạn của anh trước đấy đã nói cho anh nghe.
Elizabeth hỏi:
- Em muốn hỏi anh có ngạc nhiên không?
- Anh không ngạc nhiên gì cả. Khi anh ra về, anh đã nghĩ việc này không bao lâu sẽ xảy ra.
- Điều này có nghĩa anh đã cho phép anh ấy được tiến tới. Em đã đoán thế.
Và tuy anh không nhận là đúng, cô nghĩ rằng quả thật như thế. Anh nói:
- Vào buổi tối trước khi anh đi London, anh thú thật với anh Bingley một việc mà đáng lẽ anh phải làm như thế từ lâu. Anh kể cho anh ấy nghe mọi điều về sự can thiệp vô lý của anh. Anh ấy ngạc nhiên vô cùng. Anh còn nói cho anh ấy rõ anh đã nhầm lẫn khi cho rằng chị của em hờ hững với anh ấy, và vì anh có thể dễ dàng nhìn thấy tình cảm của anh Bingley đối với chị ấy không hề suy giảm, anh tin chắc họ sẽ có hạnh phúc bên nhau.
Elizabeth không khỏi mỉm cười về cách thức dễ dàng mà anh lèo lái bạn của anh. Cô hỏi:
- Khi anh bảo anh ấy rằng chị em yêu anh ấy, anh nói từ sự quan sát của anh, hay chỉ vì do lời em nói lúc trước?
- Từ quan sát của anh. Anh đã quan sát chị ấy rất kỹ, từ hai lần anh đến sau này, và anh tin rằng chị thật lòng yêu anh Bingley.
- Và em đoán khi anh tin như thế, anh Bingley cũng tin theo anh.
- Đúng vậy. Bingley là con người e lệ một cách chân chất nhất. Anh ấy thiếu tự tin nên không thể dựa vào óc suy xét của chính mình mà phải trông cậy ở nơi anh, khiến cho mọi việc trở nên dễ dàng. Anh phải thú nhận một việc khác khiến anh ấy cảm thấy xúc phạm một cách đúng lý trong một khoảng thời gian. Anh không thể giấu giếm được nữa việc anh biết chị em đã đến cư ngụ trong thành phố được ba tháng nhưng anh vẫn không cho anh ấy biết. Anh ấy tức giận. Nhưng anh tin anh ấy không giận anh lâu khi anh ấy không còn hồ nghi gì về tình yêu của chị em. Anh ấy giờ đã toàn tâm tha thứ cho anh.
Elizabeth muốn tỏ lời nhận xét rằng anh Bingley là một người bạn dễ thương nhất, có thể dễ dàng bị dẫn dắt nhất, nên người yêu của cô quả thật có bản lĩnh. Nhưng cô kiềm lại được. Cô nhớ ra rằng anh chưa biết chịu đựng lời bông đùa, và lúc này là quá sớm để bông đùa. Trong niềm tin tưởng về hạnh phúc của Bingley, dĩ nhiên là không bằng hạnh phúc của anh hiện có, anh tiếp tục chuyện trò cho đến khi họ về đến nhà. Họ chia tay nhau ở tiền sảnh.
Chương 17

Mọi người trong gia đình đều hỏi cô đã đi đến những đâu, nhưng cô chỉ trả lời rằng hai người chỉ đi quanh quẩn đây đó cho đến khi cô không rõ mình đã đi đâu. Cô đỏ bừng mặt khi trả lời, nhưng việc này hay những việc khác không làm ai hồ nghi gì.
Buổi tối trôi qua êm ả mà không có gì đặc biệt. Hai người đã công khai yêu nhau trao đổi và bông đùa, hai người chưa công khai giữ im lặng. Darcy không có tính khí biểu lộ niềm hạnh phúc tràn ngập qua đùa cợt. Elizabeth bị bất ổn và hoang mang; cô nhận biết mình đang hạnh phúc hơn là cảm thấy hạnh phúc; vì ngoài nỗi bối rối ban đầu, cô còn có những điều không hay trước mắt cô. Cô nghĩ đến thái độ của gia đình khi họ đã rõ về chuyện tình yêu của cô; cô biết không ai mến Darcy ngọai trừ Jane, và cô e rằng đối với những người khác đây là mối ác cảm mà ngay cả sự sản và vị thế của anh cũng không thể xóa tan.
Trong đêm, cô thổ lộ tâm tình mình với Jane. Dù cô Bennet không có thói quen nghi ngờ ai, cô hoàn toàn thấy khó tin.
- Lizzy, em đùa với chị. Không thể được! Yêu anh Darcy! Không, không, em không thể đáng lừa được chị. Chị biết việc này không thể xảy ra.
- Đúng là việc này bắt đầu lôi thôi thật! Em chỉ trông mong vào chị, và em tin chắc không ai tin em nếu chị không tin em. Đúng như vậy, chúng em yêu nhau. Em chỉ biết nói sự thật. Anh ấy vẫn còn yêu em, và chúng em đã hứa hẹn với nhau.
Jane nhìn em, hồ nghi:
- Chao ôi, Lizzy, không thể được! Chị biết em ghét anh ấy như thế nào.
- Chị không biết gì cả. Hai chúng em đã quên việc ấy. Có lẽ em đã chưa từng yêu anh ấy như bây giờ. Nhưng trong những trường hợp như thế này, nhớ mãi về chuyện cũ là không thể tha thứ được. Đây là lần cuối em còn muốn nhớ lại.
Cô Bennet vẫn lộ vẻ kinh ngạc. Một lần nữa, Elizabeth lại nghiêm trang xác định rằng đây là sự thật. Jane thốt lên:
- Trời đất! Có thể như thế được! Bây giờ chị phải tin em, nhưng em có chắc chắn không? Chị xin lỗi, nhưng em có chắc em sẽ có hạnh phúc với anh ấy không?
- Không còn hồ nghi gì nữa. Hai chúng em đều nghĩ chúng em là lứa đôi hạnh phúc nhất trên đời. Nhưng Jane, chị có vui không? Chị muốn có một người em rể như thế không?
- Chị muốn lắm chứ. Không việc gì khiến cho anh Bingley hay chị vui sướng hơn. Nhưng chúng ta đã có lần suy xét, có lần nói việc này không thể xảy ra được. Và em có thật lòng yêu anh ấy không? Này Lizzy, không nên kết hôn mà không có tình yêu! Em có chắc em biết được em sẽ phải làm gì không?
- Có chứ! Chị chỉ nghĩ em cảm thấy hơn là biết được phải làm gì, khi em nói hết chuyện này cho chị nghe.
- Em nói ý gì thế?
- Sao cơ? Em chỉ muốn thú thật em yêu anh ấy hơn là chị yêu anh Bingley. Em sợ chị sẽ giận.
- Em à, bây giờ nên nghiêm túc. Chị muốn nói chuyện thật nghiêm túc. Nói cho chị rõ mọi điều chị muốn biết, ngay bây giờ. Em đã yêu anh ấy bao lâu rồi?
- Nó đến dần dần, đến nỗi em khó biết nó bắt đầu khi nào. Nhưng em tin đấy là lúc em trông thấy phong cảnh xinh tươi ở Pemberley.
Tuy nhiên, cô phải xác định với Jane rằng cô có ý định nghiêm túc, và cuối cùng Jane tin cô. Cô Bennet không còn ước mong gì hơn. Cô nói:
- Bây giờ chị vui quá, vì em sẽ được hạnh phúc như chị. Chị luôn đánh giá cao anh ấy. Nếu không vì điều gì khác ngọai trừ tình yêu của anh ấy đối với em, chị đã quý trọng anh rồi; nhưng bây giờ anh vừa là bạn của anh Bingley vừa là chồng em, chỉ có Bingley và em là những người thân thương nhất đối với chị. Nhưng Lizzy, em đã quá kín đáo, quá dè dặt đối với chị. Em đã kể cho chị nghe rất ít về những gì đã xảy ra ở Pemberley và London. Chị biết mọi việc qua người khác, không phải qua em.
Elizabeth nói cho cô biết về những gì lý do khiến cô phải kín đáo. Cô không thể nhắc đến Bingley, và trong khi tâm tư còn rối bời cô cũng muốn tránh nhắc đến tên anh bạn của anh. Nhưng bây giờ cô không thể che giấu đối với chị mình về việc anh Darcy đã trợ giúp cho cuộc hôn nhân của Lydia. Tất cả mọi việc đều được nhìn nhận, và họ trò chuyện với nhau cho đến thật khuya.
Sáng hôm sau, khi đứng kế bên cửa sổ, bà Bennet thốt lên:
- Chúa tôi! Ước chừng cái anh khó chịu Darcy không đến đây nữa với Bingley thân thương! Anh có ý gì khi cứ đến đây làm phiền hà như thế? Mẹ chỉ muốn anh ấy đi săn, hoặc làm việc gì đấy để không làm chộn rộn. Chúng ta sẽ phải đối phó với anh ta thế nào đây? Lizzy, con phải đi dạo với anh ấy lần nữa, để anh ấy không ngán trở Bingley.
Elizabeth gần như không tránh khỏi phá lên cười với đề nghị thuận lợi này, nhưng cô vẫn bực mình vì bà mẹ cứ mãi nói về anh theo cách như thế.
Ngay khi họ bước vào, Bingley nhìn cô với đầy ý nghĩa và nồng nhiệt bắt tay cô, như thể cho cô hiểu anh đã rõ mọi chuyện, rồi anh nói to:
- Bà Bennet, bà còn có con đường đi dạo nào khác để hôm nay Lizzy có thể đi lạc lần nữa không?
Bà Bennet trả lời:
- Tôi khuyên anh Darcy, Lizzy và Kitty đi theo con đường đến núi Oakham hôm nay. Con đường thật đẹp; mà anh Darcy chưa từng được xem qua cảnh vật nơi này.
Anh Bingley đáp:
- Có thể thích hợp cho hai người kia, nhưng tôi tin là quá cực nhọc cho Kitty. Có phải thế không, Kitty?
Kitty hiểu rằng cô nên ở nhà. Darcy tỏ ra náo nức muốn xem quang cảnh từ ngọn núi, còn Elizabeth đồng ý trong im lặng. Khi cô bước lên thang lầu để chuẩn bị, bà Bennet đi theo, nói với cô:
- Lizzy, mẹ xin lỗi đã bắt buộc con phải đi với cái anh khó chịu ấy. Nhưng mẹ hy vọng con không phiền hà, con biết chứ, đây là vì Jane, vì nó không có nhiều dịp nói chuyện với Bingley.
Trong khi đi dạo, hai người đồng ý rằng họ sẽ xin phép ông Bennet vào buổi tối này. Elizabeth muốn giành phần mình xin ý kiến bà mẹ. Cô không rõ bà đón nhận tin này như thế nào; đôi lúc cô e ngại sự sản và địa vị của anh không đủ để giúp bà thôi kinh tởm anh. Nhưng cho dù bà có chống đối mãnh liệt hay vui mừng mãnh liệt, chắc chắn phong thái của bà sẽ không hợp với ý thức của cô, và cô không còn có thể chịu đựng việc anh Darcy phải nghe những lời phấn khích đầu tiên do bà vui mừng, tuy còn hơn là lời giận dữ đầu tiên do bà phản bác.
**
Vào buổi tối, ngay sau khi ông Bennet trở vào phòng đọc sách, cô thấy Darcy đứng dậy và đi theo ông, tâm tư cô khuấy động tột độ. Cô không sợ bố cô từ khước, nhưng cô e rằng ông sẽ buồn lòng, và đấy là do cô, đứa con gái cưng của ông, lại làm ông buồn vì sự lựa chọn của cô, khiến ông phải lấy làm tiếc về cô. Cô cứ ngồi suy nghĩ liên man trong khổ sở như thế, cho đến khi anh Darcy trở vào, và nhìn anh, cô cảm thấy phần nào nhẹ nhõm nhờ nụ cười của anh. Anh đến bên cô, thầm thì: "Em đến gặp bố; ông muốn gặp em trong phòng đọc sách."
Ông bố đang đi quanh phòng, lộ vẻ nghiêm nghị và lo âu. Ông nói:
- Lizzy, con làm chuyện gì vậy? Con có quẩn trí không, khi chấp nhận một anh chàng như thế? Không phải con luôn ghét anh ta sao?
Bây giờ cô tha thiết ước muốn những ý kiến thưở ban đầu của cô đáng lẽ phải đúng tình hơn, những lời lẽ thưở ban đầu đáng lẽ phải ôn hòa hơn! Được như thế, cô không phải giải thích và thổ lộ trong ngượng ngùng như thế này, nhưng cô vẫn phải cố gắng. Với một ít ngôn từ vấp váp, cô thuyết phục ông bố tin nơi tình yêu của cô đối với Darcy.
Ông bố nói:
- Hay nói cách khác, con muốn lấy anh ta. Anh ta giàu có, đương nhiên rồi, và con có thể có trang phục sang trọng hơn, những cỗ xe lộng lẫy hơn của Jane. Nhưng những thứ này có tạo hạnh phúc hơn cho con không?
Elizabeth hỏi:
- Bố có lý do nào khác để chống đối ngọai trừ việc bố tin rằng con dửng dưng đối với anh ấy?
- Không có gì khác. Tất cả chúng ta đều biết anh ấy là một mẫu người kiêu hãnh, khó chịu, nhưng điều này không có nghĩa lý gì nếu con yêu anh ấy.
Cô đáp, với nước mắt trên khoé mi:
- Con thương anh ấy, con yêu anh ấy. Thật ra anh không có chỗ kiêu hãnh nào không phải. Anh ấy hoàn toàn dễ mến. Bố không biết con người thật của anh ấy là như thế nào, nên con xin bố đừng làm con đau khổ khi dùng những từ ngữ như thế nói về anh ấy.
- Lizzy, bố chấp nhận. Thật ra, anh ấy là mẫu người mà bố không dám từ chối bất cứ việc gì anh đã hạ mình càu xin. Bây giờ, bố chìu lòng con, nếu con nhất quyết muốn lấy anh ấy. Nhưng bố muốn khuyên con nên suy nghĩ cặn kẽ. Lizzy, bố biết tính con. Bố biết con không thể có hạnh phúc nếu con không thật lòng yêu người chồng của con, khi người ấy không hơn con. Những tài năng sinh động của con sẽ đặt con vào tình trạng nguy hiểm nhất trong một cuộc hôn nhân không cân xứng. Con khó có thể tránh khỏi tai tiếng và khổ sở. Con ạ, đừng để bố phải đau lòng khi thấy con không thể kính trọng người bạn đời của con.
Elizabeth vẫn còn bị xúc động. Cô trả lời với vẻ tha thiết và nghiêm trang nhất. Cô lặp đi lặp lại rằng anh Darcy luôn luôn là người mà cô lựa chọn; cô giải thích sự thay đổi dần dần trong cách cô đánh giá anh. Cô tỏ ý tin chắc rằng tình yêu của anh không phải là nhất thời, nhưng đã được thử thách qua nhiều tháng gay cấn. Cô sôi nổi kể ra những đức tính của anh. Cuối cùng, cô đã thuyết phục được sự hồ nghi của ông bố; khiến ông thuận theo cô. Ông nói khi cô chấm dứt:
- Thế thì, con yêu, bố không còn gì để nói. Nếu đúng như thế, anh ấy xứng đáng với con. Lizzy, bố không thể để con ra đi với một người nào khác thua kém anh.
Được ấn tượng thuận lợi về anh được trọn vẹn, cô kể về những gì anh đã làm cho Lydia. Ông vô cùng kinh ngạc:
- Quả thật đây là một buổi tối với những điều kỳ diệu! Và như thế, Darcy đã làm mọi chuyện: dàn xếp cuộc hôn nhân, cung cấp tiền bạc, trả nợ cho anh ta; giúp đưa anh ta vào quân ngũ! Như thế càng tốt. Đỡ cho bố bao phiền hà và kinh tế. Nếu cậu làm việc này, bố phải trả nợ cho ông và bố sẽ trả, nhưng những người trẻ đang yêu đương mãnh liệt cứ muốn làm theo ý họ. Ngày mai bố sẽ đề nghị trả nợ cho anh ta; anh ta sẽ huênh hoang về tình yêu anh ta dành cho con, thế là vụ việc chấm dứt.
Rồi ông nhớ lại sự bối rối của cô vài ngày trước, khi ông đọc thư của Collins, và sau khi bông đùa với cô một chốc, ông cho phép cô ra ngoài - nói khi cô quay đi:
- Nếu có anh trai trẻ nào muốn cưới Mary hoặc Kitty, mời họ vào đây, vì bố đang rất vui.
Tâm trí của Elizabeth giờ đã cất được một gánh nặng. Sau khi suy tư khoảng nửa giờ trong phòng riêng của cô, cô có thể khá điềm tĩnh để có thể trở lại tụ họp với mọi người. Mọi chuyện đều khá mới mẻ nên không có gì vui vẻ. Buổi tối trôi qua trong yên bình; không có gì nhiều phải lo sợ, và chẳng chóng thì chầy, sự thỏai mái trong dễ chịu và quen thuộc sẽ trở lại.
Khi bà mẹ cô đi lên phòng khách đêm hôm ấy, cô đi theo bà, thông báo cho bà tin vô cùng đặc biệt. Hiệu quả cực kỳ khác thường, vì ban đầu bà ngồi yên lắng nghe, không thể thốt nên lời nào. Trong một lúc, bà không thể hiểu Elizabeth đang nói những gì. Rồi bà bắt đầu định thần, xoay trở trên chiếc ghế, đứng dậy, rồi lại ngồi xuống, hoang mang tự hỏi, rồi thốt lên:
- Chao ôi! Cảm ơn chúa tôi! Nghĩ mà xem! Ôi chao! Anh Darcy! Ai mà có thể ngờ được! Thật vậy sao? Ôi, con Lizzy yêu dấu của mẹ! Con sẽ được giàu có và nổi danh! Con sẽ có biết bao nhiêu tiền bạc, nữ trang và cỗ xe. So với con, Jane không là gì - không là gì cả. Mẹ mừng quá, vui quá! Thật là một thanh niên thật dễ thương, thật đẹp trai, thật cao ráo! Ôi! Lizzy yêu! Tha thứ cho mẹ lúc trước đã ghét bỏ anh ấy! Mẹ hy vọng anh ấy sẽ bỏ qua. Con, con Lizzy thương! Một ngôi nhà trong thành phố! Mọi thứ đều hấp dẫn! Chúa tôi! Tôi sẽ ra sao đây?! Tôi bị rối bời!
Thế là đủ để biết bà đã ưng thuận. Elizabeth vui mừng khi thấy chỉ có cô phải nghe những lời như thế. Nhưng cô chỉ được yên ổn một mình trong phòng của cô chỉ trong một khoảnh khắc. Bà đi theo cô, thốt lên:
- Con yêu quý nhất của mẹ, mẹ không còn biết nghĩ gì nữa! Mười nghìn một năm, có thể hơn nữa! Thật là như Thiên đàng! Và một phép kết hôn đặc biệt (1). Con nên kết hôn với phép đặc biệt. Nhưng con yêu quý nhất của mẹ, cho mẹ biết anh Darcy thích món gì nhất để mẹ có thể chuẩn bị cho ngày mai.
Đây là một điềm báo trước thái độ của bà mẹ đối với anh. Mặc dù đã được anh yêu thương nồng thắm và đã được những người thân chấp nhận, Elizabeth hiểu rằng cô vẫn còn mong mỏi vài điều khác. Nhưng ngày hôm sau trôi qua một cách tốt đẹp hơn cô nghĩ, vì may là bà Bennet vẫn còn quá nể trọng anh con rể tương lai nên bà không dám mở miệng bắt chuyện với anh, trừ khi bà muốn biểu lộ sự chăm chút hoặc tỏ lòng tôn trọng ý kiến của anh.
Elizabeth vui mừng thấy ông bố chịu khó gây thân thiện với anh, và chẳng bao lâu, ông Bennet nói cho cô yên tâm rằng mỗi lúc ông càng đánh giá anh cao hơn. Ông nói:
- Bố mến tất cả ba con rể của bố. Có lẽ bố mến Wickham nhất, nhưng bố nghĩ bố sẽ mến chồng của con ngang với chồng của Jane.

Chú thích

(1) Phép đặc biệt do giám mục địa phận cấp để cử hành hôn lễ nhanh chóng. Bà Bennet e ngại Phu nhân Catherine đăng ký lời phản dối và cản trở cuộc hôn nhân.
Chương 18
Elizabeth lại lên tinh thần đến mức thích đùa cợt; cô muốn anh Darcy giải thích về lúc anh mới chớm yêu cô. Cô hỏi:
- Chuyện này bắt đầu như thế nào? Em có thể hiểu anh tiếp tục một cách lôi cuốn sau khi anh bắt đầu, nhưng lúc anh bắt đầu là khi nào?
- Anh không thể xác định ngày giờ, hoặc địa điểm, hoặc cái nhìn, hoặc lời nói đã tạo nên nền tảng. Đã lâu rồi. Anh đang trong giai đoạn tiếp tục trước khi anh biết anh đã bắt đầu.
- Anh đã chấp nhận được vẻ bề ngoài của em, và về cử chỉ, thái độ của em đối với anh ít nhất gần với bất lịch sự, và em thường nói chuyện với anh nhằm mục đích làm anh đau đớn. Bây giờ anh hãy thành thật với em, lúc ấy anh có còn yêu em không trong khi em đang xấc xược với anh?
- Vẫn còn, vì tính sinh động của tâm hồn em.
- Anh có thể gọi ngay đây là xấc xược. Nó không kém như thế bao nhiêu. Sự thật là, anh chán ngán vẻ lịch sự, cung cách tôn kính, hoặc nghi lễ chỉnh tề. Anh khinh khi những phụ nữ chỉ biết nói năng, ra điệu bộ và suy nghĩ với mục đích chỉ nhằm làm cho anh chú ý đến. Em được anh chú ý vì em khác hẳn họ. Nếu em không thật sự dễ thương, anh hẳn đã ghét em về thái độ này. Nhưng mặc dù mang nỗi đau mà anh muốn giấu, những cảm nghĩ của anh luôn cao quý và công bằng, và trong tim anh, anh hoàn toàn chán ghét những người xun xoe ve vãn anh. Đấy, em đã giúp anh đỡ cất công giải thích, và thật tình khi xét qua mọi việc em nghĩ đấy là hoàn toàn có lý. Anh đã không biết rõ về cái tốt của em, hẳn như vậy rồi. Nhưng không ai nghĩ về điều này khi họ đang yêu.
- Khi Jane đang bị bịnh ở Netherfield, thái độ trìu mến của em đối với chị ấy không phải là cái tốt của em đó sao?
- Chị Jane yêu quý nhất! Ai lại có thể đối xử với chị ấy kém hơn như thế?! Nhưng anh có thể bằng mọi cách nêu cao việc này. Anh bảo vệ mọi đức tính của em, mà còn cố gắng phóng đại những đức tính này càng cao càng tốt. Đổi lại, em tìm mọi cơ hội nhằm trêu cợt và tranh cãi với anh càng nhiều càng hay, và em sẽ bắt đầu ngay bằng cách hỏi anh điều gì đã khiến anh cuối cùng không muốn đi thẳng vào vấn đề. Lần đầu tiên anh đến thăm em và sau đấy dùng bữa tối, điều gì đã khiến anh nhút nhát với em như thế? Nhất là khi anh đến, tại sao anh ra vẻ như không màng đến em?
- Bởi vì em trang nghiêm và im lặng, và em không khích lệ anh bạo dạn thêm.
- Nhưng vì em bị bối rối.
- Và anh cũng thế.
- Đáng lẽ anh nên gợi chuyện nhiều với em khi anh đến dùng bữa tối.
- Một người ít nghĩ đến em hơn sẽ làm như thế.
- May là anh có câu trả lời đúng lý, và em đúng lý để chấp nhận! Nhưng em tự hỏi anh sẽ tiếp tục như vậy trong bao lâu, nếu để mọi việc phó mặc cho anh? Em tự hỏi khi nào anh sẽ chịu nói, nếu em không hỏi anh. Chủ định của em muốn cảm ơn anh về lòng tốt của anh đối với Lydia có tác dụng rất lớn. Em e quá lớn, vì đáng lẽ em không được đề cập đến chuyện bí mật ấy, và nếu chúng ta cảm thấy thoải mái về việc thất hứa, thì đạo đức sẽ trở thành ra sao? Cách này là không hay.
- Em không nên tự dằn vặt. Đạo đức sẽ vẫn còn khá tốt. Những cố gắng khó biện minh được của Phu nhân Catherine nhằm ngăn cản chúng ta là phương tiện để xóa bỏ mọi hồ nghi. Với hạnh phúc anh đang có, anh không hàm ơn em về việc em ngỏ lời thiết tha cảm ơn anh. Tâm tình của anh lúc ấy không chờ đón em cởi mở tâm tình của em. Việc dì anh kể cho anh nghe đã cho anh hy vọng, và anh muốn biết ngay mọi việc.
- Phu nhân Catherine đã đóng góp rất lớn, và việc này phải làm bà vui, nếu bà thích góp công. Nhưng, nói cho em biết, anh đến Netherfield để làm gì? Chỉ để đi đến Longbourn và để bối rối à? Hoặc anh có ý định nghiêm túc hơn chăng?
- Mục đích chính của anh là được gặp em. Và nếu được, anh có thể hy vọng làm cho em yêu anh. Lý do anh đưa ra, hoặc lý do anh tạo cho anh, là xem chị em có còn yêu anh Bingley không, và nếu còn, anh sẽ thú thật với anh Bingley về việc mà anh đã thú thật sau đấy.
- Nếu anh có can đảm thú thật với Phu nhân Catherine, liệu bà sẽ có phản ứng ra sao?
- Elizabeth, có thể anh cần thời gian hơn là can đảm. Nhưng anh sẽ làm việc này, và nếu em cho anh một tờ giấy, anh sẽ viết ngay.
- Và nếu em không phải tự viết, em sẽ ngồi bên anh để khen ngợi những dòng chữ ngay thẳng của anh, như có lần một phụ nữ đã làm như thế. Nhưng em cũng có một bà mợ mà em không được quên.
Elizabeth chưa viết trả lời lá thư dài của bà Gardiner vì cô không muốn thú nhận tình cảm của mình đối với anh Darcy. Nhưng bây giờ, khi đã có chuyện ấy để viết, mà cô biết người đọc sẽ rất vui, cô đã xấu hổ nghĩ rằng ông cậu và bà mợ đã mất đi ba ngày hạnh phúc. Ngay lập tức cô viết cho họ:
" Mợ yêu ạ, đáng lẽ cháu phải cám ơn mợ sớm hơn về lá thư dài, đầy tình cảm, kể mọi chi tiết mà mợ viết cho cháu. Nhưng cháu phải thú thật, cháu đã bị xao xuyến nhiều nên không thể hồi âm được. Mợ đã đoán nhiều việc hơn là những gì thật sự xảy ra lúc ấy. Nhưng bây giờ, mợ có thể suy đoán tùy thích, mợ hãy phóng óc mơ màng đi xa, cho trí tưởng tượng của mợ rọi vào mọi khía cạnh có liên hệ đến vấn đề, và mợ sẽ không nhầm lẫn việc gì trừ phi mợ tin rằng cháu đã kết hôn. Mợ nên viết thêm cho cháu và ca ngợi anh ấy nồng nhiệt hơn là trong thư rồi. Cháu cảm ơn cậu mợ, cháu muốn cảm ơn mãi, về quyết định không đi Vùng Hồ. Cháu đã dại khờ làm sao khi cứ muốn đi! Ý tưởng của mợ về đôi ngựa nhỏ thật là hay. Hai chúng cháu sẽ đánh xe chạy vòng quanh khu vườn. Cháu là một sinh vật hạnh phúc nhất trên đời. Cháu hạnh phúc hơn cả Jane, chị ấy chỉ mỉm cười, cháu hay cười to tiếng. Anh Darcy gửi đến cậu mợ tình thương mà anh ấy có thể giành được từ cháu. Cháu mong cả nhà cậu mợ đến thăm Pemberly vào dịp lễ Giáng Sinh.
Cháu của cậu mợ
"
Thư anh Darcy viết cho Phu nhân Catherine có văn phong khác hẳn, và cũng khác thư ông Bennet gửi cho anh Collins.
" Thưa ông,
Tôi sẽ làm phiền đến ông, vì ông phải chúc mừng lần nữa. Elizabeth sẽ chẳng bao lâu nữa trở thành bà Darcy. Xin ông cố gắng an ủi Phu nhân Catherine. Nhưng, nếu tôi là ông, tôi sẽ đứng về phía người cháu trai. Anh ấy có nhiều điều tốt lành hơn để ban phát.
Kính thư
"
Những lời chúc mừng của cô Bingley đối với ông anh, về hôn lễ sắp đến của anh, đều trìu mến và giả dối. Cô cũng viết ngay cả cho Jane để tỏ ý vui mừng và lặp lại những bày tỏ tình cảm trước đây. Jane không bị mắc lừa, nhưng cô vẫn cảm động; và mặc dù không tin tưởng nơi em chồng, vẫn hồi âm tử tế hơn là những gì cô em chồng đáng được nhận.
Sau khi nhận được tin tương tự, niềm vui của cô Darcy khi thư cho ông anh cũng chân thật như chính niềm vui của anh. Cả bốn trang giấy không đủ để diễn tả mọi hân hoan của cô, và mọi mong muốn được chị dâu thương yêu.
Trước khi nhận được hồi âm của anh Collins, hoặc lời chúc mừng của vợ anh gửi cho Elizabeth, gia đình Longbourn được tin hai vợ chồng anh Collins sẽ trở về nhà Lucas. Chẳng bao lâu họ nhận ra lý do hiển nhiên của chuyến đi. Phu nhân Catherine đã trở nên vô cùng giận dữ sau khi nhận được thư của đứa cháu trai, đến nỗi Charlotte muốn lánh mặt cho đến khi cơn bão táp đi qua, nhưng riêng cô vẫn vui lây với đôi lứa. Vào lúc như thế này, sự hiện diện của cô bạn quả là niềm vui cho Elizabeth, mặc dù những khi họ gặp lại nhau đôi lúc cô phải nhìn nhận niềm vui quả là đắt giá, khi cô thấy anh Darcy phải đối diện với mọi biểu lộ lịch sự theo cung cách phô trương và và xun xoe của chồng người bạn mình. Tuy nhiên, anh vẫn chịu đựng một cách đáng khen. Anh còn có thể lắng nghe ngay cả lời nói của ngài William Lucas khi anh khen Collins đã mang đi viên ngọc sáng giá nhất nước, và với tư thái chỉnh tề, biểu lộ mọi hy vọng họ sẽ gặp lại nhau ở St. James. Chỉ khi ngài William đi khuất, anh mới nhún vai.
Tư cách thô lỗ của bà Phillips là một điều khổ sở, có lẽ khổ sở nhất, cho sự chịu đựng của anh. Mặc dù bà Phillips, cũng như người chị của bà, đều quá trọng nể anh nên không dám có thái độ thân mật mà anh Bingley vui vẻ khích lệ, mỗi khi bà mở lời, bà lại tỏ ra thô lỗ. Lòng vị nể của bà đối với anh chỉ khiến bà nói ít lại, nhưng không giúp bà được thanh lịch hơn. Elizabeth làm mọi việc để anh không phải bị hai bà chú ý đến quá đáng, luôn muốn anh kề cận bên mình hoặc bên những người trong gia đình mà anh có thể trò chuyện thoải mái. Mặc dù những cảm nghĩ như thế lấy đi phần nào niềm vui của đôi lứa khi mới bắt đầu yêu nhau, tình cảnh này tạo nên hy vọng về tương lai. Cô mong đợi đến ngày hai người dứt khỏi những mối quan hệ không mấy hào hứng như thế này, để được sống với nhau trong thoải mái và thanh lịch cùng với gia đình anh ở Pemberley.
Chương 19

Tất cả mọi cảm nghĩ hạnh phúc của bà Bennet là về ngày bà tống khứ hai người con gái xứng đáng nhất. Sau đấy, niềm hãnh diện như thế nào khi bà đi thăm bà Bingley(1) và nói những chuyện gì với bà Darcy(2) thì chỉ có thể suy đoán. Ước vọng tha thiết của bà trong việc xây dựng gia đình cho các cô con gái đã thành hiện thực, và việc này tạo nên hạnh phúc lớn lao đến nỗi bà trở nên một phụ nữ biết điều, dễ thương và có đầu óc am hiểu trong suốt quãng đời còn lại của bà. Tuy ông chồng có thể không xứng mấy với phong cách lịch sự gia đình trong khuôn phép khác thường, cũng còn may mắn cho ông khi thần kinh của bà vẫn thỉnh thoảng trở nên căng thẳng và ngu xuẩn như xưa.
Ông Bennet vô cùng nhớ nhung đứa con gái thứ hai của ông, nên tình thương của ông đối với cô lôi kéo ông ra khỏi nhà thường xuyên hơn là những lý do khác. Ông thấy vui mỗi khi đi đến Pemberley, nhất là khi mọi người bị bất ngờ.
Anh Bingley và Jane chỉ lưu lại Netherfield trong mười hai tháng. Ngay cả tính khí xuề xòa của anh hoặc con tim trìu mến của cô đều không mấy ưa thích việc sống gần bà mẹ và Meryton. Mong muốn tha thiết của các chị em anh được đáp ứng; anh mua một sự sản ở miền quê gần Derbyshire. Jane và Elizabeth, ngoài tình than giữa họ, giờ còn được sống cách nhau chỉ ba mươi dặm.
Kitty, với nhiều lợi thế nghiêng về vật chất, chủ yếu dùng thời gian để đến ở với hai cô chị cả. Tuy các mối quan hệ họ hàng mới có giai cấp cao hơn rất nhiều so với các quan hệ bạn bè của cô, con người cô có những tiến bộ vượt bậc. Cô có tính khí không đến độ bất kham như Lydia, và khi thoát ra khỏi vòng ảnh hưởng của Lydia, với sự chăm sóc và quản lý đúng cách, cô bớt cáu kỉnh, bớt ngu dốt và bớt nhạt nhẽo. Dĩ nhiên cô được giữ cần thận cách ly khỏi các mối quan hệ của Lydia, và mặc dù bà Wickham(3) thỉnh thoảng mời cô đến ở với bà với hứa hẹn về những buổi dạ vũ và trai trẻ, ông bố không bao giờ cho phép cô đi.
Mary là cô con gái duy nhất còn ở lại trong nhà. Bị lôi kéo theo trong việc theo đuổi các thành tựu của bà Bennet, cô không thể ngồi yên một mình. Mary phải hòa nhập nhiều hơn với thế gian, nhưng cô vẫn giảng đạo đức về mỗi chuyến đi ban sang. Vì cô không còn phải khổ sở về những lời bình phẩm so sánh sắc đẹp giữa các cô chị và cô, ông bố nghĩ rằng cô phục tùng sự thay đổi mà không mấy gượng ép.
Về phần Wickham và Lydia, tư cách của họ không có chuyển biến gì do hôn lễ của hai cô chị. Anh bình thản chấp nhận rằng bây giờ Elizabeth hẳn đã biết hết về mọi chuyện vô ơn và lầm lỗi của anh mà cô chưa biết đến lúc trước, và mặc dù những gì đã xảy ra, vẫn muốn hy vọng nhận được quyền lợi vật chất từ Darcy. Thư chúc mừng của Lydia gửi Elizabeth cho cô thấy ít nhất vợ anh, nếu không phải là chính anh, vẫn ấp ủ hy vọng như thế.
“Chị Lizzy thân mến
Em chúc chị được vui. Nếu chị yêu anh Darcy bằng phân nửa như em yêu Wickham, chị sẽ rất hạnh phúc. Kể cũng dễ chịu có được một người chị giàu có như thế, và khi chị không có việc gì làm, em hy vọng chị sẽ nghĩ đến hai chúng em. Em tin rằng Wickham rất thiết tha muốn có một chân trong tòa án, nhưng em không nghĩ chúng em có đủ tiền để sống nếu không có trợ giúp. Bao nhiêu cũng được, khoảng ba hay bốn trăm mỗi năm. Nhưng chị đừng nói gì với anh Darcy, nếu chị không thích.
Em của chị”
Vì Elizabeth không hề thích, khi hồi âm cô cố gắng chấm dứt mọi khẩn cầu và kỳ vọng như thế này. Tuy nhiên, cô vẫn trợ giúp em gái trong phạm vi có thể được, bằng cách tiết kiệm trong những tiêu pha của riêng cô. Cô thấy rõ rằng lợi tức của hai người như thế không thể nào đủ cho họ hoang phí trong những túng thiếu của họ, và trong cách sống không màng gì đến tương lai. Mỗi khi họ thay đổi chỗ ở, họ cầu cứu đến Jane hoặc Elizabeth để trợ giúp chút ít trong việc thanh toán những hóa đơn tồn đọng. Ngay cả khi hòa bình vãn hồi khiến họ được trả về nhà, cách sinh hoạt của họ vẫn thiếu ổn định. Họ luôn di chuyển từ nơi này sang nơi khác để tìm phương kế sống rẻ tiền, và luôn chi tiêu cao hon lợi tức của họ. Tình yêu của anh ta với cô em út chẳng bao lâu trở thành lãnh đạm; tình yêu của cô kéo dài lâu hơn một ít. Mặc dù với tuổi trẻ và tính khí của cô, cô vẫn mang lấy mọi điều ong tiếng ve mà cuộc hôn nhân của cô đã gây ra.
Tuy Darcy không bao giờ muốn đón tiếp anh ta ở Pemberley, nhưng để giúp Elizabeth, anh vẫn hỗ trợ anh ta thăng tiến trong nghề nghiệp. Lydia thỉnh thoảng đến thăm khi chồng cô vui chơi tại London hoặc Bath. Với nhà Bingley, cả Lydia và chồng cô thường lưu lại khá lâu, cho đến nỗi tính khí dễ dãi của anh Bingley cũng bị cạn kiệt, cuối cùng anh tìm cách nói bóng gió cho hai người hiểu để họ ra về.
Cô Bingley rất đau khổ khi anh Darcy kết hôn, nhưng vì cô nghĩ nên giữ lại quyền được đến thăm viếng Pemberley, cô bỏ qua mọi bực tức, trở nên thân thiết hơn với Georgiana, và đối xử tốt với Elizabeth dù muộn màng.
Georgiana giờ về sống hẳn ở Pemberley; quan hệ giữa chị dâu và em chồng đúng như anh Darcy ước mong. Họ thương mến nhau, và thương mến nhau nhiều đến mức họ đã định. Elizabeth có ý nghĩ rất tốt về Georgiana, tuy ban đầu cô thường lắng nghe với nỗi kinh ngạc, gần như đến mức cảnh báo, về phong cách sinh động, sôi nổi mà cô em nói chuyện với ông anh. Trước đây, anh đã truyền cho em gái lòng kính trọng hầu như vượt qua tình thương mến, nhưng bây giờ cô thấy anh trở thành đối tượng để đùa cợt. Cô em đã tiếp nhận được kiến thức mới mà trước đây cô chưa từng biết. Qua những giáo huấn của Elizabeth, dần dà cô hiểu rằng một phụ nữ có thể được tự tiện với chồng mình, trong khi một người anh có thể không bao giờ cho phép một cô em kém anh hơn mười tuổi có thái độ như thế.
Phu nhân Catherine vô cùng phẫn nộ về cuộc hôn nhân của cháu trai bà. Khi trả lời thư họ báo tin kết hôn, bà bộc lộ mọi cá tính thẳng thắn thật sự của bà và sử dụng ngôn từ lăng mạ nặng nề, đặc biệt với Elizabeth, đến nỗi trong một thời gian hai bên không qua lại với nhau. Nhưng sau cùng, qua lời thuyết phục của Elizabeth, anh Darcy cố bỏ qua sự xúc phạm và tìm cách hòa giải. Bà dì vẫn chống đối thêm một thời gian, rồi cơn phẫn nộ của bà nguôi ngoai, có lẽ do tình thương của bà đối với anh, hoặc do tính hiếu kỳ muốn biết tư cách của vợ anh ra sao. Bà hạ mình đến thăm hai vợ chồng ở Pemberley, cho dù sự sản bị ô uế không chỉ do sự hiện diện của một bà chủ như thế, mà còn do ông cậu và bà mợ từ thành phố đến thăm.
Với gia đình Gardiner, hai vợ chồng có mối quan hệ thắm thiết nhất. Darcy cũng như Elizabeth mến hai ông bà thật tình, đều có ý biết ơn sâu sắc đối với những con người đã mang cô đến Derbyshire và sau đấy làm cầu nối cho hai người tìm đến với nhau.



HẾT

P/S:B “Điều quan trọng trong cuộc sống không phải là người ta yêu ai và yêu cái gì… mà là cách yêu”.

Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
 

  Kí hiệu: : trang cá nhân :chủ để đã đăng  : gởi thư  : thay đổi bài  :ý kiến