|
tanrau
member
REF: 421746
02/05/2009
|
 
chào Chủ nhà , cho tôi được đóng góp tài liệu về loại hoa này nhé ,
Thục quỳ (Măn đ́nh hồng) - Hoa đẹp & thuốc hay
Măn đ́nh hồng c̣n được gọi là Thục quỳ (Hollyhock hay Hollyhock Mallow), tên khoa học là Althaea rosea, tên đồng nghĩa: Alcea rosea, thuộc họ Malvaceae. Thục quỳ có nguồn gốc tại Trung Âu và Trung Quốc, tại đây cây là biểu tượng cho sự “ph́ nhiêu” đơm bông kết trái. Lá cây, trước đây được dùng để đắp trị chân ngựa bị sưng, phù đau, nên được gọi là “hock leaf”…
Thục quỳ (Măn đ́nh hồng) là cây hoa của sự dịu ngọt. Theo “ngôn ngữ” của các loài hoa th́ Măn đ́nh hồng “nói lên” hay nhắn gửi một nỗi niềm nồng ấm của một tâm hồn cởi mở. Hoa rất thích hợp cho những người cảm thấy cô đơn, cô quạnh, bị xa lánh mà không thể cảm nhận được t́nh cảm nồng ấm và t́nh bạn. Hoa giúp ích những người cảm thấy bất ổn, sợ hăi, thiếu tin tưởng gây ra bởi những bất trắc đă xảy ra trong giai đoạn mới bước vào đời…
Đặc tính thực vật
Thục quỳ có nguồn gốc từ Trung Quốc, được gây trồng tại nước ta để làm cây cảnh nhất là trưng bày trong dịp Tết Nguyên đán. Cây thân thảo, sống hằng niên hay lưỡng niên, thân mọc thẳng, cứng, phủ đầy lông, cao đến 2 m. Lá có phiến rộng, lớn đến 18 cm, chia 5 - 7 thùy h́nh chân vịt không đều. Mặt lá thô ráp, có lông trắng. Cuống lá dài. Hoa có cuống ngắn, thường xếp từng cặp, mọc tập trung ở ngọn. Hoa lớn, rộng 10 - 15 cm, màu hồng, đỏ hay pha trắng. Cánh đài phụ có 5 - 8 chiếc dính nhau ở gốc. Cánh hoa lớn, ph́nh rộng ở đỉnh, xếp sát nhau x̣e ra. Quả nằm trong đài. Cây trổ hoa vào đầu mùa xuân… Hiện nay các nhà vườn đă lai tạo ra nhiều dạng cây lùn, hoa có nhiều màu sắc khác nhau từ trắng đến đỏ, đỏ sậm, cánh hoa đơn hay kép.
Thành phần hóa học
Hoa chứa: chất nhày loại galacturonorhamnan có những nhóm acetyl; các anthocyan (althaein): delphinidin và malvidin, mono glucosid…; các flavonoid như quercetin, kaempferol, các phytoestrogens; đường khử như rhamnose, galactose; tanin, asparagin…
Hột chứa: khoảng 11,9% chất dầu thô.
Vài phương thức sử dụng
Tại châu Âu:
Măn đ́nh hồng (Thục quỳ) được sử dụng trong dân gian làm thuốc giúp dịu các cơn đau bao tử, ho và khó chịu đường tiểu. Hoa được dùng nấu nước uống giúp sản phụ dễ sinh và giúp tăng sữa. Trẻ em đang mọc răng được cho nhai cọng hoa để giúp giảm đau nướu, lợi. Nước sắc toàn cây dùng làm thuốc súc miệng, trị viêm họng… Lá tươi giă nát dùng đắp vết thương, vết cắn do côn trùng. Hollyhock thường được dùng phối hợp với Inula helenum, Tussilago farfara và Thymus spp. để làm xi rô trị ho. Lá non ăn thay rau. Cánh hoa và nụ hoa nấu chín trộn salad.
Theo đông y:
- Hoa Măn đ́nh hồng có vị ngọt/mặn; tính hàn, có các tác dụng lợi tiểu, nhuận táo, hoạt huyết, điều kinh; tán ung, giải độc. Thường dùng khoảng 12 g hoa, sắc lấy nước uống để trị đại, tiểu tiện không thông, phụ nữ kinh nguyệt không đều.
- Hạt có vị ngọt, tính hàn; có tác dụng lợi tiểu, thông lâm, thông đại tiện; hạ nhiệt. Tuy có nơi dùng để trị sạn thận, nhưng tác dụng này không được chứng minh theo các thử nghiệm tại Ấn Độ.
- Rễ: vị ngọt, tính hàn; tác dụng thanh nhiệt, giải độc; thu liễm, chỉ lỵ.
Tại Ấn Độ:
Rễ được dùng trị kiết lỵ, làm dịu. Hoa lợi tiểu, trị phong thấp. Hạt: trị nóng sốt, lợi tiểu, làm dịu.
Ghi chú: ở ta c̣n có cây Thục quỳ vàng c̣n gọi Bụp ḿ (Abelmoschus manihot) cũng thuộc họ Malvaceae, lá ăn thay rau, hoa màu vàng, dùng trị bệnh tương tự như Măn đ́nh hồng. Thân, lá, hoa chứa chất nhầy abelmoschus mucilage chứa khoảng 17% protein và 82% polysaccharid. Dùng trị viêm phế quản mạn tính, ho dai dẳng.
Các nghiên cứu khoa học về thục quỳ
- Nghiên cứu tại Christian-Albrechts-Universitat Kiel (Đức) về các polysaccharid trong lá và hoa Thục quỳ cho thấy độ nhày và độ trương nở của các saccharid có phân tử lượng cao (chất nhầy) của Thục quỳ có phẩm chất cao hơn là của Malva sylvestris. Các saccharid này phần lớn là glucuronic acid, galacturonic acid, rhamnose và galactose (Planta Medica - Số 64-1998).
- Tác dụng kháng estrogen: Thục quỳ có chứa các anthocyanid và flavonoid. Trong số các flavonoid có một số hợp chất phyto-estrogen. Các flavonoid này có thể gây ra các phản ứng đối kháng hay đồng vận estrogen, tạo ra những biến đổi rối loạn trong chức năng truyền giống nơi động vật giống đực. Nghiên cứu tại Đại học y khoa Jagiellonian (Ba Lan), ghi nhận dịch chiết từ lá và hoa Thục quỳ ức chế hoạt động của men aromatase và ngăn chặn thụ thể estrogen beta... do đó có những ảnh hưởng kháng estrogen nhẹ (Folia Histo chemistry and Cytobiology - Số 40-2002). Nghiên cứu khác, cũng tại ĐH Jagiellonian, cho chuột uống nước chiết với liều 100 mg/ngày trong 7 tuần ghi nhận có những thay đổi mô học tương đối nhỏ nơi các tế bào Leydig (trong tinh hoàn chuột), tuy nhiên không có những thay đổi rơ rệt về kích thích tố (Journal of Molecular Histology - Số 35-2004).
- Tác dụng chống ho: chất nhầy trích từ rễ Thục quỳ có tác dụng làm êm dịu màng nhày; làm giảm sự chuyển vận các tế bào biểu b́ đơn độc có lông nơi thực quản ếch (in vitro), do đó có thể giúp làm giảm ho nhờ ở tác dụng bảo vệ các lớp màng nhày nơi thực và khí quản, chống co giật, chống bài tiết và diệt vi khuẩn (Pharmazie - Số 47-1992)
Tóm lại, các nghiên cứu khoa học cho thấy các kinh nghiệm y học cổ truyền về Măn đ́nh hồng là đúng và có cơ sở khoa học.
DS. TRẦN VIỆT HƯNG
DS. PHAN ĐỨC B̀NH
Báo KHPT số 163
tânrâu st
|
