|
ndangsonfr
member
ID 58742
02/05/2010
|
TẠI SAO CHÚNG M̀NH LÀM THƠ ?
1. Tại Sao ? Và Tại Sao ?
Có nhiều người nói : " Thơ thẩn, văn chương không thực tế và chỉ dành cho những kẻ viễn vông mơ mộng... Thơ hoặc văn chương không nuôi sống nổi con người và chỉ có cơm gạo, ổ bánh ḿ, quần áo, nhà cửa, điện nước là thực tế mà thôi !"
Ok. Đồng ư và không đồng ư cùng một lúc.
Xin mời Chúng Ḿnh đọc và phân tích sự ích lợi của Thơ Văn qua một bài viết của FLAVIA SALVI dưới tựa đề: " Mettez de la Poésie dans votre vie - ( Hăy Để Thơ Vào Đời Bạn ) được tạm chuyển sang Việt ngữ như sau :
" Thi phú được xem là một phương thức và là một công cụ để giúp chúng ta biến đổi, t́m hiểu bề sâu trong tâm hồn ḿnh. " Đó là một đoạn viết của một ông giáo triết người Pháp mang tên Jacques de Coulon.
Ông giáo khẳng định : Thơ, từ cung điệu đến sự chuyển động hài ḥa giữa màu sắc, h́nh ảnh, âm thanh được dùng để diễn đạt " t́nh trạng " riêng của căn nhà mang tên Tâm Hồn .
Con người được xây dựng và tái tạo qua thơ bằng những câu chữ, từ vần điệu chọn lọc trong tiềm thức. Thơ c̣n có khả năng chữa trị được những đớn đau của tâm hồn ( Hồn Thơ - Tâm Trạng ).
Cũng theo nhà giáo Tây này : Chữ Poésie ( thơ ) của Pháp ngữ đến từ chữ Poiêsis của người Hy Lạp - Grec = Poiêsis = Création ( sáng tạo ). Như vậy Người làm thơ đồng nghĩa với sáng tạo.
Khi Thi Sĩ trở thành Người Sáng Tạo, thơ sẽ được nối liền với mạch sống của tâm hồn và biến đổi từng cái nh́n ( nhận thức ) của chúng ta với đời sống thực tế !
Nếu thơ - Poésie - không được xem là một tấm màn nhung để = che giấu đi cái xấu xa của nhân loại, ít ra thơ có thể cứu rỗi và làm chúng ta nhận thức được sự nhạy cảm riêng của tâm hồn ḿnh và lương tâm...
Bài viết của Salvi trong Nguyệt san Tâm Lư đă phân tích và diễn đạt Sự ích lợi của thơ theo 4 điểm như sau :
1. Tập trung vào Điểm Chính
2. Để thoát ra khỏi Cái Tôi và những con đường lồi lơm của ḿnh
3. Để vượt ra khỏi nỗi khó khăn của Đời Sống Thường Nhât
4. Thơ làm nên sự giàu có của Tâm Hồn Ḿnh và Đời Sống.
...............................
( C̣n tiếp Phần 2 ) .
Nds - France -
Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
|
|
Page
1
2
3
4
Xem tat ca
- Xem Tung trang
|
 |
|
ndangsonfr
member
REF: 584108
01/07/2011
|
2. Trường Hợp Ngotay Cao Thọ Sơn
Ở một ngày tháng cũ, Ngotay Cao thọ Sơn đă viết :
… " Cái trực giác khác thường
Cuối cùng rồi th́ cái ǵ đến nó đă đến. Cái trực giác mà tôi luôn tin tưởng trong suốt đời lính quả là chính xác lắm. Chị ấy đă khuyên :
- Chuyến này chú đi tui cảm thấy không yên ḷng, tui cảm thấy có ǵ không ổn.
Tôi là 1 người lính th́ có ǵ mà ngại đâu chứ? Cười h́ h́ chào chị rồi vào camp, rồi lên đường như những đồng đội khác ...
Thời gian ngụp lặn trong máu lửa, thắm thoắt trôi đi 2 tháng oversea.
B́nh minh lên và cái nắng hừng hực của miền sa mạc, gió cát mù mịt ... Cái trực giác lại báo cho tôi biết có điều ǵ không ổn ..."
Chiếc trực thăng ngập trong lửa bùng bùng cháy. Họ đều bị thương rất nặng, viên phi công đă tắt thở. Và tôi ...
Dưới làn áo giáp lơng bơng máu, tôi không cảm thấy đau, tôi cũng không cảm thấy mệt, cái chân trái h́nh như có cảm giác không phải là của tôi. Thọc tay vào lần áo, tôi thấy máu phun ra ào ào, nóng hổi. Mắt tôi mờ dần và tôi chỉ thoáng nghe tiếng trực thăng hạ cánh và những tiếng la hét của tiểu đội cứu viện. Tôi black out.
...
Hôm nay tôi trở về sau bao nhiêu những phẫu thuật và trị liệu, tôi ngồi ngay trong căn nhà của chị đây. Gơ chữ và nghĩ về cái trực giác của ḿnh. Tôi nhớ 2 đứa con tôi đang ở xa cách đây 7 tiếng đồng hồ đường bay. Tôi nh́n 2 đứa con của chị, tôi nhớ cha của chúng, một người bạn quá cố ... và tôi ... đă tàn phế
Nhưng cái trực giác của tôi đi đâu mất? Tôi muốn biết có điều ǵ sẽ sảy ra nữa ???
( 16.02.2009 )
+ + +
Trước khi viết vài hàng cho hương hồn người bạn thơ, tôi ngồi đọc lại những bài thơ trên diễn đàn của Sơn :
Ngại ngùng
Có những điều trong anh chưa hiểu hết
Là thời gian, là mộng ước nửa đời
Anh vẫn biết, lá già rơi về cội
và sởi đá muôn kiếp vẫn âm thầm.
Tựa mầm non giữa mùa đông cằn cội
Như đêm sầu, lặng lẽ ánh trăng rơi
buồn lặng lẽ nhẹ len vào mộng tưởng
Xin thời gian gội xoá dĩ văng buồn.
Có những điều trong anh c̣n chưa nguội
c̣n sục sôi và âm ỉ năo nề
Thôi nhé em - Xin xoá vội lời thề
Để tiếp nối tháng ngày vui c̣n lại ...
* Cao Thọ Sơn
Từ Tạ
Nước mắt chiều nay rơi
bồi hồi trên phố vắng
một người buồn chơi vơi
nh́n người đi phút cuối
Câu tạ từ nghẹn lại
dấu t́nh vẫn c̣n ngại
xin nuốt đắng cay dài
ta cúi mặt đưa ai
Chiều nay nước mắt rơi
đừng buồn nữa người ơi
hăy quay lưng từ tạ
dẫu ḷng xót lên khơi
...
* Cao Thọ Sơn
( 26 tháng 3.2007 )
----------
Anh chàng sĩ quan có cái vui vẻ, dễ mến khi góp ư hoặc kể chuyện vui cho mọi người nghe mỗi lần được về phép. Tính t́nh vui vẻ thế mà khi làm thơ, lại thích làm thơ buồn.
Họ Cao nhắc lại cho tôi cái ư nghĩ : " Sau cái mặt nạ hề đùa nghịch làm cho thiên hạ vui, ḿnh lại trở về với chính ḿnh, với những nỗi buồn, nỗi ưu tư…. " Ư nghĩ này càng ngày càng lớn dần trong tôi, mỗi lần tôi rời sân khấu, mỗi lần tấm màn nhung hạ xuống sau những trận cười đă mang lại cho người xem đôi phút thoải mái của một vở kịch ḿnh viết và đồng diễn…. Tôi đă trở về với chính ḿnh, vớí những ưu tư của đời sống thường nhật.
Tôi hiểu được Cao thọ Sơn qua những bài viết khi về phép, Sơn đă tạm quên khói lửa để trăn trở với những bài thơ t́nh. Ngotay Cao Thọ Sơn làm thơ ở đâu ? Ở những đêm trằn trọc đối diện với tử thần hay làm thơ để giải khuây khi được rảnh rỗi trong những ngày phép ?
Không biết. Chỉ biết rằng khi on line gửi đi một vài bài thơ, thấy Sơn trả lời và họa thơ ngay lập tức.
Khi tôi viết :
NGÀY ẤY
Môi em đỏ trên vai anh áo trắng
những lần mưa vàng vọt trên lối xưa
Chiếc dù nâu che nhau chờ giọt nắng
Hai đứa vui - ḥ hẹn mấy cho vừa...
Ngồi trước màn ảnh, với một tích tắc họ Cao trả lời ngay bằng :
...NGÀY ẤY
Ta cùng nhau trao môi thời áo trắng
những lần mưa ướt gót mộng chung ḷng
Chiếc ô nâu che nhau t́nh rất vội
Hai đứa vui - đời đẹp đă trao rồi
*ngotay
Tôi thấy ơn ớn, thử một bài khác với một vận tốc băo tố :
XA VẮNG.
Em ở đâu ? Để tim anh vắng chỗ
Những buổi chiều quán xá ngồi buồn tênh
Đèn xanh đỏ những đầu đường thành phố
Áo hở vai, dấu nhẹm một chuyện t́nh...
Sơn đă không chịu thua, gửi cấp tốc vào chủ đề của tôi bài thơ đối :
...XA VẮNG
Em ở đâu ? Cho tim anh tắt nắng
Những buổi chiều quán vắng buồn thênh thang
Góc đường cũ vẫn rộn ră xốn xang
Nhưng em hỡi t́nh ta giờ xa vắng
*Ngotay
Tôi thử thêm lần nữa để xem tài làm thơ như bắn súng của chàng lính :
BIỀN BIỆT
Rồi hoa tím đă ra đi biền biệt
Góc sân trường để lại lá thư xanh
C̣n đâu hoa phượng nở màu mắt biếc
Sách vở buồn tô đen nét mực anh...
Cao thọ Sơn bắn tiếp trong ṿng ba phút :
...BIỀN BIỆT
Rồi hoa tím đă ra đi biền biệt
Góc sân trường đă biết cảnh chia ly
C̣n đâu hoa phượng nở trên mi
vết mực đen tim anh đành thấm măi
*Ngotay
° ° °
Tôi ngả nón chào bạn thơ. Và tiếp tục đọc những ǵ Sơn đă viết cho đến ngày nhà thơ Bùi Vĩnh Thúy (Ladieubongg ) báo tin buồn : Sơn đă nằm xuống.
Mắt tôi cay.
Và hôm nay, tôi viết những ḍng này để nhớ đến Sơn.
Ngủ ngon nhé em. Người bạn thơ có một tâm hồn mà tôi hằng yêu quư.
đăng sơn.fr
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 585951
01/21/2011
|
3. THẾ GIỚI THƠ VÀ CHỮ CỦA THY NGUYÊN .
EM RU EM
Đêm
em thủ thỉ
quấn vào em chiếc khăn sót lại.
Đêm như em
đêm như anh
ngược mái tóc về sau
cây cọ khua ngang vần dọc.
Em bớt cái nh́n ảm đạm
vẽ tranh trong trí nhớ ngọt lành
một ngôi nhà màu xanh
một ngôi nhà em anh
đứa trẻ ngồi đợi mẹ tan ca về sớm.
Lô nhô gió cuốn cửa
giả định vô t́nh
đêm
cây cọ ru ḿnh...
...
THẾ GIỚI NHỎ CỦA ANH
Thế giới nhỏ của em và anh
là những bài thơ
là những suy tư
là triệu triệu những dự cảm của anh về một tương lai gần.
Ở đó anh dựng lên số phận
em bé nhỏ như chưa từng bé nhỏ
ngọt câu thơ
ngọt cả tấm h́nh c̣n tràn đầy sự cho đi dâng tặng
cuốn em vào những lô xô dại khờ.
Anh
hoá cả vết chân đọng lại mùa xuân
sau một ngày đă hoá những cỏ non mềm mại
em vội ôm tiếc nuối
chạy vào thế giới nhỏ của anh!
* ( Học tṛ người dưng tặng Thầy và chị Biển Hồng)
...
LẠNH
Sáng nay trời tự nhiên lạnh
Chẳng muốn chạm vào đâu
chẳng muốn nghĩ đến đâu
để nguyên mọi quẩn quanh trọn vẹn...
Em có lạnh?
đừng lạnh tâm hồn
đừng cho đi tiếc nuối
đừng giăi bầy với chữ
đừng viết thơ bằng ḷng thù hận
chưa khô.
Quá khứ hai đầu đu đưa
đeo bám cả khi em ngủ
đeo bám cả ṿng xe xuống phố
tội cho em gió lạnh trở mùa...
THY NGUYÊN .
( Đêm trắng 12/2010)
***
Thy Nguyên - Phạm Thúy Nga đă viết cho tôi dưới những bài thơ ở một
ngày cũ :
'' Thầy kính mến!
...Tất cả mọi nỗi nhọc nhằn nơi Thầy em đă chỉ biết đọc để chia sẻ với Thầy.Em vừa trở về nhà sau một ngày cày mệt. Cho con ngủ rồi mọi việc,ngồi vào máy đă 23h30.Em qua nhà cũ mỗi ngày,bất ngờ hôm nay có chữ Thầy gửi lại.
Học tṛ kính chúc Thầy mạnh khoẻ và cầu mong mọi nỗi nhọc nơi Thầy sớm sắp xếp ổn thoả.
Thầy đă viết:
- Đang nghỉ quẩn quanh th́ ánh mắt chạm phải tập thơ ‘’ Sân Người ‘’ của cô nhỏ học tṛ dựng ở kệ sách.Vặn nhạc blue rất khẽ, lật trang đầu nh́n lại tấm ảnh chụp ngồi của cô nhà thơ bắc kỳ, đọc lại vài đoạn thơ rất buồn hiu,buồn hắt...-
"Hạnh Phúc" là bài thơ em viết năm 2007.Hạnh phúc mà em có năm 2006 đáng ra là của người khác.Số phận trớ trêu buộc em vào người như có sự sắp đặt.Hơn một năm sau em đă phải trả giá cho những hạnh phúc gầy guộc đến với em vội vàng ấy.
V́ thế em mới viết:
Em hai bẩy
một ngày...
hạnh phúc ló mặt gầy guộc chạm đến
khoảng không xạm ngắt
cười đùa...
Thầy viết:
" Tôi không thích Thơ và cách làm thơ của em cho lắm ! V́ theo tôi,thơ và cách viết của em là những đoạn văn xuôi được sắp thành chữ cho đẹp mắt khi chữ nhảy hàng,chạy lên chạy xuống."
Đúng ra Thầy ko thích thơ em mà chỉ thương con chữ của em.Thầy lại tiếp:
- " Buổi tối lạnh lẽo như thế này,ngồi một ḿnh dưới ánh đèn của bàn giấy,tôi thấy buồn bực và sẵn cái buồn tôi đâm ra thích tâm sự với thơ của em với những điều tôi nghĩ về em.
Tôi đang h́nh dung ra câu hỏi ngạc nhiên theo cách nói và viết của em :
- Trời ạ !Bữa nay sao thầy thẳng tay và ác đến như thế ?! Thầy ‘’ xấu xí ‘’ quá đi thôi !
Có nhiều lư do để tôi thẳng tay với cô học tṛ bất đắc dĩ là em….V́ tôi đang có nhiều chuyện buồn và đáng cáu.
...
Thầy đừng cáu nhé! Em sợ lắm.Cuộc sống không giản đơn như câu chữ mà em và Thầy thường viết.Cuộc sống có màu sắc của cả đắng cay . Những chuyện trong công việc mong Thầy sớm b́nh tâm trở lại.
Ai tạo ra đứa con cũng muốn có hồn.Nhưng chuyện ǵ đến đă đến,có những lúc ta phải cảm ơn mất mát để thêm quư trọng những thứ đang c̣n hiện hữu quanh ta.
Thầy ơi! Tṛ sợ mất như hôm trước và phải gửi đi ngay,giờ lại tiếp tục nha!
" Học tṛ xa !
Lâu lắm rồi,tôi không nhận được tin tức của em ngoài vài chủ đề nào đó kư tên Thy Nguyên….Muốn có tin tức của em th́ dễ thôi,tôi chỉ việc bấm số và phone cho em theo những con số em đă gửi..."
Đọc đến đây em cười té ghế lun.Hiiii! 101 lư do thầy đưa ra đều đúng hết và em tôn trọng.
Với bài " Khoảng trống " lỗi là do em đấy Thầy ạ. Em "trút" vào ngăn chứ không phải là "thêm chút".
" Tôi không phủ nhận cái tài lèo lái và biến dạng h́nh thức đặt câu của em.Như có lần tôi đă viết ở ‘’ Tại Sao Chúng Ḿnh Làm Thơ ? : ‘’ Thơ là sự sáng tạo từ con chữ để chơi một tṛ chơi chữ nghĩa. Sự sáng tạo cũng có nghĩa là làm cách mạng để đổi mới chữ nghĩa.Nhưng có đôi khi,con chữ chạy nhanh quá để vượt ra ngoài phạm vi kiểm soát của người đẻ ra nó . Tốc độ nhanh và cường điệu vũ băo có thể làm người đẻ ra chữ bị cuốn theo cơn băo không định hướng…."
Có lẽ 2 ngày tới em xin phép Thầy cho rinh ngay bài viết của Thầy sang blog của em.
Thầy ơi!Những ḍng này của Thầy khiến em rơi nước mắt:
"Nhỏ Thy Nguyên đă bay lơ lững trong cơn băo ḷng,Thy nguyên đă viết theo một chiều hướng buông thả xuất hồn.Tôi hiểu đó cũng là một phong cách viết theo kiểu riêng. Tại sao ta phải viết giống người và người viết phải giống ta ?
Nhưng dù sao đi nữa,những bài thơ ngắn dài của em cũng giúp cho tôi có được một vài khái niệm và ư tưởng để tiếp tục cho loạt bài trong chủ đề về thơ văn sau này.
Trong một góc thời gian ngắn của buổi tối nay,tôi thấy tạm đủ để b́nh luận về thể loại thơ trừu tượng của em."
Em cảm ơn Thầy thật nhiều.
Trong thi tập Sân người em rất thích bài CÂU VÍ T̀M NHAU:
...Em không khóc
em không đau
ly rượu chạm môi oà vỡ
...
câu ví ru em vắt kiệt phút giây...
Thầy ơi! Nguời ta say rượu chết.Có người say t́nh mà chết. Em say rượu không chết.Em say t́nh không chết.Em sống để đổ mọi nỗi vào thơ.Sống để say một thứ những lúc cuối ngày ( sau khi các con và Mẹ đă sâu giấc).Đó chính là say thơ.
Thầy cho phép được không ạ? Dù cơm áo không đùa với khách thơ.Em biết phải làm ǵ.Phải yêu thơ ra sao. Yêu không đắm ch́m.Yêu để đi về phía trước.
* Học tṛ: Thynguyen
° ° ° °
Tôi ngồi đọc lại những ḍng chữ của Cô học tṛ người dưng và định viết vài hàng cho cô...Nhưng buổi sớm như hôm nay của tôi ngắn ngủi và chật hẹp quá.Tôi không thích mọi sự vội vàng hấp tấp.
Khi làm thơ,người ta không vội vă ( chỉ có những con chữ nhập thần mới được quyền vội vă chạy trên phím chữ hoặc tuôn ng̣i qua kẽ tay phóng ra bút mực.
Khi viết văn,người ta cần có sự trầm tĩnh,suy ngẫm...
Không vội,tôi sắp xếp cho ḿnh một góc thời gian vừa đủ dể viết.Viết bằng tâm và suy nghĩ bằng đạo. Thơ - Nếu nói theo một nghĩa khác phải được đến bằng tâm thức.Thơ thênh thang và thơ phải được giải bày bằng tâm hồn.
Hồn thơ của Thy Nguyên ra sao ? Tôi đi t́m và thử giải ngữ bằng chính những ḍng chữ của cô :
CẠN YÊU
Người tạc nụ hôn giông băo
trên môi em
người hớt tay trên lọn tóc em
người cười với mùa thu của em.
Có cái nh́n thẳm sâu
có cái nh́n của con mọt cửa
em co ro như một chú mèo bếp
giông băo tận đáy buổi chiều.
Không phải em trong h́nh hài pho tượng
chẳng phải người lạc giữa đường
chẳng phải vị đắng từ nụ hôn giông băo
mà bởi v́ em đă cạn yêu.
KHOẢNG EM
Người ơi
em đă đi về phía không người
mưa
gột trôi
cựa ḿnh
gửi về em dấu hỏi
sa mạc của người
em hâm nóng trong men vị tầm xuân khó nhọc
con dế hát lời.
Khoảng của em
trái chiều
câm lặng
đóng băng
mắt em ngấn những giọt lung linh
bến nghiêng suốt th́ con gái.
Người ơi
em đang đi về phía không người.
...............
( c̣n tiếp )
đăng sơn.fr
|
|
|
|
thynguyen81
member
REF: 586142
01/23/2011
|
Thầy kính mến!
Gió vẫn thổi và mưa đằm trên môi em.Gió vẫn vuốt ve vẫn luồn qua kẽ tay ngày cuối năm vô định.Đứa bé nhà bên giật ḿnh trong tiếng cổng.Mọi nỗi nghẹn ngào nhớ câu chuyện TH̀A MUỐI HOÀ TAN...
Cầm chắc trong tay những dự định chưa thành.Buông neo với câu thơ trong chập chờn giấc ngủ.Bài học hoà muối trước đại dương rộng mở.Cất lại ngổn ngang trong câu chữ ngập xuân.
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 586143
01/23/2011
|
...Thy Nguyên !
Thơ của em thuộc loại " Trừu Tượng " và cách viết văn xuôi của em cũng thuộc loại siêu trừu tượng.
Thể nào em cũng làm tôi vỡ cái dầu v́ hyper tention và cáu !
( .... )
Tôi để cho em vài dấu chấm để giải ngữ với bài thơ Hạnh Phúc và Cạn Yêu.
TGND của em.
Nđs.
|
|
|
|
thynguyen81
member
REF: 586146
01/23/2011
|
Thầy ơi!
Em vui.Đi giữa những ngày cuối năm này mọi ngổn ngang được dịp phơi bày như thế trận.Em cố cất mọi ưu tư với con chữ lấp đầy trong ngăn cứng.Mà mọi lập luận ở nơi thầy đă khiến nó nhảy ra.
Em buồn. Em nắm giữ mọi ảo giác để khí thế ngập xuân lấn át chủ thể. Em cố gh́m đi cho câu chữ đừng bung trong vội vă.Nó đă trôi. Em đă mới.Em đă thay đổi.Để con chữ không đau.Không uỷ mị,dại khờ.Em đă thay đổi để thấy Nụ Tầm Xuân trong cái bể tắm tuổi 30. Em đă thấy ánh sáng cuối con đường em đến để vượt cái ảo giác BÔNG TẦM GAI. Em đă thay đổi để im lặng để kịp nhận ra PHỐ THỊ C̉N ANH.
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 589275
02/12/2011
|
4. LÀM T̀NH VỚI THƠ !
Dưới bài thơ dài bất tận và ướt chèm nhẹp mang tên :
EM LÀM G̀
GIỮA CHIỀU MƯA RƠI ?
Một người bạn tôi đă viết như một cách trả lời :
'' .... " Muà mưa ở đây chỉ là những khởi đầu "
Cho một cuối mùa đông lạnh lẽo và âm ỉ ....
Bất th́nh ĺnh tôi muốn ngủ một giấc dài. Những kẻ yêu nhau đợi nhau đến lúc những mùa lá rụng thoát thân thành lửa hy vọng ngùn ngụt trên những cánh rừng. Tôi muốn nằm dài ở cuối câu một và nằm yên và nghe ngóng mọi sự mở ra của tất cả bất cứ một cái ban đầu nào. Thí dụ như là một bọt nước:
' Mùa mưa ở đây chỉ là những khởi đầu '
Nhiều khi chúng ta phải tạm tách một hạt cát ra khỏi chỗ toàn cát. Xem soi, xét nét, nghe ngóng, đo lường các đặc trưng, tác dụng, tác hại của nó lên những chỗ dễ chảy máu trong tâm hồn của chúng ta. Y như rằng, tôi đă đang nghe tiếng đùa chơi của những đứa con của cô ấy khi mời cô ấy đứng riêng ra như vậy.
Những đứa con từ ngày khác, khoảng khác, những mặt cắt cát khác đồng thị minh nhiên yêu thương sân hận nhau. Khoảng trắng bất th́nh ĺnh chứa đầy khí lực của một tay thái cực gia thượng thừa run rẩy. Sự mở ra của cái ban đầu ! Cái băng trinh thanh khiết của lịch sử, cái khoảng trắng của thời gian. Hăy im đi sự ḍ xét vĩ đại trong giấc ngủ gói vén của những chủ thể đại ngă bao ngàn. om mo om mo om mo om mo om mo ecco homo ecco homo ecco homo. Để cho lỗ tai thần diệu của tâm hồn con người được thuận thảo tột cùng mở ra với chính hắn với tất cả viễn tượng phù du với tất cả những khởi đầu của mọi biên giới chênh vênh cắt nát mấy bờ thực tại
Sơn ạ, tôi nghe từ câu trên tiếng thác đổ của ngút ngàn nguyên ủy ...
Thân, KY.
''
______________
Tôi không hiểu rơ cho lắm ư của bạn ḿnh muốn nhắn nhủ điều ǵ v́ bạn tôi viết dài và mông lung quá.H́nh như anh đă đi vào một bià rừng cuả chữ ơi là chữ của một thứ mê hồn trận ?!
Bạn viết ấy của tôi th́ lúc nào cũng thế.Bạn cảm khái và thích viết theo kiểu của bạn / Tôi đọc và hiểu lờ mờ theo cái cách đọc của ḿnh.
Thế nào cũng xong.Sao cũng được.Miễn là có tiếng mưa ở đầu một ngọn bút.Bút mưa để những ngựi t́nh c̣n thấy nhau để đời này c̣n chỗ đáng yêu,đáng nhớ.
Đang nghe nhạc nhẹ và nghe mưa tí tách để viết.
Tôi ngừng gơ phím chữ để suy nghĩ xem ḿnh sẽ viết ǵ và tại sao viết ?
* Mùa mưa ở đây chỉ là sự Khởi Đầu !
" Mùa mưa ở đây chỉ là những khởi đầu
Cho một cuối mùa đông lạnh lẽo và âm ỉ ..."
Anh biết rơ như vậy mà,em
Từng chiều,từng chiều âm thầm
Âm thầm bóng thời gian đẩy nhau
Anh,với những bản nhạc cũ,âm thầm
Anh khe khẽ nắn nót,gọi tên em
Khi ḷng ḿnh trùng xuống
Khi không c̣n ai bên cạnh để nói
Khi bóng chiều ngă ập xuống vũng đen của cô đơn
Anh thấy ḿnh lạc lơng và cô quạnh quá đỗi
Anh thấy ḿnh cần nói dối
Cần đàn áp ḿnh bằng vũ lực để khỏi thấy ḿnh đang buồn bă
Anh muốn cưỡng hiếp một cách hung bạo những nỗi buồn
Như thằng già dịch đang chảy nước miếng nh́n gái đẹp và quá thèm thuồng
Anh muốn túm tóc con buồn và bế nó vào pḥng riêng
Anh nhẩn nha và cùng một lúc hùng hục cởi bỏ áo quần ḿnh.
Anh trơ trụi,trần truồng...
Để có thể yên ḷng và ve vuốt nỗi buồn.
Buồn rướn người,rên ư ư trong cổ họng
Anh ghé môi hôn và ngoạm lấy nỗi buồn bằng cặp môi quá đỗi tham lam
Anh dục vọng,tầm thường khi dụ dỗ nỗi buồn bằng câu nói hổn hển :
-'' Em ! Hăy ngoan,hăy nằm yên và thụ huởng
Hăy đưa đầu ngực cho anh cắn ,anh ngoạm
Hăy ch́a chiếc bụng trắng phau hơi hới
Và làm t́nh với anh cho qua đến nửa đêm
- '' Em,hăy ngoan,hăy rỉ rên như chưa bao giờ biết tự ḿnh cảm khoái
- '' Em,hăy quên đi em là ai.Hăy nhắm dôi mắt lại - Em ''
Người t́nh tên Buồn của anh đă rất dịu,rất ngoan
Cô ấy rướn người với cặp môi mở hé
Cô ghịt lấy đầu anh và tham lam tận hưởng !
Chao ơi ! Chao Ơi ! Anh không thể nào sung sướng được hơn thế nữa
Buồn và anh ,cả hai thân thể đă nhập một
Hai đă không c̣n là hai mà chỉ là một
Nhất thể,duy nhất mà thôi .Em !
Em , Hăy là nỗi buồn khi làm t́nh với anh như thế...................................
...........
...........
..........
đăng sơn.fr
|
|
|
|
anhhoanhat
member
REF: 589276
02/12/2011
|
chào cả nhà vui vẻ.
Tại sao chúng ḿnh làm thơ
tại sao đêm vắng ngẩn ngơ mộng t́nh
tại sao đằng ấy làm thinh
tại sao trăng thức một ḿnh hỡi trăng
Chúc cả nhà vui nghen.
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 589398
02/13/2011
|
... Rất cám ơn Bạn Anhhoanhat đă góp phần với một bài thơ hay và có ư nghĩa.
Thân ái .
Nđs.
....................................................................
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 589502
02/14/2011
|
5. GÓC THƠ CỦA NGUYỄN TRƯỜNG AN
1. NHỮNG SÁNG TÁC MỚI.
TRẮNG !
Chiều bệnh viện trắng
Buồn hiu hắt và tuyệt vọng
Buồn ngồi trên xe lăn trượt tuyết
Tuyết khóc lời vĩnh biệt
Tuyết ngậm ngùi nói với xe lăn
Đừng khóc,đừng buồn nữa
Để tôi buồn dùm cho
Người đă đi về miền đất lạnh
Người để lại một bóng h́nh ngày cũ
Người ơi ! Người nào hay nào biết :
Có những mùa đông trắng như hôm nay
Tôi đang chậm răi tự hủy ḿnh
....
ĐEN.
ĐÊM xuống đậm
ngoài cửa sổ
Tôi xuống chậm
Lần ṃ về đứng ở ngưỡng cửa
Em có chùm ch́a khóa tử huyệt
Em nắm trong tay vận mạng tôi
Chờ đi,tôi lăn bánh xe đời
Chờ tôi - em - tôi sẽ đến điểm hẹn
Mở cửa cho tôi nhé - em
Mở cửa cho tôi đẩy xe vào
Ta gặp nhau - ngỡ ngàng mừng rỡ
ĐỂ EM NGỒI GỌN LƠN VÀ HÔN TÔI TRÊN CHIẾC XE LĂN
TÔI ĐĂ QUÊN LÀ M̀NH QUÈ CỤT
SAU CÁI NGÀY TỪ LY ẤY
MÀ CÓ XÁ G̀ ĐÔI CHÂN CŨ
ĐÔI CHÂN ĐÓ ĐĂ DẠO CHƠI CÙNG NHAU NƠI GÓC PHỐ
Từng chiều,từng chiều
Ta đă có hai cặp chân
Ta và em nay chỉ c̣n lại một cặp chân
Em chấp cánh cho tôi bay
Về một cơi vĩnh hằng và đầy hạnh phúc
Đêm về,tôi mặc kệ đêm*
Tôi thắp sáng ngọn đèn cày để viết
Tôi nhớ em - em ơi !
TUYỆT
Quand j'ai dit :
C'est bon ton baiser
C'est Good . Đó là tuyệt !
Tuyệt ở chỗ nụ hôn ngọt
Em đă quấn lấy tôi đắm đuối từ những lúc quyện lấy nhau
Ở giữa chiếc cầu Pierre lộng gió
Gió nói với chúng ḿnh gió thèm muốn
Gió muốn ùa vào nhịp tim em
Gió muốn hát lờ nỉ non t́nh tự
Cho một ngày có nắng đẹp
Dù hơi lạnh ở cuối ngày
Tuyệt ! Tuyệt lắm, em ơi ......
NGÀY G̀ - THÁNG MẤY ?
Tôi làm ǵ có thời gian nữa
tôi đă mang danh xưng của thời gian và sự chết
Người ta chỉ sống có một lần thôi
Tôi biết thế dù tôi muốn chết theo em
Khi em chết
Đúng vào ngày lễ của t́nh yêu
Ôi ! Tôi thù ghét cái ngày mà t́nh yêu trở mặt
Ngày 14 tháng 2 là ngày em ra đi !
Người ta đă hôn nhau để thay lời t́nh tự
Tôi âm thầm cúi xuống nh́n đôi chân không c̣n nữa của ḿnh
Tôi đă tặng em khoảng đùi dài của một thằng cao ráo điển trai ngày cũ
Tôi tặng em thay cho lời chúc ngày t́nh nhân...
nguyễn trường An.
( 14.02...... )
.............
a/ THƠ và trường hợp Nguyễn Trường An.
( Viết với sự chấp thuận của tác giả N.T.A )
Tôi gặp Nguyễn Trường An trong một hoàn cảnh bắt buột và t́nh cờ,anh ngồi yên trên ghế xe lăn, hai chân bị cưa mất trong một tai nạn trên đường chạy của tramway ( Anh tự tử hụt sau khi hay tin người yêu bị tai nạn lưu thông… )
Tôi được biết chuyện này khá trễ khi đọc bài thơ ngắn của anh ghi ở cái bloc note nhỏ :
ĐI XA.
‘’ Em đă ra đi,
Không lời từ ly
Làm ǵ để nói kịp,em ?
Làm ǵ để c̣n lại t́nh yêu ?
Em về nơi xa
Xa bóng đôi ta
Và anh,anh ở lại
Đếm trên ngón tay vừa què,vừa cụt của ḿnh
Anh đă nói thầm thầm với ḿnh :
Chỉ c̣n anh sống sót dù không có lư do ǵ để sống
Em ra đi ( Vĩnh viễn )
Rồi một ngày nào đó - không xa lắm
Anh cũng sẽ ra đi
Anh t́m em ở nơi ấy
Em.Em !
( N.t.a )
Tôi lấy làm lạ,có nhiều thứ ở An làm tôi ngạc nhiên ngỡ ngàng : Trong cái chán đời tuyệt vọng của anh,anh viết rất nhiều thay cho lời nói,anh ta có thể ngậm miệng trong ṿng hai,ba ngày,anh nói với người lạ bằng nét bút màu xanh trên những tờ bloc note màu trắng,những trang giấy của anh đă đầy ngập chữ.Chỉ có chữ và chữ.
An c̣n trẻ lắm,mới 25 tuổi,khuôn mặt có vầng trán rộng và đôi mắt của một đứa bé,trong sáng với nụ cười lúc nào cũng buồn như mưa ( An thích đẩy chiếc xe lăn ra con ngơ đầu bệnh viện để ‘’ tắm mưa’’ và làm thơ về bụi mưa .
BỤI
Anh ngỡ em là hạt bụi
Nhỏ xiú xiu,bụi đă t́m đựng vướng con mắt phải của anh
Con mắt kia c̣n lại thấy ḿnh buồn
Nó càu nhàu,nhăn nhó :
‘’Thả bụi về phía tôi
Cho tôi nói một lời
Tôi yêu bụi,dù bụi làm cay ḷng mắt
Tôi thích bụi mưa
Mưa làm tôi nghĩ đến người yêu
Nàng đă bỏ tôi
Khi chưa kịp nói một lời
Trăn trối cũng không kịp
Ngày nàng bỏ đi
Cũng có cơn mưa bụi như thế này
Tôi một ḿnh vàng vơ
Lăn xe dưới bụi mưa…. ‘’
( N.t.a )
Cách làm thơ kiểu tự do của An làm tôi hoảng hốt và cái tên của anh cũng làm tôi sợ hăi.Nguyễn trường An là cái bút hiệu thời trẻ,thời áo trắng của tôi khi tôi gửi đăng bài ở các nguyệt san,báo chí ở Saigon !
Thơ của An có những dấu phẩy và những chữ EM ngắt ngang ở cuối câu.
Tôi hỏi :
- Tại sao cháu Không lấy một cái bút hiệu để gửi bài cho báo ?
- Cháu không thích đọc thơ của ḿnh trên báo !
- Tại sao cháu làm thơ ? Để làm ǵ ?
An cười,buồn,mặt cúi xuống và im lặng,một chốc sau An nh́n tôi bằng ánh mắt mưa,mưa :
- Tại cháu nhớ đến nàng và muốn đi t́m nàng càng sớm càng tốt.
- An ! Đừng nói gỡ,chú không muốn nghe điều này.
An giận dỗi,quay ngoắt đi,hai cách tay lướt bánh xe lăn chạy thật nhanh dưới hàng hiên mưa.
Tôi cũng quay về văn pḥng bệnh viện để làm những thứ giấy tờ cho An xuất viện.Nhưng ư nghĩ về thằng bé ngồi xe lăn vẫn dầy ṿ tôi ngày đêm.
Tôi c̣n nhớ cú điện thoại của bạn đồng nghiệp tên Alain :
- Nè.Chuyện khẩn.Có một thằng nhỏ người việt nam vừa tự tử,nó là khách của tao và nó vừa nhảy xuống đường hầm Tram Metro ở Paris.Nhà thương vừa báo cho tao khi nó tỉnh dậy,khóc gào ầm ĩ.Tao chuyển cái ca này cho mày để cứu nó.
Tôi lật đật bỏ hai cái consultation ,phóng xe đến nhà thương.Thằng bé nằm im ĺm ngủ say như chết,Hai chân đă bị
cưa .
Đọc bản báo cáo t́nh trạng của An,tôi buồn bă vô cùng,nhà thương đưa cho tôi đọc quyển nhật kư của An ,tôi đọc ở trang cuối cùng :
’’ … Paris,ngày..tháng…năm ..
Hăy chờ anh đi theo em.Anh không muốn sống nữa.Đời vắng em th́ anh c̣n ǵ để hiện diện trên quả đất khốn nạn này…..’’
Chữ của An nhỏ,chi chít và có nét chữ mềm mại của một thiếu nữ.An viết bài thơ Vĩnh Biệt bằng Pháp ngữ mà tôi xin tạm dịch như sau :
ADIEU
Adieu,Vĩnh biệt ngày tháng đă đẹp
Adieu;Từ giă luôn những ngày thiếu vắng nhau
Tôi sống để làm ǵ ?
C̣n lại ǵ cho nhau ?
Ngoài vành tang bằng vải trắng
Tôi chỉ là cặn bă
Của một mối t́nh không c̣n giá trị
Tôi muốn đi theo em
Tan vào em - Em ơi ….
Adieu !
( N.t.a )
.....
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 589506
02/14/2011
|
COURT !
Court comme l'amour
Court comme toi et moi
Comme un jour de fête
Comme mes jambes
Court comme un petit mot
Court et longue,très longue
Comme ton regard posé sur moi
comme je t'ai dit je t'aime
Court un un jour sans soleil
Comme une nuit sans lune
Court comme ta vie
Court quand je vis sans toi,et je souffre...
( C) by nguyentrươngan.
14.02.2000.
Ngắn !
Ngắn như t́nh yêu
Ngắn như em và anh
Như một ngày lễ hội
Như bàn chân cụt
Court comme un petit mot
Court et longue,très longue
Comme ton regard posé sur moi
comme je t'ai dit je t'aime
Ngắn như một câu nói
Ngắn và dài cùng lúc
Như ánh mắt em
Như khi anh nói yêu em
Court un un jour sans soleil
Comme une nuit sans lune
Court comme ta vie
Court quand je vis sans toi,et je souffre...
Ngắn như một ngày thiếu nắng
Như một đêm không trăng
Ngắn ngủi như đời em
Ngắn ngủi khi anh sống thiếu em
( và anh đau ! )
< by Nguyễntrườngan và đăng sơn.fr
( c ) 2011.France
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 589999
02/17/2011
|
** VIET CHO NHAU -LETTRE -
Re :TẠI SAO CHÚNG M̀NH LÀM THƠ ?
( 9 hrs. ago ( #4 )
Sơn huynh !
" Thơ được đo bằng độ dài trải từ một xứ sở xa xăm tới khu vực những cư dân rải rác ở nơi cùng trời cuối đất. Thơ nhập vào ḍng chảy mới, khoảng khoát, cùng chuyển động bất kể những phân cách không thời gian. Thơ có thể là sống sượng và ngùn ngụt lửa, có thể sạn sỏi hay vàng ṛng nhưng dứt khoát, ở ngoài những cánh cửa đă khép. Và vậy, thơ không c̣n là tiếng than đơn lẻ mà là bản đồng ca, không c̣n sự chết mà là sự sống: Như ngọn lao ném ra chẻ dọc những con đường. Thơ có mặt như một ngạc nhiên và măi măi như một ngạc nhiên, bởi một điều chung quanh chúng ta vẫn c̣n đầy bứt phá nơi những tâm hồn ăm ắp chất thơ và đời thơ. " (lời mở đầu cho tạp chí Thơ mùa Xuân 1996, nhóm Tân H́nh Thức)
Câu hỏi " tại sao chúng ḿnh làm ?" là một cánh cửa bước vào một thế giới khác. Một thế giới mà sự trật tự ngăn nắp rơ ràng chỉ là những hóa thân ngụy trang cho linh hồn của u uyên thần Hỗn Độn.
Nó găm trong tim của những người thơ. Sống như làm thơ. Thơ như là sống.
Nó rút mạch tất cả những ǵ nhạy cảm, sâu xa và dễ bốc. Nó thưa thốt những cách khác nhau trong mỗi con người và cũng vậy nó gột rửa những chiếc giường thực tại bằng những giấc ngủ thoảng bơ vơ, thoảng ngây ngu, thoảng tiếc nuối, thoảng những khoảng hóa thân v.v và v.v.
Tôi không thích sự đàn áp. Bất kể !!! Sự đè của cái mới lên cái cũ. Sự đè của cái cũ lên cái mới. Sự miệt thị của cái hay với cái dở (hay ngược lại). Trong mọi thể dạng của đàn áp ta dễ dàng nhận ra những cột mốc của con đường dẫn đến băi hành quyết tinh thần tự do khám phá, tự do thơ, tự do sống. Có điều, tôi muốn được xấu hổ một cách tự do khi tôi làm lại tinh thần của một kẻ khác.
Tôi nghĩ, tất cả mọi áp đặt của bất kể cá nhân nào lên thơ cũng chỉ có ích lợi duy nhất đối với cá nhân đó. Cốt lơi của nó là nhịp điệu (O. Paz), tức ư bao hàm cả thi tính và nhạc tính. Kỳ thị quá chăng ? Không đâu. Tuy nhiên, không nên có một sự hy vọng, tham muốn nào đè lên thi hứng. Tức là, khi làm thơ tôi không hy vọng nó sẽ được phổ nhạc. À, mà nếu nó được th́ tôi càng vui. À, mà nếu có ai làm thơ với hy vọng là thơ ḿnh sẽ được phổ nhạc th́ tôi cũng vui chung với sự sáng tạo của người ấy. Miễn là, tôi xin phép được nhận ra niềm xấu hổ tự do khi tôi lỡ làm lại tinh thần của một kẻ khác.
Làm thơ, trong ư của riêng tôi, không nên trọng thị luật tắc mà để cho cái thi hứng về thi tính ban đầu trong ta bị méo mó. Khi nào may mắn, ta làm được một bài khớp luật mà thơ thật thơ th́ cũng vui. Quan trọng hơn cả, bất cứ khi nào thi hứng về với ta, thi tính rộng lượng vén lên cho ta thấy một vài khu mê hồn quyến rũ - nếu ta được viết lại ngay th́ c̣n ǵ bằng. Nóng hổi, vừa thổi vừa ghi. Nó chân thực hơn cả. Bây giờ là thời đại thông tin thừa mứa, chỉ có sự chân thật là thiếu vắng. Tôi cũng không thể chân thật nếu cứ ép ḿnh vào những khuôn khổ tự thán, thất t́nh, thương nhớ người yêu hoặc quê nhà một cách lôm côm. Nói vậy, chứ khi nào tôi tự thán, thất t́nh, thương nhớ lôm côm th́ tôi cũng làm thơ theo thể điệu ấy rất mực mê mềm.
Phải đọc nhiều. Phải học. Đọc trên một ngh́n cuốn khảo luận về thơ. Rồi hăy về đùa chơi với bông cỏ may. Táy máy với ḍng khe. Có điều, nếu khi ấy cái thi hứng không về th́ tôi cũng phải đành ngậm - im cho đến chết.
Tôi nghĩ tôi chỉ viết đôi ḍng cùng huynh cho vui topic. Không ngờ cái cánh cửa ḷng tḥng dài-dai-dở trong tôi lại bắt đầu rục rịch mở ra. Tốt hơn hết là tóm lại. Tóm lại huynh hăy nhận ở tôi một sự chân thành mong " chúng ḿnh hăy làm thơ " . Như thế vậy.
Thân, K,Y.
dactrung.net
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 590009
02/18/2011
|
6. THẾ GIỚI CHỮ CỦA NtA và BẠN HỮU
* NUIT.
Nuit bleue, Oh oui ! C’est bien bleu comme….*
Comme le silence entre nous
Nous : C’est bien toi et moi
Toi qui me quittes,tu es déjà loin,loin de moi
Moi qui….
Qui suis-je - et toi,mon amour perdu ?
Toi qui étais ma chanson quand je veux
Toi,toi et toi
Qu’est-ce que c’est : Toi ?
: Une femme toute nue et tu as tout fait pourque je sois à toi,bien à toi
( Avec toi,j’ai oublié qui je suis ! )
Nuit.La nuit est tombé
Je suis tombé
Dans le silence bien bleu
Je me vois et…
NguyentruongAn
( c ) 2011 - France.
...
** BẾN ÂM DƯƠNG
Hoàng hôn buông hơi thở gấp
Em neo về với cát
Em neo với chân mây
mắc lại đời tôi vây bủa gạn ch́m trong đục.
Người cầu xin cho tôi ngôi sao
Đủ cho tôi giọt bồ ḥn mắc cạn
Đêm nay ḍng sông xuống tóc
Ngấn mắt của sông ai đợi được ngày về.
Chiều dẫn em vào bóng núi
Môi em chạm đáy t́nh tôi
Bến âm dương vun vút lô xô nhuộm mầu tím của hoàng hôn tan chảy
Em ṿ tôi
Phím nhạc lỗi tôi
Em bây giờ thanh thản xa xôi...
* thynguyên
(Tặng An !)
…
( Thầy gửi cho An bài thơ đêm qua em viết nhé! Cuộc sống cần lắm những con đường màu xanh. Cô ấy của An đă chọn cho ḿnh một con đuờng màu xanh riêng biệt. Trần đời lắm nỗi trái ngang v́ thế hăy nguyện cầu cho cô ấy thanh thản. Và An phải sống thay cho cô ấy để cảm nhận cuộc đời thay cô ấy ).
Chúc Thầy và An sức khoẻ!
Thynguyen.
( HTND )
...
*** KHÓC.
Sớm !
Thằng làm thơ ngồi khóc
Sớm !
Bài thơ của nó làm nó chảy nước mắt.
Bài thơ nặng dấu ngấn của nỗi ngậm ngùi,phân ly
Bài thơ làm nặng ḷng đêm
Nuit ! Đêm dài và cũng ngắn như tiếng nấc
Nuit ! Đêm xanh thẵm từ tận cùng bộ óc
Trí tuệ đă là điều phiền phức
Trong khối óc mà những thằng Psy không tài nào hiểu nổi
Con người là một thế giới bí hiểm
Con người có những cái mặt nạ khủng khiếp
Vừa hiền lương vừa thô bỉ đến tận cùng
Con người sống giữa ánh sáng và bóng tối - Thẫm !
...
Sớm !
Thằng làm thơ không chuyên nghiệp ngồi đọc lại trang chữ của ḿnh và của người khác.
Chữ làm nó rơi lệ
Nước mắt lỡ tay rơi xuống tách cà phê nguội của nó
Nước mắt ḥa tan thành cục muối trong ly cà phê mặn chát !
Và nó,thằng làm thơ nhận ra ḿnh ủy mị với thơ để biết khóc. *
nguyễntrườngan and đăng sơn.fr
(C) 2011.France.
...
T́nh yêu
(thân tặng Nguyễn Trường An)
Anh tặng em đôi chân
Thay những lời cầu chúc
Vào một ngày t́nh nhân
Của lứa đôi hạnh phúc
Anh đợi chờ thời khắc
Đón em về bên nhau
Trao nụ hôn nồng ấm
Măi măi đến ngày sau
Vết thương không c̣n nữa
Trái tim sống lại rồi
V́ t́nh yêu chan chứa
Cuộc đời đă sinh sôi
by Thuytruc 1976
member
...
Vanhai20460
member
LỜI THƯƠNG YÊU VỚI AN
Nếu có số phận như người đời thường nói
Th́ chắc là trách "Đấng" nông nỗi bày ra...
Từng từng chữ là một khối xót xa
Không phải chỉ riêng An mà là bao người đọc.
Không phải có một ḿnh An lặng khóc
Rất nhiều tâm hồn như chuổi ngọc yêu thương
Liên kết cùng An chia nỗi đau khôn lường
Bao trái tim cũng dường như tan chảy.
Một giây trôi qua An tuyệt vọng cùng đáy
An nghĩ chẳng c̣n ǵ-măi măi muốn rời xa
An có biết bao tấm ḷng thiết tha
Chiến đấu từng giây để mà giữ An bên bờ vực!
Xin An ngoảnh lại, dù một phút
Nh́n vào mắt người túc trực bên An
An sẽ thấy quanh An yêu ngập tràn
Xin An đừng nhắm mắt, xin An đừng tự hủy.
< by Vanhai.
.......................
Nđs.
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 598422
05/02/2011
|
( Ngoại Mục )
... CHỮ CỦA NHỮNG TRANG CHỮ VÀ TAI NẠN KHI VIẾT XONG BÀI....
Lạ thật ! Tôi đă dùng rất nhiều th́ giờ để viết một bài về Thế Giới Chữ Nghĩa của bạn tôi : Nhà thơ,người Viết tên Khải Ư ( Rysky - Life ở phương trời Úc Đại Lợi )...Viết ngon ,viết lành,lúc sửa soạn tải bài đăng th́ ngón tay của ḿnh lại làm biến mất chữ.
Giận và buồn !
Thôi th́ sẽ dùng th́ giờ để ngồi viết lại.
Trong khi chờ đợi cái can đảm ngồi gơ chữ,tôi đọc lại bức email mà anh vừa gửi và đọc vài bài thơ của Khải Ư.Như một cách ủi an ḿnh :
Sơn,
Cám ơn bạn đă có nhă ư muốn giới thiệu thơ của tôi. Tôi hiểu đó là một công việc đ̣i hỏi nhiều t́m ṭi, đọc, suy nghĩ, suy tưởng, kết hợp, gợi / gọi hứng và viết. Dùng một hồn thơ để đi vào một hồn thơ. Thế mới thú vị. Xin cám ơn bạn trước.
Nhân tiện bạn nói khi bạn đọc thơ tôi, có đôi chỗ khó hiểu và phải động năo. Thường thường, tôi đợi thơ về. Thơ nhập th́ tôi viết lại cách đắm đuối trong tất cả cái khéo vụng của ḿnh. Vậy nên, bạn đừng mong hiểu ǵ cả. Cũng như tôi, tôi chẳng hiểu hết tại sao lại thơ là thơ như thế vậy. Bạn đọc thơ tôi ... " xin người chỉ nhận vui buồn, khi đi đâu đó trong lời thơ tôi ".
Cái đập vào mặt, cái thổi ngang tai, cái vuốt rợn da - cái ấn tượng đầu tiên ấy chính là cái mà chúng ta nên chia xẻ và hỏi han nhau. Nhờ cái cảm tượng ( tưởng ?) đầu tiên ấy mà tôi có một mong ước bạo dạn. Tôi mong người đọc thơ tôi chia xẻ và nhờ cái cơn cớ nhỏ nhoi ban đầu ấy mà cái thi tính trong hồn người đọc sẽ vùng dậy tràn trề để thi hóa mọi sự. Nhờ vậy mà tâm hồn được sung măn và thế gian sẽ chan ḥa thi ca. Và đó là sự sáng suốt sáng láng vô cùng giữa thực tại này.
Lại nữa, thơ về giữa phận con người. Về trên tất cả những dâm đăng, thánh thiện, thực tế, hăo huyền, gần/xa v.v. và v.v.. Đại khái là mọi sự đều có trong thơ, nhưng mọi tiêu chuẩn, xét đoán, thành kiến, luật lệ và cũng là mọi sự thực ra th́ cũng chẳng liên quan ǵ đến Thi Tính, và do đó, Thi Ca. Chúng ta chia cho nhau tiếng khóc. Tiếng khóc sẽ nhờ đó mà lớn hơn v́ đă ẩn một niềm hân hoan t́nh tự loài người.
Khổ nỗi, đó lại chính là cái bản phận "ăn mày" của chúng ta, hay chí ít là của tôi. Chúng ta tồn tại nhờ mâu thuẫn giằng xé. Tôi ăn mày tứ đại. Tôi ăn mày ước mơ. Tôi ăn mày thân xác, linh hồn và tinh thần. Tôi ăn mày đồng loại. Và tôi ăn mày ở trong chính sự sống ăn mày của tôi. Một cách vô cớ, vô ơn, vô minh và vô hạn định.
Sở dĩ nói như vậy là bởi v́ có cái gọi là Cô Đơn. Cô Đơn là trùng khơi của Sáng Tạo. Cô Đơn là em gái nọ trần truồng mơn mởn mời gọi tôi nhập cuộc dă thú. Tôi làm t́nh với em nọ mà lại nghĩ đến Cô Đơn. Anh Sơn có hiểu ư tôi ở đây ? Cái bản phận ăn mày của chúng ta, v́ nó đă là bản phận nên mâu thuẫn tự sinh, xoay ṿng, tự phát triển, tự giới hạn. Nói một cách khác th́ chúng ta không thể dùng bản phận ḿnh mà vượt lên sự ăn mày cuộc sống. Chính ở đây, Satre đă nôn mửa. Jesus đă tuyên bố " Thiên Chúa Là Con Đường. Ngài là T́nh Yêu. " Rồi c̣n Bồ Tát Long Thọ, trí giả Krishnamurti, trí giả Phạm Công Thiện, thi sĩ Bùi Giáng, Henry Miller, Rainer Maria Rilke, Ezra Pound, những hệ thống mỹ học, những lịch sử dân tộc v.v và v.v..
T́nh Yêu là tuyệt vọng rực rỡ của Cô Đơn khi nó trùm khắp trùng khơi Sáng Tạo hừng hực. Chúng ta nh́n vào mắt nhau. Nh́n sâu và trao nhau một sự hiểu. Cái h́nh thức của " nh́n " và " trao " không mấy quan trọng. Ngẫu nhĩ hạnh ngộ th́ duyên tựu nhân thành và bát ngát Ư về ở bên triền Thi Ca.
Mượn lời Krishnamurti, qua lời dịch của TS Nguyễn Tường Bách, tôi muốn gọi mảnh đất Thi Ca ấy là một mảnh đất không có đường vào, tức là pathless land hay phi đạo lộ. Và đây là nguyên uỷ của câu tôi muốn nhắn với bạn ... " xin người chỉ nhận vui buồn, khi đi đâu đó trong lời thơ tôi "
Tôi hy vọng tôi đă trao cho bạn chút ít h́nh thức của hồn thơ tôi đặng bạn có thể bắt đầu Sáng Tạo từ đây một cơn cuồng quẫy giữa bản phận ḿnh.
Kính bút và chúc b́nh an,
< Khải Ư (Sydney)
Tâm-sự .
Em người về từ những hàng dây.
Tôi bước lầm
lũi qua bóng vắt. Con chim điện mổ xẹt bay rơi chiều tối.
Đă làm xong phận sự nô lệ ủi an một ngày cho đời và cho sự đói.
Tôi vác ghế bằng con tim bốn ngạch tám nơi mười hai mối t́nh
bắc cho mẹ ngồi quạt hơm bấy nhiêu năm tóc bạc.
Tḥm thèm đêm em mở ra nhè nhẹ
tiếng mẹ ho, tiếng bước đi, tiếng người ngoài phố nói vu vơ
~ những bông hồng lướt qua chậm chậm ~ cửa đưa
nôi ~ ướt tả và em mở ~ những cơn mưa ~
vỗ lưng ru ~ bàng bạc ~ ngủ đi ~ em mà sáng trời ~ sẽ ~
mẹ nói ǵ khe khẽ ~ bao giờ anh chết hăy tương tư ~
...
Buốt.
Sunday, October 24, 2010 4:04 PM ( #4 )
Nước ngập mất ly rượu.
Uống! Uống nước mắt.
Mát ḷng lắm ~
Mát mặt lắm.
Muốn khóc lên từ cội
cho vui lại ngày sau.
Cũng chỉ c̣n hy vọng
mới cứu được mắt người
đang rơi
rơi
như lá.
Ôi! Ánh ấy áng mây.
Thiên thu khi trôi măi.
V́ ta giao diện ảo
ảnh hóa đào hoa qua
chia pha điện chập.
Những con thuyền lênh đênh
cho phận người máu mới.
Cho những bận lưu đày
đạp đất trời chuyển thức
./.
Đêm.
~ êm ~
Hiên ḥa gió quên
trăng vần.g
vằng vặc
~
Người nhặt tất cả mai này,
có nghĩ tới
tối sâu vào
tôi tội lắm ?
~ êm ~
Đêm ơi ...
Khải Ư - Dactrung.net
...
Vậy đó để c̣n viết tiếp...
đăng sơn.fr
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 598929
05/06/2011
|
Những con đường không lối.
tôi đốt thuốc. Lên những con đường
và những hàng cây rụng trái
và những bông hoa trao lời
Tôi thối lại sự xấu hổ
một vài ngày lẻ. Bạc ḿnh rung rinh
đầy quá khứ. Cả cuối đời
ngợi ca đêm qua
nửa hai thân ḿnh
đă lạc khuôn, bong bước, long hồn
sự liền lạc dường như mối nối
mỏng như tơ, thở như thường,
nỗi nhớ như lông mi bàn tay tuổi
gửi vào sự xấu hổ
những tầng im
những cửa đóng
những ngôi nhà biệt tịch thâm tâm
Lầm ĺ.
Lỡ lạc.
Ù cạc
mái mưa ngang.
Tôi thành những con đường đốt cháy.
Gửi tŕu mến cho giả tạo.
Gửi em cho quỷ dữ.
Gửi tôi cho cái ǵ đặt để và xiết chết cả cô đơn
bơ vơ trên lối cổ nhân về
...
Đi t́m
Nghe những sợi tóc nức nở.
Như em gọi vói từ thác đổ thời gian.
Như em ngồi im trên ấy nh́n xuống
và anh mót tiếng em thở ở việc download những kư tự biệt truyền
không có trong tŕnh đơn ở giữa trán
những sự thật cô đơn kinh hăi
và kinh khủng quá sự cô đơn dại liệt này
anh nằm đâu đó gưới gốc chữ Y
cố gắng bươi móc như con chó xục vào đống rác
mùi em lạnh quá xác
~ anh bật sưởi ~
thật trang trọng ngồi giữa những xác này, nhà thương đêm, pḥng trắng toát
rịn ra từ trán
xác nọ
một cành hoa rực rỡ mùi trên ót
nức nở ư nghĩa của chiều sâu
của bờ môi thâm sắc.
Lạy mày. Thời gian hỡi !!!
./.
Sờ soạng.
Cắt nửa quả táo đêm
đến anh trong bóng của
Những khoanh ngồi ngủ vẫn
chực chờ chưa nhắm ~ đợi ~
Gợi lại khoang buồng hoang
lỗ loang mảng ức vùi
v́ nhau mà lên ngôi,
v́ nhau tim óc ... Ôi !!!
V́ lời câm cần ẩn
ngẩn vân tay cuống táo
những ngỗ ngáo mặt t́nh
và mặt anh triều rưng
sừng sỏ ǵ đêm tội
rụng một ngắc ngoải ngoài.
Em ơi, em biếc thật.
Đêm vui anh cùng im
~ ~ ~
Điều ǵ ?
Nhắm mắt. Nhắm
thật sâu. Thật
không thấy trở về im ắng.
Ḥa vào ngữ.
Hóa vào nghĩa.
Bay hết các chân trời kư tự.
Vẫn không ra khỏi năm ngón tay
tưởng tượng loài người.
Nói chi đến truy vấn tại sao ḿnh hiểu. Như vầy hay như kia.
Tầm cỡ T́nh-Yêu không chiều sâu.
Ta tư tưởng điều chi
ngoài miếng ăn và những điều căn bản.
Điều chi suy tưởng về điều ǵ ?
Sống cho đến lúc chết, hay chết cho đến lúc chết ?
Tứ Cú âm thầm.
Trong lúc sống chết trùng nhị bội.
Xin được nghe bùi ngùi suối reo.
Một lần thân phận hoàng hôn
muôn đời lấn cấn b́nh minh nghĩa người
Risky - Life - Khai Y
( dactrung.net )
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 616089
10/24/2011
|
..DẠO MỘT VƯỜN THƠ.
____________________________
* NGƠ NHÀ EM
Ngơ nhà em
Giản dị mà khó quên
Phố rộng, ngơ cũng rộng
Căn nhà nhỏ mà xinh
Khiến ḷng người ấm áp
Mỗi lần được ghé thăm !
Ngơ nhà em
Đă một lần đi qua thật khó quên
Nên chẳng cần nhớ tên, nhớ phố
Chỉ cần nhớ những điều bất thường ta hay gặp
Giữa những con người !
Ngơ nhà em
Tôi lại thẩn thơ ngồi viết thâu đêm
Thấy rơ môi cười mắt ngọc
Thấy rơ trăng đêm đang vỡ
Lao xao trắng cả đầu xanh...
HP, ngày 19.7.2011Kiều Anh Hương ( Ncd )
-----------
TIM TÍM 1
Tim tím màu móng tay
Tim tím màu hoa rừng
Tím hoàng hôn phố biển
Tím t́nh anh ngày xưa .
Tim tím lục b́nh trôi
Tim tím ḍng Hương giang
Tím áo ai Đồng Khánh
Tím mây trời Nam Giao .
Mưa qua cây sầu đông
Tim tím sắc cầu vồng
Vành nón lá chao nghiêng
Tím hồng mắt môi em .
T́nh mơ như mực tím
Dáng nhỏ ơi thẹn thùng !
Nấp sau giậu hiên thưa
Tim tím bông cát đằng .
...
Em đi theo t́nh em
Xanh xanh màu đại dương
Quên thời gian tim tím
Một góc trời quê hương .
DuLan 04/08/2011
----------------
SỢI TÓC
*
Em gởi cho anh sợi tóc thề
Dù không ước hẹn chuyện sơn khê
Dù không thề hứa lời dâu bể
Sợi tóc thay em hẹn lối về.
Em gởi tặng anh sợi tóc dài
Cùng lời thương nhớ viết đêm nay
Dù không hứa hẹn lời tơ tóc
Sợi tóc này anh nhớ giữ hoài!
Em gởi cho anh sợi tóc em
Là thương. Là nhớ của nhiều đêm
Là tim em đó anh yêu dấu
Sợi tóc này mang cả nỗi niềm.
**
Em gởi cho anh sợi tóc mây
Với ḷng yêu mến vẫn không phai
Gởi anh một chút mùi hương tóc
Là cả ân t́nh anh có hay?
< Bien Hong ( ncd )
------------
* Khoảnh khắc...
Ở một tháng ngày...
Cô đơn chừng như trôi xa
vỡ ̣a ly café giọt đắng
Chút yêu thương ngọt ngào
men say chếnh choáng
chông chênh
Lầm lụi dắt díu nhau
dấp dúi vượt rào
Ngập ngụa khát khao
xua cô đơn trôi về nơi xa lắm
Em một đời ướt đẫm
sương đêm
Nghe bờ môi rũ mềm
nghễnh ngăng
Sợi nhớ sợi thương
lơ đăng
bên thềm...
***
Ốc Sen - NAN- ncd.
________
* THU MUỘN
Thu muộn em cho câu thơ vơi
Khúc niệm đông chẳng thể nói lời
Ngày mai có người sang qua bến
Anh gửi theo về mắt lá say...
< Thy Nguyên 81 - Ncd.
..
MƯA THÁNG MẤY ?
Trang thơ mở cho ḷng ai cũng mở ...
Đôi lời thương đâu tự nói được nào !!
Bến bờ yêu có phủ lấp trăng sao ??
Cầu ô thước có c̣n người đón đợi ??
Hè chưa qua mà đă thấy mưa ngâu !!
Sông ngân đó ,chảy dài theo nỗi nhớ ..
Dải ngân hà ta t́m ánh sao sa ...
Để Ngưu Chức thắp lửa ḷng đón đợi !!
Hỏi trời cao ,mây giăng phủ về đâu ??
Mưa cứ măi rơi trên từng lá đổ ..
Gịng sông trôi lặng lẽ chảy bên đời ...
C̣n hay mất ...sông cũng về biển cả ..
HÀ LƯU THUỶ ( Ncd )
HƯƠNG XƯA
Trăng nghiêng dáng liễu nhả đường tơ
Vàng óng ḍng sông ,ướt lời thơ !!
Đơn côi một cơi nào ai biết !
Trăng khóc phận ḿnh ,sông chơ vơ !!!
Sông đời lặng lẽ vẫn cứ trôi ..
Bể dâu ,dâu bể chỉ thế thôi
Đời người sướng khổ được mấy lúc
Vui buồn duyên phận hỏi ư trời !!
Hạ về cháy đỏ cả lời thơ ..
Ve sầu rả rích gió đưa mơ !!
Ḷng ta ai thấu ,t́nh ai tỏ
Một chút hương xưa vẫn cứ chờ !!!
HÀ LƯU THUỶ ( Ncd )
THU KHÚC MỘT
Và mùa hạ đă ra đi
Và em cũng ra đi
Chiếc lá rụng đầu mùa gầy rộc
Hạt mưa chớm thu khô khốc
Rơi vào xa xăm
Tiếng guốc khua xoay xoáy trong hồn
Ngồi ngó ra từ sáng tinh mơ
Đến chạng vạng
Thời gian âm ẩm lạnh
Thèm mùi tóc khê nồng
Âm ẩm mùi rơm rạ
Bàn tay thơm mùi nước vo gạo
Thẹn thùa dấu vào áo len đan
Chim Dồng dộc bắt đầu làm tổ
Chiếc vơng đong đưa trên ngọn tre già
Chẳng lẽ em lại không về
Ai đốt lá mùa thu cho em sưởi ấm
Ổ chim Dồng dộc không hề yên ổn
Chứng tích là chiếc lồng đan bằng gốc tre già
Từ sáng sớm đến chiều hôm
Nh́n về mây trời xa thẳm
Nó cũng như tôi
Chờ đợi một điều ǵ không hiểu
Và mùa thu sẽ ra đi
Và tôi cũng sẽ ra đi
Mờ mịt đường xa
Nghe xốn xang bao điều nghịch lư.
VươngTrầnTuấn ( Ncd )
GIAO MÙA BUỒN
Có một ngày
Nhẹ như mây
Tháng ba sóng sánh
Kỷ niệm không vàng như nắng
T́m chi tóc ai xa lắc cuối trời
C̣n đâu sợi vắn sợi dài
Từng đêm mộng mị
Người con gái ra đi từ sáng tinh mơ
Dấu ánh mắt không c̣n nống ấm
Lời từ giă bâng quơ
Khúc giao mùa buồn bă
Có một ngày
Nắng vàng dậy muộn
Đường quen không c̣n ong bướm
Bấy chim bắt sâu gọi bạn râm ran.
VươngTrầnTuấn ( Ncd )
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 616090
10/24/2011
|
..
GÓC EM
Cuối tháng
quay trái
nghiêng phải
ngó trước
nh́n sau
em chỉ thấy thiếu anh là lớn nhất.
Đọc trên facebbook
biết anh có thêm một người đàn bà
biết anh có thêm một đứa trẻ
biết anh cộng hạnh phúc bằng mắt
biết anh nâng hạnh phúc bằng tay
em vui như chính em là người đàn bà đó…
Ông Trời vá tháng mười như thế
Ông Trời vá em như thế
thu êm trôi
thu rơi
ngang qua vai em một chiều thứ bảy
nhà bên CD Trịnh vô t́nh
lùa cho mùa đông chạm góc
em.
thynguyen81
KHOẢNG RIÊNG
khoảng riêng em,em biết mà thôi
khoảng chấp nối tiếng cười
giữa trời mây xám đục
buổi sáng muộn ,biếng lười
khoảng riêng em từ buổi chiều quạnh quẽ
tiếng ai hát vang vọng nỗi tịch liêu
có một chút vui buồn trong câu nhớ
để đời này c̣n một khoảng cần nhau
CHUYỆN THƯỜNG T̀NH,THẾ THÔI
Người ta yêu nhau vào những ngày đẹp nắng
t́nh yêu khoác vào người những tà áo trắng
tay trong tay với từng nụ cười
để thấy đời ḿnh tươi
Người ta xa nhau vào những ngày mưa gió
buồn t́m đến khi bàn tay vẫy bàn tay
rồi thời gian chỉ c̣n là những hạt bụi
lẻ loi tan loăng giữa trời mây
Chuyện thường t́nh,thế thôi
Chỉ là những b́nh thường - Thế thôi...
Nguyễntrườngan
( France )
..
HỒN THU ...
Em tóc xơa
Vướng mây sầu giăng thấp
Kín hồn hoang
Ta giấc ngủ mơ màng
Xa dịu vợi
Mộng tràn cơn hư ảo
Đam mê đời
Lạc kiếp chốn phù du
...
Vàng buông rơi
Góc rừng xưa đan lối
Bước ai về
Chầm chậm ngơ chiều thu
Ơi đắm đuối!
Phím tơ chùng mê măi
Trong một thoáng
Cổng thần tiên vừa khép ...
Dulan
-----
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 616092
10/24/2011
|
..
TÂM T̀NH QUA CÁCH VIẾT.
_________________________________
Con chữ có một độ ấm riêng.
Những hàng viết bằng một trái tim có cách thức làm người đọc thấy vui và ấm ḷng. Ở một trang tâm t́nh của người bạn viết,tôi đọc được như sau :
* TRÍCH TỪ CHỦ ĐỀ :
Những Mảnh Vụn Học tṛ - TG : Khù Khờ.
Tuổi chớm thu
" ... Vào mùa thu, vạn vật dường như chậm lại. Khả năng phân tích của tôi bắt đầu giậm chân tại chỗ. Tôi không quá bận tâm lo toan cho tương lai sắp đến. Thấy những thứ mất, c̣n chung quanh, tôi hướng đến quan niệm mới về cuộc sống. Ở khoảng ngắn, trống rỗng của suy nghĩ, tôi chợt nghe, chợt thấy những điều mà cuộc sống vội vă đă cuốn trôi ... từ nhiều năm. Ngồi làm việc quá nửa đêm, tôi ngủ quên trong dĩ văng. Hiện về h́nh ảnh của tôi khi c̣n bé, hồn nhiên như hai chị em trong đoản truyện “Nhặt Lá Bàng”, gọi gió lên để đuổi theo mơ ước. Hồi c̣n bé, thỉnh thoảng tôi thoáng nghĩ mai mốt cuộc đời sẽ ra sao. Giờ tôi đă đến nơi đó, nh́n lại bóng h́nh cũ của ḿnh. Chiều bước ra khỏi chỗ làm, tôi nán lại đôi phút nh́n những chiếc lá vừa thay màu áo. Cùng một góc nh́n, có hôm tôi thấy ngày rực rỡ hẳn. Tôi nh́n mà ḷng rộn ră như đi chợ tết. Tôi ngỡ những chiếc lá vàng, đỏ trên cành là những cánh mai, cánh đào đang khoe sắc thắm. Nhớ lại những chiếc áo dài ngày tết, tôi can đảm nh́n kỹ hơn chỗ lá uốn cong, một chút bóng loáng nhô lên. H́nh ảnh tết đi liền với chốn cũ. Tôi nhớ Sài G̣n, khi đi tôi không nghĩ đến ngày trở lại. Giờ đây, đâu có ǵ ngăn cản chuyến trở về của tôi. Chắc chỉ tại ḷng! Tôi mới chợt nhận một điều thú vị: tĩnh vật có linh hồn, có lúc vui, biết buồn ... theo tôi. Chỉ mấy năm trước, tôi rất ngạc nhiên khi thấy những người nghệ sĩ nam dễ rướm nước mắt khi nhắc đến kỷ niệm tạo cảm xúc cho họ. Tôi nghĩ họ không thật, hay quá yếu đuối. Tôi từng ngồi nh́n bố tôi rơi nước mắt như vậy. Tôi từng nh́n vài người ngồi khóc ngon ơ như đứa trẻ khi nhắc về tuổi thơ của họ. Họ kể cho tôi vài lần, rồi về bên kia thế giới. Cái vỏ nam nhi cứng rắn của tôi mỏng dần. Tôi mới khám phá ra rằng dám khóc là sự can đảm, chứ không phải yếu hèn. Tôi trôi theo những suy nghĩ mông lung đó trên bàn phím, đôi khi ngay giữa buổi họp, lúc cuộc tranh căi đến hồi quyết liệt. Ở những góc xa kia, có vài tên, mặt đăm chiêu lắm. Có lẽ họ đang đọc giá cổ phiếu lên xuống trong ngày hay bài b́nh luận về trận banh sắp diễn ra vào buổi tối. Có ai hỏi ư kiến, tôi ba phải, pha những câu đùa, ngơ ngác như bài thơ tôi vừa làm. Đâu phải lúc nào ḿnh cũng cần phải nghiêm chỉnh, cứ hằn học lẫn nhau, vạch muộn phiền ngang vầng trán. Có những cái không đáng, tôi ráng vất bỏ bên ngoài. Cuộc đời có quá nhiều thay đổi, có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Có ai biết được, chắc được ngày mai của ḿnh.
Đừng bịt tai v́ thơ đâu biết nói
đừng lắc đầu dồn máu đỏ mặt thêm
đừng bậm môi, vai rung rơ tiếng cười
đừng nhắm mắt nh́n ra đằng sau gáy.
Có cho vàng, chỉ vài năm trước, tôi khó tưởng tượng được ḿnh viết được những câu như vậy. Không phải v́ đó là những câu thơ hay. Những lời đó, rất khác với lối tôi nói, nghiêm túc lắm. Ít người quen nghĩ rằng tôi lại bông đùa như thế. Thỉnh thoảng tôi cũng ngờ vực thơ tôi làm. Có phải nó thoát từ trong tôi, hay chỉ là âm điệu tôi vô t́nh nghe được, rồi vội chép xuống? Khởi đầu từ bài thơ đầu tay “Cơn Gió Thoảng” đến với tôi khi đứng chờ mưa tạnh. Đọc lại, tôi vẫn thấy lâng lâng, trẻ lại với chút ngại ngùng của tuổi mới lớn. Trong bao bài thơ của tôi, tôi ưng ư nhất cảm hứng đầu tay đó. Tôi bất chợt t́m thấy nguồn cảm hứng từ h́nh ảnh của “tóc chấm vai” trong nhiều bài thơ học tṛ. Nhân vật đó có thể là thật, mà t́nh tiết đều hư cấu. Tôi giữ nét ngớ ngẩn trong thơ, v́ thỉnh thoảng đọc lại, tôi thấy ḿnh trẻ lại. Tôi đi lạc và đâm mê thơ, lúc nào không biết. Trước đây tôi không thích thơ tự do v́ vần điệu khó theo và ư khó nắm. Bây giờ tôi tặc lưỡi thưởng thức cái đẹp mà thơ mang đến cho tôi. Thơ tự do không bị đóng khung nên âm điệu ít nhàm chán và ư hay dễ thoát hơn. Tôi dạo qua những trang thơ, thấy ư tưởng lạ, đôi khi phải trở lại một bài thơ nhiều lần mới cảm nhận được nhiệt độ và sức cuốn đẩy của nó. Đọc hết những bài thơ của một tác giả hay nghe lại những sáng tác của một nhạc sĩ, tôi thường t́m thấy vài từ và vài h́nh ảnh được dùng đi, dùng lại. Tôi nghĩ không phải v́ họ thiếu từ ngữ hay thiếu cảm xúc. Tôi đoán rằng họ chưa hài ḷng với cách bày tỏ cảm xúc qua h́nh tượng mới khám phá. Tôi cảm thấy như vậy, v́ tôi cũng lặp lại, vài thứ đă viết.
Khi làm thơ, tôi ít chú trọng đến vần điệu, tự cảm xúc dẫn ḍng thơ lên thấp cao. Tôi ít quan tâm đến từ dùng. Tôi không ngồi cắn bút, ráng lựa chữ hay, gieo đúng luật bằng trắc, để tạo âm vang và giúp cho bài thơ dễ nhớ. Với tôi, làm thơ không phải là xếp chữ. Đôi khi cái bóng nhoáng của từ ngữ làm lu mờ ư thơ, thậm chí c̣n làm bài thơ rỗng tuếch. Tôi không biết vẽ, nên tôi làm thơ. Bắt đầu từ h́nh ảnh lờ mờ, tôi vẩy mực quanh, điểm thêm vài chấm chấm. Tôi có thói quen bỏ vài khoảng trống để người đọc tự diễn giải. Có lẽ, thơ khác nhạc và văn xuôi ở chỗ đó. Lạ lắm, tôi chưa hiểu tại sao, khi đọc lại những bài thơ cũ của ḿnh, tôi vẫn sống lại cùng cảm xúc ở những khoảng trống đó. Đôi khi v́ vội, làm rồi không đọc lại, hay không muốn đọc lại để sửa tới, sửa lui làm mất ư thơ ... tôi phạm những lỗi chính tả quá sơ đẳng v́ thói phang thơ, v́ nh́n không ra dấu chữ đánh sai, viết sai những từ lâu không dùng, hay bỏ sót dấu nối. Trong bài thơ làm gần đây, tôi viết:
đất nứt, chồi quả nắng hồng
soi tấm áo mỏng, thẹn thùng sương tan ...
Có người nhắc tôi sửa lại chính tả, trồi thay v́ chồi. Tôi nhận ra sơ sót:
đất nứt, chồi / quả nắng hồng
soi tấm áo mỏng, thẹn thùng sương tan ...
Hiện tượng mặt trời mọc, tôi kéo dài ra ba h́nh ảnh tiếp nối nhau. Người làm thơ được mặc sức tưởng tượng, nên tôi vẽ vời mặt trời từ ḷng đất chui lên. Đất nứt ra chồi cây và từ đó kết trái mặt trời. Viết như vậy, tôi cố níu kéo thời gian để lớp sương mai đừng vội tan. Tôi thích thú với khám phá mới “quả nắng hồng”, như một lần đă mường tượng mặt trời chiều là quả cam, muốn ngắt về bỏ túi. Về sau, đọc thơ của Luân Hoán, tôi mới biết ông có viết một câu na ná như vậy về mặt trời chiều. Tôi đâm ngỡ ngàng, sao hai người lại cùng suy nghĩ, cách nhau hơn chục năm. Dăm bài thơ, tôi cố viết mông lung, thả những câu không kết nối. Rồi tôi dùng chỉ một chữ hay một h́nh ảnh làm trọng tâm, diễn tả cảm xúc của tôi trong bài thơ đó. Vậy mà có người, đôi người nh́n ra. Tôi ngạc nhiên, lịm người v́ sung sướng.
Chỉ vài bài thơ, tôi được nghe khen. Tôi chắc, có nhiều bài thơ bị coi là lăng xẹt. Người làm thơ không muốn giải thích những bài thơ của ḿnh. Tôi cũng thế. Tôi thoáng nghe ... dạo này, thơ tôi ... hơi trăng hoa. Tôi ngập ngừng, gơ bút. Sau khi đọc đi, đọc lại những bài thơ tôi đă viết, tôi an tâm. V́ vậy, trong những bài thơ gần đây, tôi phớt thêm nụ hôn. Thơ không phải là tự sự. Nếu chỉ là tự sự, th́ đó chỉ là của riêng của người làm thơ, chứ nó không thể chở cảm xúc của độc giả. Họ đọc thơ, để được thông cảm. Trong thơ, tôi muốn hài hoà màu sắc của dĩ văng và hiện tại. Thả bước trở về dĩ văng để thấy ḿnh trẻ lại, nhận rơ cảm giác muốn yêu và được yêu. Quay bước về hiện tại, xác định những ǵ nên làm, để c̣n yêu và được yêu. Nụ hôn trong thơ tôi, đơn thuần chỉ là sự ân cần, sự rung động ở bất cứ tuổi nào cũng có.
Buổi chớm thu, em ngồi thương chiếc lá
đủ sắc màu, ngày tàn héo bao xa?
tay chậm sương, tôi phớt nhẹ môi hồng
bảo c̣n đấy, nụ cười ... tôi điêu đứng.
( Khù Khờ )
_________________
* * THẾ GIỚI THƠ CỦA KHÙ KHỜ .
Con đường bâng quơ
Con đường … nào bâng quơ
như ḍng thơ lạc lối …
tôi đi t́m bóng ḿnh
trên bầu trời không sao.
Thế là hết buổi chiều,
mất cả ngày đi quanh
chân ṃn trên hè phố
đánh thức … lại tháng ngày.
Chưa gặp … đă mở lời
nở nụ cười xa xôi
thôi … để lại cuối đường
mai t́m lại … làm quen.
Lang Thang
Chiều đi hoang dọc ngang trang giấy
không bóng người, vắng cả thời gian
bút nhịp chân đứng giữa đất trời
ḍng tư tưởng lùi xa hun hút.
Ngày chưa qua …
qua chưa bàn chân hoang
chút ngập ngừng …
t́m, rồi trốn thời gian.
Chiều qua chưa …
chưa qua đời lang thang
tránh lại gặp
ờ … mấy hạt mưa nghiêng.
Khù Khờ
( vntq )
____________________________
Xin cám ơn tác giả Khù Khơ và thế giơí chữ
đăng sơn.fr
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 616187
10/24/2011
|
* DẠO Ở VƯỜN THƠ.
______________________
... nếu là ...
nếu là nắng em hong nồng t́nh tự
của lứa đôi ngôn từ chỉ nói yêu
mắt môi ai gởi thương nhớ sớm chiều
như hơi ấm từ tay người mời gọi
nếu là gió em thổi bay tóc rối
quấn quưt người theo từng bước chân đi
ṿng eo ai ôm trọn nét xuân th́
đêm vụn vỡ nồng nàn mộng bên gối
nếu là mây em bồng bềnh khắp lối
dệt tơ trời tựa suối tóc em êm
đan tay anh trói buộc những sợi mềm
anh vùng vẫy giữa cơn đau t́nh ái....
Nếu là mưa em sẽ luôn trở lại
Tưới hồn anh ướt đẫm với t́nh em
Mùi thịt da mưa nắng sẽ dậy lên
Thật quyến rũ mưa t́nh sao ngọt lịm....
Em Pleiku
Lời Biển Hát
Đêm nghe tiếng th́ thầm
Vọng về từ biển xanh
Lời ngọt ngào t́nh tự
Ngời mắt em long lanh
Ru em giấc mộng lành
Cùng tinh tú muôn sao
Bằng tiếng sóng ŕ rào
Lao xao trên đồi cát
Vuốt ve em gió mát
Lời biển hát chiều nay
Ca tụng mối t́nh say
Từ tim anh đắm đuối
Nhạc t́nh như ḍng suối
Cánh tay sóng vỗ về
Ôm trọn những đam mê
Tô màu em hạnh phúc....
Em Pleiku
HOÀ TAN.
Em về học cách hoà tan
Em về học cách hoà cuộc sống vào ḷng rộng mở
Thương cái nắng làm tóc em hong rối
Thương giá lạnh mấy mùa luồn trong kẽ tay...
Thy Nguyên 81
...
TỪ KHÚC.
________________________________
Khi mùa thu bắt đầu với màu trắng mù sương
Là khi tôi nói tiếng xa rời em
Những ngày cũ những yêu thương
Cũng sẽ tan loăng
Trong ly cà phê buổi sáng em đang uống
Tan như viên đường
Và nỗi yên lặng b́nh thường của nó
Khi buổi sáng mới tinh của em được bắt đầu
Khi mà cả em cũng không thể hiểu từ đâu
T́nh yêu của tôi trao em không c̣n nữa
Khi tôi đă thật sự biết mỏi mệt
Với sự trống vắng trong tâm hồn em
Khi tôi thấy không c̣n ǵ để có thể níu kéo
Níu kéo ǵ từ những nụ hôn lỡ cỡ ?
Níu được ǵ từ một nụ cười không thật sự là nụ cười ?
Đă đến lúc ĺa nhau
Dù ḷng c̣n xót lại nỗi chua xót
Đă đến lúc t́nh yêu thức dậy mặc quần áo
T́nh yêu cúi xuống khoác vào vai cái túi xách
T́nh yêu lỡ đánh rơi hai gịng lệ
T́nh yêu làm nhoà màu mực trên trang nhật kư ngày đó
Ra đi - Trầm ḿnh ở lưng chừng con dốc
Phố núi vỡ oà nỗi buồn câm nín
Những vần thơ chẳng bao giờ toàn vẹn
Như chuyện t́nh của chúng ta
Ra đi -
Và biết ḿnh sẽ phải quên.
đăng sơn.fr
|
|
|
|
thynguyen81
member
REF: 616215
10/25/2011
|
Em cảm ơn Thầy về những câu chữ
* TRÍCH TỪ CHỦ ĐỀ :
Những Mảnh Vụn Học tṛ - TG : Khù Khờ.
Cuộc sống thế đấy. Cuộc đời th́ bao la mà ḷng tốt th́ giới hạn.Với "Góc em" em cứ độc thoại thế. Bạn em nói "trong em cũng có một người đàn bà khác".
Chúc Thầy luôn vui và mạnh khỏe!
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 618557
11/17/2011
|
VIẾT VĂN HAY LÀM THƠ ?
_____________________
Đọc được ở Đặc Trưng.net có một bài phỏng vấn nhà thơ Hoàng xuân Sơn rất hay.Khi được nhà văn nữ Lê Quỳnh Mai hỏi về việc viết văn hay làm thơ,ông trả lời một cách rất đơn giản .
Làm thơ ,với ông,coi bộ dễ dàng hơn v́ viết văn th́ vất vả lắm ! Phải nặng đầu,nặng óc v́ theo ông th́ phải có một sức sống mănh liệt và có tài năng sáng tạo phi thường và ông chọn thơ v́ đó như là
tiếng nói của kẻ lười biếng,một cánh cửa của một phần đời... "
Sau đó,ông mở lời tâm sự về quan niệm làm thơ và sự sáng tạo.Ông cho rằng ông không có cái biệt tài để viết văn và " nghề Thơ " chỉ có cái vẻ hào nhoáng bề ngoài.Thơ ,vói ông chỉ là một phương tiện tâm sự và không rao truyền một thứ ngôn ngữ nào to tát.
Rồi nhà thơ tiếp lời với câu hỏi :
" Chung t́nh,trong đời sống lứa đôi là một đức tính tốt,nhưng trong sáng tạo văn chương,chung t́nh có phải là một trở lực không ? "
Đọc xong bài phỏng vấn để hiểu rơ cách ăn nói và quan niệm về sáng tạo cũng như cách bày tỏ t́nh thân với bạn bè và những người cùng viết lách,tôi cảm thấy có sự gần gũi và cảm phục ông về đức tính khiêm nhường.
Vậy mới biết,có tài,có danh mà vẫn không làm ḿnh mất đi ḿnh từ những điều đă viết.
Nh́n quanh ,nh́n lại th́ thấy đă có biết bao ê chề đến từ những kẻ mệnh danh là Văn Thi Sĩ,rất văn hoa,tao nhă và bóng bẩy khi viết,nhưng một khi trở về vói con người thật của ḿnh th́ lại khác hoàn toàn.
Ngẫm nghĩ th́ thấy và hiểu rằng : Văn chương có một trọng trách.Thật đó và Ảo cũng đó.Văn có tải được đạo hay không th́ chỉ có người viết vơí ḷng thành tâm mới hiểu được.
đăng sơn.fr
( Viết sau khi đọc bài : Phỏng vấn nhà Thơ Hoàng Xuân Sơn của Lê Quỳnh Mai < dactrung.net < )
|
|
|
|
laoton
member
REF: 618571
11/17/2011
|
Sao Thích Làm Thơ
Lúc vui khẩu xuất thành thơ
Khi buồn hạ bút vu vơ vài ḍng
Rồi th́ rảnh rổi nhàng không
Cũng t́m tri kỷ kỳ công đối vần
Quan tâm lo lắng người thân
Ca dao tục ngữ dần dần ngâm cho
Nói năng thời phải đắn đo
Mượn từ t́m ư mài ṃ tu thân
Éo le nghịch cảnh càn cần
Hồn thi giúp được cân phân sự đời
Tim son có lở yêu người
Tức thành khúc hát trên môi ngọt ngào
Qua thơ hái được ngàn sao
Thắm t́nh chồng vợ ba đào cũng yên
Xưa nay là thánh là tiên
Ai cầu ai khẩn ắc liền cho thơ
Nào đâu dạy bảo vu vơ
Dông dài trần tục ầu ơ dí dầu
Phước ai hiểu được dăm câu
Ấy là hiển hiện phép màu đă ban
Làm thơ tập bỏ tánh tham
Càm ràm lư sự lam nham ồn ào
Một hàng một chử mà cao
Đủ đầy thành ư thấm sâu vào ḷng
Thơ thời nói mấy cho xong
Chỉ cần chịu học bỏ công dồi mài
Ngh́n năm bao đấng anh tài
Mấy ai không biết làm bài thơ đâu
BrianNguyen
Chào mọi người. Cho L xin đóng góp chút ư riêng với chủ đề ...
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 618620
11/18/2011
|
...
Xin cám ơn BrianNguyen
đă ghé và để lại chữ.
nđs.
_________________
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 619576
11/27/2011
|
LÂU RỒI ĐỜI M̀NH CŨNG QUEN
Mấy hôm nay,trời trái mùa,trời ngược ngạo.Nắng đang vào hạ hừng hực hốc người rồi tự dưng đổ chứng đẩy mùa thu kéo gió heo mây về .Mưa.Mưa.
Thấy trời rưng rưng buồn,ḿnh cũng buồn t́nh kiếm cái vỉa hè quán cà phê ngồi tư lự.
Con người hay bị ảnh hưởng theo thời tiết.Mưa khiến ḷng người ta dịu lại,buồn buồn cái ǵ đó không rơ,thử nếm thêm cái buồn t́nh,ḿnh lôi tập thơ của con nhỏ học tṛ mới gửi qua, đọc lại một vài đoạn .
Con nhỏ viết Bài : Mùa Đông Trong Anh*
… Em mải miết đi t́m
Mải miết ngồi khâu vá
Mải miết nhặt mùa hạ
Cho mùa đông của anh …
Chẳng biết con nhỏ lấy tâm trạng từ đâu mà kể mấy cái câu buồn thảm bơ vơ quá ! Để coi ? Ngậm chất đăng đắng của ngụm cà phê ít sữa, đọc tiếp bài khác :
… Phố cũ rồi
Niềm tin cũng cũ
Khi khung cửa nhà ai để ngỏ
Em thấy t́nh yêu
Trong mái ấm của anh
Bên ánh đèn hồng
Bên chị,bên con
Anh là người đàn ông duy nhất….*
Vậy đó.Tập thơ có 45 bài mà không thấy bài nào con nhỏ vui ! Nhớ có lần ḿnh đă viết cho con nhỏ khi vừa nhận được tập bản thảo trước khi hắn in thành thi tập :
‘’ Thơ của em buồn bă quá ! Cứ như thế,chừng nào đời mới vui ?! ‘’
Mà kể cũng lạ ! Mắc cái chúng ǵ mà con nhỏ kêu ḿnh là Thầy ngon lành và tự nhận là Học Tṛ ngang xương ? Hắn ở cái xứ mà ḿnh đă bỏ đi từ lâu và xa,xa lắm…Hồi đó,ḿnh ở Saigon.Chiến tranh,bom đạn khiến ḿnh chỉ biết quanh quẩn ở mấy cái xó xỉnh của Saigon.Tuổi trẻ của ḿnh kẹt ở mấy thước vuông của giảng đường áo trắng,tóc ngắn,tóc dài….Cứ vậy,sáng nắng,chiều mưa,có khi ngồi hiu hắt bên mấy thằng bạn mặt mày méo mó v́ đang chán người,chán cảnh,chán t́nh,chán đời,chán đủ thứ…
Có thằng bạn buông cây đàn sau khi lải nhải vài bản nhạc pháp,nó loạng quạng nói :
- Tao chỉ muốn đi qua Tây.Qua đó,ngồi ăn mày ở lề đường cũng thấy sssssướng !
Thằng Saigon bạo mồm,bạo miệng quá đáng ! Làm ǵ có chuyện Mít qua đây để đi ăn mày ? Ăn mày để đổi lấy sự tự do theo ư nó ư ? ( Chẳng biết giờ này nó đang lê la ở cái chỗ nào trên trái đất ? ! )
Ấy là chuyện xưa của thời tuổi trẻ của nắng mưa Saigon.
Bây giờ.Ḿnh đang ngồi ở đây.Thêm lưng chừng những năm tháng nữa trên xứ người.bao nhiêu chục năm đă đi qua ? Bao nhiêu ngày mưa cộng với bao nhiêu ngày nắng ? Đếm riết rồi cũng chẳng c̣n đếm nữa.
Gấp tập thơ của cô nhỏ đă tự nhận ẩu là ‘’ học tṛ ‘’ của ḿnh lại.Thơ của Hắn cũng nhắc và cũng có những cơn mưa đáo để rầu rĩ như bài Mưa Ướt Em :
…………….Với người
chẳng biết v́ đâu
Người bỏ quên người
Mưa ướt phố
Ướt áo em tôi……*
Trời ạ ! Mưa như thế th́ khi nào mà chả ướt ! Ướt cho ngập lụt thêm những trận cuồng phong,gian nan giữa cuộc đời./
Viết đến đoạn này th́ bầu trời xám ngắt đang chuẩn bị nhả thêm một trận mưa rào xuống hàng hiên quán .Bụng cồn cào đang nhả mưa báo hiệu với cái bao tử.Cái đồng hồ cũ mèm mèm từ một ngàn chín trăm ..lâu lắm đang nhắc nhở đến giờ phải rời quán đi công chuyện.Mọi việc cứ tuần tự nhắc nhau.
Thôi.Tạm ngưng viết.Sẽ c̣n dịp để viết.Viết dưới cơn mưa cũng là một cái thú như khi muốn nói chuyện một ḿnh.Lâu rồi đời ḿnh cũng ……..
đăng sơn.fr
*Thơ Thy Nguyên 81 - Phạm Thúy Nga – Sân Người / 2010
...
GÓC EM
Cuối tháng
quay trái
nghiêng phải
ngó trước
nh́n sau
em chỉ thấy thiếu anh là lớn nhất.
Đọc trên facebbook
biết anh có thêm một người đàn bà
biết anh có thêm một đứa trẻ
biết anh cộng hạnh phúc bằng mắt
biết anh nâng hạnh phúc bằng tay
em vui như chính em là người đàn bà đó…
Ông Trời vá tháng mười như thế
Ông Trời vá em như thế
thu êm trôi
thu rơi
ngang qua vai em một chiều thứ bảy
nhà bên CD Trịnh vô t́nh
lùa cho mùa đông chạm góc
em.
* Thy Nguyên 81.
---
NỤ TẦM XUÂN
Em qua mùa thu mặc áo
ủ ấm cho giấc mơ người tặng lời cầu hôn
đêm qua.
Em độc hành
với mùa xuân đợi
chờ anh ở phía bên kia những giằng xé
đời thường.
Có ǵ đâu
gia tài em chật ních những nụ cười
hàng tá sách văn chất chồng năm mười bẩy
con c̣ng no sóng vần vũ vùi sâu dưới cát
mà em th́ chật hớ những vần thơ.
Có ǵ đâu
cái bóng đổ xiên
chạm đáy mọi ưu tư thuần khiết
em nông nổi
em thờ ơ
em đánh mất
ḍng tin nằm gọn mấy từ.
Có ǵ đâu
em dấu ước mơ gần
kiệm cả cái nh́n anh sâu thẳm
lá tầm xuân
ngọt mưa xuân
nở bung một khoảng trời mới
nơi ấy
em tắm gội tuổi ba mươi.
-----------
BÔNG TẦM GAI
Em
giấc mơ không nơi cư trú đời anh
gọi chiều xuống tắm
hoàng hôn đời người vắt vẻo
hạnh phúc dậm chân
ngay ngưỡng cửa cuối năm.
Em vắt cạn tháng
người dốc cạn năm
em hốt trọn thăm thẳm mở chốt giấc mơ c̣n nhảy nhót
người mơ hồ chùng ch́nh
ngân ngấn
bấm nút hoa thị bằng đốt tay
tốc tốc cài lên mái hiên cuối dốc.
Em ken nắng
người đổ mưa
làm lại giấc mơ định sẵn
heo may giả vờ tĩnh lặng
để buổi chiều thất thiệt
phẳng phiu trực diện cho đi.
Anh không nói
anh không học cách hi sinh
không học cách để t́m lối
cho con tim ngự trị
thoai thoải nghi ngại cạn mức
em tân trang sao được
em đánh bóng sao được
cây hoa giấy đời anh
giấc mơ không nơi cư trú đời anh.
Em một góc mân mê
tự nhiên,mặc nhiên măn nguyện
lối xưa
bông tầm gai gọi về...
-----------
PHỐ THỊ C̉N ANH
Nghe mưa gơ vào hạt ươm xuân
lời hư hao em cố t́nh buông neo
dấu đỉnh nhớ anh
trong hốc sâu của tri âm đối bóng.
Một ngày chân em quen bước
khúc trầm duyên nợ ta mắc nhau
em lạ lùng ru giấc
bóng chạm đáy hoài mong
em ru nỗi buồn đỏng đảnh
em ngấu nghiến tiếng xuân để anh vấp góc anh.
Em thương cả dấu chân cũ
nhớ quên phố thị c̣n anh
hoảng hốt gió vấn mưa đằm đầu năm dạ khúc
xuân không nhạt
em không nhạt
mà anh xoắn nỗi nhớ xếp chữ khơi ḍng...
* Thy Nguyên 81.
___________________________
NÀNG THƠ
CHÀNG THƠ
và
ĐỜI THẬT.
_____________________
* THÊM MỘT LẦN THẬT T̀NH.
_____________________________________________
Bạn tôi cựa quậy với câu hỏi :
- Nè ông ! Thất t́nh là cái ǵ hả ông ? Ông có bao giờ bị t́nh yêu nó vật chưa ? Và nó vật ra sao ?
Thật t́nh mà nói : tôi không làm sao định nghĩa được chữ THẤT T̀NH .Thất t́nh cũng có thể là một danh từ hay một động từ.Và bạn tôi đang hỏi một điều khó.Chẳng lẽ tôi lại ngồi rên rỉ khóc lóc và bắt chước mấy anh ca sĩ lè nhè kể chuyện thất t́nh ?
Mỗi người có một trí nhớ riêng biệt.Bạn tôi biết rơ là như thế khi ánh mắt vời vợi của hắn đang nhận ch́m tôi xuống một khoảng trầm nhất ở bản Je pense à toi của Jean François Michel đang hát :
.... Il fait si tard,je pense à toi
Je ne suis pas très drôle ce soir,je pense à toi
Je ne sais plus où tu es,ni ce que tu deviens.....
( Trời muộn lắm rồi,anh nghĩ về em
Anh không được vui lắm ở tối nay,anh nhớ em
Anh không biết em ở đâu
Em như thế nào... )
Mắt bạn tôi ch́m xuống như bóng đêm ngoài cửa kính pḥng khách,tôi ngồi yên ,không đi t́m cái định nghĩa cho t́nh yêu và những điều buồn bă vây quanh nó nữa.Lời bản nhạc đang nói,đang kể cho tôi nghe chuyện nhung nhớ của một người yêu dành cho một người yêu.Bạn tôi nhâm nhi ly rượu vang ,chất men đậm đến từ vườn nho của miền trung nam đất Pháp.Ở đó,bạn tôi đă gặp và yêu người ấy.
Người ấy có ánh mắt của một ḍng sông lờ lững,có nụ cười biết cười cả bằng môi,bằng mắt.Người ấy thích được nắm tay nhau khi đi dạo trên bờ biển.Màu biển dưới ánh mặt trời th́ lúc nào cũng xanh ngát.Cả nụ hôn hẹn ḥ ngoài quán nước để nhạc t́nh lúc nào cũng ngát xanh.Người ấy viết văn,làm thơ t́nh hay lắm ! Nàng biết cách pha trộn giữa sự cổ kính của ngôn ngữ nơi thành nội Huế đến nỗi lăng mạn của một miền đất đỏ đă ôm gọn những con dốc và những buổi chiều mưa bay...
Bạn tôi yêu người ấy lắm ! Yêu nhiều.
Tôi ngồi lắng nghe bạn.nghe cho xong bản nhạc t́nh khác mà chàng J.F.Michel vừa hát : " T́nh yêu ! T́nh không là ǵ cả.T́nh yêu không có thật và chỉ là ảo giác mà thôi... "
Và tôi hỏi :
- Chuyện của bạn đẹp như thế th́ thất t́nh chỗ nào ?
H́nh như bạn thở dài :
- Nàng của tôi rất mơ mộng.Nàng hay làm thơ t́nh trên Net và nàng có một người t́nh thơ ở những bài thơ..
Tôi ph́ cười nh́n bạn :
- Kệ cô ấy.Cô có quyền làm thơ và mơ mộng cho cuộc đời này bớt khô cằn chứ ?
Bạn lại thở dài năo nùng :
- Tôi nghĩ là nàng có một h́nh bóng thần tượng trong thơ v́ nàng đặc biệt có những trang thơ của hắn và nàng rất nâng niu....
- Ông đang ghen hả ?
Bạn tôi vừa lắc đầu vừa gật đầu.Mắt buồn hơn trong giọng nói :
- Tôi không biết làm thơ và viết văn như nàng.Tôi phải làm sao ?
Ơ hay ! Tôi không phải là hắn th́ tôi biết phải làm sao ? Tôi cũng không phải là cái người thơ kia để được tôn làm thần tượng.Không lẽ tôi an ủi bạn bằng những câu nói nghe có vẻ thừa thăi như sau : - " Bạn yên tâm.Trong thơ có nàng thơ và chàng thơ.Hăy để cho tâm hồn người ta bay bổng.Thơ và đời là hai chỗ khác nhau "
Chẳng biết khi nói lời ủi an như thế,bạn có hiểu cho tôi không ?
Chỉ biết bạn tôi đang ngẩn ngơ,đang sợ sệt và đang bi thảm hoá cuộc t́nh của ḿnh.
Bóng đêm xuống sâu và có lẽ lạnh hơn vơí màn sương mù bên ngoài.Ở đây,mùa đông đang chầm chậm đến.Bạn tôi giữ im lặng.Tôi biết bạn đang nghĩ về nàng.Trong nỗi lặng thinh đó,tôi ấn ngón tay vào máy hát để nghe lại bài hát Je pense à toi.
--- La nuit s'achève,je pense à toi
Même si l 'on me téléphone,je parle mais je pense à toi...
Và bỗng chốc,tôi hiểu : Tại sao người ta thất t́nh.
đăng sơn.fr
( Trích từ chủ đề : Thêm Một Lần Nữa )
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 619581
11/27/2011
|
VƯỜN THƠ NGƯỜI LẠ
__________________
Hương Nắng
Thoảng cơn gió nồng nàn mùi nắng lạ
Tháng Năm về hong mật ngọt t́nh xa
Dấu yêu ơi mùi hương tóc đậm đà
Hồn ngơ ngẩn vấn vương sao bối rối
T́nh tháng Năm bỗng về như mời gọi
Giữa mùa xuân hoa lá mượt trên cành
Nắng rộn ràng một chút nắng bâng khuâng
Mắt ai đó sao dưng không xao xuyến
Ngập mùi nắng mùi hương nồng quyến luyến
Làm ai say say khướt nỗi đam mê
Ngă nghiêng trong từng vũng nhớ hẹn thề
Không giữ được con tim đang ch́m đắm
Mê say nào đậm hơn môi ngọt đắng
Tóc tơ trời quấn quưt bước chân đi
Bờ vai mềm vụn vỡ mộng xuân th́
Không với tới ṿng tay chừng xa thẳm
Ơi ... mùi nắng đến từ em lạ lẫm
Như hương t́nh ướt đẫm xác hồn anh
Nắng lung linh nhảy múa với cây cành
Anh choáng váng cḥng chành say hương nắng
TNTD - Nguyệt Hạ.
________________
T̀NH MẤT MỘT ĐỜI CHIA XA
T́nh xưa nhắc lại thêm đau
Một ngày mưa gió qua cầu đánh rơi
V́ ai tay nắm buông lơi
Nên t́nh đành mất một đời chia xa
< Suonganh.fr
( Vntq )
__________
THÁNG SÁU MƯA BAY
hôm nay chợt nhớ thời đi học
mái tóc xuông vai gió cợt ngầm
tím áo soan chiều , nâu đôi mắt
trăng tṛn mười sáu nụ trâm anh
chéo áo phân vân trong nắng hạ
lại mùa phượng khóc tiễn đưa nhau
cơn mưa tháng sáu buồn chi lạ
vời vợi t́nh như bỗng chiêm bao
ba tháng ! tưởng chừng như muôn thuở
thư đầu - thư cuối ngại thời gian
em níu bâng khuâng , lo tim lở
nghe lầm đêm bước, ngỡ tri âm
em giấu tuổi thơ vào kín hộc
ngồi chờ tháng chín với băn khoăn
chỉ thấy lời xưa đầy ắp mắt
người quên về - nhớ nhạt môi ngoan
tháng sáu lại về - rồi tháng chín
em chừ phải sống với người ta
tiếng khóc miên trường không dám đếm
cả ngàn trăng úa chạm phôi pha
hôm nay chợt nhớ thời con gái
mười sáu tṛn trăng đă quá mùa
chỉ thoáng nghệch ngờ xin ở lại
quanh trời tháng sáu mắt hay mưa
< đóahồngtím
( ĐT )
_______
Một Góc Tim Em
Ở góc tim em
có một chốn riêng
để em ươm mơ
và gieo mộng mối t́nh êm
Ở góc tim em
hạt mơ đă nẩy mầm
em tưới bằng thương nhớ
cây t́nh yêu đă lên
Ở góc tim em
có một nơi ḥ hẹn
có một góc t́nh riêng
đă ghi dấu êm đềm
Ở góc tim em
thiên đường của kỷ niệm
ngàn vạn sao dấu ái
cùng tinh tú long lanh
Ở tận cùng nỗi nhớ
là màu xanh biển nơi em
là màu vàng nắng nơi anh
và màu hồng của mùa hạ nơi chúng ta
Dù trời mưa hay nắng
những ngón tay đan nhau
thầm th́ lời yêu dấu
để quên cả đường về
Ở góc nhỏ tim em
có đầy đủ nắng mưa
không thiếu ǵ hoa lá
cùng với tiếng ŕ rào
của ngàn khơi sóng vỗ
nơi ấy, ta có nhau ...
một đời yêu thương ....
< m@anh
08/30/11
|
|
|
|
ndangsonfr
member
REF: 619591
11/28/2011
|
- BÀI SƯU TẦM :
____________________
THỬ T̀M HIỂU
THẾ NÀO LÀ
MỘT BÀI THƠ HAY
* G.S.Xuân Vũ TRẦN Đ̀NH NGỌC
Người ta đă bàn luận nhiều về đề tài:”Thế nào là một bài Thơ hay ?”. Người thích bài này, kẻ ưa bài kia, thật khó mà định nghĩa thế nào là một bài Thơ hay, nhưng hầu như tất cả mọi người đều đồng ư Thơ là tuyệt đỉnh của Văn chương, Thơ ít chữ nhưng nói nhiều hơn văn xuôi và v́ vậy không phải ai cũng làm được một bài thơ hay, dù có nhiều kẻ suốt đời nặng ḷng với Thơ.
Người viết bài này hoan nghênh tất cả các bài Thơ do nhiều tác giả khổ công sáng tác, chỉ không hoan nghênh những bài Thơ dùng từ rất kêu nhưng xét giá trị từng câu, toàn bài thấy vô nghĩa.
Vâng, nó vô nghĩa! Có nghĩa là người đọc không hiểu tác giả bài Thơ muốn nói lên cái ǵ, ám chỉ cái ǵ, hoặc gởi gấm cái ǵ trong những hàng chữ kia. Có thể những ông, bà tác giả đó nguỵ biện rằng người đọc không đủ tŕnh độ hiểu Thơ của họ. Nói như thế với một em bé tŕnh độ tiểu học th́ có thể chứ với những người đă có tŕnh độ Đại học VN hoặc đă có làm Thơ th́ đúng là nguỵ biện và quá cao ngạo, kiêu căng.
Để tôi kể bạn nghe một giai thoại về Thơ. Có một ông nhà thơ, làm được một số bài thơ và được bè bạn cũng có, tự ông ta cũng có, dùng ống đu đủ thổi lên như hàng Thi vương, Thi bá, độc nhất vô nhị.. Có một người quen ông ta, một hôm lấy 4 câu thơ của ông ta ở mấy chỗ khác nhau, cho một cái tựa và đặt liền vào nhau như một bài thơ. Người này, nhân lúc trà dư tửu hậu đem ra, nói là thơ mới làm, nhờ ông ta nhuận sắc dùm. Ông ta đọc xong bài thơ, hét toáng lên rằng:”Thơ ǵ vô nghĩa thế này ? Tao không biết mày định nói cái ǵ ? Vứt thùng rác cho rồi !” Người bạn lúc đó mới ôn tồn nói:”Thưa thi hào, chính là thơ của đại gia đấy ! ”Nhà thơ vẫn không tin và người bạn phải lấy cuốn Thơ ra chỉ vào những câu ông đă trích. “Đại thi hào” ngồi ngẩn ṭ te ra . Vậy mà lâu nay có ai nói cho ông ta biết đâu hoặc có nói, ông ta cũng không chịu nh́n nhận một sự thực.
Về định nghĩa thế nào là một bài thơ hay. Nếu trả lời cho đầy đủ kèm theo những dẫn chứng th́ có thể phải cả cuốn sách mới đủ. Nhưng tôi chỉ sơ lược mấy điểm chính để các bạn chưa từng làm Thơ hoặc có ư định sẽ vào làng Thơ, nắm được thế nào là một bài thơ hoặc câu thơ hay.
1- LỜI HAY, Ư ĐẸP, TRUYỀN CẢM
Lời thơ trong sáng, tự nhiên, không cố ư gọt dũa, hoặc có gọt dũa, nhưng người đọc không thấy, ta gọi tắt là lời hay.
Ư thơ hàm súc, dồi dào, gọi tắt là ư đẹp.
Đọc lên thấy xúc động, nao nao, xao xuyến trong tâm hồn, tức là thơ có sức truyền cảm.
Đó là thơ tả t́nh. Thí dụ: (trích truyện Kiều)
Một ḿnh nàng, ngọn đèn khuya
Áo dầm giọt lệ, tóc se mái sầu
Hoặc
Cũng liều nhắm mắt đưa chân
Thử xem con tạo xoay vần đến đâu!
Đến như thơ tả cảnh th́ đọc câu thơ lên thấy như vẽ trước mắt ta phong cảnh tác giả muốn phô diễn. Thí dụ:
Chim hôm thoi thót về rừng
Đoá trà mi đă ngậm trăng nửa vành
Hoặc:
Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa
Chỉ có một ngọn đèn khuya , chiếc áo nàng đang mặc đẫm nước mắt và mái tóc bù rối của nàng mà người đọc tưởng tượng ra được một thiếu phụ đang trải qua những đau thương , cay đắng của cuộc đời. Chỉ có 14 chữ mà nói lên được cái tâm sự dằng dặc cả mấy trang nếu phải viết bằng văn xuôi.
Hai câu sau tả cảnh cũng thế. Một buổi chiều hiu hắt, u buồn, chim lặng lẽ về tổ, đoá trà mi cô đơn dưới ánh trăng thượng tuần. Vẫn có hoa và trăng nhưng hoa và trăng nhuốm vẻ tiêu điều như ḷng người. Cái buồn của nhân vật như lây sang ta, đó chính là truyền cảm.
Hai câu chót là bức tranh của Claude Monet hoặc của Vincent van Gogh đưa tầm mắt ta ra xa đến tận chân trời, toàn mầu xanh tươi, chỉ điểm vài cánh lê trắng muốt.
Thật tài t́nh. Và thật thơ.
Không chỉ trong những đọan tả cảnh, tả t́nh mà c̣n là những đoạn Mượn Cảnh Tả T́nh, có nghĩa người đọc chỉ cần chú ư vào không gian, thời gian, sự vật xung quanh nhân vật mà thấy rơ được tâm sự nhân vật, cái rất khó tả cho đúng. Chúng ta hăy đọc lại đoạn “Kiều ở lầu Ngưng Bích” sau đây sẽ nhận ra điều đó:
Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân
Vẻ non xa, tấm trăng gần ở chung
Bốn bề bát ngát xa trông
Cát vàng cồn nọ, bụi hồng dặm kia
Bẽ bàng mây sớm, đèn khuya
Nửa t́nh nửa cảnh như chia tấm ḷng!
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng
Tin sương luống những rày mong mai chờ
Bên trời góc bể bơ vơ
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai?
Nhớ người tựa cửa hôm mai
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ
Sân Lai cách mấy nắng mưa
Có khi gốc tử đă vừa người ôm
Buồn trông cửa bể chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa
Buồn trông ngọn nước mới sa
Hoa trôi man mác biết là về đâu
Buồn trông ngọn cỏ rầu rầu
Chân mây mặt nước một mầu xanh xanh
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
B́nh giải sơ lược, sáu câu đầu tác giả tả nàng Kiều trong hoàn cảnh tồi tệ nhất là ở “thanh lâu” (thanh lâu hai lượt, thanh y hai lần), Kiều bẽ bàng cho thân phận ngay cả khi ngắm áng mây buổi sớm, nh́n ngọn đèn leo lét ban tối. Cảnh ấy, t́nh này làm cho ḷng nàng đ̣i đoạn, đứt ruột (như chia tấm ḷng).
Bốn câu kế, Kiều nhớ đến Kim Trọng, người yêu đầu đời và trọn đời. Nhớ đến đêm trăng sáng năm xưa cùng chàng thề thốt, nay biệt vô âm tín mà tấm thân nhơ nhuốc này biết bao giờ gột rửa để trở nên trong sạch, xứng đáng với chàng?
Bốn câu kế:”Nhớ người tựa cửa...” Kiều nhớ cha mẹ. Không biết giờ này lấy ai thay ḿnh phụng dưỡng song thân? Như ông Lăo Lai ngày xưa, thấy cha mẹ buồn liền ra sân múa hát, làm tṛ hề cho cha mẹ vui cười lên mà khuây khoả tuổi già. Quay đi quay lại, ấy vậy mà cha mẹ trăm tuổi lúc nào không hay (có khi gốc tử đă vừa người ôm).
Tám câu sau cùng tả cảnh nhưng là cảnh có tâm hồn người hàm chứa trong đó: cửa bể, con thuyền, ngọn nước, hoa trôi, bèo dạt... trong khi tạo vật vẫn vô t́nh với nỗi buồn của con người:” Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi”
Hoặc như trong “Cung Oán Ngâm khúc”:
Cầu Thệ thủy ngồi trơ cổ độ
Quán Thu phong đứng rũ tà huy
Phong trần đến cả sơn khê
Tang thương đến cả hoa kia, cỏ này!
Tuồng huyễn hoá đă bày ra đấy
Kiếp phù sinh trông thấy mà đau
Trăm năm c̣n có ǵ đâu
Chẳng qua một nấm cỏ khâu xanh ŕ!
Nơi bến đ̣ xưa, cây cầu bắc trên ḍng nước chảy không ngừng vẫn “trơ mặt với phong sương”, cũng như cạnh đó, quán trống, trong nắng chiều yếu ớt, gió thu lạnh lẽo hun hút thổi làm cảnh trí càng thêm tiêu sơ. Nàng cung nữ, v́ nhớ đến thân phận hẩm hiu của ḿnh, nh́n hoa cỏ, núi sông đều thấy một mầu tang thương. Tất cả do “Tạo hóa đành hanh quá ngán” bày ra và rốt cuộc kiếp người trôi nổi chỉ c̣n lại một nấm cỏ khâu xanh ŕ!
2- ÂM ĐIỆU, TIẾT TẤU
Nhiều nhà ngôn ngữ học quốc tế sau khi nghiên cứu về tiếng Việt đă cho rằng tiếng Việt khi nói có âm điệu nhát (singing language).
Sở dĩ có được kết luận đó v́ tiếng Việt có các thanh bằng, trắc khác nhau nên khi nói, các từ ngữ lên xuống theo các thanh cho âm điệu và tiết tấu.
Thi sĩ tiếng Việt khi làm thơ lại càng cần phải để ư đến các thanh bằng trắc này để cho bài thơ có âm điệu tiết tấu hay, dễ đọc và quyến rũ. Chính bởi thế thơ có niêm luật, niêm là dính, luật là những chữ phải bằng hay phải trắc hay phải hợp vận.Thí dụ hai câu lục bát:
Bằng bằng trắc trắc bằng bằng (vần)
Bằng bằng trắc trắc bằng bằng (vần) trắc bằng
Thành Tây có cảnh Bích câu
Cỏ hoa họp lại một bầu xinh sao
Đua chen thu cúc, xuân đào
Lựu phun lửa hạ, mai chào gió đông!
Những chữ 1,3,5 (nhất, tam, ngũ) bất luận, luật là bằng nhưng có thể trắc, và ngược lại.(V́ bài này không chủ trương dạy cách làm thơ, quí bạn đọc muốn nghiên cứu tường tận hơn về niêm, luật bằng trắc, vận có thể đọc trong sách Việt Nam Văn học sử yếu của GS Dương quảng Hàm hoặc các sách Văn học sử khác.).
Người làm thơ cần đặc biệt chú ư đến vần v́ nếu thơ không có vần, sẽ không được gọi là thơ. Có người đă ví một cách ngộ nghĩnh là thơ không vần như mặc quần không áo, nó thiếu phần quan trọng để thành những câu thơ như tác giả của nó mong muốn. Hơn nữa, vần dùng tài t́nh cho người đọc thơ thấy tài của tác giả mà không phải ai cũng có thể làm được. Những bài thơ nổi tiếng thường là những bài thơ vần được sử dụng chặt chẽ, khít khao và tài t́nh.
Thí dụ: Bản dịch “Lầu Ḥang Hạc” của Tản Đà tiên sinh từ nguyên tác Ḥang Hạc lâu của Thôi Hiệu:
Hạc vàng ai cỡi đi đâu
Mà nay Ḥang Hạc riêng lầu c̣n trơ
Hạc vàng đi mất từ xưa
Ngàn năm mây trắng bây giờ c̣n bay
Hán Dương sông tạnh, cây bày
Băi xa Anh Vũ xanh dày cỏ non
Quê hương khuất bóng ḥang hôn
Trên sông khói sóng cho buồn ḷng ai!
Thơ tự do không bắt buộc phải có vần nhưng cũng cần vần khi có thể để cho câu thơ nổi nang hơn, có chất thơ hơn. C̣n thơ mới, vần chữ cuối câu hay cước vận, bắt buộc phải có vận, hợp vận
Thí dụ:
Nào c̣n đâu những đêm vàng bên bờ suối
Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan
Đâu những chiều mưa chuyển động bốn phương ngàn
Ta lặng ngắm cảnh giang sơn ta đổi mới.
Đâu những b́nh minh cây xanh nắng gội
Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng
Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng...
(Hổ nhớ rừng - Thế Lữ)
Hoặc một đọan đầu trong bài “Nắng Quê Hương” của tác giả bài này:
Em sang đây mang giùm anh chút nắng
Nắng Sàig̣n - Hànội – Nắng Quê Hương
Nắng ngày xưa em nhặt ở sân trường
Đem hong gió Thu vàng hay ép sách.
TÓM TẮT
Một bài Thơ hay phải hội đủ ba yếu tố: Lời hay, Ư đẹp, và Truyền cảm. Có cả ba yếu tố thiết yếu này, người ta gọi tắt là một bài thơ hay, một bài thơ có hồn. Khi thi sĩ cảm hứng, tứ thơ tuôn tràn, hồn thơ lai láng. Chính kẻ viết bài này, có nhiều lần bút không kịp ghi tứ thơ trên giấy, phải dùng những chữ viết tắt mà chính tác giả mới đọc được, ghi vội ra v́ nếu để giây phút đó qua đi, sẽ không thể hoặc khó có thể làm được bài đă định. Sau giây phút “xuất thần” đó, bây giờ mới thong thả coi lại bài thơ từ đầu tới cuối và chỉnh những từ không vừa ư. Thường chỉ chỉnh sơ sài, dăm ba từ bị thay thế cho thích hợp, nhưng cái cốt lơi đầu tiên, cái khung, cái hồn của bài thơ th́ không bao giờ thay đổi, bởi nó đă hay hoặc vừa ư (với chính nhà thơ.)
Thi sĩ phải có hứng sáng tác, thơ mới hay. Hứng là cái sáo diều hoặc sợi dây đàn treo trong không gian, một làn gió nhẹ thổi qua đủ làm nó phát ra thanh âm. Tâm hồn thi sĩ cũng ví như cái sáo hoặc sợi dây đàn đó, một ư tưởng mới, một cảm nghĩ mới, một sự việc mới xảy ra trước mắt khiến nhà thơ muốn dùng bút ghi lại sự việc hoặc những cảm nghỉ của ḿnh trong khi người không có tâm hồn thi sĩ, không để ư tới sự việc xảy ra, cũng không có những cảm nghĩ mà nhà thơ có. Đó chính là “Cái sáo hoặc sợi dây đàn” của thi sĩ. Nó vô cùng bén nhạy nên thi sĩ mới có hứng thơ. Với nhà văn, hứng viết văn cũng tương tự thế. Do đó, chúng ta phân biệt hai loại, nếu ghi thường: văn xuôi; nếu ghi có vần điệu tiết tấu: Thơ. Cả hai đều là văn chương, tuy co những nét đặc thù khác hẳn nhau.
Để làm rơ nét cái hứng của thi nhân, chúng tôi xin đưa ra trường hợp Thi sĩ Ôn như hầu Nguyễn gia Thiều.
Tất cả chúng ta nh́n các cung nữ thời xưa, lúc son trẻ được nhà vua vời vào cung làm cung phi đều là chuyện b́nh thường bởi vua có quyền sinh sát toàn dân. Vua muốn là Trời muốn v́ vua là Thiên tử, con Trời. Riêng tác giả “Cung oán ngâm khúc” lại có cái nh́n khác. Thi nhân nghĩ chỉ v́ phải phục vụ cho những sắc dục tham lam, bất chính của nhà vua mà các cung nữ này bị giam trong cung cấm, uổng phí cả một đời thanh xuân khi nhà vua chỉ dùng các nàng cho một đêm vui rồi không bao giờ đoái hoài tới nữa làm nhiều cung phi chết già trong cung cấm. Nhà vua, sau khi thoả măn, ân ái một đêm, lại đi t́m những bông hoa hương sắc khác để tủi hổ, bẽ bàng, đau khổ cho hàng trăm, hàng ngàn cung phi mà họ không biết kêu cứu vào đâu được.(Ngán thay cái én ba ngh́n). Từ đó thi nhân viết cuốn “Cung oán ngâm khúc” để thay cho các cung phi nói lên nỗi ḷng đ̣i đoạn nơi cung cấm, may ra tiếng nói có thấu đến cửu trùng, các nàng được giải thoát khỏi cuộc sống tối tăm, chết dần, chết ṃn, được trở về nơi thôn dă sống với gia đ́nh và biết đâu lại có được một tấm chồng để nương tựa suốt cuộc đời c̣n lại.
V́ đặt ḿnh vào hoàn cảnh các cung phi bị thất sủng, thi nhân đă cực tả được những đau xót của các cung phi:
Trải vách quế gió vàng hiu hắt
Mảnh vũ y lạnh ngắt như đồng
Oán chi những khách tiêu pḥng
Mà xui phận bạc nằm trong má đào...
Trở lại ư hướng mượn cảnh tả t́nh của thi nhân, chúng ta hăy đọc lại hai bài thơ (Đường luật) sau đây, của Bà huyện Thanh Quan và Cụ Nguyễn Khuyến:
CHIỀU HÔM NHỚ NHÀ
Trời chiều bảng lảng bóng hoàng hôn
Tiếng ốc xa đưa lẫn trống dồn
Gác mái ngư ông về viễn phố
Gơ sừng mục tử lại cô thôn
Ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi
Dặm liễu sương sa khách bước dồn
Kẻ chốn chương đài, người lữ thứ
Lấy ai mà kể nỗi hàn ôn !
THU ĐIẾU
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo
Sóng biếc theo làn hơi gợn tí
Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo
Từng mây lơ lửng trời xanh ngắt
Ngơ trúc quanh co khách vắng teo
Tựa gối ôm cần lâu chẳng được
Cá đâu đớp động dưới chân bèo.
Hai bài thơ này cùng làm theo thể Đường luật, thơ bảy chữ tám câu, rất phổ thông từ đầu thế kỷ thứ XIX. Nữ sĩ Hồ xuân Hương cũng là một trong những nhà thơ sử dụng thể thơ này nhiều nhất.
Bài “Chiều hôm nhớ nhà” có dăm tiếng Hán -Việt như: hoàng hôn, ngư ông, viễn phố, mục tử, chương đài, lữ thứ nhưng không phải là những chữ quá khó. Sáu câu đầu tả cảnh để làm nền cho hai câu cuối tả t́nh. Bạn để ư cặp câu:”Gác mái... và Gơ sừng...”; cặp “Ngàn mai... và Dặm liễu...”, (động tự đối với động tự, danh tự đối với danh tự) làm theo thể biền ngẫu nghĩa là mỗi chữ đối nhau, nét đặc thù của thơ Đường luật. Đọc xong bài thơ ta thấy tâm hồn ta cũng ch́m lắng vào nỗi buồn của “kẻ chốn chương đài, người lữ thứ” một nỗi buồn nhẹ nhàng nhưng thấm thía của hai tâm hồn xa nhau.
Như bài Thu Điếu, hay Mùa Thu câu cá, cặp câu “thực” và “luận”: “Sóng biếc...” đối với “Lá vàng...” và “Từng mây...” đối với “Ngơ trúc...”.Toàn bài không có một chữ Hán, một điển cố, vẽ ra bức tranh thu êm đềm, tịch mịch trong đó chỉ có một động vật duy nhất là nhà thơ đang thả hồn vào thiên nhiên với lá vàng rơi rụng, với từng mây xanh ngắt, với ngơ trúc quanh co. Tất cả đă toát ra mùi vị Thiền và bức tranh:” Vạn vật đồng nhất thể” vô cùng sâu sắc.
Hai bài thơ trên, cùng một số bài thơ khác của hai tác giả này và nhiều tác giả khác như Nguyễn công Trứ, Cao bá Quát, Hồ xuân Hương v.v…đă được đa số chúng ta học thuộc ḷng từ hồi c̣n ngồi lớp 8, lớp 9 trong phần Cổ văn.
Tuy nhiên, v́ thơ Đường luật phải tuân theo niêm, luật, vần và biền ngẫu như thế nên từ thế hệ 1932, các nhà thơ đă than là thể thơ này quá khó so với những thể thơ lục bát, song thất lục bát, nhất là thơ mới và thơ tự do ra đời trong khỏang thời gian đó. Các cụ nói:” Khó cho thiên hạ đến bao giờ...” để nói về thể thơ Đường luật này. Hơn nữa, khi phải diễn tả một t́nh cảm phức tạp, dài ḍng thơ Đường không đáp ứng nổi như song thất lục bát và lục bát.Và cũng kể từ đó, các thể thơ tự do, thơ mới 8, 9 chữ hay thơ 7 chữ, mỗi đọan bốn câu, gồm nhiều đọan, vần cuối ở các câu 1, 2, và 4 rất được thịnh hành. Thể thơ Đường chỉ c̣n thấy thưa thớt nơi các cụ đồ nặng ḷng với thơ cổ khi xưa và những tác giả không thích thơ mới. Cũng nên lưu ư, thơ mới có âm điệu, tiết tấu và cách diễn tả hùng mạnh mà thơ Đường không thể. Thơ tự do cho người làm thơ diễn đạt ư tưởng không giới hạn nhưng cũng không phải dễ để sáng tác một bài thơ tự do hay.
Để có một cái nh́n xuyên suốt về Thơ, nguyên tắc chung cho hầu hết các môn khoa học là: hợp lư = dễ hiểu = dễ nhớ, dù là toán học hay nhân văn. Từ những bài thơ cổ này, chúng ta cũng suy ra, để hiểu thơ cũng như để sáng tác thơ, chúng ta cần một ít chữ Hán-Việt, hiểu nghĩa và cách sử dụng chúng mới dễ quay trở khi làm thơ.
A--THƠ HAY RẤT DỄ THUỘC DỄ NHỚ
Từ đó ta thấy, thơ hay là thơ có thể học thuộc ḷng một cách dễ dàng. Một học sinh có trí nhớ trung b́nh chỉ cần ngâm nga hai bài thơ của cụ Nguyễn Khuyến và bà huyện Thanh Quan nói ở trên vài lần là thuộc ḷng. Thơ đọc trúc trắc, khó hiểu, vô nghĩa, không dễ dàng học thuộc, chắc chắn không phải thơ hay. Cũng nên lưu ư, thơ đọc trúc trắc chính v́ tác giả của nó không am tường luật bằng trắc hoặc không sử dụng đúng qui luật bằng, trắc và vần.
Để kiểm chứng điều này, quí bạn đọc thử nhớ tên một nhà thơ, ông A, bà B v.v…cố nhớ lấy một bài thơ hay vài câu thơ của họ mà quí vị đă đọc, xem có thuộc được bài nào không, câu nào không. Không có, ấy là thơ ra sao quí vị đă biết. Nhưng có nhiều tác giả thời nay lại nghĩ cứ làm thơ khó hiểu, tối nghĩa hay vô nghĩa, cao kỳ, dùng những từ cho kêu là được quần chúng ái mộ. Sự thực không phải thế. Thơ kêu nhưng rỗng th́ không khác một cái thùng phuy, càng rỗng càng kêu to.
Trước đây, rất nhiều người, ngay cả ở nông thôn Việt nam, đă học thuộc ḷng Truyện Kiều, Chinh phụ ngâm, Lục Vân Tiên, Nhị Độ Mai, Cung oán ngâm khúc, T́ bà hành, Trinh thử, Trê cóc, Ngư tiều vấn đáp, Lục súc tranh công, Bích câu kỳ ngô v.v…lúc rảnh rang, đọc vanh vách cho nhau nghe dù có nhiều người không có sách hoặc không biết chữ, chỉ học lóm bạn bè. Sở dĩ họ thích, họ say mê v́ lời Thơ gần gũi với họ, tả cái tâm lư chung của họ hay người xung quanh họ như Jacques Prévert, một Thi sĩ Pháp có viết:” Đọc Thơ lại thấy có ḿnh ở trong” cũng là ư nghĩa đó. Người nông dân học thuộc ḷng dễ dàng như vậy v́ những câu Thơ này giản dị, dễ hiểu, hợp lư, vần ṿ. Chính bởi thế, nguời ta c̣n gọi Thơ là văn vần để phân biệt với văn xuôi.
Trước 4-1975, ở miền Nam Việt Nam, có một số tác giả làm Thơ đăng trên các báo, tạp chí, nguyệt san, cả những nguyệt san được coi là thời thượng, nổi tiếng lúc đó mà nguời viết không tiện hài tên, bạn bè những tác giả này cũng ca tụng họ hết ḿnh như hàng thi bá (một nhược điểm của giới làm Văn học Nghệ thuật cận và hiện đại, hay dở ǵ khen bừa); nhưng bây giờ hỏi c̣n ai nhớ được một bài Thơ của họ hoặc ít nhất là tinh thần những bài thơ đó không ? Chúng nói lên cái ǵ? Chúng ca tụng hay đả phá cái ǵ? Đủ biết Thơ phải gần gũi với dân gian mới có thể tồn tại với thời gian. Thơ xa rời thực tế là chỉ để trang điểm nhất thời, dù Thơ bác học (Hán văn), cao xa đi nữa.
B-PHẢI GÂY ĐƯỢC SỰ XÚC ĐỘNG
Thơ là văn xuôi đă gạn lọc, cô đọng lấy phần tinh tuư sâu sắc của văn chương nên Thơ phải súc tích và truyền cảm nghĩa là gây được sự xúc động, xao xuyến từ tác giả sang người đọc.
Người đọc phải có được sự rung động của tác giả , dù cường độ kém hơn, mới được gọi là thơ hay. Thơ đọc lên trơ trơ trích trích, không chuyển động được một “thớ thịt đường gân” nào của người đọc, đó là Thơ kém giá trị. Ngựi ta đọc Chinh phụ ngâm mà tưởng rằng ḿnh là người chinh phụ, có chồng sắp ra ngoài quan ải đánh giặc, giữ nước. Người ta đọc Cung Oán mà cứ ngỡ ḿnh là người cung phi bị thất sủng, nhà vua không đoái hoài tới.
Đó là sự thành công của tác giả.
C-THƠ PHẢI NÓI LÊN MỌI KHÍA CẠNH CỦA ĐỜI SỐNG
Đành rằng Thơ t́nh ái là loại Thơ nhiều người làm, nhiều người đọc nhất và cũng dễ làm hơn nhiều loại khác, nhưng một tác giả cả đời chỉ viết được những bài thơ t́nh ái hoặc ca tụng đàn bà như nhà thơ Đinh Hùng là một (Đường vào T́nh sử, chính ông thú nhận), th́ chưa thể gọi được là đă quán xuyến về Thơ.
Hầu hết những bài Thơ hay của những tác giả như Nguyễn bỉnh Khiêm, Nguyễn công Trứ, Trần tế Xương, Cao bá Quát, Bà huyện Thanh Quan, Nguyễn Khuyến, Nguyễn Du, Tản Đà, Nguyễn Trăi v.v…đều là Thơ về Thiền, Thơ yếm thế, luận bàn thế sự, nhân t́nh thế thái, Thơ đạo lư, triết lư cuộc đời, thơ nhàn v.v… mà rất ít hoặc không có Thơ t́nh.
Nguyễn Du tả Kiều trong thanh lâu, Kiều tiếp khách, Kiều tắm… v́ Kim Vân Kiều là một cuốn tiểu thuyết Nguyễn Du phỏng theo cốt truyện của một tác giả Trung hoa (Thanh Tâm tài nhân) trước tác ra và đặt tên là Đoạn trường Tân Thanh. Là tiểu thuyết, vả lại trung thành với nguyên tác, Đoạn trường Tân Thanh cần phải có đủ t́nh tiết, hỉ, nộ, ai, lạc, ái, ố, dục, người đọc mới thấy hết được những khiá cạnh của nhân vật chính trong truyện. Chứ không phải ông có ư tả chân để khiêu dâm như một số người đă gán cho ông (Huỳnh thúc Kháng, Ngô đức Kế: ai, dâm, sầu oán, đạo, dục, tăng, bi) hay như Nguyễn công Trứ: “Bán ḿnh trong mấy mươi năm, Đố đem chữ hiếu mà lầm được ai.”)
Quan niệm coi Kim Vân Kiều là một cuốn tiểu thuyết dâm ô đă quá lỗi thời. Trái lại người ta có thể t́m trong đó những vần thơ bất hủ được lưu truyền măi măi. Chúng ta chỉ nên coi Kiều là một tác phẩm văn chương mà thôi. Càng không nên đưa Kiều ra làm mẫu mực về đạo đức, luân lư mặc dù nhân vật Kiều rất nhân bản, chứa đựng đầy đủ tâm lư của con người b́nh thường.
Theo thiển ư, chỉ có một điều tiếc: Nguyễn Du không sáng tác mà nhờ vào một cốt truyện Tàu, dĩ nhiên thuộc thời đại vua Tàu, nhân vật Tàu, phong tục, văn hóa Tàu..., tuy cũng tương cận với chúng ta nhưng không thể bằng tất cả đều là Việt Nam.
D-CUỘC ĐỜI: ĐỀ TÀI VÔ TẬN CHO THI NHÂN
Cơi nhân sinh này c̣n rất nhiều điều cần đến nhà thơ, nhà văn ghé mắt đến. Nào là tôn giáo, gia đ́nh, xă hội, đất nước, quê hương, dân tộc, tự do, dân chủ, b́nh đẳng, nào là công bằng, bác ái, vị tha, hi sinh cứu giúp kẻ khốn cùng… Ngay như thiên nhiên, cây cỏ, thú vật, chim muông, gia cầm, gia súc cũng là những đề tài vô tận.
Học giả Phạm Quỳnh trong báo Nam Phong xuất bản năm 1921 có viết:”...Làm một bộ tiểu thuyết, cốt là đặt cho hay, viết cho khéo, cho người đọc có hứng thú, ...có lẽ ở những nước văn minh có thể nghĩ như thế được; nhưng ở những dân c̣n bán khai như dân ta thời văn chương rất là quan hệ cho đời lắm, nhà làm văn có cái trách nhiệm duy tŕ cho xă hội, d́u dắt cho quốc dân, nếu làm sai trách nhiệm ấy thời dẫu văn chương hay đến đâu cũng có tội với quốc gia, với danh giáo vậy. Các nhà tiểu thuyết ta há không nên cẩn thận lắm ru?” (Hết trích)
Tác giả Tô Hoài thời tiền chiến chỉ tả mấy con dế mèn phiêu lưu mà cũng được học sinh đua nhau đọc, nổi tiếng một thời. Vậy không phải chỉ Thơ t́nh ái mới ăn khách. Yêu đương, nhớ nhung, dang dở, chia phôi …chỉ bấy nhiêu, không phải lúc nào độc giả cũng “tiêu hoá “được. Viết lắm sẽ nhàm. Cứ một loại Thơ đó chỉ chứng tỏ tác giả không thể viết và nghĩ đa dạng mà thôi. Có nghĩa là tác giả không đủ tài. Mà cuộc đời hiện đại lại quá đa dạng, đa phương. Sự biến hoá của cuộc đời làm ta chóng mặt. Một vị Tổng Thống Mỹ, ông Franklin Roosevelt bảo với mọi người, trước khi ông đọc diễn văn trước quốc dân:” Vỗ tay nhiều không có nghĩa là diễn văn hay” Ta cũng có thể lấy câu đó áp dụng cho một số tác giả thơ, văn ngày nay được bè bạn dùng ống đu đủ thổi phồng và vỗ tay quá lố. Và đó cũng là lư do làm mất niềm tin của đa số độc giả có tŕnh độ.
Đ-LÀM THƠ PHẢI TUÂN THEO NIÊM LUẬT, BẰNG TRẮC
Ngoại trừ Thơ tự do, không cần vần, không niêm luật bằng trắc, không giới hạn số câu, số chữ trong câu (Xin đọc bài Thương tiếc Columbia), c̣n các thể thơ khác như lục bát, song thất lục bát, ngũ ngôn, thất ngôn (Đường luật), Thơ Mới … đều phải theo luật Thơ (vần, bằng trắc) Thơ mới hay. Vần dùng gượng ép, mất hay một phần. Chữ đúng ra phải vần mà không vần, không hay.
Ngoài ra, cũng để nhắc lại, cách dùng chữ, gieo vần thật quan trọng. Có nhiều từ kép, cụm từ có thể dùng xuôi ngược sao cũng cùng nghĩa. TD: đớn đau hay đau đớn, trôi nổi hay nổi trôi, phiền muộn hay muộn phiền, nghĩa đều như nhau. Nhưng không thể viết xa xót thay v́ xót xa, loài lạc thay v́ lạc loài, nhiên tự thay v́ tự nhiên. Những chữ bị đảo ngược như vậy hoặc có nghĩa khác hoặc vô nghĩa. Cần nhất là tránh làm Thơ vô nghĩa hoặc tối nghĩa dù đọc lên đầy hán tự có vẻ bác học.
E-Ư QUAN TRỌNG HƠN LỜI
Điều chót, dù c̣n nhiều điều chưa nói do giới hạn của bài này. Nếu ta không thể thoả măn được cả hai phương diện hiệp vận (vần) và ư th́ nên dùng chữ nào cho rơ ư c̣n hơn là dùng chữ hiệp được vần mà ư sai lạc hoặc vô nghĩa. TD: Bốn câu của cụ Yên Đổ.
Cũng có lúc chơi nơi dặm khách
Tiếng suối nghe róc rách lưng đèo
Có khi từng gác cheo leo
Thú vui con hát lựa chiều cầm xoang
Tất cả đều hiệp vận ngoại trừ “leo” và “chiều”. Tuy nhiên, “chiều” mới đúng nghĩa. Nếu dùng “chèo” th́ hiệp vận nhưng sai nghĩa.
Thí dụ khác: Bốn câu Thơ dịch của người viết bài này:
Xuân sang ngoạn cảnh xem hoa
Hè về hóng mát tà tà ao sen
Vào Thu rượu cúc êm êm
Đông coi tuyết phủ, nối vần Nàng Thơ(TĐN)
Tất cả đều hiệp vận, ngoại trừ “êm” và “vần” , nhưng đúng ư nghĩa. Giả sử thay hai chữ “nối vần” bằng hai chữ “êm đềm” cho vần với câu trên th́ trước nhất bị điệp ngữ êm, thứ hai “êm đềm Nàng Thơ” lại có nghĩa khác, không nói được cái thú ngâm Thơ, sáng tác Thơ của tác giả. (Đông ngâm bạch tuyết thi). Bài thơ trên dịch từ bài thơ chữ Hán:
Xuân du phương thảo địa
Hạ thưởng lục hà tŕ
Thu ẩm hoàng hoa tửu
Đông ngâm bạch tuyết thi
Ư nghĩa của một câu Thơ, một bài Thơ là quan trọng như vậy.
Một bài Thơ hay, một câu Thơ hay rất dễ nh́n ra y như một bông hoa đẹp. Đâu cần phải phân tích cánh hoa làm sao, đài hoa, sắc hoa thế nào, ta mới biết là bông hoa đẹp.
Tiền nhân xưa sáng tác Thơ, vào hội Thơ, ngâm Thơ như một cái thú của đời người, nhất là khi về già. Không ǵ bằng có bạn Thơ, có giấy bút, có rượu, dù chỉ thanh đạm, cùng làm Thơ, cùng bàn luận về văn chương, về những hào khí của người xưa. Tổ tiên ta dùng Thơ để nói về ḿnh, về người, dạy đời, mỉa mai những thói rởm của đời, tôn vinh những thú vui thanh quí, cao nhă “an bần lạc đạo” mà Thơ chính là một dụng cụ sắc bén và đắc dụng nhất cho các mục tiêu đó. Ta thử đọc lại một bài thơ của cụ Trạng Tŕnh Nguyễn Bỉnh Khiêm:
THƠ NHÀN
Một mai, một cuốc, một cần câu
Thơ thẩn dù ai vui thú nào
Ta dại, ta t́m nơi vắng vẻ
Người khôn, người đến chốn lao xao
Thu ăn măng trúc, đông ăn giá
Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao
Rượu đến gốc cây, ta sẽ nhắp
Nh́n xem phú quư tựa chiêm bao!
Bài sau đây của thi hào Tản Đà Nguyẽn khắc Hiếu, làm cho vở chèo Thiên thai. Đây là cảnh hai tiên nữ tiễn Lưu Thần, Nguyễn Triệu về trần:
TỐNG BIỆT
Lá đào rơi rắc lối Thiên thai
Suối tiễn, oanh đưa những ngậm ngùi!
Nửa năm tiên cảnh
Một bước trần ai
Ước cũ, duyên thừa có thế thôi!
Đá ṃn, rêu nhạt
Nước chảy, huê trôi,
Cái hạc bay lên vút tận trời
Trời đất từ đây xa cách măi
Cửa động,
Đầu non,
Đường lối cũ,
Ngàn năm thơ thẩn bóng trăng chơi!
Dù là một huyền thoại, người đọc Thơ không khỏi bùi ngùi cho cuộc chia tay giữa người tiên, kẻ tục sau một thời gian ngắn chung sống. Chữ dùng rất thanh thoát thích hợp với cảnh tiên: lá đào, Thiên thai, đá ṃn, rêu nhạt... cái hạc, cửa động, đầu non ... và kết thúc bằng ánh trăng mơ hồ huyền ảo muôn đời soi bóng. Một bài Thơ tuyệt đẹp. Từ đó chúng ta suy ra Thơ là thơ thẩn, là mơ hồ, đôi khi xa rời thực tế. Như nhà thơ Xuân Diệu đă viết:
Là thi sĩ nghĩa là ru với gió
Mơ theo trăng và vơ vẩn cùng mây...
Thơ là kết tụ của t́nh yêu, t́nh yêu nam nữ, vợ chồng, t́nh yêu thiên nhiên, t́nh yêu con người. Thơ là tự do, phóng khoáng, là sắc sắc không không của nhà Phật, là Vô vi, Thiền quán như Lăo tử thực hành và đôi khi cũng cần phải yếm thế, chán cái đời sống đầy tục lụy này như Cao bá Quát, hay châm biếm những thói rởm, tật xấu của người đời như Trần tế Xương... Thơ thực quá, thô sơ quá, thơ không hay, không thoát. Nhiều bài không thể gọi được là Thơ mà chỉ là những bài vè dân quê truyền tụng ở nông thôn. Thơ lục bát tuy vậy rất khó làm, dễ trở thành bài vè ít giá trị. Làm được Thơ lục bát như truyện Kiều là một tuyệt tác.
Có nhiều bạn đọc viết thư cho người viết hỏi họ có thể sáng tác Thơ, có thể thành nhà thơ được không? Tiện đây, xin trả lời chung như thế này:
Ai cũng có thể sáng tác và trở thành thi sĩ, nếu:
a- Yêu thơ, đọc nhiều thơ, học thuộc thơ kiểu mẫu, thơ hay, chất Thơ ngấm vào trí óc giống như chất bổ ngấm vào thân thể, chúng giúp cho nhà thơ rất nhiều. Tuy vậy xưa kia đă có những người thuộc ḷng cả cuốn truyện Kiều, cả cuốn Nhị độ Mai hay Bích câu kỳ ngộ nhưng vẫn không thể sáng tác Thơ.
b- Có thiên khiếu về Thơ. Có sự rung cảm, xúc động sâu xa như sợi dây đàn hoặc cái sáo trong không gian như đă nói ở trên.
c- Có vốn liếng nhiều về từ ngữ để sử dụng khi cần diễn dịch một ư tưởng thành lời nói, chữ viết, nhất là thành Thơ. Thơ tiếng Việt rất cần danh từ Hán - Việt.
d- Nắm vững các niêm, luật (bằng, trắc, vần) và các thể Thơ. Dùng chúng như những cái ch́a khóa dẫn đường vào việc sáng tác Thơ.
e- Tuân theo các niêm, luật đó ngoại trừ Thơ tự do. Tuy nhiên, dù là Thơ tự do, nó vẫn không phải văn xuôi, vẫn cần một sự sắp xếp ư, lời và vẫn cần vần khi có thể cho câu thơ nhịp nhàng, cân đối.
Để bạn đọc hiểu thêm, xin nói như thế này. Có những nhà văn viết văn khá hay, nổi tiếng nhưng chính những nhà văn đó nói họ không thể sáng tác Thơ mặc dù chữ nghĩa đầy đầu.
Ngược lại, có những thi sĩ không thể viết truyện, viết b́nh luận, nghĩa là văn xuôi.
Bởi như đă nói, tuy cùng là văn chương nhưng chúng hoàn toàn khác biệt về phương diện sáng tác. Lại cũng khác biệt về phương diện thưởng thức. Cũng cần nói thêm, khi đă không có tŕnh độ thưởng thức th́ bài nào cũng như bài nào, vàng thau lẫn lộn, bị đánh giá như nhau. Tŕnh độ thưởng thức chính là những kiến thức thu thập được trong lănh vực Thơ, nó chính là những bước căn bản đầu tiên đưa đến sự sáng tác Thơ nếu có hứng sáng tác.
Luận bàn về Thơ, chục pho sách cũng không đủ nói hết. Để kết thúc bài mạn đàm thiếu sót về Thơ này, xin mời quí bạn đọc một bài Thơ lục bát của tác giả bài này, bài “Chiều Ba Mươi”, thơ vui Tết và bài “Nói với Bút” cả hai đă đăng trên nhiều báo từ năm 1978 và 1992. Bài sau tác giả mượn cây bút để nói lên nỗi ḷng của ḿnh.
CHIỀU BA MƯƠI
Ṿng tay nhật nguyệt luân hồi
Cho Xuân trở lại nét môi diễm kiều
Lược gương từ giă cô liêu
Nâng niu mái tóc đây chiều ba mươi
Trẻ thơ tươi tắn nụ cười
Đầu xanh, đầu bạc người người vui lây
Gió ngoài song, lạnh hiên tây
Chiều Xuân thi hứng lúc đầy, lúc vơi
Trong b́nh đào thắm, mai tươi
Nh́n em muốn hỏi Xuân cười lúc nao?
Giang tay bồng nhẹ Xuân vào
Môi son má phấn: Mai, Đào hay em?
NÓI VỚI BÚT
Bút ơi ! Yêu bút thiết tha
Bút theo ta chạy ta bà khắp nơi
Mùa Xuân rừng núi rong chơi
Miền quê, thành thị khắp nơi ra vào
Hạ về bút lắm xôn xao
Biển giông băo nổi ào ào chớm Thu
Mùa Đông bút có sương mù
Có đôi chim gáy gật gù sớm mai
Đường đời lắm nẻo chông gai
Bút cùng ta luận một vài điều hay
Cường quyền bút chẳng run tay
Bút mong Dân tộc những ngày sáng tươi
Chán đời vẫn hé môi cười
Ta cùng với bút một đời bên nhau
V́ ta bút trải t́nh sâu
V́ ta nên bút giăi dầu nắng mưa
Ḷng ta bút hiểu hay chưa ?
-------------------------------------------------
* Little Saigon, CA 6-4-2002
G.S. Xuân Vũ TRẦN Đ̀NH NGỌC
|
|
Page
1
2
3
4
Xem tat ca
- Xem Tung trang
|
|
|
|
Kí hiệu:
:
trang cá nhân :chủ
để đă đăng
:
gởi thư
:
thay đổi bài
:ư kiến |
|
|
|
|
|
