“Cô ơi, cô mua cho con tờ vé số đi cô” ; “Cô ơi, cô mua cho con cái bánh tráng, hai ngàn thôi cô à.”
Tôi không c̣n xa lạ với lời mời mọc như thế này nữa. Tôi đă làm quen với nó từ ba tuần qua. Lúc đầu là những mời mọc mua vé số. Ngày đầu tiên, tôi mua thật nhiều mà không biết để làm ǵ? Rồi từ từ tôi nói với chính ḿnh phải mua ít lại, mỗi người vài tấm chứ mua như ngày đầu, nhiều như thế, ai mời mọc cũng mua th́ sức đâu mà mua cho những ngày c̣n ở lại.
Lần này là lời mời mua bánh tráng của em. Tôi từ chối mua nhưng tôi lại nh́n em lâu hơn. Ánh mắt em trông vời vợi quá, có chút ǵ ngập ngừng trong lời mời mọc, có chút ǵ cay cay trong khóe mắt u buồn. Em chỉ nh́n tôi và không mời thêm lần nào nữa như những em bé khác. Em đă không làm tôi bối rối. Em chỉ nh́n thôi và im lặng. Cái im lặng cho tôi ṭ ṃ đến gần em hơn và nh́n sâu vào đôi mắt em. Đôi mắt em đen nhánh. Màu đen của những điều thầm lặng. Đôi mắt em ươn ướt. Ươn ướt những mong chờ. Đôi môi em mấp máy như ngh́n điều em muốn nói cùng tôi. Và tôi dịu dàng hỏi em:
“Con bao nhiêu tuổi và học lớp mấy?” Em ngập ngừng trả lời “5 tuổi, học lớp 1”. Tôi ngạc nhiên và hỏi tiếp “Ủa, 5 tuổi mà học lớp 1, giỏi vậy, h́nh như phải 6 tuổi chứ?” Rồi tôi nói với em “cô bị đau cuống họng, bánh tráng khô quá, cô không ăn được con à, nhưng mà này, tay con đâu, cô tặng con chút ít, con cầm lấy đi.”
Em không x̣e tay ra và tôi t́m tay em. Bàn tay em bấu chặt vào thành ghế như không muốn nhận chút quà của tôi mà đôi mắt th́ nh́n tôi rưng rưng, đôi môi mím chặt. Tôi nhét vào ḷng bàn tay em. Bàn tay nhỏ nhắn với những ngón tay thon dài, mềm mại, buông lơng, h́nh như không biết làm sao nắm chặt món quà mà tôi thật ḷng muốn gửi tặng em. Phải chăng em đang tủi thân, phải chăng trong em đang có những điều suy tư làm em bối rối. Mà với cái tuổi 5 hay 6, em đang suy tư điều ǵ, em ước ao điều ǵ? Hay trong em cũng có ḷng tự trọng chỉ muốn bán thôi chứ không nhận tiền như thế này. Làm sao tôi đọc được em. Tôi muốn ôm em vào ḷng nhưng tôi đă không làm. V́ sao ư? Có phải v́ tay tôi không đủ dài để ôm lấy hết những điều phiền muộn!
Trong tôi lại bắt đầu suy nghĩ, hay là em muốn tôi mua bánh tráng. Tôi hỏi em “con không nhận, vậy bán cho cô 1 cái bánh tráng”. Em cũng im lặng và nh́n tôi, chỉ nh́n thôi không nói năng ǵ cả. Và cuối cùng tôi quyết định không mua v́ không ăn mà mua, rồi bỏ đi, tội trời! Vả lại biết đâu em lại có thể bán cho người khác th́ tốt hơn. Tôi hỏi em “Cái túi con đâu, đi bán hàng phải có túi chứ”. Em cũng im thin thít. Không hiểu v́ sao, sau câu trả lời “5 tuổi, học lớp 1” em không hề trả lời thêm lần nào nữa dù tôi đă hỏi rất nhiều câu hỏi tiếp theo. Tôi thắc mắc chính tôi, hay tôi đă vô t́nh làm em buồn ḷng, làm em sợ hăi. Tôi không tin như thế. Ánh mắt ấy, cái mím môi ấy là sự cảm thông đă có giữa tôi và em, là t́nh cảm tự nhiên, là cảm nhận của sự quan tâm giữa con người với con người mà em và tôi đă dành cho nhau.
Em mặc một áo Jeans khoác bên ngoài, có hai nắp túi. Tôi mở lên th́ biết là hai nắp túi giả chỉ để làm đẹp thôi, không có túi. Tôi tiếp tục hỏi “Cái túi con đâu?” Em cũng không trả lời. Thế là tôi luồn tay vào cái áo bên trong t́m kiếm cái túi của em. Tôi cười với em và nói “Cô t́m ra cái túi của con rồi, cô bỏ món quà này nào đây nhé”. Em cũng chẳng nói ǵ với tôi. Và tôi đă cất món quà nhỏ xíu của tôi vào đấy và tôi biết rằng tôi cũng đă cất nỗi ḷng của tôi trong ấy.
Em vẫn cứ đứng nh́n tôi trong tư thế bất động, đôi mắt rưng rưng và đôi môi mấp máy, mím chặt như chực nức nở. Tôi không dám nh́n thẳng vào mắt em nữa, không khéo tôi lại khóc trước em. Tôi quay nh́n ra biển. Những chiếc thuyền chài đang neo xa xa, những con chim bói cá lượn lờ trên bầu trời, những con sóng đang vỗ nhẹ vào bờ, nước như cạn dần và một lớp cát mịn trải dài, ló ra dưới những đôi chân đang đùa giỡn vui chơi của những đứa trẻ được may mắn hơn. Thỉnh thoảng tôi lén quay nh́n em. Em vẫn đứng yên bên cạnh tôi, bất động và đôi mắt vẫn buồn nh́n tôi. Không biết em muốn nói với tôi điều ǵ? Tôi không bao giờ biết được. Thỉnh thoảng tôi quay nh́n và nói với em “con đi bán tiếp đi nghe”. Em vẫn cứ im lặng mà nh́n tôi.
Bất ngờ có tiếng gọi vọng lại từ xa và bạn em nói với em “mẹ mi gọi mi ḱa”. Trong tích tắc em vụt chạy về hướng có tiếng gọi với túi bánh tráng không biết c̣n bao nhiêu cái trong cái nắng chói chang, nung người với cái nóng 41độ C. Nóng đến nỗi tôi có cảm tưởng như tôi đang ở trong pḥng tắm hơi, một pḥng tắm hơi lộ thiên.
Trái tim tôi cứ thế mà trăn trở và thổn thức với những điều không thể làm khác hơn. Biển vẫn xanh và bầu trời vẫn xanh nhưng ḷng tôi và em đang mang màu xám, phải thế không?
Ôi! Đôi mắt và cái mím môi em đă cho tôi. Nó đă theo tôi đến tận bây giờ. Em đă muốn nói ǵ với tôi? Em đă muốn nói ǵ với tôi? Ước ǵ em nói cùng tôi những điều thầm lặng! Ước ǵ!
zatoichi
member
REF: 558083
08/14/2010
hoami09
member
REF: 558154
08/15/2010
Mén túm váy chào Anh An á , chiều nay đi dầm mưa về , thấy quán Cafe cuả Anh mở cưả , mén ghé vô hít hít cái mú cafe quyến rũ chút á ...hihih́
Hong bít Anh An có c̣n thích những loại nhạc này không há , riêng mén nha , những ngày mưa sụt sùi , mén thích t́m về những cảnh quê nghèo , nó làm cho ḿnh mềm ḷng , làm cho ḿnh sao xuyến nhớ lại dư âm xa xưa á...hi hi
Chủ nhật vui nhiều nha Anh An , thích tấm h́nh muà thu lá đỏ cuả Anh An á . Mấy lần tuị hàng xóm tây thấy mén lúi huí hái lá tiá tô dô ăn , tuị nó cười nha . Xả và ớt th́ bít , c̣n tiá tô họ tưởng là cây lá tím ở đây trồng làm cây kiểng á...hihihih
Bài viết nói về đôi mắt và cái mím môi , đọc xong thấy buồn á , thương cho tuổi thơ sớm vất vả , sớm bước chân vào ngơ đời với lo âu tính toán , mặc dù chưa biết đếm biết đọc ...hic
Mến mến . Mén
zatoichi
member
REF: 558158
08/15/2010
Em là con gái nhà nghèo,
Sớm hum mưa nắng nặng đèo đôi vai.
Anh th́ nào có khác chi
Tối khuya sương gió mái chèo hai tay !!!!
Thôi th́ mơ mộng làm chi !
"Trăm năm biết có duyên ǵ hay hok ? "
(trích thơ Ng Du th́ phải,hơ hơ !nghèo lun cả con chữ, kẹt ư, đạo văn lun cho ...tiện, em thông kủm anh nhen)
hè hè,
Anh nghe nhạc quê hương cũng thích,3 miền,có điều lời nhạc th́ bùn...
bao nhiều năm qua rồi ,mà cảnh nông thôn và con người th́ vẫn vậy....
zatoichi
member
REF: 558159
08/15/2010
hoami09
member
REF: 558161
08/15/2010
Miễn là ghé ca fe... không
Ngắm tranh nghe nhạc mà hông tốn ǵ
Gặp Anh xin được cười kh́
Trăm năm duyên nợ toàn ḿ gói thôi
Phận em chỉ biết chà nồi
Cơm khê cá mặn toi đời làm dâu
Vui đuà cho chữ thành câu
Cho Anh sức khoẻ chụp màu ảnh tươi
hí hí ...Anh An mần thơ , sao giống tô ḿ gói á ...hihihihihi. Thấy thương mấy Anh độc thân ghê dị đó ...hih́hi
zatoichi
member
REF: 558163
08/15/2010
"ngàn nỗi nhớ, muôn vạn nỗi sầu"
HM,
Cúi từng ,rảnh anh đi vài đường thơ..thẩn cho vui.Anh thích nghe giọng
buồn của LNT và Bảo Hân nè.Chúc HM luôn zui nhen.
zatoichi
member
REF: 558166
08/15/2010
"t́m nhau trên những lối cũ mịt mù...
người t́nh ơi đừng xa..."
zatoichi
member
REF: 558167
08/15/2010
Một hai Ba rồi lại bốn,
Nhét đầy tâm tư không hề tốn !
Lung linh khói bếp ,làn sương mỏng
Gỡ hết sợi đời sấy đă khô
...
ḿ gói..muôn năm ! hehe !
hoami09
member
REF: 558178
08/15/2010
Một mảng cong cong uốn lượn lờ
Chỉ cần ba phút nở đầy tô
Nưả đêm bụng đói đưa tay với
Gác đũa mỉm cười chát tiếp thơ
-----
hhí hí ...Anh An ơi , hồi năy mén búng bài thơ lên chưa kịp nói ǵ th́ nhà có khách .
Bi giờ chờ tóc khô dùi đi kḥ , đọc thấy Anh An làm thơ ḿ goí ...hấp dẫn á .
Mà mén hoỉ nhỏ này nha .Anh An có biết món ḿ gói khô ko?. Hôm bưă mén tới nhà học tṛ , học tṛ đăi mén á , ăn cũng ngon nha . B́nh thường ở nhà mén ko có được ăn ḿ gói đâu á ...hihihihihi.
Anh An chế nước sôi vô ḿ gói để trong tô, lấy điă hay vung đậy lại , vài phút ḿ chín , đổ nước đi cho ráo . Cho đồ nêm vào trộn , đặt lên ḿ: tôm ,thịt , gị , chả ...v...v. Chút rau thơm hay gía nưă , ai ăn ớt th́ bỏ vào xíu . Xong . Ăn thử coi Anh An , ngon á . Nhớ mua loại ḿ cuả Korea. Ḿ kim chi th́ ngon nha ...hihihihhihi
zatoichi
member
REF: 558206
08/15/2010
nếu đổ nuớc ra, rồi thêm gia vị ,thức ăn vào ,th́ thành dạng ḿ khô (khôn gcó nuớc dùng rồi). Anh cũng biết, ở đây cũng có ḿ gói dạng em nhúng vào nuớc sôi chụng ,đổ đi, rồi pha gia vị gói có sẵn, trộn lên rồi...măm măm... anh ăn rồi.ngon nhưng rồi cũng ớn. kẹt lắm mới dùng ḿ gói HM ui.
zatoichi
member
REF: 558208
08/15/2010
zatoichi
member
REF: 558245
08/15/2010
vitbuocno
member
REF: 558324
08/16/2010
ui, hum nai mới biết topic này, hay quá à, toàn bài hát hay và lại thêm cả h́nh đẹp nữa, xin chào chủ nhà ạ, cho ḿnh vào thăm và nghe nhạc với nha, bạn có mấy tấm h́nh ḿnh rất thích, thế mà giờ mới biết cơ chứ, cảm ơn nha.
Lâu lâu nghe lại bài nhạc Pháp ,oldie, thấy hay và nhớ lại một thời đă qua
c̣n ở SG.
...Đời là một thời để yêu !
Kiều Nga (em Elvis P.)
zatoichi
member
REF: 562523
09/06/2010
Cuối tuần ,cùng 1 người bạn ,lại ghé thăm TP C. Christy ,bang Texas ,để chụp ảnh cho các bạn quen,đang du học tại TP này.
Một số bạn tuy đă ra trường,có việc làm ,nhưng vẫn mong đuợc học thêm bằng cao hơn.
PN : Hanoi,MBA , Texas A&M University
LN :Hanoi, MBA, Texas A&M University
zatoichi
member
REF: 562525
09/06/2010
zatoichi
member
REF: 562526
09/06/2010
zatoichi
member
REF: 562535
09/06/2010
zatoichi
member
REF: 562540
09/06/2010
zatoichi
member
REF: 562762
09/07/2010
Phở Sài G̣n xưa và nay
(st)
Phở Sài G̣n
Cũng như thịt chó, phở là một đặc sản của miền Bắc. Người ta cho rằng nó chỉ mới xuất hiện ở Saigon vào những năm 1951-1952 cùng một thời gian với hai nhà hát ả đào, một ở xóm Monceau và một ở xóm Đại Đồng.
Cả hai thứ ấy đều rất xa lạ với người Saigon thuở đó. Kiếm được một quan viên
biết cầm trống chầu không phải chuyện dễ. Cho nên họ chỉ cầm cự được một hai năm rồi dẹp tiệm,mặc dù họ đă biến nó thành một h́nh thức như ''kem sờ''ở Bờ Hồ ( Hànội ) vào những năm 30 hoặc như ''bia ôm'' của Saigon hôm nay. Và phở cũng chịu chung một số phận với nó. Người ta chỉ thích hủ tíu, hoành thánh, bánh xếp nước...Chỉ có độc một tiệm phở được gọi là ''Phở Tuyệc'', nằm trên đường Turc (nay thuộc khu vực Đồng Khởi ) là kiên tŕ bám trụ.
Phải đợi tới sau năm 1954, phở mới thực sự thực hiện một bước nhảy vọt từ Bắc
vào Nam . Phở khởi đầu sự bành trướng của nó vào giữa thập niên 50 tới giữa thậpniên 60. Có cả một dăy phố phở nằm trên hai con đường Pasteur và Hiền Vương.
THƠ PHỞ...
Những nhà hàng phở ngon của Saigon thuở ấy nhiều vô số. Nhưng được người ta
chiếu cố nhất chỉ có bốn hoặc năm tiệm, trong đó có phở Trần Minh ở hẻm Casino.
rong cái ngơ cụt ấy, ê hề các hàng quà : phở, bún ốc, bún ốc sườn... Từ đầu ngơ,người ta đă chạm trán với khách ẩm thực, kẻ ra người vô tấp nập. Phở Minh ngon thiệt là ngon. Nó không giống như kẹo kéo "ăn một lại muốn ăn hai, ăn ba ăn bốn lại nài ăn năm". Người ta chỉ có thể ăn một bát để cho nó tḥm thèm rồi mai lại ăn nữa ! Có một người nghiện phở của ông ta, và nghiện luôn cả truyện kiếm hiệp của Kim Dung.
Đó là ông X, chủ một tiệm giày ở đường Lê Thánh Tôn. Ông vừa ăn phở vừa theo dơi cuộc t́nh của Triệu Minh - Vô Kỵ, hoặc của Doanh Doanh - Lệnh Hồ Xung trên mặt báo. Và t́nh bằng hữu giữa ông chủ tiệm giày với ông chủ tiệm phở đă thắm thiết hơn lên nhờ một bài thơ phở của ông chủ tiệm giày. Gọi là thơ phở v́ đọc lên nghe thấy...mùi phở. Tuy nhiên nó được làm theo thể Đường thi, và chữ nghĩa đối nhau chan chát. Rất tiếc, người viết chỉ c̣n nhớ được có bốn câu :
Nổi tiếng gần xa khắp thị thành
Trần Minh phở Bắc đă lừng danh
Chủ đề : tái, chín, nạm, gầu, sụn
Gia vị : hành, tiêu, ớt, mắm, chanh...
Sau đó, ''mông xừ'' Trần Minh đă nhờ một người nhái những nét chữ rồng bay
phượng múa của Vũ Hoàng Chương để viết bài thơ ấy và treo ở trong tiệm.
...VÀ CÂU ĐỐI PHỞ
Saigon thuở ấy chỉ có một tiệm duy nhất ở đường Vơ Tánh, gần Ngă Sáu, có món tái sách tương gừng và phở tái sách : tiệm Y. Thịt tái mềm, sách ṛn nhai gau gáu,chấm với tương Cự Đà th́ tuyệt cú mèo. Người ta bèn đổ xô tới để thưởng thức một món ăn lạ miệng. Và tiệm Y phất lên như diều. Từ ngôi nhà lụp xụp, ông đă sửa sang lại cho khang trang và mua thêm một nhà khác để ở cho thoải mái.
Phú quí sinh ...máu văn nghệ, ông bắt đầu giao du thân mật với cánh nhà văn, nhà báo.Sau cuộc đảo chính của Dương Văn Minh, trong làng báo có hiện tượng "trăm hoa đua nở", hễ có tiền là có quyền làm chủ một tờ báo. Thế là ông chủ tiệm phở Y bèn ra báo. Từ tái, chín, nạm, gầu, sụn, nhảy sang địa hạt chữ nghĩa, ông hoàn toàn bỡ ngỡ. Cho nên báo của ông chỉ có thể đến với độc giả bằng con đường ve chai. Dĩ nhiên nó phải chết. Và ít lâu sau ông cũng chết theo nó.
Người vợ góa trẻ đẹp kế tục ''sự nghiệp'' của ông chồng quá cố. Tiệm Y phát đạt trở lại. Những người bạn văn nghệ của ông Y vẫn lui tới ăn phở như xưa, nhưng mục đích chính của họ là ...ngấp nghé ngôi vị chủ tiệm. Sau mấy năm trời theo đuổi mà chẳng đi tới đâu, một người trong bọn họ, tức cảnh sinh t́nh, bèn mượn danh nghĩa bà quả phụ để ra một vế câu đối như có ư thách thức thiên hạ rằng :
"Nếu ai đối được th́ em xin nguyện lấy làm chồng.''
"Nạc, mỡ nữa làm chi, em nghĩ chín rồi không tái giá ''
Câu đối sặc sụa mùi phở, nhưng hắc búa nhất là cụm từ ''tái giá'', nó vừa có
nghĩa là ''đi bước nữa'' lại vừa có nghĩa là ''phở tái giá''. Cũng như ''da
trắng vỗ b́ bạch'' của bà Điểm đố Trạng Quỳnh vậy. Hơn ba mươi năm trôi qua, câu đối ấy hiện nay vẫn chỉ có một vế.
PHỞ GÀ TRỐNG THIẾN
Ngay cả Nà Nội - quê hương của phở - từ trước đến nay cũng chưa bao giờ có phở
gà trống thiến, cho dù ở phố Huyền Trân Công Chúa, vào đầu những năm 50, đă có
một hàng phở gà ngon nổi tiếng khắp Hà thành, đến nổi cụ Nguyễn Tuân khi theo
đoàn quân về tiếp quản Thủ đô, ăn xong đă phải khen rằng ''tuyệt phở !''. Người
bán phở tên là Chí. Ông ta mới hồi cư, không có đủ tiền để mướn mặt bằng, phải
làm phở gánh. Con đường mang tên vị công chúa nhà Trần bé bằng cái lỗ mũi, với
cái vỉa hè rộng hơn một mét, khách ăn kẻ đứng, người ngồi, húp x́ xụp.
Phở gà trống thiến - xuất hiện ở Saigon vào những năm 60, ở phía chợ Vườn Chuối
- tuy chưa được liệt vào loại tuyệt phở, nhưng cũng được khách ẩm thực đặc biệt
chiếu cố. Phở ngon là một lẽ : thịt gà trống thiến thơm và mềm như gà mái tơ,
nước phở trong hợp với khẩu vị của những người kén ăn, nhưng cũng c̣n một lẽ
khác : người ta vừa ăn, vừa ngắm cái vẻ thước tha yêu kiều của con gái ông chủ
tiệm, thỉnh thoảng đi ra đi vô, mỉm cười với người này, gật đầu chào người kia,
giơ tay Ềbông ruaỂ người nọ, tự nhiên như một cô đầm non. Đó là nữ ca sĩ Y.V,
một giọng ca lả lướt của các pḥng trà. Ban ngày, nàng giao thiệp với phao câu,
đầu cánh, thịt đùi ; ban đêm, ch́m đắm trong ánh đèn màu. Thế rồi, không kèn
không trống, nàng tuyệt tích giang hồ. Người ta bảo rằng nàng đi Tây. Đi Tây
thật chứ không phải Tây Ninh. Tiệm phở vắng khách dần và ít lâu sau th́ phải
dẹp.
PHỞ KHÔNG RAU KHÔNG GIÁ
Tiệm này nằm trên đường Công Lư- cách ngă tư Công Lư-Yên Đỗ ( nay là ngă tư Nam
K Khởi Nghĩa-Lư Chính Thắng ) khoảng 100m - trong một cái hẻm rộng. Người ta gọi là phở Bà Dậu. Nó có những đặc điểm không giống bất cứ một tiệm phở nào : không rau, không giá và rất sạch, và nhất là không có cái mùi phở kinh niên.
Thịt thái mỏng và bánh phở to bản thích hợp với cái gu của người Hà Nội. V́ ở sâu trong hẻm, nên thoạt đầu khách tới ăn uống rất lơ thơ tơ liễu buông mành, chỉ có dăm bảy mống. Sau đó, nhờ sự cổ động của người Hà Nội, người ta mới bắt đầu chiếu cố tới hương vị không rau không giá đó.
Trải qua hơn 30 năm, Phở Bà Dậu hiện nay vẫn tồn tại và có phần phát đạt hơn
xưa. Có thêm một món mới : tái bắp, thịt mềm và nhai sần sật như sụn. Giá cả
cũng tăng, từ 10đ/ bát trong những năm 60 đến 10.000đ/ bát, năm 1996. Nhưng
khách ăn vẫn nườm nượp.
TỪ PHỐ PHỞ ĐẾN...BẮC HUỲNH
Hà Nội, quê hương của phở, và thời bao cấp đă sản sinh biết bao thứ phở : phở
vịt, phở ngan, phở lợn ( thậm chí có cả phở chó), vậy mà chưa có một phố nào
chuyên bán phở, trong khi ấy Saigon lại có cả một dăy phố phở. Đó là khu Hiền
Vương ( Vơ Thị Sáu - Pasteur ). Hiền Vương chuyên bán phở gà, c̣n Pasteur, phở
ḅ. Nhưng dù gà hay ḅ, các tiệm phở ở khu này chưa có một tiệm nào - nếu nói về phở ḅ - có thể so với phở Tàu Bay ở Lư Thái Tổ, c̣n nếu nói về phở gà, th́ thua xa phở Vọng Các( đường Vơ Văn Tần ) và phở Bưu Điện hôm nay.
Những tiệm phở ḅ nổi tiếng thời ấy c̣n có phở Tàu Thủy ở Nguyễn Thiện Thuật,
phở Quyền và phở Bắc Huỳnh ở miệt Phú Nhuận. Sau khi ông Tàu Thủy qua đời, người con trai không có đủ khả năng kế nghiệp ông bố, bèn dẹp tiệm để chuyển sang nghề khác. C̣n phở Bắc Huỳnh nguyên là phở Ga Đà Lạt một thời nổi tiếng; Sau 75 ông ṃ về Saigon, mở tiệm phở Bắc Huỳnh trên đường Vơ Tánh góc Trương tấn Bửu đối xéo góc với nhà thờ Nam. Chỉ mấy tháng sau, Bắc Huỳnh lại nổi tiếng như cồn.
Hàng ngày, từ 6 giờ sáng khách mộ điệu phở đă nườm nượp nối đuối kéo vào. Và chỉ tới 10 giờ là bánh, thịt, nước phở đă láng cóong. Phải công nhận phở Bắc Huỳnh hết chỗ chê. Nuớc trong vắt thơm lừng; Miếng thịt chín mùi thơm như pa-tê, thái tay vừa đủ dầy để cắn ngập răng. Miếng gầu sữa trắng toát mịn như miếng thạch,vừa thơm vừa bùi lại ṛn tan; Không một chút hôi. Đặc biệt tiệm BH không bán phở toàn tái. Thế mới là chính thống. Phở ḅ mà lại ăn phở tái th́ đúng là nhà quéo.
Đang phát đạt như thế, chẳng biết sao khoảng năm 82 bỗng dưng ông dẹp tiệm. Dân
ghiền phở cứ tiếc hùi hụi. Trong số này có ông cao thủ bóng lông Trần K., khi đó đang chủ tŕ sân quần vợt đuờng Lê Duẩn. Ông này ghiền phở BH không thua ǵ mấy anh ghiền thuốc phiện. Sáng sáng, sau khi dợt cho đệ tử mà không được bồi dưỡng hai tô phở BH là ông ngáp lên ngáp xuống. Ông bèn gạ một người bạn ông để người bạn này yêu cầu cô con gái ông BH mượn nồi niêu soong chảo bát đũa của ông già ra sân quần vợt mở một tiệm phở xe. Dân ghiền phở lại kéo tới ăn đông như trẩy hội. Hồi đó nữ ca sĩ Thái Thanh và nữ ca sĩ Tấm Vấn ở tít trong Chợ Lớn, sáng nào cũng ngồi xích lô ra sân quần vợt , không phải để đánh banh lông ,mà là để đớp phở.
Cao thủ Trần K. có ông anh cũng tên Trần K. và cũng là cao thủ bóng lông, c̣n mê phở hơn cả ông em. Sáng nào ông K. anh cũng g̣ lưng đạp chiếc xe đạp ọp ẹp chở người t́nh 200 pao (pound) từ Chợ Lớn ra sân quần với mục đich cao quư duy nhất là đớp phở của con gái ông BH. Có nhiều lần, có lẽ tại tối trước ông K . anh chơi bóng lông hơi nhiều và hơi khuya, sáng ra chân chùn gối lỏng, ông đạp xe hơi chậm,tới hơi trễ, đă thấy cái thùng nước phở chổng mông lên trời. Phở chính thống là thế: bao nhiêu thịt là bấy nhiêu nước. Hết nước là hết thịt, hết thịt là hết nước. Và hết là hết, chứ không có cái tṛ đổ vài lon nước lèo hộp, hay ném mấy cục bouillon vào nước, thêm tí mắm tí bột ngọt, đun sôi lên bán với thịt tái.
Sau mấy lần đạp xe phờ râu tôm tới nơi lại hụt ăn, ông K. anh đành thương lượng
với cô chủ phở như thế này:
Mỗi sáng cô cứ vui ḷng để riêng ra hai tô, cất đi cho tôi. Tôi tới kịp để ăn
hay không tới ăn được cũng kệ cha tôi. Tôi vưỡn cứ trả tiền như thường. Ấy thế
mà, chỉ được hơn năm, chả biết lư do ǵ, tiệm phở xe này cũng bỗng mất tích. It
lâu sau thấy tiệm Bắc Huỳnh lại tái xuất giang hồ. Được ít năm rồi lại dẹp không kèn không trống . Ngày nay nghe đâu ông Bắc Huỳnh và cô con gái đẹp như mơ đă mở hai tiệm phở bên Calgary, Canada. Chả biết c̣n giữ tên Bắc Huỳnh nữa không.
...PHỞ NGẦU PÍN
Dạo ấy, cả Saigon chỉ có độc một tiệm của chú Wọng ở đường Lư Thái Tổ bán phở
ngầu pín. Chú là người Quảng Đông, trước khi di chuyển vào Nam đă mở tiệm phở ở
phố Huế, Hà Nội. Vào đầu thập niên 50, phở ngầu pín đối với dân thủ đô, thật
hoàn toàn xa lạ. Có mà nhử thính các tiểu thư Hà Nội cũng không dám tới ăn.
Phở ngầu pín vào tới Saigon cũng chả khấm khá ǵ hơn. Vẫn cái tiệm xập xệ tối
thui, như ở phố Huế. Khách tới ăn toàn những ông râu ria xồm xoàm hoặc lún phún
râu dê hoặc nhẵn nhụi bảnh bao chẳng có một sợi râu nào. Nhưng tuyệt nhiên không hề có bóng dáng đàn bà.
PHỞ SAU 75 VÀ CƠN SỐT PHỞ BẮC HẢI
Phở leo lên tới tột đỉnh vinh quang bắt đầu từ cuối thập niên 80. Phở tràn ngập
thành phố, ngoại trừ khu vực Chợ Lớn, bởi nó không thể địch lại được với hủ tíu,hoành thánh, bánh bao, xíu mại. Nhưng đặc biệt nhất là cơn sốt phở Bắc Hải. Ở thành phố có chí ít vài ba chục tiệm mang cái tên ấy. Tại sao người ta lại không chọn một bảng hiệu khác ? Cũng có nguyên nhân đấy.
Số là vào thời bao cấp, ở phố Thuốc Bắc, Hà Nội có một tiệm phở chui mà ông chủ
tên là Bắc Hải. Đó là bí danh, biệt hiệu hay tên thật của ông ? Chả có ai rỗi
hơi t́m hiểu. Chỉ biết cứ thế mà gọi. Tiệm của ông dĩ nhiên là đông khách, nhưng toàn khách quen. Những cái mặt lạ hoắc đừng có ḥng bước vào. Trong khi phở quốc doanh "chạy qua hàng thịt", th́ phở Bắc Hải cả bánh lẫn thịt đều có chất lượng.
Ngoài ra lại c̣n cái thú uống rượu quốc lủi nhắm với món "bốc mả" ( xíu quách ).Thịt do dân''bờ lờ'' ( buôn lậu ) từ Phú Xuyên, Thường Tín hoặc ngả Gia Lâm đi theo xe khách thành, đưa vào bán cho các mối. C̣n quốc lủi do ngoại thành cung cấp.
Ông Bắc Hải đựng quốc lủi trong cái bong bóng trâu, giấu ở trước bụng, cái áo
phủ bên ngoài. Khách nào muốn uống, giơ cái ly xây chừng ra, ông cởi khuy áo,
tháo cái nút ṿi bong bóng rồi xịt một phát vào ly. Rượu vừa đúng tới mép ly,
không tràn ra một giọt nào. Ông bảo đó là cả một nghệ thuật, phải tập mất một
tháng mới thực hiện thành công thao tác ấy. Nói cũng đáng tội, phở của ông cũng
chả ngon lành ǵ. Chẳng qua là v́ ''trong xứ mù thằng chột làm vua''. Vả lại, nó có đầy đủ chất béo, chất cay. Với một người ''thích đủ thứ'', như vậy là đúng tiêu chuẩn. Từ đó, anh hùng nhất khoảnh, phở Bắc Hải danh trấn giang hồ.
Sau 75, một số đệ tử của ông Bắc Hải vào Nam. Họ kiếm một đầu hẻm, dựng một quán phở lộ thiên. Một trong những đệ tử nổi bật nhất của ''mông xừ'' Bắc Hải là Ch.Râu. Gọi như thế là v́ trên mặt anh có cả một rừng râu. Trẻ con trong khu
phố, mỗi khi thấy anh xuất hiện lại chạy theo trêu chọc : ''Ơ cái râu lồm xồm, ơ cái râu loàm xoàm, cái râu mọc quanh cái mồm.''
Lại vừa may mắn lại vừa có sẵn ít vốn, Ch.Râu kiếm được một mặt bằng ở đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa. Phở Bắc Hải của anh ra đời, trội hơn các tiệm Bắc Hải khác với món áp chảo nước, áp chảo khô, và đặc biệt là rượu rắn-b́m bịp, tráng dương bổ thận.
Hiện nay, phở Bắc Hải không những bành trướng trong thành phố mà c̣n xuất hiện
tại các vùng ngoại ô, nhất là trong khu vực Tân Sơn Nhất.
PHỞ ĐUÔI B̉ VÀ NGẦU PÍN
Khoảng giữa thập niên 80, tại Bến Sỏi, mé trái cầu Điện Biên Phủ, có một tiệm
phở đuôi ḅ và ngầu pín do một người đàn bà đứng bán. Quán hàng thiết lập trên
một vùng đất lổn nhổn sỏi đá. Khách ăn, kẻ đứng người ngồi. Đôi khi cái ghế lùn
tịt được dùng thay cho bàn. Và lần đầu tiên trong lịch sử của ỀpínỂ, ngầu pín
được các bà các cô chiếu cố. Họ tỉnh queo cắn từng miếng một và nhai sần sật.
Đuôi ḅ của Bến Sỏi cũng tuyệt trần. Mỗi miếng bằng cái nắm tay của trẻ con.
Thịt được ninh nhừ nên khi ăn cũng không đến nỗi vất vả.
Phở Bến Sỏi chỉ bán đến 9g30 sáng là hết. Nhưng thông thường, người ta đến sớm
hơn. Để tránh cái nắng như đổ lửa xuống đầu. Trông các bà vừa ăn vừa thấm mồ
hôi, phấn son nḥe nhẹt, thấy mà thương !
Vài năm sau khấm khá, bà chủ tiệm tậu được một miếng đất rộng lớn ở phía xa lộ
rồi chuyển cửa hàng ra đó. Bây giờ gọi là quán phở N., vừa bán phở vừa bán lẩu
ngầu pín đuôi ḅ. Một cái lẩu 20.000đ hai người ăn căng bụng.
PHỞ...THẦY CÔ
Bởi lương nhà giáo không đủ sống nên 5 cô và một thầy đă hùn nhau mở một tiệm
phở ở vỉa hè đường X., phía sau cổng trường M.C.
Phở thầy cô ra đời khoảng gần hai năm nay. Có một dạo nhà nước dẹp ḷng lề
đường, có lúc họ phải di chuyển vào mé sân sau trường. Tiệm này chuyên bán phở
gà và chỉ bán vào buổi sáng. Dĩ nhiên phở của họ không thể nào ngon bằng các
tiệm nhà nghề như phở gà Bưu Điện hoặc Vọng Các hay các tiệm ở đường Vơ Thị Sáu,nhưng nó lại có một hương vị đặc biệt - hương vị gia đ́nh. Khách ăn có cảm tưởng như người nhà ḿnh nấu cho ḿnh ăn vậy. Phở ở đây rất có ''chất lượng'' và rẻ -rất rẻ là khác : 4.000đ/ tô đầy tú ụ cả thịt lẫn bánh.
Giữa họ đă có sự phân công : mỗi người nấu phở rồi coi phở một ngày. Không có ai trong số họ có sẵn tay nghề. Thoạt đầu th́ lúng túng như thợ vụng mất kim, ít lâu mới thành thạo. Nhưng dù sao đối với họ nghề phở cũng là một cái nghề bất đắc dĩ. Đứng trên bục giảng vẫn tốt hơn.
Ở thành phố, ngoài nhóm thầy cô kể trên, c̣n có một cô giáo nữa cũng đang đứng
bán phở, nhưng lại giă từ hẳn cái nghề kỹ sư tâm hồn. Cô nguyên là giảng nghiệm
viên của Đại học khoa học, nhà lại sẵn có mặt bằng nằm trên một trục lộ đông đảo người qua lại, bèn quyết định từ bỏ ống nghiệm và các công thức hóa học để
''giao thiệp'' với phở. Vốn là một nội trợ giỏi nên từ nấu thức ăn đến làm phở
cũng không đến nỗi khó khăn. Cửa tiệm nằm ở phía chân cầu Bông, khách ăn sẽ dễ
dàng nhận ra khi thấy trước cửa đậu một dăy xe gắn máy.
Phở Cầu Bông ngoài các món thường lệ như tái, chín, nạm, c̣n có món đuôi ḅ. Phở rất ngon nhưng giá một tô có 5.000đ, chỉ bằng một nửa tiền nếu so với phở H. ở đường Pasteur, tục gọi là phở Việt kiều, với giá chém treo ngành 12.000đ/ tô. Sở dĩ gọi thế là v́ khách ăn đa số là Việt kiều. Họ quen ăn phở với giá 8 đôla/ tô,chưa kể tiền ''bo'' 10%, nên với họ, đó là một giá rẻ mạt.
Phở Cầu Bông cũng không làm theo kiểu đại trà với thịt thái sẵn chất đầy một cái khay. Khách ăn tới đâu làm tới đó. Thịt thái mỏng bốc mùi thơm phức. Mỗi miếng thịt mang h́nh kỷ hà, màu nâu gụ của nó dính với màu mỡ gàu đặt trên nền trắng của bánh trông giống như một bức tranh tĩnh vật.
Cô giáo của trường Khoa học đă đưa cả khoa học lẫn nghệ thuật vào phở.
PHỞ T.D Ở ĐBP
Phở có bảng hiệu mang tên số nhà, nhưng người ta cứ quen miệng gọi là phở T.D.,
tên ông chủ, mặc dù anh không đứng bán. Căn nhà đó, xưa kia, anh mở tiệm cơm Tây với hai món đặc sản : chateaubriand và chân gị nấu đậu trắng. Các bằng hữu của anh đa số là những người làm văn nghệ. Anh cũng được liệt vào số đó, bởi giọng ca tuyệt diệu của anh. Nhưng mỗi năm anh chỉ hát có một lần và chỉ hát có một bài vào đêm Giáng sinh : "Đêm thánh vô cùng'' ( Silent Night ). Một điệu nhạc tắt đèn. Trong lúc tiếng ca thánh thiện của anh vang lên, người ta ôm nhau đi một đường slow.
Sau khi thưởng thức phở Quyền, phở Tàu Bay, phở bà Dậu, nếu muốn đổi hương vị,
người ta có thể đến T.D để nếm món ''vú sữa'', tức là khoảng thịt bụng có những
núm vú, ăn béo ngậy, thơm và sần sật, nhưng không giống như sụn hoặc nậm của thịt chó. Nhà hàng có mặt bằng rộng, quạt máy quay vù vù, khách ăn không phải chịu cái cảnh mồ hôi mẹ mồ hôi con cùng chảy.
PHỞ CÔNG TỬ SAIGON
Đó là tiệm phở gà H.B. ở đường Vơ Thị Sáu. Ông chủ tiệm tên là Q., một người
thuộc giới giang hồ mà cả hai đạo hắc bạch đều biết... tiếng từ khi Q. ở địa vị
một ông chủ. Nghề phở đến với anh một cách t́nh cờ. Trong một cuộc đọ tài cao
thấp với một tay anh chị, anh bị hắn thưa về tội đả thương, và sau đó bị đưa đi
cải tạo. Thời gian chém tre đẵn gỗ trên ngàn, anh thường hay giúp đỡ một anh bạn đồng cảnh ngộ. Thấy bạn bị bắt nạt là anh can thiệp ngay. Không phải bằng vũ lực, mà chỉ với một chiêu số thôi : bấm vào huyệt nội quan ở cổ tay và huyệt
khúc tŕ ở khuỷu tay, là địch thủ phải thổi bài kèn ''ông rơ lui'' ngay.
Q. lại c̣n thường giúp anh ta trong các công tác lao động. Để đáp lại ân t́nh ấy, người bạn kia đă truyền cho anh nghề nấu phở. Anh ta dạy Q. từ cách lựa chọn gà - phải là gà được nuôi ở nông thôn - đến cách pha chế gia vị cho thùng nước lèo, và cách nấu nướng làm sao cho gà khỏi bị vỡ da.
Sau thời gian cải tạo, Q. về đường Vơ Thị Sáu mở tiệm phở H.B.-tiệm phở ngon
nhất trong khu phố ấy. Chỉ trong ṿng ba năm, anh đă phất lên như diều. Và bây
giờ, với 8 năm trong nghề phở, anh chỉ giữ vai tṛ chuyên viên, và để cho một số đệ tử đứng bán.
C̣n một chàng nữa cũng phất lên như Q., nhờ phở. Đó là anh D.,
chủ một tiệm phở ở trong một con hẻm đường Nguyễn Thị Minh Khai, cách nhà thương Từ Dũ khoảng 500m. Từ Hà Nội vô thành phố Hồ Chí Minh, anh chỉ có đủ tiền để làm một gánh phở ở đầu ngơ. Mới đầu, anh chả biết một tí ǵ về cái nghề này. Toàn đi học mót. Hỏi người này, học người kia, rồi tới ăn ở các tiệm phở danh tiếng để thử nghiệm. Phải mất gần một năm anh mới thành thạo.
Phở D. hôm nay nổi tiếng ngang với phở Quyền ở Phú Nhuận. Tiệm của anh có một
món đặc biệt : tái bắp. Muốn ăn món này phải đi sớm, bởi 8 giờ sáng là hết. Có
một điều ly ḱ là phở D. ăn vào buổi chiều bao giờ cũng ngon hơn buổi sáng. Cả
chủ lẫn khách đều công nhận chuyện đó. Hỏi nguyên nhân tại sao ? Anh lắc đầu v́
không giải thích được. ''Sáng và chiều cùng một thùng nước lèo. Nửa thùng buổi
sáng c̣n lại, buổi chiều chỉ việc đun sôi, không pha thêm một chút gia vị nào,
thế mà nó lại ngon hơn buổi sáng'', anh mỉm cười nói.
Bây giờ th́ phở có bề thế lắm rồi. Anh mới tậu thêm một ngôi nhà ở đầu hẻm. Phở
là một đặc sản của Việt Nam. Đó là điều ''quốc tế phải công nhận''. Nhưng ông
Tây lại bảo nó là “soupe chinoise”, c̣n ông Tàu th́ lại bảo nó là “ngầu phấn”
chỉ là tiếng Quảng Đông, phiên âm ra tiếng Hán Việt là “ngưu” ( ḅ hoặc trâu ),
''phấn'' (bột gạo ). Một điều nữa, hỏi ông tổ của nghề phở là ai ? Các ông chủ
tiệm phở đều lắc, mặc dù nhờ phở, họ đă có của ăn của để.
