|
ototot
member
ID 30055
09/25/2007
|
Tâm thần phân liệt (Schizophrenia) là bệnh ǵ?
Vưà rồi trên diễn đàn, tôi có được đọc về một lời kêu gọi giúp đỡ một gia đ́nh có người bị bệnh tâm thần có cái tên y học là “Tâm Thần Phân Liệt”, và cũng đă có một trường hợp khác, mà ta đă giúp xây nhà cho gia đ́nh này (vụ Bác Quách do chị Bích Nga đứng ra lo).
V́ vậy, tôi bỏ ra chút th́ giờ để sưu tầm về bệnh này, xét v́ nó khá phổ quát, ngay cả ở những xă hội phát triển.
Tâm thần phân liệt (tiếng Anh là Schizophrenia) là một bệnh tâm thần mà ở Mỹ có tới trên 2 triệu người trưởng thành mắc phải.
Người bị bệnh này đôi khi không thể làm được một số việc như: - Không thể suy nghĩ một cách sáng suốt.
- Không phân biệt được cái nào là có thực, cái nào là không thực.
- Nhiều khi không kiềm chế dược những cảm xúc như vui, buồn, giận…
- Không biết phải quyết định làm ǵ.
- Không biết phải quan hệ như thế nào với người xung quanh.
- v.v…
Sau đây là một số sự việc có thể liên quan đến hành vi cuả người bị bệnh tâm thần phân liệt:- Họ có thể nghe hay nh́n thấy những thứ không có trong thực tế.
- Họ cảm thấy như có người đang theo dơi họ.
- Họ có thể không biết chăm sóc bản thân, như áo quần, thân thể ...
- Họ có thể thay đổi tâm tính bất thường.
- Họ có thể tức giận hay sợ sệt người thân trong gia đ́nh.
- Họ có thể có những cử chỉ hành động khác hẳn người thường.
- Họ có thể bị thu hút quá độ vào tín ngưỡng, hay chuyện ma quỷ thần thánh.
- v.v…
Vậy tôi xin đăng lên, để mọi người có dịp hiểu về chứng bệnh tâm thần có chiều hướng tăng ở nhiều xă hội, kể cả những xă hội phát triển.
Nguyên nhân gây ra bệnh th́ ngày nay chưa biết rơ. Y học chỉ biết nó gây ra bởi những xáo trộn cuả năo bộ.
Những phương thức điều trị cho đến ngày nay là cho uống những thuốc loại an thần, để các bệnh nhân được sống trong gia đ́nh.
Đôi khi cũng có những điều trị khác bổ sung như tư vấn tâm lư, nhưng y học nói chung, chưa có phương thức điều trị nào tỏ ra chưă lành hẳn được bệnh này.
Thân ái,
Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
|
 |
|
lynhat
member
REF: 224715
09/26/2007
|
Bác OTOTOT,
Không biết phương pháp [ Amniocentesis and Chorionic Villus Sampling (CVS) ]. có thể dùng cho bào thai khoảng tuần thứ 18 đến tuần thứ 20 để khám phá ra bệnh tâm thần phân liệt (Schizophrenia) không?
Phương pháp "CVS" này dùng mũi kim hút chất lỏng của bào thai (amniotic fluid) trong bụng người mẹ và đem đi thí nghiệm có thể chính xác đến 99.9999% về đứa trẻ tương lai thí dụ như : đứa trẻ có b́nh thường không, ngón tay, ngón chân có lành lặn không v…v. "Ultrasound" hoàn toàn không thể nào khám phá ra những điều kiện trên đây.
Những phụ nữ lớn tuổi hơn 30 hoặc gia đ́nh có thành viên bất b́nh thường (genetic disorders), bác sĩ khuyên nên áp dụng phương pháp này để khám phá ra. Nếu bào thai bất b́nh thường (Down Syndrome) bác sĩ khuyên gia đ́nh một cách gián tiếp đừng nên giữ thai nhi mà tội cho đứa trẻ lớn lên sau này trong tương lai.
Thân Ái,
|
|
|
|
ladieubongg
member
REF: 224726
09/26/2007
|
Ở bên Úc này đa số những thân chủ bị bệnh tâm thần phân liệt của LDB đều là những người đă và đang xử dụng cần sa (marijuana)trong một thời gian lâu dài.
Hiện nay đa số các BS cũng đều công nhận là hai dữ kiện này có liên quan dến nhau. Nhất là đối với những người xử dụng cần sa mà trong gia đ́nh lại có quá tŕnh của bệnh tâm thần th́ những người này càng có chiều hướng bị dẫn đến bịnh này nhiều hơn.
|
|
|
|
dauphai
member
REF: 224757
09/26/2007
|
Phương pháp chọc thử nước ối có thể phát hiện sớm được nhiều bệnh lư di truyền ,dị tật của thai nhi nhưng không phát hiện được chứng Tâm thần phân liệt .
|
|
|
|
ototot
member
REF: 224831
09/26/2007
|
Tôi đề cập đến bệnh Tâm Thần Phân Liệt, v́ đây là một căn bệnh xă hội, có chiều hướng gia tăng, y học không thể chưă lành được.
Do đó, xă hội phải nhúng tay vào; cụ thể là nhà nước phải có chủ trương, kế hoạch lâu dài để giúp đỡ những bệnh nhân này. (Ở Mỹ, những bệnh nhân tâm thần này được coi là người "bất túc" (handicapped) hay "tàn tật", được nhà nước trợ cấp suốt đời để có nhà ở, tiêu chuẩn ăn uống, chăm sóc sức khoẻ, cấp thuốc miễn phí, v.v...)
- Gởi lynhat: Bệnh Tâm Thần Phân Liệt không dính dáng ǵ đến chuyện phát hiện những dị tật bẩm sinh cả.
- Gởi dauphai: Coi như bạn đă trả lời thẳng cho lynhat.
- Gởi ladieubong:Nếu bệnh Tâm Thần Phân Liệt có thể gắn liền với tệ nạn ma tuư, th́ đây là cảnh báo nghiêm khắc cho giới trẻ sử dụng cần sa.
Họ cần được nhắc nhở rằng nếp sống đua đ̣i, đi t́m những cảm giác mạnh qua ma tuư, kể cả các thói ăn nhậu, hút xách, chích choác khác, sẽ đưa họ đến cuộc sống bị huỷ hoại vĩnh viễn, và trở thành gánh nặng cho gia đ́nh và xă hội.
Thân ái,
|
|
|
|
khonglethe
member
REF: 226659
09/29/2007
|
Kính bác OTOTOT!
Vậy th́ tôi cũng bị bệnh Tâm thần phân liệt mất rồi, nhiều lúc tôi không thể quyết định là: ḿnh sẽ làm ǵ!
Có lần tôi đang đi đường chợt thấy có 3 người đang tần ngần ngắm nh́n một cái ǵ đó, tôi ṭ ṃ đứng lại nh́n xem họ đang nh́n cái ǵ, sau đó tôi phát hiện ra là cả 3 người đang đứng đó là 3 người điên. Tôi chợt hoang mang, rơ ràng là ḿnh đang có những phút giây giống họ, vậy lúc đó tôi có bị tâm thần phân liệt không bác?
|
|
|
|
ototot
member
REF: 226724
09/29/2007
|
Thân gởi khonglethe:
"Bệnh tâm thần phân liệt", nội cái tên dài tḥng ḷng như vậy, cũng đủ gợi ư nó là bệnh lư cuả năo, phức tạp lắm, chứ không phải giải thích vỏn vẹn trong vài ḍng được...!
Theo "Sức Khoẻ Cộng Đồng.com", tỷ lệ mắc bệnh này là từ 0,3 đến 1% dân số.
Điều đó có nghiă nếu trang NCD này có 50.000 thành viên đi, th́ có thể có khoảng ... từ 150 đến 500 người bị bệnh đó rồi!
Như vậy, xác suất tôi bị, khonglethe bị, và nhiều người tham gia diễn đàn hàng ngày cũng bị, là rất cao! Nhưng chắc là bị nhẹ thôi! H́ H́!
Nhưng cuối tuần th́ cứ vui đi đă!
Thân ái,
|
|
|
|
khonglethe
member
REF: 228068
10/02/2007
|
H́, h́...
Cảm ơn Bác OTOTOT! Có lẽ là như vậy, có khi thế lại hay phải không bác?
|
|
|
|
anhcongtam
member
REF: 228146
10/02/2007
|
Kính chào bác OTTO và các Bạn thân mến!
Nhân cháu đọc bài viết của bác nói về chứng bệnh "Tâm thần phân liệt", nay cháu có tài liệu này nói về chứng bệnh đó, cháu xin phép bác đăng lên để bác và các bạn đọc đẻ t́m hiểu thêm.
Bài viết này hơi dài, cháu chỉ e ngại bác và các bạn không thích đọc, vậy cháu xin post một phần 1, nếu bác và các bạn muốn, cháu xin post tiếp 3 phần nữa.
Tâm thần phân liệt ( Phần 1) - Mô tả bệnh
Định nghĩa
Tâm thần phân liệt là một thuật ngữ dùng để miêu tả một t́nh trạng cực ḱ bất ổn và phức tạp về tinh thần, được coi như là một bệnh tâm thần măn tính và gây ảnh hưởng đến chức năng nhiều nhất. Tâm thần phân liệt có thể gồm một rối loạn hay gồm nhiều rối loạn với các nguyên nhân khác nhau. Do bởi tính chất phức tạp này nên rất khó t́m được đặc trưng chung cho tất cả các bệnh nhân bị tâm thần phân liệt.
Một người được xem đang trăi qua đợt cấp của tâm thần phân liệt khi có khởi phát các triệu chứng tâm thần nặng bao gồm mất nhận thức hiện tại, hoặc không thể phân biệt được những ǵ thấy là thực hay chỉ là ảo giác. Cơn loạn tâm thần trên có khi chỉ xảy ra một lần ở vài người, trong khi một số người khác có thể xảy ra nhiều lần trong suốt cuộc đời, tuy nhiên giữa các cơn họ vẫn hoạt động tương đối b́nh thường.
Những người bị tâm thần phân liệt mạn tính thường không thể phục hồi hoàn toàn chức năng b́nh thường và nh́n chung phải cần điều trị dài hạn bao gồm dùng thuốc để kiểm soát triệu chứng. Một số bệnh nhân tâm thần phân liệt mạn tính sẽ không thể tự làm mọi việc nếu thiếu sự giúp đỡ.
Xấp xỉ khoảng 1% dân số mắc phải chứng tâm thần phân liệt trong cuộc đời. Bệnh ảnh hưởng như nhau ở cả hai giới và v́ vậy các thông tin trong trong bài này sẽ thích hợp cho cả hai. Các triệu chứng thường khởi phát đầu tiên ở độ tuổi thiếu niên hay ở thập niên thứ hai đối với nam và ở thập niên thứ hai hay khoảng đầu thập niên thứ ba đối với nữ. Các triệu chứng ít rơ ràng hơn như tách ḿnh, xa lánh khỏi xă hội hoặc có lời nói, suy nghĩ, thái độ khó hiểu có thể có trước hoặc đi sau các triệu chứng tâm thần.
Đôi khi, các triệu chứng tâm thần là do một bệnh lí nội khoa chưa được chẩn đoán. V́ lư do này, nên xem xét bệnh sử và khám lâm sàng, làm các xét nghiệm trong quá tŕnh nằm viện để loại trừ các nguyên nhân có triệu chứng trên trước khi kết luận bệnh nhân bị tâm thần phân liệt.
Thế giới của người bị tâm thần phân liệt
Rối loạn thực tại:
Tương tự như mỗi người chúng ta nh́n thế giới theo một cách riêng th́ những người bị tâm thần phân liệt cũng có cảm nhận riêng về hiện thực. Tuy nhiên, những cảm nhận của họ so với người xung quanh về hiện thực thông thường trong cuộc sống thường quá khác biệt.
Sống trong một thế giới đầy rẫy sự méo mó, đổi thay và không c̣n nhiều chỗ cho niềm tin, tất cả chúng ta thường bắt ḿnh theo đuổi thực tế, và một người bị tâm thần phân liệt có thể cảm thấy lo sợ và bối rối. Họ dường như xa lánh, vô cảm, lơ đăng và thậm chí có thể ngồi im lặng, bất động hàng giờ. Hoặc người bệnh có thể đi lại liên tục, luôn luôn cảm thấy bận rộn, lo sợ, đa nghi và kích động. Một người bị tâm thần phân liệt biểu lộ rất nhiều kiểu hành vi tại các thời điểm khác nhau.
Ảo giác: Thế giới của người bị tâm thần phân liệt có thể đầy các ảo giác; một bệnh nhân có thể cảm thấy những điều mà không hiện hữu trong hiện tại như nghe thấy giọng nói hối thúc họ làm một số việc, t́m kiếm người hoặc đồ vật bỏ đi vốn không tồn tại hoặc cảm giác như có ai chạm tay vào ḿnh. Những ảo giác này đôi khi trở thành những mối đe dọa thực sự. Dạng ảo giác thường gặp nhất đó là nghe thấy những giọng nói mà người xung quanh không nghe thấy. Những giọng nói như vậy có thể chi phối hoạt động của bệnh nhân, tự tṛ chuyện, cảnh giác những mối nguy hiểm sắp đến, hoặc yêu cầu người khác phải làm ǵ.
Ảo tưởng: Đó là những niềm tin mù quáng bất kể nguyên nhân hay có chứng cớ phản bác và cũng không phải là một phần trong tính cách của bệnh nhân. Chúng là những triệu chứng thường gặp của tâm thần phân liệt ví dụ như liên quan đến cảm giác bị ngược đăi hay tự đề cao bản thân. Đôi khi, những ảo tưởng này rất ḱ lạ như nằng nặc cho rằng một người hàng xóm đang dùng sóng điện từ để điều khiển ḿnh, hoặc những nhân vật trên truyền h́nh đang gửi những thông điệp đặc biệt cho bản thân hay tiết lộ những suy nghĩ của họ cho người khác. Thường gặp trong tâm thần phân liệt dạng ảo tưởng là cảm giác bị ngược đăi trong đó người bệnh tưởng tượng bị lừa gạt, hành hạ, bỏ thuốc độc hay bị chống lại bởi một âm mưu. Bệnh nhân có thể tin rằng họ hay một thành viên trong gia đ́nh hay ai đó chính là nạn nhân của t́nh trạng ngược đăi tưởng tượng này.
Rối loạn suy nghĩ:
Thường th́ suy nghĩ của người bị tâm thần phân liệt bị rối loạn. Bệnh nhân có thể trăi qua hàng tiếng đồng hồ không thể tư duy một cách có trật tự. Các ư nghĩ cứ chợt tới, chợt đi khiến họ không thể nào nắm bắt kịp. Người bệnh có thể mất khả năng tập trung vào một vấn đề trong một thời gian dài và rất dễ bị phân tán.
Người bị tâm thần phân liệt đôi khi không thể xác định được cái ǵ là thích hợp hay không thích hợp trước một t́nh huống. Người bệnh không thể liên kết các ư nghĩ một cách logic khiến chúng trở nên rời rạc, đứt đoạn. Việc chuyển chủ đề liên tục có thể khiến người đối diện hoàn toàn bối rối.
Thuật ngữ “rối loạn suy nghĩ” dùng để chỉ sự thiếu logic trong tư duy có thể khiến cuộc tṛ chuyện trở nên rất khó khăn và góp phần vào t́nh trạng cách ly xă hội v́ nếu một người không thể hiểu người bệnh nói ǵ, họ sẽ có khuynh hướng khó chịu và xa rời người đó.
Biểu lộ cảm xúc:
Bệnh nhân tâm thần phân liệt đôi khi biểu hiện điệu bộ không thích hợp nghĩa là bộc lộ cảm xúc không ăn nhập với lời nói hay suy nghĩ. Ví dụ, người bệnh có thể kể về việc họ đang bị hành hạ bởi ma quỉ nào đó và sau đó cười lớn. T́nh trạng này cần phân biệt với một số t́nh huống ở người b́nh thường ví dụ như cuời khúc khích sau một tai nạn nhỏ.
Bệnh nhân cũng có thể biểu hiện t́nh trạng vô cảm hoàn toàn. Điều này là do sự giảm biểu hiện cảm xúc trầm trọng. Người bệnh mất đi các biểu hiện cảm xúc b́nh thường, có thể phát âm bằng giọng đều đều và giảm biểu lộ trên nét mặt.
Một vài người có triệu chứng tâm thần phân liệt cũng bộc lộ sự hưng phấn cao độ hay trầm cảm kéo dài và do đó cần phải phân biệt đó là do tâm thần phân liệt hay rối loạn cảm xúc lưỡng cực hoặc thể trầm cảm tâm thần. Nếu không thể phân định một cách rơ ràng, đôi khi người ta chẩn đoán là mắc bệnh tâm thần phân liệt.
Sự b́nh thường và sự bất thường:
Đôi lúc, người b́nh thường cũng có thể cảm thấy, suy nghĩ hoặc hành động giống như bị tâm thần phân liệt. Người b́nh thường cũng thường không thể tập trung. Ví dụ, họ có thể quá lo lắng khi nói trước một đám đông nên có thể thấy bối rối, phân tán ư nghĩ và quên hết những ǵ định nói.
Giống như những người b́nh thường đôi khi cũng có hành động khó hiểu th́ rất nhiều bệnh nhân tâm thần phân liệt cũng thường có suy nghĩ, cảm nhận hay hành động b́nh thường. Một bệnh nhân sẽ có một số cảm nhận về thực tế một cách b́nh thường như nhận biết rằng hầu hết mọi người đều ăn ba lần trong ngày và đến tối th́ đi ngủ cho tới khi giai đoạn giữa của t́nh trạng lú lẫn nặng. Sự mất khả năng cảm nhận thực tế (là một triệu chứng của tâm thần phân liệt) không có nghĩa là bệnh nhân sống hoàn toàn trong một thế giới khác. Đúng hơn là chỉ có một vài khía cạnh trong thế giới của họ là riêng biệt và không thực tế.
Việc nghe thấy tiếng nói cảnh báo mà người khác không nghe được không phải là triệu chứng chung cho tất cả mọi bệnh nhân và là một rối loạn rơ ràng về hiện thực nhưng nó cũng chỉ làm rối loạn một phần của hiện thực đó. Do đó, có rất nhiều thời điểm người bệnh dường như hoàn toàn b́nh thường.
Tâm thần phân liệt không phải là “phân ly nhân cách”
Có một quan điểm chung cho rằng tâm thần phân liệt giống như là sự phân ly tính cách, một dạng hoán chuyển tính cách giữa bác sĩ Jerkyll với ông Hyde[1]. Đây không phải là một định nghĩa chính xác của tâm thần phân liệt. Thực ra, phân ly nhân cách hay đa nhân cách là một rối loạn hoàn toàn khác và rất hiếm.
Tâm thần phân liệt có phải là một bệnh mới hay không?
Cho dù thuật ngữ “tâm thần phân liệt” chỉ mới được dùng ở đầu thế kỹ 20 nhưng bệnh đă có từ trước đó rất lâu và được phát hiện ở mọi tầng lớp xă hội.
Ở xă hội phương Tây, “điên” nh́n chung không được coi là bệnh cho tới đầu thế kỉ thứ 19. Ở thời điểm này, sự vận động cung cấp thêm các điều trị nhân đạo cho bệnh tâm thần giúp các bệnh nhân nhận được nhiều hơn phương pháp điều trị khoa học và thuốc. Người bệnh không c̣n bị cùm, bị nhốt và được chăm sóc thích hợp hơn. Một vài loại bệnh tâm thần sau đó được xác định. Trước những năm đầu của thế kỹ 20, ”tâm thần phân liệt” đă được phân biệt với bệnh hưng trầm cảm và đă được miêu tả các phân loại. Năm 1911, một nhà tâm thần học người Thụy Sĩ là bác sĩ Eugen Bleuler đă lần đầu tiên dùng thuật ngữ “nhóm bệnh tâm thần phân liệt”. Cho dù không có sự nhất trí giữa các nhà khoa học trong việc chính xác là t́nh trạng nào nên và không nên đưa vào nhóm bệnh này th́ kể từ đó thuật ngữ này đă được dùng rộng răi.
Trẻ em có mắc chứng tâm thần phân liệt hay không?
Trẻ em trên năm tuổi có thể mắc bệnh nhưng rất hiếm trước tuổi vị thành niên. Hơn thế, cần phải có nghiên cứu để làm sáng tỏ mối liên quan giữa tâm thần phân liệt xảy ra ở trẻ nhỏ với khi xảy ra ở trẻ vị thành niên và người trưởng thành. Cho dù một vài người mà sẽ mắc bệnh về sau có thể khác hoàn toàn những đứa trẻ khác lúc nhỏ th́ các triệu chứng của tâm thần phân liệt như ảo giác, ảo tưởng và thiếu nhất quán rất hiếm khi thấy ở con nít.
Những người bị tâm thần có trở nên hung dữ không?
Mặc dù các phương tiện truyền thông và giải trí có khuynh hướng gắn kết bệnh tâm thần với t́nh trạng bạo lực h́nh sự, những nghiên cứu cho thấy rằng nếu chúng ta không tính đến những người có tiền án trên trước khi nhập viện th́ nh́n chung khuynh hướng phạm tội của bệnh nhân tâm thần có lẽ cũng ngang với người không mắc bệnh trong cộng đồng. Nhiều nghiên cứu đang được tiến hành nhằm củng cố thêm hiểu biết của chúng ta đối với các dạng khác nhau của bệnh tâm thần từ đó xác định ra những nhóm nào có nguy cơ dẫn tới sự bạo hành hơn.
Một điều chắc chắn rằng hầu hết bệnh nhân tâm thần phân liệt không hung dữ; họ thường hay có khuynh hướng sống khép kín và cô độc. Một vài người bị rối loạn cấp tính có thể trở nên có những hành động thô bạo, nhưng sau khi được giới thiệu các phác đồ điều trị tích cực như dùng thuốc an thần th́ những đợt bùng nổ như vậy sẽ ít dần đi. Có sự thống nhất ư kiến chung là hầu hết những tội ác mang tính bạo lực không phải do người bị tâm thần phân liệt, và hầu hết những người bị tâm thần phân liệt không phạm các tội trên.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Đây là nhân vật trong bộ phim Dr.Jerkyll and Mr.Hyde dựa theo tiểu thuyết “The strange case of Dr Jerkyll and Mr Hyde” của nhà văn Robert Louis Stevension viết về một nhà khoa học muốn tách nhân cách của ḿnh ra thành mặt tốt và mặt xấu.
(Theo BSGĐ)
Kính
ACT
|
1
|
|
|
Kí hiệu:
:
trang cá nhân :chủ
để đă đăng
:
gởi thư
:
thay đổi bài
:ư kiến |
|
|
|
|
|
